ETXEBIZITZA DA PFEZ BERRIAN ALDAKETA GEHIEN DITUEN ATALETAKO BAT
- Pertsona Fisikoen Errentaren gaineko Zergari (PFEZ) buruzko arautegi berriak aldaketa batzuk aurkezten ditu orain artekoarekin alderatuz. Etxebizitzaren atala da aldaketa gehien izan dituenetako bat, eta atxikipenen taula berriak lehen 26 sail bazeuzkan orain 41 dauzka. Hego Euskal Herrian dagoeneko errentaren aitorpena egiten hasiak gara, eta ekainean amaituko da horretarako epea.
Ohiko etxebizitza erosteagatik aurreikusten den zerga-arintzean handiak dira aldaketak. Hasteko, zergapekoak aukera izango du zerga arintzeko arautegi zaharraren edo arautegi berriaren hautua egiteko. Euskal Ogasunak erabaki du egungo legeriak aukera hori ematea etxebizitza 1999ko urtarrilaren 1a baino lehen erosi duten hiritarrei.
Arautegi berriak hipoteka-kredituen amortizazioa ordaintzeko edo inbertsioak egiteko kopuruen %15eko kuota kentzeko aukera ematen du -gehienez 4,5 milioi-, baita helburu horretarako eskaturiko kredituen interesak ordaintzeko erabili den diru-kopuruaren %20 kentzeko ere. Zerga arintzeko eskubidea ematen duten inbertsioek eta interesen ordainketek ez dute sekula ere zerga oinarriaren %60 gaindituko.
Aurreko arautegiaren arabera, etxebizitzaren balio katastralaren %2 gehitu behar zitzaion zerga oinarriari eta kendu egin behar zitzaizkion Ondasun Higiezinen gaineko Zerga eta hipoteka-kredituen interesak. Kuota honetan bada inbertsioak egiteko eta amortizazioak ordaintzeko kopuruen %15 kentzea, zerga oinarriaren %30 gainditzen ez den artean.
Etxebizitza Aurrezki Kontuak etxebizitzaren aurreko inbertsioaren ezaugarri berberak ditu. Kontu honen jabe diren zergapekoek kontu-mota honetan utzitako kopuruen %15 arintzeko aukera dute.
Arautegi berrian aurkezten den beste kapitulu berri bat da gaixotasunen aurreko gastuei ematen zaien tratamendua: optika, farmazia, aseguru pribatuak eta beste. Aurreko arautegian zerga arintzeko aukera ematen zuten. PFEZ berriaren arabera, zergapekoek ez dute ekitaldian zehar izaniko gaitzetatik eratorririko gastuengatik arintzeko aukerarik izango.
Gisa berean, aldaketa batzuk izan dira Pentsio-Fondo eta antzeko inbertsioetan. Horrenbestez, arautegi berriak Pentsio-Fondoei eta Borondatezko Aurreikuspen Sozialerako Entitateei (BASE) eginiko ekarriak zerga oinarriari kentzeko aukera ematen du, beti ere 1.100.000 pezetako (44.000 milioi liberako) kopurua gainditzen ez baldin bada. Baina hemendik aurrera ez dago guztizko kuotari kopuru horretatik gora emaniko kopuruen %10 kentzerik.
Arautegi berrian jasotzen den beste kapitulu berri bat da norberak lan egiten duen enpresaren akzioak erosteagatik aurreikusten den zerga-arintzea. Horretarako baldintza batzuk bete behar dira. Arautegi berriak norberak lan egiten duen enpresaren akzioak erosteko erabili duen kapitalaren %10 arintzeko aukera ematen du, gehienez 100.000 pezeta. Honako baldintza hauek bete behar dira zerga arintzeko eskubide hau izateko: akzioak ez dira burtsan kotizatuko, sozietateko langile guztiei eginiko eskaintza izan behar du, enpresak txikia edo ertaina izan behar du eta akzioak gutxienez bost urteko epean kontserbatuko dira salerosi gabe
Taula berri honek kontu-atxikipenak eta pertsona bakoitzaren errentaren azken emaitzak egokitzea du helburu. Hau da, taula berrian zehazten diren 41 sailek zergapekoen sarrerak eta atxikipenak ahalik eta era zehatzenean aurkeztea du helburu, aitorpenaren garaian ordaindu nahiz jaso beharreko kopuruak ahalik eta txikienak izan daitezen. Honenbestez, 1,3 milioi pezetatik aurrera (52.000 milioi libera) %1ekoa da atxikipena, eta 22 miliotik gorako errentak eskuratzen dituztenentzat %40koa.
Taula berriak murriztu egiten ditu atxikipenak, batez ere errenta altuenak eta baxuenak eskuratzen dituztenenak. Nolanahi ere, taula berriak errentaren arabera bost punturainoko murrizteak aurreikusten dituen arren, 17 milioi pezetatik gorako errendimenduetan gertatzen dira beherapenik handienak, beti ere aurreikusitako sailen arabera.
Hasiera batean 5 milioi pezetatik gorako sarrera dutenei aitorpena egiteko betebeharra ezartzea aurreikusi zen. Hala eta guztiz ere, taularen behin-betiko egiturak eraman du hasiera batean aitorpena nahitaez egiteko zehaztutako 5 milioiko kopurua 3 milioitan uztea. 1,2 milioi pezetakoa da Espainiako Estatuko beste lurraldeetan zehaztutako muga. Bizkaiko Ogasun saileko arduradunen ustez, zenbat eta gehiago murriztu atxikipenak, orduan eta aitorpen positibo (ordaindu beharra) gehiago daude eta aitorpen negatibo (itzuli beharra) gutxiago; horrexegatik estutu behar izan da aitorpena aurkeztetik libre geratzeko muga. Bizkaiko Ogasunak eginiko kalkuluen arabera, sistema berri honi esker lurralde honetan dauden ia 500.000 zergapekotatik 213.349 inguru lagun geratuko dira aitorpena aurkezteko betebeharretik libre.
Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.
Konponbide prozesuari eta etxeratze prozesuari behin betiko amaiera emateko aldarrikatuko dute, eta euskal preso behin betiko etxean nahi dituztela. Laguntza ekonomikoa jasotzeko Bizumkada Nazionala ekimena jarri dute martxan.
Urtarrilaren 4an hil zen Robert Hirigoien euskaltzalea (Larresoro, Lapurdi, 1944). Ostegunean eskainiko diote azken agurra, jaioterrian (10:00etan). Herri Urrats festaren sortzaileetako bat izan zen, baita Lapurtarren Biltzarrarena, Kanboko ikastolarena eta euskara eta euskal... [+]
.jpg)
Aroztegiko auzipetuei elkartasuna adierazi eta absoluzioa eskatzeko mozio bat onartu du Baztango Batzar Nagusiak. Urtarrilaren 2an egindako bileran, mozioaren aldeko bozketan aldeko 25 bozka, kontrako bi eta hiru abstentzio izan dira.
Irailean egin ziren hauteskundeak eta aise nagusitu zen FPÖ alderdia, botoen ia %30 eskuratuta. Bazen aukera ultraeskuinari hesia ipintzeko, baina ez dira ados ipini demokristauak eta sozialdemokratak.
Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]
Urtarrilaren 6az geroztik autobus linea berriak daude Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin. Halaber, zerbitzuen maiztasuna ere hobetu da, Euskal Hirigune Elkargoko Mugikortasun Sindikatuak eta RATP konpainiak elkarlanean bultzatutako egitasmoari esker. Bestetik, 12 urtez... [+]
.jpg)
84 urteko andrea erail zuen bere semeak urtarrilaren 3an euren etxebizitzan. Kolpeka hil zuela azaldu dute zenbait iturrik. Astearte arratsaldean egingo dira elkarretaratzeak Barakaldon eta Euskal Herriko lau hiriburutan.
Uber gidari batek jasan zuen erasoa: bortizki jo eta irain arrazistak egin zizkion bezero gazte batek. Baionan eta Arrigorriagan ere izan dira eraso arrazistak berriki.
Hego Koreako krisia autoktonoa ala inportatua ote zen galdetzen nion neure buruari duela hilabete hura sutu zenean. Baretu ez baizik mindu egin denez auzia, batere argi ez dudan erantzunaren bila jarraitu beharko dugu. Geografikoki urrutiko kontua bada ere, oso gertuko ondorioak... [+]
Dezibelio eta argiztapen muturrekoak ohiko diren makro-ikuskizunen eta makro-estimuluen garaiotan, autismodun haurren bueltako elkarteek aspalditik egindako eskaera zabaltzen ari da pixkanaka, baita Errege Magoen desfileetan ere: ez musika, ez argiztapen, ez abiadura... [+]
Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]