UPEL GARBIA SAGARDO ONAREN GARANTIA
- herdoilgaitzen abantailak eta desabantailak aipatuko ditugu. Upelak garbitzea ere ez zaigu ahaztu. X. mendera ere jauzi egin dugu sagarraren lehen erreferentzien bila.
Upelen garbiketa adibidez, oinarrizkoa da. Ontziak ez baditugu garbitzen, muztioarekin egingo dugun sagardoa zoritxarreko ernamuinaz kutsatua suerta daiteke. Upel herdoilgaitzak erabiltzen baditugu, ez dugu garbiketa berezirik egin beharko. Merkatuko edozein garbigarri –garbigarri guztiek mikro-bizitza hiltzen dute, dena den merkatuan herdoilgaitzak diren upelentzako xaboi berezia badago– erabil daiteke.
Azken hauek lan handirik ematen ez badute ere, garai bateko upelekin, egurrezkoekin, alegia, ez da gauza bera gertatzen. Egurrezkoetan arreta berezia jarri behar da garbiketarako orduan.
Orokorrean, upelak hustu ondoren garbitu behar dira. Ondo garbitu eta mehetu ondoren, ernamuinak ez daitezen atera, komenigarria da antzua den atmosfera bat sortzea. Hori azufrea (2 g./Hl.) errez lortzen da. Prozesu hau bi edo hiru hilabete barru errepikatu egin behar da. Antzina, garbiketa egin ondoren, kare bizia sartzen zen upela antzutzeko. Kareak zuzenean egurrarekin kontaktuan egon behar zuen, bestela ez baitzuen eraginik izaten. Kontu handiz garbitu beraz upelak, upel garbiak sagardo ona egiten lagunduko digu-eta
Textos arcaicos vascos» liburuan Luis Mitxelenak dioenaren arabera, sagar edo sagarrondoei buruzko lehen idazkiak X. mendearen ondorengoak dira. Orain arte aurkitutako zitarik zaharrena 1014ko apirilaren 17an idatzitako euskal sagarrondoei buruzkoa da. Nafarroako Antso Handiaren diploma bat da eta Leireko Monastegiari dohaintza bat egiten zaio. Honakoa irakur daiteke (gaztelerazkoaren itzulpena): «Eman eta eskaintzen dugu Hernaniko barrutian, itsas-ertzean, San Sebastian deitutako monastegi bat, bere lurrekin, sagarrondoekin, itsasuntziekin...». X. mendean jada sagardoa egiteko sagarrondoak lantzen ziren seinalea.
Santiago bideetako batek, –Frantziatik zetozen bidaiariek heltzen zioten bide honi– Landak eta Pirinioak gurutzatu eta Ibañetako gainetik Orreagako bidetik jarraitzen zuen. Bidaiariek idatzita utzi zuten eremu hauek gurutzatzerakoan izan zituzten sentipenak, sagardoari eta sagarrondoei erreferentzia eginez. Aymeric Picaud-ek 1134 urte inguruan Santiagoko bidaiariaren gida idatzi zuen. Gida horretan esaten duenaren arabera, XII. mendean, Landetatik igarotzerakoan hondamena eta antzutasuna nabari zituen. Lurra laua zen eta hondartsua. Ogi, ardo, haragi eta arrain gabezia zegoen. Daxera eta Bordelera iritsita oparotasuna nagusi zela ohartu zen, ardoa eta ogia nahikoa zegoen. Baina Euskal Herrian sartu zenean ikusi zuenaren arabera, biztanleen ohitura basatien artean, beraien hizkuntza ulertezina omen zen garrantzitsuena. Herrialdea baso itxiz eta mendi altuz josita zegoen eta ez omen ziren existitzen ez ogi, ez ardo, ezta bestelako elikagaiak ere. Hori bai, esnea, sagarrak eta sagardoa ez ziren falta.
1609an, Bordeleko parlamentuak bidalita, Euskal Herrira Pierre de Lancre izeneko pertsonaia arraro bat iritsi zen. Honek inkisitzaile gisa ehundaka lagun kondenatu zuen heriotzera. De Lancrek euskaldunak madarikatu eta bekatari bezala deskribatzen ditu, Jainkoarengandik urrun bizi direnak. Adan galbidean jarri zuena sagarra izan zela zioen eta bere sinesmenen arabera sagarra bekatuaren parekoa zen. Sagardoa sagarretik ateratakoa zenez, eta euskaldunentzat esklusiboa zenez, euskaldunak zoratuta eta madarikatuta zeuden
Aitor Esteban izango da EAJko EBBko hurrengo lehendakaria eta jeltzaleek salduko dute horrela, zuzendaritza berrituta, buruzagitza berria prest dagoela alderdiaren berrikuntza prozesuarekin jarraitzeko.
Donostiako Udalak 2024ko irailean helegitea jarri zuen, urte bereko urtarrilean epaileek bi udaltzainen B2 hizkuntza eskakizuna baliogabetu zutelako. EAEko Auzitegi Nagusiak helegitea ez du tramitera ere bideratuko, “kasaziorako interes objektiborik” ez dagoelako... [+]
Gasteizko EHUko Farmazia Fakultateko irakasle batek sare sozialetan “mezu faxistak” zabaltzen dituela salatu du Ikama ikasle taldeak. Joan den irailean, EHUk Leioako Campuseko irakasle bat kanporatu zuen sare sozialetan zabaltzen zituen mezuengatik.
Belako, Chill Mafia, Eñaut Elorrieta, Fermin Muguruza, Ibil Bedi, J Martina, ØDEI, Olaia Inziarte, Nøgen eta Tatxers daude sinatzaileen artean. 237 musikariren zerrenda argitaratu dute.
Itzal(iko) bagina
Taldea: Lokatz Loreak.
Aktoreak: Araitz Katarain, Janire Arrizabalaga eta Izaro Bilbao.
Zuzendaria: Iraitz Lizarraga.
Noiz: otsailaren 2an.
Non: Usurbilgo Sutegi aretoan.
Eraso faxistak, xenofoboak edo homofoboak gero eta ugariagoak dira Euskal Herrian ere, eta kezka barreiatu da han-hemenka. Behe Bidasoa da eraso horiek pairatzen dituen eremuetakoa, eta hor, zehazki, eraso edota ekintza gehienak Devenir Europeo (Europaren bilakaera) izeneko... [+]
Donostiako eta Gipuzkoako beste udalerrietako irudiak ikus daitezke unibertsitatearen webgunean.
Komunikabideko hainbat langile eta bazkide bertaratu ziren duela astebete Amurrioko Udaleko plenora, dirulaguntza bigarren urtez ezabatu dela salatzeko. Txerra Molinuevo alkateak ez zuen inolako erantzunik eman.
PSN, EH Bildu eta Geroa Bai talde parlamentarien sinadurarekin aurkeztu da gaur eta onartua izateko babesa izango du.
Iruñerriko IAk azaldu duenez, irakasle horrek ikasleak sexualizatu eta bortxaketak justifikatu zituen. Aurreko ostiralean eserialdi bat egin zuten eta sinadura bilketa bat izan dute martxan, irakaslea botatzeko.
Lauzpabost pertsonak osatutako talde batek jo egin zituzten baita irain homofoboak egin ere.
Le Tampographe Sardon enpresak salgai ezarria du 24 laidoko zigilu-kutxa. Sarean eskuragarri da. Ximun Fuchs aktoreak du hautaketa lana egin, irainak "lan tresna" baitira beretzat.
Aktibisten ezinegonak bildu, eta horiek kolektiboki lantzeko gida bat sortu dute zenbait aktibistek. Besteak beste, estresa, beldurra, frustrazioa eta nekea landu dituzte.