ZEIN ETB NAHI DUGU?


2021eko uztailaren 19an
1.- Ezinbestekoa al da EITB-ko zuzendari berria euskalduna izatea? Ala nahikoa ote litzaioke euskal kultura eta bitartekoa ongi ezagutzea?
2.- Orientabide modura, zer kenduko zenuke eta zer jarri ETB-ko programaziotik?
RAMON ETXEZARRETA
PSE-ko Kultura-zinegotzia Donostian
1.- Egoki ikusten dut euskalduna izatea; arrazoi funtzionalengatik hasita aproposa da; utz dezagun horretan.
2.- Lehenbizi ETB-ren bokazio publikoa azpimarratu nahi nuke; izan ere, programazioa ez dator horrekin bat. Ni ez nago batere konforme orain egiten denarekin, sasi-kultura eta «eusko makarenismo» hori lotsagarria baita. Euskaldun alfabetatu eta gutxienezko kultura bat dugunoi zer demontre eskaintzen digu ETB-k? Ez du inolako ekarpenik egiten. Jaio zenean bazuen bokazio hori, orain berriz, atzeraka ari dira. Pentsatu beharko genuke zehazki ze elementu berri sartu, baina orain agertzen denetik seguru dena kenduko nukeela. Bere eginkizun nagusia euskal kulturaren irudi jasoago bat ematea izan behar luke, kulturaren zentzurik kultoenean, alegia. Beste gauza bat asmatzea litzateke, baina ez dira ezta saiatu ere egiten.

BEGOÑA DEL TESO
Zine kritikaria
1.- Noski euskaraz jakin behar duela, bestela beste edozein telebistako zuzendari izango litzateke. Kexu agertzen baldin bagara epaitegi batek esan duelako frontoi bat garbitzeko ez dela beharrezkoa euskalduna izatea, ba, kexu agertu behar genuke EITB-ko zuzendaria euskalduna ez balitz.
2.- Derrigorrezkoa da «Goenkale» behingoz kentzea. Ezagutzen ditugu aktoreak, haien amodio eta heriotzak; baina nahikoa da, eskerrik beroenekin, joan daitezela pikutara! Bestalde, ETB ikusten nagoela, beti iruditzen zait txapela jantzita dudala. Beraz, betiko matraka, trikitixa eta bertsolariak kenduko nituzke. Jarri? Ba, justu kontrakoa; euskal kulturaren beste ezaugarri batzuk, egungo jende ausartaren ekimenak, artista plastiko edo koreografo berrien lanak, hitz mestizoak, edota txapela eramateko modu berriak, zergatik ez? Futbol gutxiago ez, oso gustukoa dut eta.

ANDONI IMAZ
Athletic-eko jokalaria
1.- Euskal Herri mailan delako nik baietz esanko nuke. Kargurako proposatu badute euskal kultura eta medioa ederki ezagutzen dituelako izango da. Baina nire ustez, euskaraz ondo jakin behar luke, bestela beti galdetzen ibiliko litzateke. Ez litzaidake zuzena irudituko euskaldunek erdaraz aritu behar izatea berak ez dakielako.
2.- Azken bolada honetan, lesioa dela eta, dexente ari naiz telebista ikusten, «zapping» egiteaz nazka nazka eginda. ETB-n «Teleberri» eta filmak dira gustuen ikusten ditudanak; baita «Boulevard» saioa ere, ba, halako eztabaida gehiago sartuko nituzke nik; baita film hobe gehiago euskaraz ere. Kentzekotan, akaso pilota partida gehiegi dagoela esango nuke, baina jendeak eskatzen duelako emango dute hainbeste. Ah, eta ez ditzatela trikiti saioak kendu, gustatzen zaizkit eta!

ASISKO URMENETA
Marrazkilaria
1.- Bai, nahitaez euskalduna izan behar du. Hori «noskitzat» hartzen dut nik. Bitartekoa ere ongi ezagutu behar luke, bai euskal kultura, bai bere lana; ez da aski alderdikoa den hautagai euskalduna izendatzea. Hala ere, zein ahalmena, zein irudimena duen eta zein taldetaz inguratzen den funtsezkoak izanen dira bere jardunean.
2.- Kolonizatuaren konplexu hori kenduko nioke. Konplexu guttiago duen telebista bat ikusi nahi nuke, bidaiatuagoa dena, irekiagoa, munduan egiten den telebistari so dagoena; ematen baitu euskal gizarteari baino ez diola erreparatzen, arras hertsia, harantzago begiratzea pekatu balitz bezala. Folklorea ongi dago, baina bere neurrian. Beharbada, gure amendako programazio egokia da ETB-koa, baina gu zapping egitera gonbidatzen gaituzte. Hori hitzez hitz hartuz gero, jakina, parrillaren hiru laurdenak desagertaraziko nituzke, ETB-2 osoa eta «Goenkale» barne. Bestetik, Maialen Iriarte eta Estepan «prime time»n jarriko nituzke.

KONTXU ODRIOZOLA
«Goenkale»ko Maria Luisa
1.- Bai, premiazkoa da bene benetan. Ondo dago telebista gaiekin jantzita egotea, zerk funtzionatzen duen ezagutzea. Baina horretaz aparte, gure telebista ez dago gauzak erakusteko bakarrik, alfabetatzeko ere balio du. Orduan, zuzendariak euskaraz ez baleki eredu txarra litzateke, hizkuntza ikasten ari den jende mordoarentzat.
2.- Lehenik eta behin programak hainbeste errepikatzea galaraziko nuke. Kalitate, sormen gehiago behar da, ez bakarrik satelitea Ameriketara iristea eta kitto. Badakit adin-mota guztientzako moduko telebista egin behar dela, baina ez dezagun eduki zahar jendea egun osoa bertsoak ikusten eta umeak marrazki bizidunekin. Nahiz eta jakin audientziak agintzen duela, agian ez lukete dinamika horretan sartu behar. Irudimen gehiago, faborez! Esaterako, ETB-k inoiz bultzatu al du antzerkia? Ezer gutxi. Telebistara sartu eta aireportu batean zaudela ematen du. Interesatzen zaie hoztasun hori mantentzea.

KEPA JUNKERA
Trikitilaria
1.- Ni ez naiz egokiena hori esateko, oraindik ikasten ari bainaiz. Badakit garrantzizkoena zuzendariak bitartekoa ezagutzea dela, baina nire iritziz euskalduna izan behar luke, euskal hiztunenganako errespetu seinale delako. Nik nire musika egiteko euskara ezinbesteko ez badut ere, EITB-ko zuzendari batentzat berriz, komunikatzeko tresna baliotsua da, mundua ulertzeko beste modua baita euskara.
2.- Ez dut ia betarik telebista ikusteko. ETB begiratzen dudanean ordea, musika eta kultura saioak faltan botatzen ditut. Konplexua da entretenimendu medio bat denon gustukoa izatea, baina nik komertzial den guztia kenduko nuke, txutxumutxu saioetatik hasita. Helburu kulturala duten programak ere oso mediatizatuta daude. Bestalde, salatu nahi dut telebistan ematen diren trikitixa jaialdi askotan doinu bat jotzean ez dutela ipintzen egilea nor den, nirea edo beste edozeinena izan. Zentzu horretan gaizki tratatua sentitzen naiz


Azkenak
Lineal A idazkunik luzeena

Lineal A duela 4.800-4.500 urte erabilitako idazkera minoikoa da. Berriki, Kretako Knossos jauregi ezagunean, bolizko objektu berezi bat aurkitu dute, ziurrenik zeremonia-zetro gisa erabiliko zutena. Objektuak bi idazkun ditu; bata, kirtenean, laburragoa da eta aurkitutako... [+]


Gizonak frontera, emakumeak zubira

Londres, 1944. Dorothy izeneko emakume bati argazkiak atera zizkioten Waterloo zubian soldatze lanak egiten ari zela. Dorothyri buruz izena beste daturik ez daukagu, baina duela hamar urte arte hori ere ez genekien. Argazki sorta 2015ean topatu zuen Christine Wall... [+]


Resako aztarnategia Andosillan
Ebroko muga zaharraren lorratzetan

Nafarroako Erriberako Andosilla herrian, sorpresa ugari ematen ari den indusketa arkeologikoa egiten ari dira Aranzadiko arkeologoak eta herritar boluntario taldeak. Resako aztarnategian orain arte oso ezezaguna zaigun Goi Erdi Aroko gizarteak hobeto ulertzeko aztarnak aurkitu... [+]


Pippi Kaltzaluzek 80 urte bete ditu, beti bezain iraultzaile

Pippi Kaltzaluzeren istorioak lehenengoz kaleratu zirenetik 80 urte bete direla-eta, leku berezia eskaini diote Boloniako Nazioarteko Haur eta Gazte Liburu Azokan. Azkarra, independentea, errebeldea, lotsagabea, menderakaitza, apur bat basatia, sormen handikoa, ausarta eta... [+]


Trans Pertsonen Lehen Mailako Arretako Zerbitzuak jarriko ditu abian Osakidetzak

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoako trans pertsonei zuzendutako protokolo asistentziala eguneratzea da helburua. Lehen Mailako Arretako Taldeak (LMAT), trans pertsonentzako Lehen Mailako Arretako Zerbitzu berriak (tLMAZ) eta Gurutzetako Unibertsitate Ospitalean dagoen Genero... [+]


Osakidetzako datuen kontraesanak: itxaron-zerrendak behera, herritarren kexak gora?

Jaurlaritzak ziurtatu du itxaron-zerrendak bi hilabetetik behera jaitsi direla azken hiruhilekoan. Manu Lezertua EAEko arartekoak, berriz, beste datu bat nabarmendu du herritarren kexei buruzko urteko txostenean: Osakidetzari dagozkion kexak %70 igo dira, eta batez ere... [+]


“Neutrotzat aurkezten dena, egiaz, ideologia nagusiaren konplizea da”

Gozamen aparta bezain deskribatzeko zaila dakar, norbaiten hitzak irakurri edo entzun ostean, zera pentsatzeak: “Horixe zen neu aurreko hartan azaltzen saiatu nintzena!”. Idazlea eta itzultzailea da María Reimóndez, eta galegoz aritzen da, hizkuntza... [+]


Unibertsitate pribatuak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak

Ugaritu diren “txiringito pribatuei” muga jartzeko asmoz, unibertsitate berriak sortzeko baldintzak gogortu nahi ditu Espainiako Gobernuak. Euskal Herrian polemika artean jaio zen azken unibertsitate pribatuak adibidez, Gasteizko Euneizek, gaur gaurkoz ez ditu... [+]


2025-04-02 | Cira Crespo
Espainiako bandera

Juan Bautista Bilbao Batxi idazleak barku batean egiten zuen lan, eta bere bidaietako kronikak bidaltzen zituen Euzkadi egunkarira. Horri esker, XX. mende hasierako mundu osoko kronika interesgarriak ditugu, euskaraz. 1915eko ekainean, hain zuzen, Murtzian egin zuen... [+]


Segurtasuna, etorkinak eta beldurra

Segurtasun falta dagoen irudipena handitu dela azaldu du Eustaten azken txostenak. Gurean, Trapagaranen, Segurtasuna orain, delinkuenteen aurka manifestaziora deitu dute herritar batzuek.

Bi izan dira sentsazio hori zabaltzeko arrazoiak. Batetik, udalak Udaltzaingoaren... [+]


Haurtzaroaren denbora

Haurtzaroaren amaiera eleberri distopikoa idatzi zuen Arthur Clarkek, 1953. urtean: jolasteari utzi dion gizarte baten deskribapena. Eta ez al da bereziki haurtzaroa jolasteko garaia? Jolasteko, harritzeko, ikusmiratzeko eta galdera biziak egiteko unea. Ulertzeko tartea zabalik... [+]


2025-04-02 | Castillo Suárez
Erantzunak

Badira etxebizitzak saltzeko atarietara harpidetuta daudenak, etxe bat erosi nahiko luketelako. Tarteka etxeak ikusteko hitzorduak ere egiten dituzte, eta seguru nago saltzaileak badakiela pertsona horiek ez dutela etxea erosiko, ez bisitan etxeari aurkitzen dizkioten baina... [+]


2025-04-02 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Hirigintza militarra

Berriki zabaldu da Gazako lurralderako Egiptok egindako hirigintza-antolaketa plana. Marrazki batean jaso dira etorkizuneko kale, eraikin eta iruditeria, oraindik metraila eta lehergailuen usaina darion errealitate baten gain. Hirigintza proposamena, beste bonba jaurtiketa bat... [+]


Eguneraketa berriak daude