PASIO IPUIN BAT BEZALA

  • Baita, estresa ahazteko sofan etzanda aste osoa telebistari so geratuko denik ere. Egun bizigarri horietarako ETBko gonbitearen artean, fededuna ez izanik ere, bada zerikusi franko.

2021eko uztailaren 19an
Eskaintza andana egongo da sinesdunentzat. Baita erlijioa baino tradizioa gustokoa dutenentzat ere. Alde horretatik bederen, ETBkoak ez dira orijinalegiak izan programazioa osatzerakoan. Erlijio kutsua nagusi izan arren, ezin uka ikusmin handia sortzen duten ekitaldiak emango direla: hilaren 28an Bilboko kaleetan zehar egiten den Astotxoaren prozesioa; apirilaren 1ean Segurakoa ETB1ean. Hurrengo egunean, Segura eta Balmasedako Pasioak kate berean. Apirilaren 3an aldiz, «Euskal aktoreen VI. gala» Donostiako Victoria Eugenia antzokitik. Azkenik, igandean, Aita Santuaren urbi et orbi bedeinkapena Romatik zuzenean.
Giro mistiko honen erdian ordea (aktoreena barne), bi saio nabarmendu nahi ditugu, tratatzeko moduagatik ezberdinak izan daitezkeelako, hala «Kontaidazu» nola «Nafarroa, pasio lurraldea» saioek badute tiradizoa. Halaber, Koldo San Sebastianen «Santiago bidea baskonian» erreportajeak (ikus ARGIAko 1.706. alea) biziki interesgarria dirudi.


IPUIN BAT NAHI DUT.

Gaur egungo umeei dagoeneko entzuten ez zaien esaldia, alegia. Horrela hasi liteke kondaira hau: bazen behin garai bat non telebistak jendearen irudimena lausotu egiten zuen. Haurrek ez zekiten jada ipuinak kontatzen, «kutxa ergelak» dena egina ematen baitzien ahozko tradizioaren kalterako. Ondorioz, ipuinak kontatzeko ohitura kinka larrian zen Europan osoan barrena. Orduan, ETB horretaz konturatu eta ipuingintza galbidetik berreskuratu nahian, «Kontaidazu» saio miresgarria atondu zuen. Zorionez, ahalegin hark ipuingintzaren berpiztea ekarri zuen eta hala ez bazan sar dadila kalabazan. Horrela amai liteke ipuina. Kontuak kontu, irrika hori utzi eta orainaldira bueltatuz, esan dezagun «Kontaidazu» ostegun santuan emango dela, 22:30etan hasita. Bertan, Euskal Herriko zenbait ahots eta aurpegi ezagunek ipuin bana kontatuko dute soinu eta efektuz galanki horniturik. Ipuinak anitzak dira eta jatorriak ere denetarikoak, kontalari bakoitzak bere nortasuna eta estiloa erantsi baitie ipuinoi. Esate baterako, Maddalen Iriartek etxean jasotako ipuina kontatuko digu eta Xabier Mendigurenek bere etxean gertaturiko pasadizoa. Olatz Zugasti musikari eta kantariak Errusiako kontakizun batez liluratuko gaitu. Euskadi Gazteko Joseina Etxeberriak berriz, Ataungo San Martin txikiren ipuina emanen digu ezagutzera.


NAFARROA ARRAROA.

Berezko nortasuna du Aste Santuak Nafarroan. Modu xelebre batez bizi dute aro hori. Hortaz, berezitasun hori erakustea du xede bazko egunean ETB2an emanen duten «Nafarroa, pasio lurraldea» dokudramak. «La noche de» saioko talde berberak egina da, aurretik ere «En el cruce» hiriei buruzko erreportaje zainduak egin zituena. Halaxe, Iñaki Panguak zuzenduriko ekoizpen honetan, Nafarroan Aste Santuan egiten diren erlijio agerraldien errepasoa egingo da, errealitatea eta antzezpena egokiro nahasiz efektu dramatikoa lortzearren. Erreportajeak bi zati izango ditu. Alde batetik, jendearen jarrera nahiz elizkizunen gibelaldea agerian geratuko dira. Batzuek sinesmen handia erakusten dute, besteen ustez berriz, tradizio hutsa baino ez da. Bestetik, antzinako ohitura hauen jatorria ezagutaraziko da. Betiko topikoetatik aldenduz, honako ospakizunen zatiak izango ditugu ikusgai: Tuterako «Volatin» agerraldia, non Judas irudikatzeko Pinotxoren antzeko panpin bat airera botatzen duten, harik eta arroparik gabe geratzen den arte. Luzaideko «Bolant eguna», ihauterien luzapen gisakoa dena, edo Nafarroako Pasio bizi bakarra, gehi Korella, Lizarra, Iruñea edo Andosillakoak. Aurten grabaturiko ekitaldiak izango dira, gainera. Hain zuzen ere, emisio egunaren bezperan bertan, berpizkunde egunean, bukatuko dute grabaketa. Ziur egon nafar anitz ere zur eta lur utziko dituen erreportajea dela


Azkenak
Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Larunbatean hiru bahitu askatuko dituela baieztatu du azkenean Hamasek

Su-etena hausteko arriskua erreala izan bada ere aste guztian zehar, adostasun batera iristeko bidean dira bi aldeak: bahitu gehiago askatuko lituzke Hamasek, laguntza Gazara sarrarazteko bidea ez oztopatzeko "promesa" egin duelako Israelek. Arabiar Ligako herriek... [+]


Atzoko filosofoen oraina hausnartuz

Epistemologia, edo ezagutzaren teoria, filosofiaren arlo nagusietako bat da, eta historian zehar garrantzizko eztabaidak izan dira gure ezagutzaren mugen eta oinarrien inguruan. Honen baitan bi korriente indartsu topatzen dira, ezagutzara iristeko bide ezberdinak proposatzen... [+]


“Torturak gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dute”, Askek salatu duenez

Torturaren kontrako eguna baliatuz, Aske antolakundeak prentsaurrekoa egin du Bilboko Justizia Jauregian. Gaur egun ere tortura gauzatzeko baldintzek bere horretan jarraitzen dutela salatu dute.


AHTrako desjabetze mehatxuen aurrean Aralar zulatzeari alternatibak daudela gogorarazi dute ekologistek

Nafarroa eta Ezkio-Itsaso lotuko lituzkeen alternatibak Aralar barnean 22 kilometroko tunel bat zulatzea suposatuko luke, eta 1.300 milioi euroko kostua izango luke. Lotura hau igaroko litzatekeen herri ugarietako udalek nahiz bizilagunek, ordea, lanei ekiteko eduki beharreko... [+]


Raimundo El Canastero taldearen aurkako epaiketa atzeratu dute, akusazio larriagoak egotzita

Asteazkenean izan behar zuen epaiketa dataz aldatu dute Lizarrako alkateak azken momentuan jarritako helegite baten ondorioz. Orain taldeari "gorrotoa sustatzea" ere egozten zaio eta lau urterainoko kartzela-zigor arriskua dute kideek. 


Zentral nuklearren itxiera atzeratzeko PPren ekimena onartu du Espainiako Kongresuak

Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]


“Botere judizialaren injerentzia” salatu dute Donostian, udaltzainen euskara eskakizunen auziaren harira

Euskarazko B2 eskakizuna zuten bi udaltzain lanpostu baliogabetu zituzten epaileek iazko urtarrilean, euskara eskatzea "diskriminatzailea" izan zitekeela iritzita; eta aitzineko astean, Donostiako Udalak aurkezturiko helegitea ez aztertzeko erabakia hartu du EAEko... [+]


Eguneraketa berriak daude