MAHATSAREN ORPOTIK DATOR 99KO TXAKOLIN BERRIA

  • jabeak. Uda ona egin omen du, baina harriaren beldur dira. 76 bodega irailaren amaieranhasiko dira mahats biltzen, uzta bikainak edari bikainagoa emango duen esperantzan.
Aurten mahats bilketan aritu eta txakolina ekoitziko duten bodegak 76 izango direla esan dugu. Kopuru hori Bizkaiko Txakolina Jatorri Izena eta Getariako Txakolina elkarteko ekoizleek osatzen dute. Bizkaian 59 bodega dira izen horren azpian txakolina egiten dutenak eta Gipuzkoan berriz, Getariako Txakolinaren izenpean 17 ekoizle biltzen dira.
Bizkaiko Txakolinaren izenpean edaria komertzializatzen dutenek ia Bizkaia osoan dituzte mahastiak; Bilboko gune industrialean, gune menditsuetan eta Kantabriatik gertu ezik. 300 metrotik beherako lursailetan landatzen dituzte mahastiak. Herri asko dira txakolin ekoizle, neurri handiagoan edo txikiagoan. Horietariko batzuk: Bakio, Muskiz, Zaratamo, Forua, Gatika, Urduña, Gamiz-Fika eta Zamudio. Une honetan 120 hektarea mahasti osatzen dituzte 59 mahastizainek eta hektareako 2.500-3.000 mahatsondo enbor landa dezakete. Hektareako 13.000 kiloko ekoizpena baino gehiago ez dute uzten. Salmentari dagokionez, nekez ateratzen dira txakolin botilak Euskal Herritik. Denda espezializatuetan eta Madrilgo eta Bartzelonako hainbat jatetxetan saltzen da pixka bat. Ekoizpenaren % 100 botiletan saltzen da, gehienetan Rhin motako 75zl.- ko euskarrian. Bizkaiko Txakolinaren Jatorri Izena daramaten txakolin motak hiru dira: Hondarrabi Zuri eta Folle Blanche txakolin zuriak eta Hondarrabi Beltza, izenak dioen bezala txakolin beltza. Urteko txakolina da, arina, graduazio baxukoa, fruta gustukoa, pixka bat mikatza. Ekoizpenaren % 80 txakolin zuria da, % 15 gorria. Txakolin beltza kostaldean soilik egiten da, gune epelagoetan.


IZOTZ MADARIKATUA.

1998-99 ekitaldian 59 bodega daude izena emanda Bizkaiko Txakolina Jatorri Izena elkartean. 189 mahastizainen artean 2.450 hl. ekoitzi zituzten, 120 hektareatan. Datu hauek guztiek gorantz egiten dute urteak igaro ahala. 1994-95ean adibidez, 28 bodega zeuden soilik izena emanda (ezjakintasuna medio eta instalazioen baldintzak egokiak ez zirela-eta, poliki-poliki bodegak elkartean sartzen joan dira) eta 1.400 hl. ekoitzi ziren. Mahastizainak 125 ziren eta 60 hektareako lursaila ustiatu zuten. Salbuespena 1997-98 urtea izan zen. Bodega, mahastizain eta hektarea kopuruak gora egin bazuten ere, Bizkaiko txakolin gutxiago edan zen urte honetan. Murrizpenaren errudun handiena apirilean iritsi zen izotza izan zen. Batez ere barnealdeko haranetako uztak zigortu zituen.


GETARIA, ZARAUTZ ETA AIA.

Gipuzkoako hiru herri hauetan ekoizten da Getariako Txakolina izena daraman txakolina. 17 bodega daude; 10 Getarian, 6 Zarautzen eta bat Aian. Mahastien % 74 Getarian dago, % 24 Zarautzen eta % 2 Aian. 1989an hiru herrietako mahastiek 60 hektarea osatzen zituzten, horietarik 6 Zarautzen, 0,5 Aian eta gainerakoa Getarian. Urtez urte ordea, txakolinaren ekoizpenak gora egin du, bai Gipuzkoan eta baita Bizkaian ere. Hamar urte geroago, 95 hektarea landatzeko dituzte Gipuzkoan. Hiru herrien arteko banaketa berdintsu mantentzen da: Aian bi hektarea mahasti daude, Zarautzen 20,5 eta gainerakoa, kopuru altuena, Getarian. 17 bodegek batez beste urtean 850.000-900.000 txakolin botila ekoizten dute. Ez da kopuru ikaragarria. Kontuan izan behar da bodegak familienak direla eta beraz ekoizpena ere neurrikoa da. Lanerako gutxi badira ere, azpiegitura eta makinetan teknologia aurreratua darabilte. Gaur egun txakolina altzairu herdoilgaitzezko depositoetan egiten da. Hartziduraren kontrola berriz, hotzean egiten da.
17 bodegetako langileak mahastizainak, txakolin egileak eta saltzaileak dira. Edariaren prozesu guztia beraiek kontrolatzen dute, hasi mahatsa landatzetik eta txakolin botila dendara eraman arte. 0,75 litroko Rhin motako botilak merkaturatzen dira. Txakolinaren prozesu guztia bodegakoek kontrolatzen dutela esan berri dugu, baina kalitate kontrola Getariako Txakolinaren esku dago. Horregatik, botila bakoitzak bodegaren izena eta jatorri izendapena izaten ditu. Urteroko 900.000 txakolin botila inguru Euskal Herrian saltzen dira gehienbat. Espainiara esportatzen dira batzuk eta baita Frantzia, Alemania, Erresuma Batua eta Estatu Batuetara ere, neurri apalean bada ere.


GETARIAKO TXAKOLIN ZURIA.

Zuria eta gorria erabiltzen badira ere txakolin zuria da Getariakoa. Hondarrabi Zuri (mahastien % 85-90 hartzen dute) eta Hondarrabi Beltza (mahastien % 10-15), bertako bi barietateak nahasten dira eta ondorioz ardoa zuria da. Urtekoa da txakolina, 10,5koa eta bere mikatz puntu bereziarekin.


FAMILIAKO NEGOZIOA.

Gipuzkoako zein Bizkaiko txakolinak izen beraren pean saltzen dira, alegia, Getariako Txakolina eta Bizkaiko Txakolina Jatorri Izendapena etiketapean. Boteila bakoitzak bodega jabearen izena badarama ordea, etxe jakineko txakolina egiten baita. Ardo zuri hau familiako negozioa da.
Bodegako txakolin egile baten dimentsioa eta ezaugarriak ikusteko asmoz, Getariako bi eta Aiako bodega bateko hainbat datu bildu dugu. Getariako Agerre baserrian, Emilio Ostolazak «Aguerre» markako txakolina ekoizten du. Iaz adibidez, 30.000 litro ardo zuri saldu zuen. Litro hauek guztiak ateratzeko 4 hektareatan ditu mahastiak. Bi langile aritzen dira lanean, mahats biltze garaia (aurki) ez denean, bederen. Orduan etxeko eta ingurukoek lagundu behar izaten dute. Txakolin botilak herrian bertan, Zarautzen eta Zumaian banatzen dituzte. Getariako Txakolina elkartean egotearen abantailak zein diren galdetu diogu Emiliori. Elkartuta izanda azpiegituretako diru laguntzak lortzen dituztela dio. Bestalde, kalitate kontrola egiten zaie eta gainera, elkartean zehazten dute bakoitzak urtero mahastietarako prestatuko duen hektarea kopurua. Aurten datorren txakolina oso ona izango dela aitortu digu, bai kopuruz eta baita kalitatez ere. Emiliok orain arte ezagutu duen onena.
Getariako Akarregi Txiki baserriaren kasua zertxobait berezia da. Lasalde Elkartean aipatu baserria eta Lasalde baserria biltzen dira. Bien artean 38.000 litro ekoitzi dituzte. Hiru langile aritzen dira eta salmentak Donostia eta Zarautzen egiten dituzte. Getariako Txakolina elkartean egoteari esker, laguntza ekonomikoak eta gaitzei aurre egiteko erraztasuna dutela dio Jose Manuel Eizmendi, Akarregi Txikiko nagusiak.
Aiako Franzisko Errastik Zudugarai izenpean 18.000 litro txakolin merkaturatu du. 3,5 hektareatan ditu mahastiak, landare zaharrak eta berriak, batzuk oraindik abian jarri gabe. 3 lagun aritzen dira lanean. Zudugarai txakolina Gipuzkoan batez ere eta Madrilen eta Bartzelonan saltzen dute. Aurtengo uzta ona izatea espero du, nahiz eta uda gorriak asko lagundu ez duen. Elkartean egoteari alde on asko ikusten dizkio: «

Sektorea defendatzen dugu, elkarren berri jakiten dugu eta hitzaldietan-eta ikasi egiten dugu, bai gaitzei buruz eta baita beste makina bat gauzaz ere
»


Azkenak
2025-01-31 | Euskal Irratiak
Ramuntxo Labat-Aramendi
“Duintasunez arituko gira; Ahetzeko herriko etxearen egoera egonkortu nahi dugu”

Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]


Iruñean Laba elkartearen eta Windsor tabernaren lokalak bateratuko dituzte

Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.


2025-01-31 | Uriola.eus
Sukalde eta garbiketako grebaren lehen egunak %70etik gorako jarraipena izan zuen atzo, sindikatuen arabera

Ehundaka langile elkartu ostegunean Bilbon egin den giza katean “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean.


Langile bat hil da Arbizun, lanean ari zela kamioi batetik karga gainera erorita

52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]


Greba Nafarroako hezkuntza publikoan
Ikasturteko hirugarren greba deialdia ere arrakastatsua izan dela diote sindikatuek

Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]


Jerusalem ekialdean UNRWA debekatu izanak are gehiago zailduko du Gazarako laguntza

Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.


2025-01-30 | Julene Flamarique
Erantzukizunak eskatuko dituzte Zaldibarko tragediaren bosgarren urteurrenean

Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]


Zigor gehiago espero dituzte Zarauzko EAJko zinegotzi ohiaren etxearen auzian

EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]


2025-01-30 | Leire Ibar
Osasun publikoaren alde otsailaren 1ean Bilbon, Gasteizen eta Donostian kaleak betetzera deitu dute

Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]


2025-01-30 | Julene Flamarique
“Irabazi egin dugu”: Burlatako etxegabetzea gelditu du Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak

Genero-indarkeriaren biktima den emakume bat eta haren bost seme-alabak, horietatik hiru hemezortzi urte beherakoak, etxetik bota nahi izan dituzte ostegunean. Erabakia aurrera eramateko baldintzarik ez zegoela argudiatuta ez dute kaleratzea burutu, baina beste data bat... [+]


Isunak kendu dizkiete ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortutako donostiarrei

Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.


2025-01-30 | Leire Ibar
EITBko Euskara Batzordeak salatu du euskararen eskakizuna baztertu dela zuzendaritza postuetan

EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]


Adifek dio AHTko obretan salatutako lan-esklabotza egoerak “gezurra” direla

AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".


2025-01-30 | Aiaraldea
Amurrioko Udalak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza 2025eko udal aurrekontuetan sartzeari

Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.


2025-01-30 | Ahotsa.info
KarKarCar, mugikortasun kooperatiboko proposamen berria Iruñerrian

Kar Kar Car auto elektrikoen erabiltzaileen kooperatiba ibilgailuen flota handitzen eta bere zerbitzua Iruñerriara zabaltzen ari da.


Eguneraketa berriak daude