MEGAFONIA=MEGA AFONIA


2021eko uztailaren 21ean
Amaitu berri da uda. Ni bezalako arrain txiki batentzat (

kabuxa
idaztekotan egon naiz, baina ez dakit Gipuzkoatik kanpo hitz hori ulertzen den) tristura apurra ekartzen du. Udaran itsasoan sartzea eta gorputz osoan ur gaziaren igurtzi fresko pikaroa sentitzea atseginik gozoena da niretzat. Egunero joaten naiz bustialdi desiatuaren bila. Goizeko lehenengo orduetan edo iluntze aldera, igoal eguerdiko partean. Ahal dudan tartetxoan egunero joaten naiz... bakarrik udan. Urte osoan joaten diren

kamikazeei
meritu handia ikusten diet, baina ez gara kofradia berekoak.
Baditu, hala ere, udak bere alderdi desatseginak. Berarekin, esaterako, bi kontu ekartzen ohi ditu: beroa eta zarata. Biak batera erabiltzea da niri egin diezadaketen tortura moetarik gogorrena. Dosis egokietan erabiliz gero, denbora laburrean zora ninteke. Ihes egiten diet biei eta hamaika trikimailu asmatu ditut, besterik ezinean, biak gainditzeko. Beroarekin kontatu dizuet. Bestalde, ez naiz –zoritxarrez maiz gertatzen denez– obsesionatzen zarata dagoenean. Japoniarren errefrau zaharra hartzen dut goiburu: «Ez minik eman zaratari». Ur tanta baten erorketa erritmikoaren soinuak ez dit loa galerazten. Zaratak handixeak direnean eta ihes egin ezinean banago, belarri zuloak estaltzeko sortu diren tapoi klase guztiak ezagutzen ditudanez eta beti eskura izaten ditudanez, ez dut arazorik izaten. Baina

Megafonia
tartean dagoenean, gaindituta nagoela aitortu behar dut.

MEGAFONIA
deitzen zaio arma merke eta oso kaltegarri bati. Aldaera asko ditu, baina gero eta indartsuagoak eta merkeagoak saltzen dira. Edonork eros ditzake –baita umetxoek ere!– eta etxeetan eta kaleetan erabili inongo eragozpenik gabe. Ondorioak, ordea, oso gogorrak dira. Urtero jende asko gaizki bizi da arma horien erabilpenaren ondorioz. Beste asko gaixotu egiten dira eta, bera dela medio, botika lasaigarri ugariak hartu behar izaten ditu jendeak.
Gaur egun hemengo hauek dira modelo erabilienak:

Gaztemobilpunpun:
Automobiletan kokatzen dira, gorri eta beltzetan batez ere. Masokistek erabiltzen dituzte gehienbat beren buruei min emateko. Kaleko ibiltariengan gidariarenganako kupida sentimentuak sortzen dituzte.

Puberogoikoa
:

Pub
izeneko taberna berezi batzuetan jartzen dira.

Pub
horietan oso kontu harrigarriak gertatzen dira. Esaterako, insonorizazio obra garestiak egiten omen diren arren, ateak eta leihoak zabalik uzten dituzte. Inguruko auzokoak sikiatren adiskide izaten dira.

Barraka borroka
: Herriko festetan jartzen diren barraketan aurkitzen dira.

Txotxona
zozketatzaileak armaren potentzia igotzen du,

Txutxu
trenak berea estaltzen diolako. Honek, berriz, hura garaitzeko eta ondoan duen

Izuaren Etxekoa
menperatzeko berea igo behar. Eta horrela «Zarataren espirala» deitzen den fenomenora iritsi arte: bertan egoterik ez dago (osasuna arriskuan jarri gabe behinik behin) eta inork ez du ezer ulertzen.

Koñtzertu (Koñazoa zertu)
: Tamainaz handienak hauek dira. Zerraldo moduko kaxa handiak ezartzen dituzte oholtza baten gainean eta atsalde osoz

teknikari
izeneko borreroek astinduak ematen dizkiote (bateria kolpez edo

meseoye?
-ka) auzoko siesta gogoari. Borreroak afaltzera joatean grabazio bat jartzen dute martxan gaitzak bere lana jarrai dezan. Eta gaua iristean leherketa etortzen da: Hiroxima-Nagasaki dezibelioetan. Bereziki kaltegarriak gertatzen dira herri gehienetan dauden enparantzetan antolatzen direnean: Richter-en eskalan 7. mailara iristen dira sarri.

SUZKO
armetan Ameriketako Estatu Batuetan dagoen joera bera omen dago Espainian megafonia arma arriskutsu honekin, ikerketa eta inkesta guztiek aditzera ematen dutenez. Eta euskaldunok honetan, gazteak batik bat, oso espainolak omen gara (baita abertzale ustekoak ere). Agintariek zer egiten dute arazo honen aurrean? Gehienetan ezer ez. Arrazoi onez diote beraiei ez dietela hainbesteko molestiarik ematen. Egia da gorrarena egiten ohituta daudela.
Nik uste dut kontu honetan Unibertsoko Lege Nagusietako bat gertatzen dela: ez da ona arrazoia goizegi izatea. Eta oraindik, gertutik sufritzen dutenez gainera, inor gutxi konturatzen da arma honen arrisku potentzialaz. Berrogei urte barru, arma horien erabiltzaile gehienak (bizirik geratuko direnak) gortuta egongo direnean, orduantxe hasiko dira arazoaren tamainaz jabetzen.
Bitartean kontuan hartu honetaz foniatra guztiek ematen duten kontseilua: hitz egin nahi diogunak zenbat eta bolumen handiagoz zarata sortu, guk hainbat eta gozoago hitz egin diezaiogun. Entzun agian ez digute egingo, baina Megafoniak ez digu berarekin Mega Afoniarik ekarriko


Azkenak
Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Larunbatean hiru bahitu askatuko dituela baieztatu du azkenean Hamasek

Su-etena hausteko arriskua erreala izan bada ere aste guztian zehar, adostasun batera iristeko bidean dira bi aldeak: bahitu gehiago askatuko lituzke Hamasek, laguntza Gazara sarrarazteko bidea ez oztopatzeko "promesa" egin duelako Israelek. Arabiar Ligako herriek... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


“Torturak gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dute”, Askek salatu duenez

Torturaren kontrako eguna baliatuz, Aske antolakundeak prentsaurrekoa egin du Bilboko Justizia Jauregian. Gaur egun ere tortura gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dutela salatu dute.


AHTrako desjabetze mehatxuen aurrean Aralar zulatzeari alternatibak daudela gogorarazi dute ekologistek

Nafarroa eta Ezkio-Itsaso lotuko lituzkeen alternatibak Aralar barnean 22 kilometroko tunel bat zulatzea suposatuko luke, eta 1.300 milioi euroko kostua izango luke. Lotura hau igaroko litzatekeen herri ugarietako udalek nahiz bizilagunek, ordea, lanei ekiteko eduki beharreko... [+]


Raimundo El Canastero taldearen aurkako epaiketa atzeratu dute, akusazio larriagoak egotzita

Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek. 


Zentral nuklearren itxiera atzeratzeko PPren ekimena onartu du Espainiako Kongresuak

Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]


“Botere judizialaren injerentzia” salatu dute Donostian, udaltzainen euskara eskakizunen auziaren harira

Euskarazko B2 eskakizuna zuten bi udaltzain lanpostu baliogabetu zituzten epaileek iazko urtarrilean, euskara eskatzea "diskriminatzailea" izan zitekeela iritzita; eta aitzineko astean, Donostiako Udalak aurkezturiko helegitea ez aztertzeko erabakia hartu du EAEko... [+]


Erakundeen erantzukizuna haurrak babestean

Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak,  polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]


Eguneraketa berriak daude