Xabier Amuriza "Bitxi bilatzailea"
Lazkaomendiko Abalin baserrian, Lazkao Txikiren jaiotetxean, senideek txukun dauzkate gordeta bere sehaska, bere liburuak, bere sariak, bere oroimena... Bere usaina hantxe dago oraindik, Joxe Miel bizirik dago bere txokoan.
Mozorrotu gabe, egun batez Lazkao Txiki izatea erabaki zuen Xabier Amurizak eta, urduri samar bada ere, aurrean genuen. Ezagunak, oso ezagunak, lagunak, oso lagunak izanak biak, Joxe Miel eta Xabier. Xabierri begiratu eta Joxe Miel zela zirudien hizketan eta bertsotan ari zena.
POZIK,
«Lazkao Txiki, bat-bateko sorgina». Maitagarria, ezaguna, bihurria, txinpartaduna, ezustekoak botatzen zituena, bakarra, berezia, artixta, jenioa! Jenioa zelako hartzen omen du Amurizak sorgintzat Lazkao Txiki. Sorginak erretzen zituzten garaiak joan dira, baina inkisizioak, gaur berriz ezarriko balitz, Joxe Miel erreko zukeen, herriak maite zituenak torturatu eta erretzea baitzuen lege.
Bat-batean han eta bat-batean hemen, errimatuz hizketan oholtzara igo aurretik eta errimatuz kantuan oholtzatik bertatik, bertsotan aritzen zen beti «gure txikia». Bota zituen milaka eta milaka guztietatik, onak eta txarrak, denetik, ehun bat perla, ehun bat bertso oso-oso on aukeratu eta gozo-gozo kantatu zizkigun Xabierrek. Liburuetatik, grabazioetatik nahiz ahoz-aho, bildu, hautatu eta antologia txukuna aurkeztu zigun.
Bat-bateko bertsoak behin entzun eta haizeak eramaten ditu, horretarakoxe dira, unean, zirkustantzian gozatu eta ondoren ahazteko. Baina badira bat-bateko bertso batzuk perlak direnak. Perlak, haizeak eraman ditzan karga gehiegi izaki, entzule bertsozaleen belarrietan geratzen dira, euli handiak bailiren burrunbaka.
Benetako kalidadea duten bat-bateko perlak jaso, elkarren ondoan jarri eta bitxidenda dotorea aurkeztu digu Xabierrek. Zirkustantziak, non, noiz, norekin... azalduz gidoi txukuna prestatu eta duela 60 urte Ordiziako azokako tratulari bezala jar gaitezke, duela 50 urte haurdun geratutako gaztearen azalean. Gaien aurkezpena egin eta ofiziotako saioetan kidearen arrazoiak errezitatuz eta Joxe Mielenak kantatuz, Xabierrek frogatu digu bere ahotsak instrumenturik ez duela behar musika egiteko. Gidoiari esker erraza da atera salto egin eta garai hura ondo imajinatzea, denboraz urrun ez badago ere oso desberdina zen garaira joatea.
NEURRIEI
Lazkao Txikiren txistea, alde barregarria, bazterrera utzi eta bertsoari, bertsoa egiteko era orijinalari heldu dio Amuriza bitxi aukeratzaileak. Dudarik ez bitxien artean toki oso-oso garrantzitsua betetzen dutela, era batera edo bestera barrea eragiten zuten/duten bertsoek, baina propio beraien bila joan gabe, ugariak direnez, nahitanahiez ateratzen direlako. Axkarkeriak, txisteak, algarak bere tokia du, bere tokia behar ere behar baitzuen «Lazkao Txiki, bat-bateko sorgina» saioan, baina ez da garrantzitsuena.
Lazkao Txiki berpiztu diguzu Xabier. Guk ondo pasatzea nahi zenuen eta primeran! pasa genuen zurekin eta Joxe Mielekin. Eskerrik asko
Nekazari eta abeltzainentzat Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektoriala (EEBB LPS) irakurtzea etsigarria izan bazen –eta izan zen–, ez pentsa askoz alaiagoa izan denik 2023ko uztailean horri jarritako 4.217 alegazio-egileri emandako erantzunen txostena... [+]
María Chivite lehendakariak esan du kezkatuta dagoela Alemaniatik Volkswagenetik datozen albisteekin, baina aldi berean, konfiantza duela multinazionalak Iruñean duen lantegian, orain arte iragarritako planak betetzen ari direlako.
Sindikatuen ustez, absentismoa ez da arazoa, “baizik eta lan osasunerako araudia errespetatzen ez duen patronala”. Patronalaren jarrera salatzeko baliatu dituzte azaroaren 7an, Bilbon, Confebaskek gai horren inguruan antolatu dituen jardunaldiak.
Ostegun arratsean abiatu da Lurrama, Bidarteko Estian egin den mahai-inguru batekin. Bertan, Korsika eta Euskal Herriaren bilakaera instituzionala jorratu dute. Besteak beste, Peio Dufau diputatua eta Jean René Etxegarai, Euskal Hirigune Elkargoko lehendakaria, bertan... [+]
Kutixik jaialdia
Non: Intxaurrondoko Kultur Etxean, Donostian.
Noiz: Urriaren 26an.
---------------------------------------------
Donostialdean sortutako musika ekimena da Balio Dute, autogestioa zimendu eta lan-tresna gisa hartuta, "musikariak prekario, bakarti eta... [+]
.jpeg)
Garazi Arrula (Tafalla, 1987) eta Iñigo Astiz (Iruñea, 1985) gonbidatu ditu Mikel Ayerbek (Azpeitia, 1980) Idazteaz beste euskal literaturari buruzko elkarrizketa-saioetako bigarrenera. Euskal ipuingintza izan da elkarrizketa saio honen gaia, eta gonbidatuen... [+]
Sendagaien garapena "bizkortzeko, tratamenduak pertsonalizatzeko eta barne-prozesuak optimizatzeko" erabiltzen ari dira adimen artifiziala. Enpresen % 33k erabiltzen du gaixotasunen analisian, eta % 29k sendagaien garapenean eta fabrikazioan.
Laborantza iraunkor eta herrikoiaren hitzordua den Lurrama azokan izanen da Karine Jacquemart, Frantziako Foodwatch elkarteko zuzendaria. Elikadura-eskubidea herritar orori bermatzeko helburuari tiraka, hainbat ekintza bideratzen dabiltza –herritar mobilizazioak, agintari... [+]
Frantziako Estatuko diputatuak eta senatariak ados jarri dira. Orain arte, alokairu turistiko bat alokatzen zutenek etekinen %50 zergapetik kentzeko aukera zuten, urte osoko alokatzaileek, berriz, %30. Lege proposamenak biak hein berdinera ekarriko ditu, hots, %30era.
Lo Que No Te Cuentan De Donosti taldeak mobilizazio berri bat antolatu du datorren astelehenean, hilak 11, Amara Berrin, Kaleko Afari Solidarioak banatzen diren ordu eta leku berean. Hiriko hainbat eragile antifaxista eta antirrazista batzen dituen plataformak... [+]
Gasteizko Errotako (Koroatze) auzoan izan diren manifestazio "anonimoek" kolokan jarri dute auzokoen arteko elkarbizitza. Azalera atera dituzte ere hauetan parte hartu duten partidu politiko batzuen eta beste kide batzuen izaera faxista eta arrazista.
Israelgo armada urria osoan bereziki gogor aritu da Gazako iparraldean, eta egunotan ere azken urteko erasorik gogorrenak egiten ari da bertan, ehunka pertsona hilda, gehien-gehienak zibilak eta tartean hamarnaka ume. Herritarrei Gazako hegoaldera joateko agindua eman diete... [+]
Alfonso Setiey Anitzak elkarteko lehendakariak esan du langile eta informazio falta dagoela, itxaron zerrenda “luzea” dela eta estigmatizazio “handia” dagoela.