IRUÑEA BERRIA: BI LAUTADA ARGA IBAIAK LOTURIK
- hirugarrena egina da eta heldu den urtean jarriko dute abian. Planak hiriaren ikuspegi berria jasotzen du: Iruñea bi mailatan, goi eta behe lautadan, oinarritutako paisajea duena.
Otsailetik martxora bitartean berorren erakusketa publikoa egin zen hiritarrek alegazioak eta iradokizunak aurkez zitzaten. Udal Planeko arduradunek 210 alegazio eta 300 iradokizun inguru jaso dituzte denbora horretan.
Datozen hilabeteotan horiek aztertzen izango dira eta zenbait kasutan aldaketak egin beharko dituzte. Hiri bateko plan orokorra egiten hasten denetik abian jartzen den arte denbora nahikoa behar izaten da, eta Iruñekoak datorren urte arte itxaron beharko du indarrean sartzeko.
Hirugarren Plan hori egiten hasi zirenean arduradunek antzeman zuten hirian egoera ezberdinak zeudela, alde bakoitzak lurraldean betetzen duen tokiaren eta bere inguruan ematen diren hiri prozesuen arabera. Bost egoera ezberdin identifikatu zituzten eta Udal Plana bost egoera horietan oinarrituta dago: Goi-lautada, Arga ibaiko ibarra, hego-ekialdeko hegala, hego-mendebaldekoa eta ipar-mendebaldekoa.
Beraz, hiri tradizionala –goi lautadan dagoena– eta orain sortuko dena –behe lautadakoa– lotzea du helburu Udal Planak. Vicente Taberna Planeko zuzendariak azaltzen duenez «
hiriak zuen arazo nagusia hori zen, bi aldeak loturik ez zeudela. Hiria handitu ahala gauzak beste era batera ikusten ditugu eta bi mailatan dagoen paisaje hori izango da hiriaren ezaugarri bereziena
Proposamenak, ekipamenduetan, hiru maila hartzen ditu kontuan Udal Planak: auzoko ekipamenduak, udalekoak eta udalez gaindikoak (eskualdekoak zein herrialdekoak). Hiru mailetan, Planari lurzoruen erreserbak aurreikustea dagokio, eta bai horien exekuzioa programatzea ere, zortzi urteren buruan. Hona Planeko arduradunek egin dituzten aurreikuspenak: 24 ikastetxe, 10 gizarte etxe, bi kirol hiri (Biritxun eta Lezkairun), 4 kiroldegi, 5 osasun etxe eta 7 zahar-etxe. Udaleko eta udalez gaindiko ekipamenduei dagokienez, Iruñeak alde onak eta gabeziak ditu: dotazioa ona da hezkuntza eta osasun arloetan, eta urria, ordea, kirol eta kultur esparruetan. Udal Planak Arantzadin kirol hiri bat egitea aurreikusten du.
Trinitarios inguruan proposatzen dena herrialde mailako ekipamendu bat da; ez dago zehaztuta, hori etorkizunak eskaintzen duenaren arabera dago. Bilbon Guggenheim museoak betetzen duena zerk beteko du Iruñearen kasuan? Datorren urtean Armada etorbidean biltzarrak antolatzeko eta musika emanaldiak eskaini ahal izateko auditorioa eraikitzen hasiko da eta Alde Zaharrean, Nafarroako Artxibategi Nagusia egingo dute.
Argako ibarra iparraldean dago, goi lautadaren eta udal barrutiaren mugaren artean. Bertan, Txantrea, Arrotxapea eta Sanduzelai auzoak, Euntzetxiki auzo berria eta Arga ibaiaren meandroak daude. Udal Planak ez ditu hesitzat hartzen ibaia eta goi lautadako desnibela, baizik eta goi lautadako hiria eta Argakoa erlazionatzeko gune gisa.
Ideia hori dagoeneko, gauzatzen ari dira, Argaren Plan Integralaren eta ibai parkearen bitartez. Arga ibaitik eta bere parke linealetik hurbil eraiki diren aldeak antolatzea ere proposatzen da, hiri multzoari erdigune berriak gehitzeko. Horrek hainbat jarduketa dakar berekin, hala nola, jarduera hiritarra duen ertzeko kalea Txantrea eta Arrotxapeako fronte eraikian, Arrotxapean aurreikusitako bulebarrean aldaketak sartzea, eta plaza publiko bat, Txantrean.
Hego-Ekialdeko hegalerako, Udal Planak bi garapen berri aurreikusten ditu: zabalgunea bera Lezkairun eta beste eremu bat etxebizitzetarako Milagrosako hegoaldeko ertzean. Gune berri bat ere proiektatzen da Ilarregiko barrutian, Mendillori auzoaren zabaltze gisa.
Laugarren aldea Hego-Mendebaldea da. Horrek duen heterogenotasuna kontuan hartuz, Planak helburu ezberdinak planteatzen ditu. Erdiko aldean, eraikuntza gutxiko edo eraikuntzarik gabeko guneei eutsiko zaie, esparru libreak eta berdeak eskuratu ahal izateko: Donapea eta Nafarroako Unibertsitatearen kanpusa. Ekialdean eta mendebaldean hirira sartzeko bi bide garrantzitsu berrantolatuko dira, Zaragozako etorbidea eta Logroñoko errepidea, eta azken hori bertan izango den tren geltokiak indartuko du.
Egun bi industri poligono ditu Iruñeak. Vicente Tabernak azaltzen duenez proiektua egin zenean erabaki zen poligono berririk ez egitea eta berriz, proposatu zen jarduera ekonomikoko guneak deritzonak, hau da, industria ez baina bai ekipamenduak, adibidez unibertsitatea edo parke teknologiko bat. Proposamenen artean San Makain enpresa parke bat egitea dago, laborategiak, ikerketa guneak, besteak beste, izango lituzkeenak. Beraz, Udal Planean proposatzen dena industrien zerbitzurako egongo liratekeen guneak dira. Parke teknologi bat egitearen ideia ere airean dago.
Hiriaren ipar-mendebaldean bestalde, Santa Luzigaña gune libre gisa gordeko da eta hainbat aldaketa proposatzen da, kale eta errepideen gaiaren inguruan. Gainera, Planak hainbat erreforma eta hobekuntza proposatzen du alde horretako bide egituran, bai Iruñeko barne loturetan, bai Udal barrutik kanporantz. Egitura horren punturik garrantzitsuena Milutzeko glorieta handi berria izango da
Epaileari nahikoa izan zaio azaroaren 27an Ertzaintzak egindako deklarazioa kasua artxibatzeko. Erabakiaren aurrean helegitea aurkeztuko duela adierazi du Xuhar Plataformak. “Xuharrek ez du begia galdu, Ertzainak begia galduarazi dio”, salatu du mugimenduak.
Hobekuntza horiekin izokinak eta beste espezie migratzaile batzuek erruteko eremu optimoak lortzea eta bizirik irauteko aukerak handitzea espero da. Europako funtsekin finantzatutako jarduera da, Life Kanturibai proiektuaren baitakoa.
Epaiketa prozesua abiatu du ostegun honetan gazte antolakundeak. 2023an egindako bi ekimenen ondorioz 290.500 euroko zigor ekonomikoa jarri dio Eusko Jaurlaritzak. Ekonomikoki "ito eta desagerrarazteko" mekanismoa dela salatu du Ernaik.
Adinekoen egoitzako egoiliarra da asteazken gauean hildako emakumea. Larriki kolpaturikoa ospitalera eraman zuten, baina bertan hil zen emakumea. Bertako egoiliarra den 68 urteko gizon bat atxilotu dute, indarkeria matxista leporaturik.
Hego Euskal Herriko gazteen osasun mentalaren egoera “kezkagarria” da, Gurea Geroa atari digitalak egindako txosten batek agerian utzi duenez. Inkestaren arabera, gazteen erdiek ondoez emozionala pairatzen dute, eta hamarretik seik pentsamendu suizidak izan dituzte... [+]
Petronorreko langileek borrokarako eguna izan dute osteguna. Enpresa batzordeak deituta, lanuztea egin dute eta Barakaldoko BECen elkarretaratu dira, konpainia urteko batzarra egiten ari zen tokian. Salatu dute diru publikoa jaso arren "enplegua suntsitu" besterik ez... [+]
Asteazkenean banatu dituzte Rikardo Arregi sariak, Andoainen. Kazetaritza Saria Berria-n argitaratutako Feminizketak elkarrizketa sortak jaso du, eta Komunikazio Saria Euskal Wikilarien Kultura Elkartearen Ikusgela proiektuak. Ohorezko mugarria Ana Galarraga Aiestarani eman dio... [+]
Threes! edo 2048 klasikoen bertsioa prestatu dute Julen Irazokik eta Ibai Aizpuruak, Mikel Dale musikagilearekin batera. Android-en doan deskarga dezakegu euskarazko bideojokoa.
Urtarrilean salmenta espekulatibo bat salatzeko ekintza egin zuen Arberoa Lurra eta Etxebizitza kolektiboak, eta horrekin lotuta egon daitezke atxiloketak. Goizeko seiak aldera atxilotu dituzte, "atea kasik hautsiz eta esku-burdinak segidan ezarriz", Ostia sareak... [+]
Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk "immunitatea", hau da, babes politikoa duela adierazi du Frantziako Kanpoko Aferen ministroak. Israelgo Haaretz eta Maariv komunikabideek jakitera eman dute Libanorekin adosturiko su-etenaren baldintzen artean zuela... [+]
Enpresa jo dute egoeraren erantzuletzat, baita erakunde publikoak ere. Langile batzuek bost hilabete baino gehiago daramatzate kobratu gabe, eta ostiral honetan egingo dute manifestazio bat, ontziolatik abiatuta: ez dezatela itxi aldarrikatzeko.
Ostegun eta ostiral honetan 40 hizlari baino gehiago ariko dira EHUko Leioako campusean Lana eta sindikalismoa XXI. mendean Nazioarteko Lehen Biltzarrean. Lan munduaren eta sindikalismo eraldatzailearen erronkez eta estrategiez eztabaidatuko dute.
Donostiako Udalak Mikel Zabalza Garateren (1952-1985) omenezko plaka bat jarriko du larunbat honetan (hilak 30), Guardia Zibilaren Intxaurrondoko kuartelaren aurrean (Baratzategi kalea, 35). Guardia Zibilak gaurko egunez atxilotu zuen Zabalza, 1985ean, Altzako bere etxean... [+]