TXE! OTORDUETAN DENOK ADOS KARLOS DUGU BIZIPOZ

  • Beren etxe kutunera bueltatu dira Argiñano eta Asegarce, "Otorduan, Karlos Argiñano" egiteko. Errezeta "goxo-goxoak" bere ohiko graziaz euskaraz erakutsiz, beasaindarra euskaldunak ez direnak ere erakartzen ari da. Ez harritu argentinar doinua somatzen bazaio.

2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Goi sukaldaritzaren ordezkari izanik ere, mundu guztiarengana iritsi da Argiñano; elitismorik gabe, zuzen eta maitakorra, beti txiste bat xisteran duela. Penintsulako bazter guztietan ez ezik, Latinoamerikan ere oso ezaguna egin da, sukaldari interkontinentala bilakatzeraino. Telebista alorreko bi saririk garrantzitsuenak jaso ditu azken urteotan: "Ondas saria" eta urrezko "TP"a. Duela 10 urte hasi zen Karlos ETBn, Hasier Etxeberriak zuzendua, "Hamalau euskal sukaldari" saioan, zeinean Karlosek menu bat atontzen zuen beste zenbait sukaldarirekin batera; bi plater eta bazkal burukoa, alegia. Horren ondotik, bakarka agertzen hasi zen ETB-2ko "Menu del día"n, astelehenetik ostiralera hamar minutuz plater erraz eta merkeak erakutsiz. Etxeko andreei laguntzen zien eguneroko erosketan sasoian sasoiko janaria aukera zezaten. Lehen ekinaldiak 1990eko otsailetik uztailera arte iraun zuen. Bigarrenak aldiz, urte bereko azarotik 1991ko utzailera bitarte. Ondoren, TVEra joan zen eta horren ostean, Tele 5era, Eva Argiñano arrebak bazkal burukoen ardura zuela.
Argentinatik bueltatu berri, "jet lag" (hegazkinez bidaiatzean sortzen den ordutegi zorabioa) delakoa oraindik gainean zuela ekin zion aurkezpenari, ohi bezain animoso,

"gogo bizia neukan euskaraz saio bat egiteko eta, benetan diotsuet, dardarka nago oraintxe"
esan zuen Karlosek hunkitua.

"Ez dut inoiz ahaztuko gainera, nire tokia sukaldean dagoela, zartagia, antxoak, berdelak, legatz artean. Beste guztiarekin bai, baina janari kontuekin ez nabil adar joka, esaten dudan guztia egia da. 3.500 saio egin ditugu guztira, guk, diot, daukadan lantalde bikainarekin edozer egin daitekeelako".
Telebistaren kontua afari batean hasi zen, hotela eraikitzeko jatetxea 9 hilabetez itxi behar zuten garaian.

"Josu Erguin, Joan Manuel Serrat eta hirurok goizeko 5ak arte txistetan aritu ginen. Eta orduan, ezetz txiste liburu bat atera bota zidaten; nik ordea, beste gauza bat proposatu nien, sukaldaritza saio bat egingo nuela, alegia. Eta handik gutxira Josu Erguinek hordagoa onartu eta saioa taxutzen hasi ginen".

SUKALDEAN ADISKIDETUZ.

Azkenaldian, Asegarce eta ETBren artean aspaldi hoztuta zeuden harremanak ostera epeldu dira. Pilotaren kontuarekin Aspe eta Asegarce eztabaidan ari zirela, Argiñanoren gaia atera zen eta nahiko azkar gauzatu zen akordioa. Adiskidetzeak benetakoa dirudi eta Asegarcekoak irrikitan daude ETBn gauza gehiago egiteko; ETBkoen aldetik ere jarrera irekia dago. Litekeena beraz, epe erdira saio gehiago lotzea.

"'Menu del dia' hasi zenean hasieratik oso harrera ona izan zuen, eta gu txiki utzi bagintuen ere, orain etxera itzuli da, eta guretzat luxu bat da halako komunikatzaile bat ETBn aritzea, euskaraz, gainera"
esan zuen Bingen Zupiria ETBko zuzendariak. Horren harira, jakinmina zegoen Karlosek euskaraz gazteleraz adinako hitz-jarioa izango zuen ala ez ikusteko,

"badira euskaraz ni baino hobeto moldatuko liratekeen sukaldariak, baina badira ere ilehori begi urdinak eta morroskoagoak. Nik behinik behin, betidanik egin dut euskaraz etxean".
Hasier Etxeberria ETBko kazetari eta idazleak dioenez

"hamar urtetan izugarri hobetu du bere euskara Karlosek. Nabaritzen zaio denbora honetan sei seme-alabekin euskaraz mintzatu dela".
Grabazioak ez dira Zarauzko jatetxe-hotelean egiten, Urnietan Asegarcek duen baserri-estudioan baizik. Bertan dago kutunki zaintzen duen baratza. Saioaren berrikuntza nagusia kamera txiki baten erabilera da, urtaro edo garai bakoitzeko igali, landare, leka eta barazkiak nola hazten diren ikusteko aukera ematen duena. Errezeta bat eginez, haragi, barazki, fruta eta arrainak nondik datozen, erosteko eta jateko sasoirik onena zein den, eta bata bestearengandik bereizten jakitea azaltzen du. Halaber, plateren arteko atseden uneak baliatuz, telefonoz lagunen batekin edo zerbait galdegin nahi dion norbaitekin solastatzen da.
ETB-1en hastearekin batera, Argentinako telebistan ere egunero abiarazi du bere saioa Karlosek.

"ETB Sat-en presentzia gehitu egin behar da bertan, La Pampa eta Mar de Platan dezente ikusten bada ere, TVG Galiziako telebista da jarraituena. Argentinari bosgarren eskualde galiziarra deitzen diote".
Errezetak egiteko

"hango erara moldatzen naiz. Hasteko, argentinarrek urtean 65 kilo haragi jaten dute, eta arraina ia batere ez, 2 kilo urtean. Euskaldunok berriz, guztiz kontrakoa. Pasta ere oso sartua dago, italiar jatorrizko jende dezente dago-eta".
Hargatik, ez da gazteleraz mintzatzen, argentinarrez baizik. Izan ere, janari izen eta esamolde ezberdinak dituzte,

"izen bitxiak daude benetan, esate baterako, bainak, 'chachak' dira, babarrunak, 'porotos', ilarrak, 'arbejas', alkatxofa, 'alcaucin', piperra, 'aji', kalabazina, 'zucchini', txerria, 'chancho', eta abar. Euskaldunoi berriz, egoskorrak ('cabeza duras') eta ausartak ('hombres de valor') deitzen digute".
Karlos gehien harritu duena ordea, han kalean edozein tokitan ikusten den lanbide bat izan da,

"zakur zaintzaileak. Umezainak balira bezala, gazteek 20 edo 25 zakur eramaten dituzte denak batera lokarriekin helduta; hor behintzat ez dituzte jaten, Tailandian bezala"

Azkenak
2024-11-08 | Egurra Ta Kandela
Eusko Jaurlaritzaren ildo estrategikoak

Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]


Volkswagen: Alemaniako itxierek kezka barreiatu dute Nafarroan

María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.


2024-11-08 | ARGIA
Sindikatuek Confebaski egotzi diote absentismoa arazotzat hartzen duen kanpaina egitea

Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.


2024-11-08 | Euskal Irratiak
Iñaki Berhokoirigoin
“Oraingo munduan, iruditzen zaigu kontsumitzailea ere ez dela irabazle”

Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]


Oasi bat hiri erdian

Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.

---------------------------------------------

Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]


Ipuinak idazten ikasten: nondik hasi eta zeri jarraitu?

Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]


2024-11-08 | Leire Ibar
Farmazia enpresen erdiak baino gehiagok adimen artifiziala erabiltzen du

Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.


Karine Jacquemart (Lurramako aurtengo gomita berezia)
“Egungo elikadura- eta nekazaritza-sistemek ez gaituzte autonomo bihurtzen”

Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]


2024-11-08 | Euskal Irratiak
AirBnb motako epe laburreko alokairuen abantaila fiskala murriztu dute Ipar Euskal Herrian

Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.


2024-11-08 | Irutxuloko Hitza
KASen kontrako elkarretaratze berria egingo du LQNTCDD taldeak datorren astelehenean Donostian

Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]


2024-11-08 | Hala Bedi
Errota Zaharra auzo elkartea
“Arrazoi eta interes askok eraman gaituzte oraingo egoerara, baina kaltetuak bizilagun guztiak gara”

Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.


“Atera ala hil”, Gaza iparralderako Jeneralen doktrina

Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]


Bilboko Etxaniz Suhiltzailearen anbulatorioko sexu-transmisiozko infekzioen zentroa “gainezka” dagoela salatu dute

Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.


Eguneraketa berriak daude