KARRAMARRO UHARTEAN, ALTXORRA NON AURKITUKO


2021eko uztailaren 19an
Piraten inguruko zenbait marrazki eginak zituzten aspaldi Irusoin ekoiztetxekoek. Gisa hartan, duela bi urte Joxean Muñoz eta Inazio Mujika Iraola deitu zituzten, zirriborro horiek oinarri hartuta, gidoi bat idatzi zezaten. Askatasun osoa zuten marrazki bizidunetan piraten istorio bat asmatzeko. Finantziazio bideak lortzen joan ziren neurrian, bi gidoilariei piraten mundu hori musikarekin uztartzea bururatu zitzaien, jakintzat ematen baita piratak musikari zoragarriak direla. Hortik abiatzen da beraz, istorioaren haria. Dimitri kapitainak ez du hitz koskorrik kantatzen. Hasi ahala, ontzia izorratzen hasten da, gainera. Bere ontziko tripulaziokideak aldiz, kantari apartak dira. Dimitrik badaki kantatzen jakin ezean ez dela sekula fundamentuzko pirata bat izango. Pirata talde honek esklabu trafikatzaileak ditu etsai. Berauek paso egiten dute musikaz, esklabuen kontsolagarri den musika nardagarri egiten zaie. Halako batean mezu bat jasoko du Dimitrik altxor baten bila joan dadila esanez. Zeregin horretan dela, Lorelei neska pirata liraina ezagutuko du. Lehen opera kantaria zen arren, dena utzi eta bere aita pirataren gisan hasi da. Bera ere altxorrarekin tematua egonik, Dimitrirekin lehia bizian hasiko da, biak ez baitira sobera ongi konpontzen. Trafikatzaile gaiztoen etorrerak ordea, biak hurbilaraziko ditu. Altxorra aurkitzeko gakoa, gainera, ondo abestean dago.


UHARTEAREN INDARRA.

Inspirazioa lortzeko, garai bateko pirata istorioez blaitu dira, hala nola: hanka paloa, loroak, altxorrak, mozkorrak; girotzeko ere musika franko entzun izan dute. Joxeanen irudiko, «Karramarro uhartea» ez da umeentzako moduko filma bakarrik:

«Printzipioz neska-mutikoei zuzenduta badago ere, ez dut uste umeentzako filma denik. Alde batetik, musika erakargarria da; bestetik istorioaren xarma ere hor dago, gazte literatura irakurtzeko aurreiritzirik ez duen jendeak primeran pasako du. Protagonistez aparte, gainontzeko pertsonaiak ere xelebre samarrak dira: Cain itsasontzian bizi den katu narratzailea, marrazo bat, loroen munduan aditua den adineko gizon bat, tabernako emakumea (bera ere pirata izandakoa), mutiko sonujolea eta abar»
.
Marrazkien itxurari gagozkiola, aipa dezagun komiki tradizionaletik hartua izango dela. Nahiz eta grafismoa aski sinplea den, uhartea eta paisaiek indar handia dute. Hain zuzen, efektu bereziak baino, lekuen xarma da film honen giltzarria. Esaterako: burezur itxura duen uhartea, piraten babeslekua, taberna eta abar. Dena den, ez pentsa marrazkien mugimenduak telebistako marrazkiak bezalakoak direnik; kalitate handia dute, 17 edo 18 irudi kateatu baitira segundu bakoitzeko.

«Tamalez, denboraz beti larri ibiltzen gara, dirulaguntzak eskuratzearren gauzak epe baten barruan eman behar direlako. Marrazki bizidunetan gainera, askoz gehiago luzatzen da prozesu hori»
diosku Muñozek.
Halaber, aurrekontua aski murritza izateak (125 milioi pezeta, 5 milioi libera) mugak ezartzen ditu planoak behin eta berriz egiterako orduan, aukera ia bakarra izan baita plano jakin baten grabaziorako. Filma Xabi Basterretxearekin batera zuzendu duen Joxeanek azaltzen digu zein den animazio filmetan jarraitzen den teknika:

«Aurrena, story-board delakoa egiten da, non istorioa irudiz irudi eta planoz plano marrazten den. Gero hori bideoan grabatzen da dialogo guztiak erantsiz. Behin hori eginda dagoela, komikigileak ezarri dituen ereduei heldu eta paisaien gainean mugimendua kateatzen hasten gara. Ondoren, kolorea txertatu behar da. Horrekin batera, argazkia ere zehazten da, zeruak nolakoa behar duen izan...
». Urtebete luze marrazkiak egiten igaro du 60 laguneko lantalde batek, bere onena emanez, emaitza ahal den borobilena izan dadin; esker oneko agertzen da Joxean:

«Lantaldearen inplikazioa funtsezkoa izan da: Imanol Zinkunegi eta Juan Karlos Nazabal (marrazkiak), Edu Elosegi (argazkia), Angel Biana (kolorea), Jose Angel Lopetegi (story-board), Aintzane Domenech (dekoratuak), baita gainontzeko animatzaileak ere. Egin ezazu kontu, Disneyren `Tarzan' filmaren minutu baten aurrekontuaz guk ordubeteko film hau egin dugu. Euskal Herriak animazio industria txikia bezain emankorra du; horra hor egin berri diren animazio filmak, estilo zeharo ezberdinak landuz gainera. Begira `Goomer' edo Dibulitoonen 3D-ko `Lapurren ametsa'. Azken hauek hasiak dira `Pandora' bigarren filma prestatzen»
.
Kanpoko banaketari begira, gidoia gazteleraz egin dute. Kantak ostera, euskaraz. Kontuak kontu, estreinaldirako bi bertsio egingo dira, elebitan.


ILLARRAMENDIREN UKITUA.

Lan honetan musikak hain presentzia handia ukanez, ez zuten animazio filmetan entzuten diren betiko kanta inozorik nahi. Zerbait berezia nahi zuten, jostagarria; eta zer hobe Anjel Illarramendi konposagile finaren laguntza baino. Gidoia irakurri ahala, baiezkoa eman zuen zarauztarrak:

«Filma ikusi eta oso polita iruditu zait. Gidoian zegoena bikain irudikatu dute. Lorelei eta Dimitri kapitaina, gaiztoak, loro bat ere bada, operako tenoreek baino hobeto kantatzen duena. Dohain magikoak ditu, mundu guztiaren lepotik barre eginez; nahikoa zitala da. Tiradizoa emango dio horrek».
Istorioa musikatzeko luxuzko ehunak izango ditu Anjelek; batetik, Euskadiko Orkestra, eta bestetik, Golden Apple Quartet eta Maite Arruabarrena sopranoa.

«Istorioa berez xelebrea denez, musika ere horrekin batera joango da. Hainbat pasarte ditu: tripulazioaren pieza koral nagusia, alaia, alproja samarra, beste doinu bat, erromantikoa oso, non neskak eta loroak duo bat egiten duten, soprano eta baritonoa. Laupabost aldiz bertsio ezberdinetan entzungo da, kantatua, instrumentala... Gero, doinu sentimental bat dago, beltz espiritualaren antzera, ahots baxuekin eta Goldenekoek egingo dutena. Beste hainbat doinu txikirekin osatzen da soinu banda, marrazki bizidunetan arrapaladan entzuten diren doinu bihurri horiekin, alegia»
. Halaxe, hil honetan sartuko dira musika estudioan, urrirako filma erabat amaiturik egon dadin


Azkenak
Donostiako kaleratzeak Stop plataformak iruzurrezko alokairuen aurkako kanpaina bat abiatu du

Plataformak gida bat aurkeztu du maizterrek iruzurrezko kontratuak dituzten ala ez egiaztatu dezaten.


2024-10-21 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Eibarko lehen final-laurdena
Lehen final-laurdena izan da larunbatekoa. Saioa irabaztearekin batera, finalaurrekoetara sailkatu da Martin. Igandean izango da hurrengo saioa, Errenterian.

2024-10-21 | Behe Banda
Barra warroak |
Eutsi, banarama eta

Ez galdetu zergatik, baina sarritan pentsatu izan dut kalte egiten diguna onartzeko erraztasun handia dugula. Erraztasuna, edo agian, beharra. Azken batean, dikotomia nabarmena planteatzen duen auzia da beharrarena: bere kausaren aurka egin dezakezu, ala hezur eta guzti irentsi... [+]


Txaro Marquínez, Zaintza Araba-ko kidea
“Alarma soziala sortzea leporatu digute; ez, alarma egon badago, ez dugu guk sortu”

Arabako zahar egoitzen egoera lehen planora pasa da berriz ere azken asteetan. Zaintza Araba elkarteak Gasteizko Arabarren eta Laudioko San Roque erresidentzietako egoiliarrei ematen zaien tratua salatu dute, hainbat senideren testigantzak jaso ondoren. Langileen lan-baldintza... [+]


Euskal Herriko tomate agroekologikoek %38,6 CO2 gutxiago isurtzen dute Almeriako tomateek baino

EHNE Bizkaiak bultzatutako azterketaren emaitzek baieztatu dute eredu agroekologikoan ekoiztuak diren tomateek berotegi efektuko gasen isurketan, eta batez ere energia kontsumoan, inpaktu txikiagoa dutela eredu agroindustrialean ekoiztuak diren tomateekin alderatuta. Honetan,... [+]


Une baten eternitatea

Atal honetan behin baino gehiagotan aipatu izan dugu izaki txikien munduan (gurean bezalaxe) itxurak okerrera eramaten gaituela, sarritan. Eta gaur dakarkigun laguna horren adibide garbia da, animalia gutxi izango baita Lurrean itxura ahulagoa edo kalteberagoa duenik. Horrez... [+]


2024-10-21 | Garazi Zabaleta
"Haziak" liburua
“Liburuarekin jendea animatu nahi dugu haziak ekoizten hastera”

Hazien munduan buru-belarri ari dira urte askotatik Miguel Arribas Kelo eta Marc Badal, Haziak liburuaren egileak. Hazien ugalketari buruzko azalpen praktikoez gain, elementu historiko, ekonomiko, politiko eta kulturalak jaso dituzte; beraz, baratzerik ez dutenentzat ere... [+]


2024-10-18 | ARGIA
Langile bat hil da Lizarran, biltegi batek eztanda egin ondoren

56 urteko langile bat hil da Lizarran, Agralco (Agrupacion Alcoholera de Bodegas Cooperativas) biltegian lanean ari zela. 10:00ak aldera gertatu da ezbeharra, Lizarran la alcoholera moduan ezagutzen den nekazaritza hondakinen biltegian.


Beldurra espazio komun gisa

Herritarren segurtasunik ezaren kezka gero eta handiagoa da gure auzo eta hirietako elkarrizketetan, batez ere kalean bizirik dirauten Magrebeko gazteek eragindako lapurreten eta gatazken inguruan. Badirudi egoera horiek areagotu egin direla azken hilabeteetan, eta alarma eta... [+]


Puig Antich, Estatuak ez du inoiz barkamena eskatzen

Espainiako Gobernuak dokumentu bat helarazi die Salvador Puig Antichen arrebei, Oroimen Demokratikorako ministro Ángel Víctor Torresen eskutik. Frankismoak anarkista katalanari jarritako heriotza kondenaren “baliogabetasun akta” dela diote. Harrigarria... [+]


Sinwarren hilketaren ondoren, gerrak bere horretan jarraitzen du

Yahya Sinwar Hamaseko burua hil ondoren, Ekialde Erdiko gerrak nola jarraituko duen aurrera mintzagai da hilketaren biharamunean. AEBek, Joe Bidenen ahotik, berehala iragarri dute orain su-etenak bidea libre izan dezakeela. Bide beretik jo dute Mendebaldeko hainbat buruzagik... [+]


2024-10-18 | Ahotsa.info
Azken hiru urteetan altueratik erorita Nafarroan 10 langile hil direla salatu dute

LAB, CGT, Steilas, ESK, EHNE eta Hiru sindikatuek salatu dituzte Nafarroan altueratik erorita hil diren hamar langileen kasuak.


Marcos Maceira, A Mesa pola Normalización Lingüísticaren presidentea
“Oso zaila izango da galiziera leheneratzea PPren hizkuntza politika ez bada zuzentzen”

Galiziako Estatistika Institutuak galizieraren egoeraren inguruko inkestaren azken datuak ezagutarazi ditu. Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez... [+]


Eguneraketa berriak daude