RETENAK ETA EUSKALTELEK MONOPOLIOA HAUTSI DUTE

  • Retenak (Nafarroan). Euskaltelek lau urteren buruan euskal biztanleriaren % 80arengana iritsi nahi du, eta Retenak berriz, 2005. urtean etxebizitzen % 85etara iristea espero du.

2021eko uztailaren 20an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Euskaltelek eta Retenak, Hego Euskal Herriko bi operadore orokorrek, Telefónica enpresa erdipublikoak hainbeste urtetan izan duen monopolioa hautsi dute. Monopolio horren deuseztea merkatu horrek 1997an izan zuen liberalizazioaren ondorio izan da. Urte horretan Retevisión sortu zen telefonia finkoan eta Airtel telefonia mugikorrean. Euskaltel Euskal Autonomia Erkidegoko telekomunikazioetako operadore orokorra da, eta Retena, berriz, Nafarroako operadore orokorra. Retena hasia da, azken asteotan, herrialde horretan kableak jartzen, eta Euskaltelek EAEn eskaintzen duen zerbitzua eskainiko du Nafarroan. EAEko euskal operadoreak urtebete baino gehiago darama jardunean.
Sare optikoaren zabalkundea hasia da dagoeneko Iruñeko Azpilagaña auzoan eta Barañain herrian. Zuntz optikoaren ezarpena era mailakatuan iritsiko da Nafarroako hiriburuko auzo guztietara, eta Iruñerriko eta Erriberako herri guztietara. Lehenengo urrats honetan ez da sartuko, oraingoz, Nafarroako iparraldeko herririk.


HERRIKO DEIAK ETA INTERNET, RETENAREN HELBURUAK.

Nafarroako telekomunikazioetako operadore berriak Sustapen Ministerioak 1998an deitutako lehiaketaren bidez lortu zuen bere lizentzia. Enpresa hau 1995ean sortu zuten Nafarroako Aurrezki Kutxak eta UPNren inguruko enpresari batzuk. Bi urteren buruan bere oinarri-soziala zabaldu egin zen, «Diario de Noticias» eta Cementos Portland kablearen merkatuan sartzearen ondorioz.
Telekomunikazioetako hornitzaile gisa Retenak dituen helburuak hiru esparrutara bideratzen dira, nagusiki: telebista, Internet eta telefonia. Retenak, telebistaren esparruan, Espainia mailako telebista guztiak eskainiko ditu, publikoak nahiz pribatuak, ETB1, ETB2 eta Canal 4z gain. Halaber, zuntz optikoaren hornitzaile gisa, ordainketa bidezko hainbat telebista eskainiko ditu, hala nola ikusi ahal izateko ordaindu beharreko berariazko saioak, telebista elkarregilea eta eskaera bidezko bideoa.
Retenak eskainiko duen berrikuntzetako bat, telefoniako zerbitzuei dagokiena da, horixe izango delarik telekomunikazioetako operadore berri honen baliabide nagusienetakoa. Dauden datu estatistikoen arabera, Nafarroan egiten diren deien artean % 75 herri barrukoak dira. Horren ondorioz, operadore berri honen ahalegin nagusia gaur egun Telefónicak era honetako deietan dituen tarifak jaistea izango da. Gainera, deia identifikatzeko aukera, ahots-postontzia, deiak desbideratzea eta multikonferentzia zerbitzua eskainiko ditu, besteak beste.
Interneterako irispide bizkorragoa eskaintzea izango da Retenaren beste helburuetako bat, zuntz optikoak gaur egun erabiltzen den kobrearen ondoan eskaintzen dituen abantailez baliaturik. Bertako arduradunek diotenez, Nafarroan kablea jartzeari esker internautek Interneten kontzeptu berri bat ezagutuko dute, gaur egunekoa baino askoz abiadura handiago lortuz web orrietan begiratzerakoan edo posta elektronikoa erabiltzerakoan. Zentzu horretan, Retenak Nafarroan tarifa laua ezartzea aurreikusten du.
Retenak 12.000 milioi pezetako (480 milioi libera) inbertsio plan garrantzitsua dauka esku artean, eta aipatu ditugun zerbitzu horiek guztiak Nafarroako etxebizitzen % 85era eta enpresen % 100era iristeko asmoa du

UPNren telebista kate berri bat?

Nafarroako Foru Erkidegoan zuntz optikoa jartzeak esamesak eragin ditu. Nafarroako Gobernuak (UPNren eskuetan egon denak) laster telebista autonomiko bat izateko duen aukerak eragin ditu zurrumurruok. Esamesak baino zertxobait gehiago ere badira. Data jartzen ausartu denik ere bada. Batzuk, goizegi badirudi ere, uda baino lehen Nafarroako telebista autonomikoa izango dela ere esan dute.
Esames horiek areagotu egin dira Canal 4 (lehen TelePamplona) herri-telebistako berremisoreak zigilatzeko Sustapen Ministerioak emandako aginduaren ondoren. Telebista hori Nafarroako lurralde osora iristen zen, soilik Iruñeko hiriburuan emititzeko lizentziaren bidez. Gainera, telebista autonomiko hori berehalakoan jarriko dela diotenek, Miguel Sanzek ETBk Nafarroan egiten zuen «

barneratze desegokia
»aren inguruan egindako adierazpenak gogorarazten dituzte. ETBri buruzko zuzeneko aipamena eginez, zera zioen Sanzek: «

beste autonomia erkidegoetako telebista publikoen barneratze desegokiei, Nafarroako telebista autonomikoa ezarriz egin beharko zaio aurre
».
Adierazpen horiek Nafarroako Gobernuko telekomunikazioetako zuzendari nagusiak egin zituen iragarpenekin bat datoz. Haien arabera, ekainaren 14rako teknologia digitaleko telebista kate bat jartzeko lehiaketa-deialdia egiteko aukera aztertzen ari dira. Behatzaile batzuen ustez, foru, udal eta Europa mailako hauteskundeak igaro eta berehalako data hori oso egokia da operazioa burutzeko. Lehiaketa horretara UPNren hurbilekoak aurkez daitezke, era horretan lagun izango duten komunikabide baten jabe eginez. Retenak esana du hori Nafarroako herrialderako eskain dezakeen aukera anitzetako bat dela

Euskaltelek 127.000 milioi pezeta inbertituko ditu 2008 urtera bitartean

Euskaltelek 2008 urtera bitartean 127.000 milioi pezeta (5.080 milioi libera) inbertitzea aurreikusten du. Inbertsio horren helburua lau urteko epean etxebizitza eta enpresen % 80ra eta 5.000 biztanletik beherako herrietara iristea da. Une honetan, urtebeteko jardueraren ondoren, euskal konpainia honek merkatuaren % 25 lortu du.
Euskal operadoreak, urtebeteko epe horretan, erabat gainditu ditu bere lehen ekitaldirako aurreikusitako kopuruak. Ekitaldiaren itxieran 986 milioi pezetako galera izan zuen, hau da, hasiera batean aurreikusitakoaren erdia. Emaitza on hori fakturazioaren gorakadaren ondorioz lortu da, konpainiak merkatuan izan duen barneratze indartsuari esker 4.100 milioi pezetako fakturazioa izan baitu. Ekitaldi horretan Euskaltelek 5.000 milioi pezetako gastuak izan zituen eta 8.000 milioi pezetako inbertsioa egin zuen.
1998aren amaieran Euskaltelek 050 bidezko urrunerako deien % 25ko merkatu kuota lortu zuen, 225.084 linea kontratatu zituen eta 160.410 bezero aktibo erdietsi. Internetera sartzeko zerbitzuak (iazko maiatzean martxan jarriak) 21.123 bezero bereganatu ditu dagoeneko, Espainiako laugarren hornitzailea bihurtuz. EAEko operadore honen dei trafikoa abenduaren 31an 165 milioi minutukoa zen. Gorakadak aurrera jarraitzen du 1999an eta 050 bidezko 254.694 linea lortu dituzte jada. 184.052 bezero aktibo eta Interneten 32.245 erabiltzaile izan dituzte, guztira 264 milioi minututara iritsiz.
Aurtengo urtarrilaz geroztik euskal operadore honek telefonia mugikorrari ekin dio, eta % 5eko merkatu kuota lortzea espero du bere lehen urtean. Halaber, datozen hilabeteotan kable bidezko telebista digitalari ekiteko asmoa du, beste zerbitzu batzuk ere eskainiz. Herri barruko deiak egiteko aukera ematen duen zuzeneko telefonia ere hedatua du 20 udaletako hainbat auzotan: Getxo, Leioa, Basauri, Sestao, Durango, Santurtzi, Portugalete, Bilbo, Barakaldo, Laudio, Gasteiz, Amurrio, Irun, Donostia, Beasain, Errenteria, Zumarraga, Urnieta, Hondarribia eta Tolosa.


KAPITAL SOZIALA GEHITUKO DU.

Euskaltelek 5.000 milioi pezetatan gehituko du bere kapital soziala urte honetan zehar. Beraz, bere gaur egungo kapital soziala 19.000 milioitik 24.000 milioitara igaroko da. Euskal konpainia honen gaur egungo kapitala honela dago osaturik: BBK (% 23), Kutxa (% 18,5), Telecom Italia (% 18), Endesa Taldea (% 10), Iberdrola Taldea (% 10), Caja Vital (% 5), EITB (% 5), Eusko Jaurlaritza (% 2), Retevisión (% 2), MCC Taldea (%2), EVE (% 2).
Egia da Euskaltel telekomunikaziotako operadore orokor txikia dela. Nolanahi ere, bere arduradunek ez diote etorkizunean beren eragin esparrua zabaltzeari uko egiten. Oraingoz, beren funtsezko merkatua EAEren barruan daukate. Ez da, ordea, kasualitate hutsa Telecom Italia edukitzea kide estrategiko gisa. Hirugarren akzionistarik indartsuena den talde hau munduko bosgarrena da, Telefónicaren aurretik. Nazioarte mailako merkatura zabaltzeko goizegi baldin bada ere, Telecom Italiarekin –Deutsche Telekomekin bat egitekotan dabil– duen lotura horrek erraztu egin diezaioke jauzi hori. Gaur egun, Euskaltelen lehentasuna EAEn bere sare propioa eratzea da, bezero partikularrak eta enpresarialak lortzeko Telefónicarekin duen lehiari gogor eutsiz.
Orain arteko historia laburrean Euskaltelen bidea ez da guztiz erraza gertatu. Arazoak ez dira gutxi izan. Horietako bat, garrantzitsuenetakoa, Retevisión (telefonia finkoko bigarren operadorea) eta Amena (Airtel eta Telefónicarekin lehian ari den mugikorren operadorea) kideekiko harremana izan da. Harreman hori nahiko gatazkatsua izan da. Euskal operadorearen kudeatzaileek hasiera-hasieratik gogor eutsi diote EAEn marka propioa izateari. Bi talde horiekin tentsio handiak egon badira ere, azkenerako badirudi adostasunera iritsi direla, eta datozen egunetan akordioa erabat biribilduta uzteko moduan direla.
Euskaltelek beti uste izan du kudeaketa independente batek azkarrago handitzeko aukera emango ziola. Eta, egia esan, gaur egun Euskaltel finkoak eta mugikorrak faktura bateratua eta bakarra eskaintzen die bere bezeroei. Aldiz, Retevisiónek eta Amenak oraindik ez dute aukera hori eskaintzen


Azkenak
2024-11-28 | Leire Ibar
Tolosan Ertzaintzak pilotakadaz zauritu zuen gaztearen kasu artxibatu dute, biktimak deklaratu aurretik

Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.


2024-11-28 | Julene Flamarique
Bi presa kendu dituztenetik, izokina Bidasoatik Baztanera heltzen hasi da

Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.


2024-11-28 | Leire Ibar
Jasotako isun bakoitzeko helegiteak aurkeztu dizkio Ernaik Eusko Jaurlaritzari, guztira 133

Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.


94 urteko emakume bat hil dute Gasteizko IMQ Igurko zahar-etxean, eta gizon bat atxilotu

Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.


2024-11-28 | Leire Ibar
Nabarmen igo da antsiolitikoen eta depresioaren aurkako botiken kontsumoa gazteen artean

Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]


“Petronorrek eraldaketa hitza darabil, baina enplegu suntsiketa besterik ez dugu ikusten”

Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]


2024-11-28 | Julene Flamarique
‘Feminizketak’ seriea eta ‘Ikusgela’ proiektua: aurtengo Rikardo Arregi Kazetaritza sarien irabazleak

Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]


Munstro aplikazioak izaki beldurgarriak batzera eramango gaitu puzzle joko frenetikoan

Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.


Jakes Bortairu eta Dominika Dagerre militanteak atxilotu dituzte Baionan goizaldean, eta eguerdian askatu

Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]


2024-11-28 | Jon Torner Zabala
Gehiago Gara jaia egingo dute Antzuolan, hil diren haurrak “bizipozetik” gogoratzeko

Hil Argi elkarteak antolatuta, Bizipoza egitasmoaren laguntzarekin, Gehiago Gara jaia egingo dute abenduaren 15ean Antzuolan. Haurrak galdu dituzten familiak, lagunak, eskolako kideak eta, oro har, hil diren umeak "bizipozetik" gogoratu nahi dituzten herritar guztiak... [+]


Frantziak “immunitatea” aitortu dio Netanyahuri, Libanoko su-etenaren truk

Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]


2024-11-28 | Gedar
Zumaiako Balenciaga ontziolako langileek mobilizazioei ekingo diete, lanpostuen defentsan

Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.


Sindikalismo eraldatzaileaz eta lanaz eztabaidatzeko nazioarteko kongresua Leioan

Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.


2024-11-28 | Irutxuloko Hitza
Mikel Zabalzaren omenezko plaka jarriko du Donostiako udalak larunbatean, Intxaurrondoko kuartelaren aurrean

Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]


Eguneraketa berriak daude