GIPUZKOAKO HERRIARTEKO ALA TALDEKAKO TXAPELKETA?
- positibotik ia dena izan duen txapelketa modu batez ari naizela eta lehen fasea amaitu ondoren egindako hausnarketa baten fruitu direla hemen doazen iritzi eta iruzkinak.
Bestalde, Euskal Herriko Txapelketa ontzat hartzen du gehiengoak eta bertsolaritzaren mesedetan ikusi ere, formula hoberik aurkitzen ez den bitartean; nahiz eta zenbaitek uko egin, onartu egiten dituzte alde positiboak. Eta parte hartzen dutenek ere jokorako grinagatik baino gehiago bertsolaritzan bere alea emateagatik hartzen dutela parte esango nuke, eta ezezagunak ezagun gertatzeko bide delako ere bai noski. Bertsolaritzaren barruan joko-jolasa sarritan izan da eztabaidatua. Bertsolaria jokoan sartu izan bada, gehienetan inguruak bultzaturik sartu izan dela dirudi, bere grinaz baino gehiago. Jokoan baino jolasean hobeto pasa izan du bertsolariak. Bertsoa, eta bertso bakoitza, jendaurrean beti da norberarentzat apustu txiki bat. Berezko apustu horri presio gehiago erasteak estuasuna areagotzea dakar eta neurriko etekinik eman gabe gehienetan. Estuasunetik frakasoa gertuegi ikusten dela esango nuke eta horrek dakar hortatik erretiratzea.
Bertsotarako lekuak, lehen urrats honetan, afalondokoak izan dira batez ere. Giroa askoz beroagoa, animatuagoa izan da eta bertsolaria erosoago, babestuago aritu izan da, gusturago azken batean.
Badu beste alde oso nabarmen bat, diruarena. Bertsoa eta bertso saioa diruz ordaintzeko ohitura izan da, gutxi edo gehiago. Oraingo honetan bertso familia osoa aritu da musutruk. Denak zaletasun hutsak bultzatu gaitu eta lana nola egin den ikusirik esan daiteke oso maila ona izan dela. Bertsoa izan dugu guztiok gozamen iturri, kantuz batzuk, horretarako behar diren azpiegiturak denon artean jarriz beste batzuk, eta jende berri ugari ekarriz langintza horretara. Talde bakoitzak eskura izan duen dirua antolakuntza gastuei doi-doi erantzuteko izan da: megafonia, aretoak, audio eta bideo grabazioak...
Gaijartzen ibili izan den taldeak ikusi du, neurri batean, gaia sortzeak, idazteak eta ongi adierazteak dituen zailtasunak eta bestetik zeinen garrantzitsua den neurrian esatea eta ulertzeko erraztasunez gaia adieraztea. Bertsolariaren paperean ere jarri egin behar da.
Epailetzan ari denak ikusi du ez dela berdin bertso saioa entzun eta iritzi orokor bat izatea eta bertsoz bertso, bertso bakoitzak dituen ñabarduretan erreparatu eta hura nota baten bidez saritu edo zigortzeak ematen dituen emaitzak ez direla norberak uste izan dituenak. Norbere taldearen epaileak, hala nahi gabe ere, beti zerbait etxe aldera jokatzen duela. Eta gehiago, puntu horiek bertsolariek ikusten dituztela eta puntu horien emailearen neurketa datorrela. Interpretazioak etortzen dira gero, eta ez beti bertsoz bertsoko azterketaren ondorengoak, inpresioaren baitakoak eta ahoz aho sarri ibiltzen direnak. Epaileak epaitzen du baina bere lana ere epaitua da, ongi edo gaizki.
Nire ustetan, Herriartekoari indarra eman behar bazaio eta egokia iruditzen zait bertsolaritzaren inguruko makinaria guztia martxan jartzeko, herri bakoitzak atera dezakeen talderik onena atereaz behar du. Bertsolari asko badira herrian, egin herriko txapelketa edo sariketa, edo nahi dena, baina onenak aukeratu eta hauek ezin badute, ordezkoak. Lehen saioan huts egin duena kanpora, eta ordezkoa haren lekura. Horrela herriko dinamika piztu daiteke eta lanerako ilusioa sortu. Lehen kolpean kanpora gelditu bada, zailago izango da tentsioa mantentzea eta talde hobea atera zitekeela ikusi eta egin den bezala egiteagatik kanporatuak izan direla jakinik, zailago.
Honetan talde bat osatu ezin duten herriena dator eta bidezkoa da hauen artean, bailaraka, orain egin den bezala taldeak sortzea. Hori garaian garaiko baldintzen arabera alda daitekeena da. Txapelketak berak ere herriko, bailarako eta azkenik probintziko txapelketaren egitura ere har dezake, egoki ikusiz gero. Txapelduna izan daiteke herri batekoa edo agian bailara batekoa. Ikusteko kontua da
Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]
Elur faltak eski estazio ugari kinka txarrean jarri ditu, klima larrialdiaren ondorioz. Baina paisaiari eta naturari ahalik eta etekin ekonomiko handiena ateratzeko batzuen logikak hor jarraitzen du, eta goi mendietan musika festibal erraldoi eta garestiak antolatzea da azken... [+]
Gizartean gatazka sortzen duten proiektuak jai bezperetan onartzeko ohiturari jarraituz, abenduaren 20an onartu du Eusko Jaurlaritzak Energia Berriztagarrien Lurralde Plan Sektorialaren "behin behineko bertsioa". EH Bizirik-ek elkarretaratzea egin du Jaurlaritzaren... [+]
Erik Etxartek, Sophie Layusek eta Antton Etxeberrik osatutako lehendakaritzak ordezkatuko du Peio Jorajuria, 2019tik Seaskako lehendakari dena.
Santa Marta komunitateko (El Salvador) ADES Garapen Ekonomiko eta Sozialerako Elkarteko presidentea da Vidalina Morales. “Rol horretatik harago, ingurumen ekintzailea ere banaiz, giza eskubideen defendatzailea eta emakume baserritarra; hainbat urtez borrokan egon diren... [+]
Mundu osoko 70.000 gizonek baino gehiagok hartzen dute parte emakumeak nola drogatu eta bortxatu hitz egiteko txat-talde batean. Alemaniako ARD irrati publikoko bi kazetarik egin dute ikerketa urtebetez eta erakutsi dute kasu batzuetan biktimak bikotekideak, arrebak eta amak... [+]
HTX ROCK jaialdiaren azken-aurreko edizioa izanen da abenduaren 28an, eta Atarrabiako herrian ospatuko den azkenekoa, alegia.
Gabonetako Loteriaren datuak eman berri ditu Espainiako Gobernuaren menpeko Estatuko Loteriak eta Apustuak elkarteak. Horien arabera, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan batez beste 84,33 euro gastatu ditu herritar bakoitzak, eta nafarrek, berriz, 53,38 euro, EiTBn irakur daitekeenez... [+]
Hainbat euskal presok salatu duenez, Zaballako espetxezainek "ezkutuko greba" hasi dute, haien erdiak gaixotasun baja hartuta. "Ezkutuko greba honen bitartez, 'zerbitzuaren gabeziak' salatzea dute helburu, baina benetako greba bati ekin ez, eta preso... [+]
Herriko elkarte eta eragileek antolatzen dute Olentzero eta Mari Domingiren etorrera Irunen, sorreratik. Goizetik gauera jakin dute udalak hartu duela ekitaldiaren jabetza eta beraz, ekitaldiaren inguruko azken erabakiak haren gain geratu direla: “Udalari eskatzen diogu... [+]
Ez dut maite aterkia partekatzen ez dakien jendea. Ez dut maite azkarregi ibiltzen den jendea, ni ez naizenean; ez eta polikiegi ibiltzen dena ere (tira, horiek pixka bat bai, baina pixka bat bakarrik). Ez dut maite autobusean pasilloaren aldeko eserlekuan esertzen den jendea... [+]
Ugaztun hitza entzutean, askotan burura etortzen zaizkigun lehen ordezkariak tamaina handienekoak izan ohi dira: hartza, otsoa, oreina… Batzuetan etxekotutako katua edo txakurra dira agertzen lehenak, edo urruneko lehoiak eta elefanteak. Ikusgarritasunak lehia irabazi ohi... [+]
Gero eta nekazaritzako test gune gehiago ditugu inguruan, hau da, nork bere proiektua martxan jarri aurretik nekazaritzan eta abeltzaintzan trebatzeko guneak. Nafarroako Zunbeltz espazioa eta Gipuzkoako eta Ipar Euskal Herriko Trebatu dira horietako zenbait adibide, gurean... [+]
Laster urte guztian izango ditugu malko ilar goxoak (Pisum sativum). Oraindik, ordea, negua eta udaberria dira, ia erabat ilar freskoak jateko sasoia; udaberrian jango ditugun azken ilarrak ereiteko garaia orain hasten da. Eta oraintxe jango ditugu urria aldera erein zirenak.
Palestinarren genozidiorako Israelek erabiltzen duen arma nagusietako bat gosea da. Alde batetik, Gazara elikagaiak sartzeko debekuarekin, eta, bestetik, Palestinako elikadura-burujabetza ezabatuta.