GAZTEEN EUSKARAREN EZAGUTZA GORANTZ
- Euskararen aldeko jarrera dute gehienek eta euskara ikasteko edo ezagupeneansakontzeko asmoa adierazten dute. Euskara ez erabiltzearenoztopoetako bat egoera soziolinguistikoa da.
Duela bi urte, 1997. urtean, Errenteriako Udalaren eskariz, ikerlan bat burutu zuen Siadecok. Azterketa honetan Errenteriako 14 eta 25 urte bitarteko gazteek daukaten euskararen ezagupena, erabilpen maila, jarrera eta iritziaren berri ematen da.
Ezagupenari dagokionez, 1981etik 1996ra gazte euskaldunen portzentaiak gora egin du, %17 izatetik %28 izatera igaro baitira. Ezer ez dakitenen kopuruak, berriz, behera egin du nabarmenki, %55 ziren 1981ean eta duela hiru urte % 27.
Gazteen artean orain arte gertatu ez den zerbait gertatzen dela ikus daiteke: askok ongi ez hitz egin arren euskaraz irakurri eta idazteko gai direla. Aldaketa honetan irakaskuntza arautuak zerikusi handia izan du, baita euskalduntze-alfabetatzeak ere.
Gazte hauen artean adinak gora egin ahala, euskararen ezagutzak behera egiten du. Honek ere badu zerikusirik irakaskuntzarekin. Izan ere, gazteen artean zaharrenek eduki baitute euskaraz ikasteko aukerarik gutxien.
Ikasteka ereduari dagokionez, gazteen % 73ak A ereduan egin ditu ikasketak eta % 24ak D ereduan. B eredua izan da Errenterian ezarpen txikiena izan duena (% 2).
Errenteriako gazteen ama hizkuntzari dagokionez, % 74aren ama hizkuntza gaztelera izan da, % 20arena euskara eta % 5arena euskara zein gaztelera.
Ezagupenari dagokionez, 1981etik 1996ra gazte euskaldunen portzentaiak gora egin du, %17 izatetik %28 izatera igaro baitira. Ezer ez dakitenen kopuruak, berriz, behera egin du nabarmenki, %55 ziren 1981ean eta duela hiru urte % 27.
Gazteen artean orain arte gertatu ez den zerbait gertatzen dela ikus daiteke: askok ongi ez hitz egin arren euskaraz irakurri eta idazteko gai direla. Aldaketa honetan irakaskuntza arautuak zerikusi handia izan du, baita euskalduntze-alfabetatzeak ere.
Gazte hauen artean adinak gora egin ahala, euskararen ezagutzak behera egiten du. Honek ere badu zerikusirik irakaskuntzarekin. Izan ere, gazteen artean zaharrenek eduki baitute euskaraz ikasteko aukerarik gutxien.
Ikasteka ereduari dagokionez, gazteen % 73ak A ereduan egin ditu ikasketak eta % 24ak D ereduan. B eredua izan da Errenterian ezarpen txikiena izan duena (% 2).
Errenteriako gazteen ama hizkuntzari dagokionez, % 74aren ama hizkuntza gaztelera izan da, % 20arena euskara eta % 5arena euskara zein gaztelera.
Erabilpena
Erabilerari dagokionez, % 14 besterik ez dira eguneroko jardunean denboraren erdia baino gehiago euskaraz hitz egiten dutenak. Euskara erabiltzeko ohiko esparruak eskola eta senitartea dira, dudarik gabe. Eskola edo lan orduz kanpo harremanak euskaraz dituztenak errenteriarren % 40-50 dira.
Euskara ez erabiltzeko arrazoiak ezberdinak dira gazte euskaldunen eta erdaldunen artean.
Kontzientziazio falta, testuinguru erdalduna edo lagunartean gazteleraz hitz egiteko ohitura dira gazte euskaldunek aipatzen dituzten arrazoi garrantzitsuenak.
Gazte ia-euskaldun eta erdaldunen artean, berriz, arrazoiak bestelakoak dira. Hauen artean lotsa eta ulermen arazoak dira euskara ez erabiltzeko arrazoiak.
Gazteen artean euskararen aldeko jarrera orokorra izan arren, inplikazio maila ezberdina da batetik bestera. Gazte askoren artean euskara ikasteko edo daukaten ezagupenean sakontzeko asmoa argia da. Beste batzuk ikastetxeko gai moduan edota lanpostu bat lortzeko baldintzatzat ikusten dute euskara
Euskara ez erabiltzeko arrazoiak ezberdinak dira gazte euskaldunen eta erdaldunen artean.
Kontzientziazio falta, testuinguru erdalduna edo lagunartean gazteleraz hitz egiteko ohitura dira gazte euskaldunek aipatzen dituzten arrazoi garrantzitsuenak.
Gazte ia-euskaldun eta erdaldunen artean, berriz, arrazoiak bestelakoak dira. Hauen artean lotsa eta ulermen arazoak dira euskara ez erabiltzeko arrazoiak.
Gazteen artean euskararen aldeko jarrera orokorra izan arren, inplikazio maila ezberdina da batetik bestera. Gazte askoren artean euskara ikasteko edo daukaten ezagupenean sakontzeko asmoa argia da. Beste batzuk ikastetxeko gai moduan edota lanpostu bat lortzeko baldintzatzat ikusten dute euskara