NAZIOARTEKO BANKUEK 51 BILIOI PEZETA ZURITZEN DUTE URTERO
Urtero 320.000 milioi dolar (51 bilioi pezeta, 2 bilioi libera inguru) zuritzen dira nazioarteko banku sarean. Hori dio Frantzian argitaratutako «Un monde sans loi» lanak. Bertan Europan diru beltzaren atzematean aditu diren zenbait epailek eskuhartu du. Euren ustez, merkatuak, finantzak, paradisu fiskalak dira munduaren jabe berriak. «Diru beltzaren munduko atlas»tzat jo den lan honen egileak, guztiak ere epaileak, hauek dira: De Renaud Van Ruymbeke –90eko hamarkadan afera politiko finantziero garrantzitsuenak aztertzeagatik ezaguna dena–, Eva Joly eta Laurence Vichnievsky frantziarrak, Antonio Gialenella italiarra, Benoit Dejemepe belgiarra eta Bernard Bertrosa suitzarra.
Epaile hauek guztiek inoiz beren ikerkuntzak geldiarazi behar izan dituzte paradisu fiskalekin topo egin dutelako edota ondoko herrialdeetako bankuen ateak itxi dizkietelako. Honek, beste ehundaka epaile europarrekin batera, 1996an Genevako Manifestua sinatzera bultzatu zituen. Adierazpen honek gai honi lotutako legeak indartzeko aholkatzen die europar gobernuei, nahiz eta orain arte ez den emaitza nabarmenik erdietsi. Horregatik, lan berri honekin, publiko zabalarengana jo nahi izan dute, gaitz sozioekonomiko honen aurkako euren aletxoa jarriz.
Finantza merkatuei dena zaie zilegi, ezer ezin baita debekatu
Liburuaren egileak garbi hitz egiten du: «
Finantza modernoak eta krimen antolatuak helburu berak dauzkate. Biek behar dute, euren garapenerako, arauen eta estatu mailako kontrolen deuseztea
Batzutan aski da arrasto garbitze bat diru kopuru altu bat arrisku gutxirekin zuritzeko. Egungo finantza tekniken sofistikazioak operazio mota hauek ahalbideratzen ditu. Hurrengo orrialdean munduan dirua zuritzeko dauden modu desberdinak ikus daitezke. Paradisu fiskalak,
offshore
swaps
Bestalde, kontu-ikuskariek, abokatuek, higiezin-agenteek eta kasinoek egin ditzaketen diru-zuritzeen aurkako neurriak nola indartu aztertu du berriki Europako Batzordeak. Era horretan operazio zalantzagarrien kontrol esparrua zabaldu nahi du, droga ez beste legez kanpoko trafikoetatik eratorritako transakzioak barne hartzeko. Aurreko araudiak finantza eta kreditu establezimenduek –truke bulegoak barne– merkatal operazioaren hasieran bezeroari nortasun agiria exiji ziezaioten derrigortzen zuen. Baita operazioak 2, 5 milioi pezeta gainditzen zituenean edota operazio zalantzagarri bat zela uste zenean ere. Oraingo proposamenak aipatutako kontu-ikuskarien, abokatuen, higiezin-agenteen eta kasinoen jarduerei kontrol zorrotzagoa ezarri nahi die
Zer egin ezkutuko ekonomiak ekonomia ofiziala kutsatzen duenean? Galdera hori egiten dio bere buruari «Un monde sans loi» liburuaren egileak. «
Lehen sintomak agerian dira dagoeneko eta ez zaie garrantzi berezirik eman. Ahaztutako Sizilia batean galduriko epaileek italiar Estatuaren oinarriak ipini dituzte kolokan... 20 urtetan, krimen antolatuaren irudia Coppolak jasotako Aitajaunaren folkloretik, nazioarteko gailurretako egunerokotasunera pasa da... Epaileak eboluzio baten lekuko harrituak izan dira eta euren benetako aurpegia ikusi duten lehenak izan dira eboluzio horretan... Gure erantzukizuna, magistratuena, gure ezintasuna aditzera ematea da, hemen egin dugun moduan
Bere testuan, hala ere, hainbat konponbide azaldu du: «
Banku eta finantza gardentasuna
kooperazio judiziala
herrialde setatien aurkako zigorrak
nazioarteko merkataritzatik baztertzea
Eurorako jauzia aukera ezin hobea baita diru beltzaren aurka egin eta finantza sistema aldatzeko
Teknika hau oso sinplea da bere jatorritik bertatik; prozesu faltsuak lehenik zuritzaile bat behar du, bi enpresa dituen zuritzailea, bata zuritu beharreko fondoak dauden eskualdekoa eta bestea zuritutako fondoen helmuga izango den herrialdekoa. Denbora tarte luzea behar da, justizia mantsoa baita... Baina, prozesua azkartu egin daiteke nazioarteko merkataritzan oso ohikoa den arbitrajearen prozedurara joz gero. Poliziak arazo handiak izango ditu prozesua simulatua izan dela frogatzeko... Azkenean justizia diru beltzaren garbigailu moduan baliatu dute.
Artelanen merkataritza kontrolatzen zailenetakoa da, objetuen identifikazioa bera bereziki zaila, batzutan ezinezkoa, izan baitaiteke. Bestalde, artelan baten balioa oso subjektiboa da eta, hortaz, nekez egiazta daiteke. Dirudienez, zuritze operazio ugari egin da arte enkanteen bidez, horrek merkatuaren igoera orokorra ekarri duelarik.
GAFI Kapital Zuritzearen gaineko Finantza Akzio Taldeak honela zioen 1996ko uztailaren 28ko bere txostenean: «
Azken 18 hilabetetan, egunero, Estatu Batuetako 100 milioi dolar inguru EEBBetatik Errusiara bidaliak izan dira espeziean, bereziki bi banku amerikarren eskutik, banku errusiarren eskaerei erantzunez. Eskatutako espezie kopuru altuak kontuan hartuta, pentsatzekoa da fondo hauen zati bat gutxienez Errusiako krimen antolatuaren beharrei erantzuteko erabiliko dela
Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]
Azaroaren 25ean hasi eta abenduaren 1era arte iraunen du Hego Koreako Busan hirian aitzina doan gailurrak. Petrolio ekoizle diren estatuak eta beraien lobbyak oztopoak jartzen dabiltza, ekoizpenaren mugatzerik ez dutelako nahi.
Eguneroko abiadura itogarritik atera eta eskola-proiektua amesteko, gogoetatzeko denbora hartzea aldarrikatu dute solaskideek, Superbotereak liburua aurkezteko mahai-inguruan. Patxadatsu aritu dira, hain justu, eraldatzeaz, inpotentziaz, ilusioaz, eskola bakoitzak egin beharreko... [+]
Barakaldoko Udalak euskararen erabilera “umiliagarria” egin duela salatu du Sasiburu euskara elkarteak. Salaketa argitaratu ostean kanpainaren euskarazko bertsioa ezabatu du udalak. Halakorik berriz gerta ez dadin arduradunen barkamen publikoa eta behar diren... [+]
Abenduaren 14an Bilbon etxebizitzaren negozioaren aurkako mobilizazio nazionala antolatu dute Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatuen Sareak. Ia 200 izan dira auziarekiko elkartasuna adierazi duten eragileak.
2024ko otsailean Astigarraga-Hernani tartea amaitu zutenean Abiadura Handiko Trena 2027an prest egongo zela aurreikusten zuen Eusko Jaurlaritzak. Orain Arkautiko lotunearen obren lizitazioari ekin dio Jaurlaritzak; Euskal Trenbide Sarea enpresaren esku utzi du, eta 2027an hasiko... [+]
82 urteko abeslari oriotarrak azken disko bikoitza kaleratu du, Gernikan 2023ko azaroaren 11n eskainitako kontzertuaren zuzenekoa. Eta horrekin bere ibilbideari amaiera eman diola iragarri du.
2006. urtean, Baltasar Garzonek, orduko epaile izarrak, errebelazio moduko bat izan zuen, eta jardunbide bat idatzi zuen, terrorismoagatik inkomunikatutako atxilotuen eskubideak bermatzeko. Epaile berak ehunka atxilotu inkomunikatu pasatzen ikusi zituen bere aretotik, horietako... [+]
Duela gutxi, larrialdi klimatikoa zertan zetzan galderaren aurrean, zientzialari batek erantzun bikain hau eman zuen: “Begira, larrialdi klimatikoa hauxe da, zure mugikorrean muturreko fenomeno meteorologikoei loturiko gero eta bideo gehiago ikusten dituzu, eta konturatzen... [+]
Bihotzean ditudan oroitzapenik politenetakoak dira. Euskal Filologia egiten ari nintzen garai hartan, eta Arbizuko elkarte batera joan ginen Ruper Ordorikaren kontzertu batera. Han zeuden Rikardo Arregi Diaz de Heredia eta Juanjo Olasagarre. Ez nintzen Arregiri esatera ausartu... [+]
Gutxi ateratzen naiz azken urteetan. Askotan esan dut, badakit, baina badaezpada ere. Bertso saio batera joan naiz gaur. “Bejondeizula”. Bai, horregatik abisatu dut gutxi ateratzen naizela, pentsatzen dut zuek kultur ekitaldi askotara joaten zaretela, eta... [+]
