Gesaltza-Arrikrutz sistema
Bi erreka hauek sortzen dute kobazuloaren alde aktiboa. Zati honetan ura egoten da ia beti eta uraren dinamikak ez du uzten estalaktitak eta antzekoak eratzen, aurrean duen guztia eraman egiten baitu. Aitzitik, bat-batean kobazuloaren zoruan barrena galdu egiten da bi errekotako ura, Jaturabeko iturburu aktiboan metro batzuk aurrerago irteteko. Neurri handiko urbegi hau, ordea, eskuarki kobazuloaren barneko ur-maila ezartzen duen urtegiaren urak estaltzen du. Beraz, urtegiaren ur-maila altua denean, lur azpiko errekako urak ez du kanpora irteterik, sifoia eginez. Zorionez, ur-maila baxua topatu genuen Jaturaben, eta zeharkaldia eragozpenik gabe burutu ahal izan genuen. Egungo baldintzetan, urbegiaren batez besteko ur-emaria 550 litro segunduko dela uste da. Berezko egoeran, berriz, Iritegiko ur-eroapenera bideratuak diren segunduko 400 litroak gehitu beharko zitzaizkiekeen. Jaturabeko iturburua baino gorago, Araotz eskalada eskolako hormatzarretara bidean, zulo txiki eta estu batek metro gutxi batzuk arrastaka ibiltzera behartzen zaitu. Berehala, pasabide meharra zabaltzen doa eta beheranzko malda labankor batek lur azpiko galeria sarera jaitsiaraziko zaitu, alde fosilera honakoan, non estalaktitak, estalagmitak eta antzekoak ugariak diren. Dena den, Arrikrutzekoa ez da konkrezioengatik nabarmentzen den horietakoa.
Zeharkaldiak zailtasun teknikorik ez du, hau da, sokak eta beraietan gora eta behera ibiltzeko jumar, croll eta jaitsigailuak ez dira behar. Alabaina, batez ere alde fosilean dauden galeria eta areto itzelak hain dira antzekoak, ezen ez baita zaila nahastea eta zure burua galduta ikustea. Aldaola errekaren alde aktiboan, berriz, hankak bustitzea izan ezean, ez dago bestelako arazorik. Hori bai, adi egon behar gara uraren mailarekin, oso denbora gutxian ur gorabehera handiak gerta baitaitezke leizezuloetan. Gesaltzako errekaren alde aktiboa, berriz, erabat da nahasi eta arriskutsua, eta espeleologo zaildua izan ezean bertara ez sartzea izango dugu zentzuzkoena.
Bisitarientzako atondu asmo dituzten bi areto hauek, Aranzadi galeria itzela bezala, guk burutu genuen zeharkalditik at geratzen dira. Izan ere, bide zuzenak, inoiz ez bada zuzena ere, Lehoiaren gela eta Maravillas gelak zeharkatu ostean, Galeria Handian barrena Aldaolako sarrerara garamatza zuzenean. Bide egokiarekin lehenengoan joz gero, beraz, areto hauek ezagutu gabe amaituko genukeen. Halabeharrez, baina, ez zitzaigun hori gertatu. Izan genituen zenbait hutsegiteei esker, okerreko bidea hartu eta aipatu beste galeria horiek ezagutzeko parada izan genuen.
Amaitzeko, ondorengo abisua gogorarazi gabe ezin gera ninteke: haitzuloaren bila irtetea erabakitzen duzuenoi, eta proiektu turistikoa aurrera ateratzen ari direnei berdin, ahalik eta kalte gutxien eragin dezazuela guztiok baitakigu, lur azpiko mundua ahula eta hauskorra dela, eta hemen ere bandalismo asko dagoenez, mineral munduarekiko —estalaktitak, kobak— eta flora eta faunarekiko ere, erabateko begirunea eskatu beharra daukagu
“Askatasunaren” izenean, ikastetxean zein oinarrizko hizkuntza nahi duten galdetu diete guraso valentziarrei. Helburua katalana zokoratzea zen. PPren eta Voxen Gobernuak ez du lortu. 33 eskualdeetatik 22tan katalana gailendu da. Emaitzarekin oso pozik agertu dira... [+]
Europar Kontseiluak onartu du Ursula Von der Leyenek gastu militarrean proposatu duen 800.000 milioi euroko gastuarekin aurrera egitea. Horretarako bi arrazoi nagusi argudiatu ditu: Errusiari aurrea egitea eta Europar Batasunak aurrerantzean bere burua AEBen babes militarrik... [+]
Gizakunde (Inauteriak)
Noiz: otsailaren 15ean.
Non: Arizkun eta Erratzun. plazan.
------------------------------------------------
Amaitu dira inauteriak, sutan erre ditugu gaiztoak, gaizkiak, sardinak eta panpinak. Baina xomorroak esnatu dira eta badator... [+]
Festa egiteko musika eta kontzertu eskaintza ez ezik, erakusketak, hitzaldiak, zine eta antzerki ikuskizunak eta zientoka ekintza kultural antolatu dituzte eragile ugarik Martxoaren 8aren bueltarako. Artikulu honetan, bilduma moduan, zokorrak gisa miatuko ditugu Euskal Herriko... [+]
Soco Lizarraga mediku eta Nafarroako Duintasunez Hiltzeko Eskubidea elkarteko kidearen ustez bizi testamentuak heriotza duin bat eskaini eta familiari gauzak errazten dizkio.
Bilbo Hari Gorria dinamikarekin ekarriko ditu gurera azken 150 urteetako Bilboko efemerideak Etxebarrieta Memoria Elkarteak. Iker Egiraun kideak xehetasunak eskaini dizkigu.
Laudion, Aiaran eta Okondon izango du eragina energia azpiegiturak eta plataformaren aburuz, proiektuak eta ingurumen-inpaktuaren azterketak gabezia garrantzitsuak dituzte.
"Entseatzen gira arnas gune bat sortzen Donibane Lohizunen, hain turistikoa den herri honetan". 250 kiderekin Donibane Lohizuneko Begiraleak kultur elkarteak 90 urte bete ditu aurten. Lau emaztek sortu zuten talde hauetan eramaile izan zen Madeleine de Jauregiberri... [+]
Karmela espazio autogestionastuan egingo ditu, eta Euskal Herriko zein nazioarteko gonbidatuak egongo dira bertan. "Koiuntura analisi orokorretik abiatu eta Euskal Herriko borroka internazionalistaren gakoetarainoko bidea" egingo dutela adierazi du Askapenak... [+]
33/2013 Foru Legeari Xedapen gehigarri bat gehitu zaio datozen aldaketak gauzatu ahal izateko, eta horren bidez ahalbidetzen da “erregimen frankistaren garaipenaren gorespenezkoak gertatzen diren zati sinbolikoak erretiratzea eta kupularen barnealdeko margolanak... [+]
2025 amaitu baino lehen Gernikako Estatutuan jasotzen diren eskumen guztiak izatea espero du Jaurlaritzak. Oraindik 25 eskumen falta dira. Transferentzia Batzordea aurreko astean biltzekoa zen baina "agenda arazoak" zirela eta atzeratu zuten.
Elgarrekin izena du Duplak egin duen aurtengo abestiak eta Senpereko lakuan grabatu zuten bideoklipa. Dantzari, guraso zein umeen artean azaldu ziren Pantxoa eta Peio ere. Bideoklipa laugarrengo saiakeran egin zen.
“Kasu, ez gitxu lo!”. Gure denbora eta manerekin baina heldu gira.
Azaroaren 25ean Baionako elgarretaratzera joan ez joan eta autoak nola partekatu pentsatzetik (joan-jina bi oren), bat-batean Lartzabalen elgarretaratze bat antolatu genuen, eta 47 emazte bildu!... [+]
Alemaniako Poliziak asteleheneko gertakariaren arrazoiak "politikoak" zirela baztertu duen arren, 35 urteko Alexander Scheuermann Ring Bund talde neonaziko kide zen. Bi hildako eta hamar zauritu utzi dituen atentatuaren egileak sare sozialetan "gorroto mezuak"... [+]