AZKEN UNTZIA, KULTURAREN MUNDUAN ITSASORATU DA


2017ko azaroaren 28an
Euskaldunako azken untzia deitu diote askok jauregiari, izan ere, untzi itxura dauka duela hamarkada bat arte Euskalduna untziola zegoen lur eremuan eraikitako Biltzar eta Musika Jauregiak.
80ko hamarkadaren amaieran eta 90ekoaren hasieran landu zen Bilbo Metropolitanoa Suspertzeko Plangintza Estrategikoak Euskalduna Jauregia aurreikusten zuen, hiriko kultura indarberritzeko. Beraz, kultur eskaria suspertu eta kultur industria bultzatzeko xedez eraiki dute Bilboko Biltzar eta Musika Jauregia. Plangintzan jasotzen denez, kultur merkatu dinamiko batek Bilbo arte eta kongresuen gune garrantzitsu bihurtuko luke.
1994ko ekainaren 20an Jauregiaren lehen harria jarri zuten Bizkaiko agintariek, eta joan den otsailaren 19an izan zen inaugurazioa. Federico Soriano eta Dolores Palacios arkitektoek egindako lana da. 50.000 metro karratutik gorako azalera dauka eta 53 metroko garaiera.
Kanpotik begiratuta bi zati ezberdin antzeman daitezke: ibaitik ikusita, burdinez estalitako eraikina eta hiriaren erdialdetik begiratuta berriz, bulegoak aterpetzen dituen eraikina.
Barrualdea bost solairu nagusik eta eskailerek lotzen dituzten hainbat solairu ertainek osatzen dute. Aretorik handiena, itxura modernoa duen 2.200 lagunentzako auditorioa da, eszena-ekipamedu oso garrantzitsua eta opera-muntaia ikusgarrienak ere egiteko aukera eskaintzen duena, izan ere, agertokiak 2.000 metro karratuko azalera dauka. Areto erraldoi honek zuntz optikozko argiztapena dauka, eta hormak, sabaia eta zorua zurezkoak dira.
Auditorioaz gain, tamaina ezberdineko hamabost areto, eginkizun askotako erakusketa gunea, bulegoak, jatetxe bi, kafetegiak eta 500 ibilgailuentzako aparkalekua ditu Euskalduna Jauregiak. Aipatu aretoek erabilera ugari dituzte: hitzaldientzako, lan-bilerak egiteko edo prentsaurrekoak emateko, besteak beste. Bilboko Orkestra Sinfonikoak Ledesma kalean zituen bulegoak utzi eta Euskaldunan izango du behin-betiko egoitza.
Bizkaiko Foru Aldundiak finantzatu ezezik, jauregia ustiatu du. Zeregin horretan Eusko Jaurlaritza eta Europako Batasunaren laguntza jaso du. 12.600 milioi pezetako aurrekontua du Euskalduna Jauregiak, Gasteizek 1.150 milioi eman ditu eta Brusselatik berriz, 1.100 bideratu dira.


Laugarren urterako aurreikusitakoa lortu da

Euskalduna Jauregiak dagoeneko kontzertu eta kongresu ugari hitzartuta ditu 1999ko ekitaldirako, gestio planak aurreikusitakoa aise gaindituz. Biltzar eta kongresuei dagokienez, aurten 37 kongresu egingo dira eta hauetarik bik 1.000 lagun inguru izango dituzte. Bestalde, sei asanblada, bederatzi konbentzio, hamaika mintegi, hamasei ekitaldi sozial eta erakusketa bat kontrataturik ditu Euskalduna Jauregiak. Orotara, jauregiak kongresu eta biltzarren atalean 80 ekitaldi hitzartuta ditu.
Musikaren arloan, aurtengo ekitaldirako 35 emanaldi hitzartuta dituzte Jauregiko arduradunek: OLBEk hamabi opera emanaldi eskainiko ditu eta BOSek kontzertu kopuru berbera, Euskadiko Orkestra Sinfonikoak sei emanaldi eta bestelako ekitaldi bi.
Datu hauekin arduradunak pozik daude, bederatzi hilabetetan laugarren urterako aurreikusitakoa lortu dutelako. Aurtengo ekitaldirako, dagoeneko, aktibitate egunen % 75 beteta dago.
Inaugurazioa otsailean izan bazen ere, datorren hilerarte ez da erabat martxan izango Euskalduna Jauregia. Agertokia apirilaren 30ean estreinatuko da, San Petersburgoko Kirov Teatroak eskainiko duen Kovanshchina operarekin

Bilbok mundura egin du jauzi
1993an Guggenheim Museoa eraikitzen hasi ziren. Orduan izen arraro samarra zuen eraikina egun mundu osoan Bilboren sinbolo bihurtu da. Guggenheim Bilbao Museoan metalak, harriak eta urak bat egiten dute Euskal Herriaren indar eta tradizio industrialaren oroigarri. 1997ko urriaren 18an ateak ireki zituenetik urtebetera 1.360.000 pertsona hurbildu da Frank O. Gehryren eraikinera, Espainiako bigarren pinakotekarik bisitatuena bihurtu delarik. 24.000 metro koadroko lurraldea besarkatzen du eraikinak eta 300 eserlekuko entzungela eta atrio handia ezezik, jatetxea, kafetegia, liburutegia eta jendearentzako egonlekuak ere baditu.
Bilboko pinakotekak gure garaiko arterik esanguratsuena bildu eta interpretatzeko aukerak eskaintzen ditu. Era berean, arte hezkuntza indarberritzea eta jendearen ezagutza sendotzea ditu helburu. «Guggenheim Museoak eta mende honetako artea» erakusketak zabaldu zuen 97ko urrian Museoko erakusketa egitaraua. Arte moderno eta garaikideko 300 lanetik gora bildu ziren bertan, Guggenheim Bilbao Museoko bildumatik nahiz New York eta Veneziako Guggenheim museotatik jasoak.
1999ko programazio artistikoari dagokionez, aipatzekoa da apirileko bigarren hamabostaldian inauguratuko den Eduardo Txillida eskultore garaikidearen erakusketa. Guggenheim Bilbao Museoak eskultore donostiarraren 200 bat lan aurkeztuko ditu, 1948tik gaur egun artekoak. Obraren hiru atal hartu dira kontuan: pisu handia duten piezei eskainitakoa, alabastroz egindako esperimentuei eskainia eta hirugarrena, paperarekin edo paper gainean egindako adierazpenei eskainia. Txillidaren erakusketa ikusgai izango da apirilaren 20tik abuztuaren 29a arte.
1998ko zenbait datu:

- Inauguratu zenetik 1.360.000 bisitari izan dira. Espainiako bigarren pinakotekarik bisitatuena da Prado Museoaren ondoren.

- Hasierako lau hilabetetan urte baterako aurreikusitako bisitari kopurua gainditu zen.

- Iragan urtean bisitarien % 41 Euskal Herritik etorri zen, % 32 Espainiatik eta % 27 atzerritarrak ziren.

- Gastu gehien egiten duten bisitariak Estatu Batuetakoak dira: 50.000 pezetatik gora pertsona bakoitzeko.

- Museoaren irekiera ekitaldira etorri ziren mila kazetariez gain, komunikabideetako 600 profesionaletik gora hurbildu da museoari buruzko erreportajeak egitera, % 45 Espainiatik eta gainontzekoa atzerritik.


Azkenak
Gazteen soldata %10 igo den heinean, prezioak %31 garestitu dira 2010etik

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.


2025-01-07 | Leire Ibar
‘Behin betiko’ lelopean egingo du Sarek urtarrilaren 11n Bilboko manifestazio nazionala

Konponbide prozesuari eta etxeratze prozesuari behin betiko amaiera emateko aldarrikatuko dute, eta euskal preso behin betiko etxean nahi dituztela. Laguntza ekonomikoa jasotzeko Bizumkada Nazionala ekimena jarri dute martxan.


2025-01-07 | ARGIA
Robert Hirigoien hil da, Herri Urratsen sortzaileetakoa

Urtarrilaren 4an hil zen Robert Hirigoien euskaltzalea (Larresoro, Lapurdi, 1944). Ostegunean eskainiko diote azken agurra, jaioterrian (10:00etan). Herri Urrats festaren sortzaileetako bat izan zen, baita Lapurtarren Biltzarraren, Kanboko ikastolaren eta euskara eta euskal... [+]


2025-01-07 | Leire Ibar
Baztango Batzar Nagusiak elkartasuna adierazi die Aroztegiko obra gelditzeagatik auzipetutako zazpi herritarrei

Aroztegiko auzipetuei elkartasuna adierazi eta absoluzioa eskatzeko mozio bat onartu du Baztango Batzar Nagusiak. Urtarrilaren 2an egindako bileran, mozioaren aldeko bozketan aldeko 25 bozka, kontrako bi eta hiru abstentzio izan dira.


Ultraeskuinari proposatu diote gobernua osatzeko Austrian, hesia ezarri ziezaioketen arren

Irailean egin ziren hauteskundeak eta aise nagusitu zen FPÖ alderdia, botoen ia %30 eskuratuta. Bazen aukera ultraeskuinari hesia ipintzeko, baina ez dira ados ipini demokristauak eta sozialdemokratak.


Laborantza bozen usaina

Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]


2025-01-07 | Jon Torner Zabala
Autobus zerbitzua zabaldu dute Ipar Euskal Herrian, mugikortasuna hobetzea helburu

Urtarrilaren 6az geroztik autobus linea berriak daude Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin. Halaber, zerbitzuen maiztasuna ere hobetu da, Euskal Hirigune Elkargoko Mugikortasun Sindikatuak eta RATP konpainiak elkarlanean bultzatutako egitasmoari esker. Bestetik, 12 urtez... [+]


2025-01-07 | Leire Ibar
Barakaldoko hilketa matxista salatzeko asteartean mobilizazioak antolatu dituzte

84 urteko andrea erail zuen bere semeak urtarrilaren 3an euren etxebizitzan. Kolpeka hil zuela azaldu dute zenbait iturrik. Astearte arratsaldean egingo dira elkarretaratzeak Barakaldon eta Euskal Herriko lau hiriburutan.


2025-01-07 | Gedar
Beste eraso arrazista bat Miarritzen

 Uber gidari batek jasan zuen erasoa: bortizki jo eta irain arrazistak egin zizkion bezero gazte batek. Baionan eta Arrigorriagan ere izan dira eraso arrazistak berriki.


2025-01-07 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Itsasontzigintzaren itzal luzea ageri da Hego Koreako krisian

Hego Koreako krisia autoktonoa ala inportatua ote zen galdetzen nion neure buruari duela hilabete hura sutu zenean. Baretu ez baizik mindu egin denez auzia, batere argi ez dudan erantzunaren bila jarraitu beharko dugu. Geografikoki urrutiko kontua bada ere, oso gertuko ondorioak... [+]


Errege Magoen desfilean zati lasaiak tartekatu dituzte, autisten elkarteek aldarrikatuta

Dezibelio eta argiztapen muturrekoak ohiko diren makro-ikuskizunen eta makro-estimuluen garaiotan, autismodun haurren bueltako elkarteek aspalditik egindako eskaera zabaltzen ari da pixkanaka, baita Errege Magoen desfileetan ere: ez musika, ez argiztapen, ez abiadura... [+]


2025-01-06 | Jakoba Errekondo
Elkarren beharra bizitzeko

Lagun txiletar batek bere herriko istorio bat kontatu dit, eta ahoa bete inplante utzi nau. Han “quintral” esaten dioten landare batena da, Tristerix corimbosus. Txile eta Argentina hegoaldeko baso epeletan bizi da, eta gure lurralde epeletan hazten den mihuraren... [+]


Eguneraketa berriak daude