APALATEGI-IZTUETA ETA ELKARLANEAN: EGIA NON?
aun/andere agurgarria: Txosten honetan harrotzen den arazoak euskal kulturaren munduan garrantzirik baduela uste izan baitugu, jakingarri gertatuko zaizulakoan, testua bera eta beroni atxikiriko dokumentuak bere osotasunean igortzen dizkizugu, zuk zeure kabuz juzga dezazun».
Euskal kultur mundutxoa azken hogei urteotan ezagutu duenak Jokin Apalategi eta Paulo Iztueta Elkar argitaletxearekin loturik ezagutu ditu. Hogeita hamabost urtez goiti dabilen edonor oroituko da Jose Migel Beñaran `Argala' zenaren hitzaurrez argitaratu zen «Los Vascos de la Nación al Estado» famatu hartaz. Paulo Iztueta hasierako Bilintx liburudendan ezagutu zuen askok, artean UZEI existitzen ez zenean, are gutxiago gaur lan egiten duen Unibertsitatea. Jokin Apalategi Iparraldeko euskaltzaleak Pannecau karrikako Zabal liburudendarekin lotuko du berehala, bere emaztea den Maite Idirin bezala. Paulo bezala Jokin ezagunak dira ezker abertzalean, Apalategi UEUren «Uztaro» aldizkariaren zuzendaria da, eta biak ere dozena erdi bana libururen egile dira.
Bi irakasle eta idazleok agiri honekin zera salatu dute: Euskalgintza Elkarlanean Fundazioaren sorrerarekin Elkar argitaletxea eta Zabaltzen banatzailea kudeatzen dituzten arduradunek, biei argitaletxean omen duten % 40aren lapurreta egin dietela eta Euskalgintza Elkarlanean Fundazioaren sorrera horretarako antolatu duten iruzurra dela. Gainera, plazaratu duten dosierra lehen entrega dela iragarri dute.
«Orain ez dago atzera bueltarik: gure ondasunak kulturarentzat dira»
«Ondasun guztiak igaro dira Fundazioaren eskuetara»
«Elkarrek jarraituko du, Zabaltzenek jarraituko du, Bilintxek... (...) Orain Fundazioa da jabea»
Zabaldu duten idatzian, Fundazioaren sorreraren ikuspegi erabat alderantzizkoa ematen dute Apalategik eta Iztuetak. Orain diotenez, ez zuten onartu 1997ko uztailean Elkarren zeukaten jabego zatia Fundazioaren lehendakari izango zen Marijose Irizarren (Joseba Jaka zenaren alarguna) esku uztea, Elkar eta Ttarttalo argitaletxeak eta Euskal Kulturgintza (Zabaltzen) banatzailea ez dira pasatu Fundaziora eta ez da
«ez inon ez inoiz ez ezertarako agertzen Emankor S.L. finantza erakundea, ezkutuan gordez egiazko jabetza guztien matriza, hor aurkitzen baitira bildurik hiru sozietate horien ondare-ondasunak eta besteak, higiezinak eta higikorrak»
«geroztiko ikerketek erakutsi digute Fundazioarena funtsean aitzakia maltzur bat besterik ez dela izan, zehazki landutako plangintza bat, injinerutza sofistikatu baten obra gaitza, gu legez Elkarreko jabetzatik kanpo uzteko espreski asmatua»
Txostenaren hurrengo atalean Baionako megadenda proiektua jorratzen dute bi idazleok. Joan den udazkenean plazaratu zen Baionako Herriaren eta Euskalgintza Elkarlanean Fundazioaren arteko hitzarmena Baiona Ttipian megadenda bat zabaltzeko. Aipatu dokumentuan, Zabal liburudendako zenbait kideri leialtasunaren sari lanpostuak eskaintzen zaizkiela eta aldiz hasieratik hor den Maite Idirini (kantari ezaguna eta Apalategiren emaztea) langabezia agindu zaiola.
Fundazioaren sorrerako prozesu honetan bi irakasle idazleon eta enpresetako arduradunen artean egon den beste eztabaida bat argitaletxean «Pentsamendu landuaren saila» izeneko proiektua martxan jartzearen inguruan izan dute.
Deskribitzen duten honen guztiaren erantzule zazpi pertsona izendatzen dituzte Paulo Iztueta eta Jokin Apalategik:
«Zazpi aberats berri eta hiru familia: Jaka, Sors eta Lizarragaren holdingak»
«Zertara dator patroien eta langileen arteko elkar aditze itsusi hori inolako arazorik ez den lekuan?»
Hauek eta beste hainbat xehetasun eta balorazio dakartzan 14 orriko idatzia, enpresa eta talde barruko hainbat agiriz, errejistroetan dauden eskritura publikoen fotokopiekin eta Euskalgintza Elkarlanean Fundazioaren eta hizpide diren enpresa eta taldeen organigramarekin banatu dute, lan honetan Joxemartin Apalategi irakasleak lagundu diela eta lehen entrega baino ez dela argituz.
ARGIA idatziaren egileekin ipini da harremanetan, eta hauek inolako polemika edo gatazkatan sartzeko asmorik ez dutela adierazi digute. Ahalik eta jende gehienak beren idatzia eta horri erantsitako dokumentua bere osotasunean ezagutzea nahi dute, eta baldintza honen gainean daude prest debate batean sartzeko.
Otsailaren 4ko data daraman gutunean, Mikel Arrizabalagak dioenez, Apalategi eta Iztuetaren
«dokumentu horretan esaten den guztia gezurra dela»
«susmo gaizto horiek, interpretazio maltzurrak, tesitzat ematen diren azpijokoak, ez dute zerikusirik errealitatearekin»
Fundazioak bere bidea jorratzen jarraituko duela, euskara eta euskal kultura sortu, garatu, zabaldu eta indartu egin nahi duten guztiekin batean».
«zain gaude oraindik ere Gipuzkoako Foru Aldundiak noiz prestatuko transmisio horretarako formula fiskala, eta hark jakinarazi bezain laster gauzatuko dugu transmisio hori»
Fundazioak erantsitako beste dokumentu bat, Baionan 1999ko urtarrilaren 29an 29 "elkarkidek" sinatutako agiria dator. Honetan, Apalategi eta Iztuetaren jokabide desleiala salatzen dute, beren historiaren faltsukeria, eta hauei gogorarazten dieten 96ko ekaineko biltzar nagusian berek ere sinatu zutela Fundazioaren sorrera prozesua. Sinatzaileen artean Gexan Alfaro, Joxe Azurmendi, Battitta Larzabal, Argitxu Noblia, Joxe Manuel Odriozola, Pantxoa eta Peio kantariak eta Joan Mari Torrealdai.
Hirugarren agiria Elkarreko langileena da. Hauek bat datoz enpresak Fundazio bihurtzearekin, aldaketez informaturik egon omen dira eta
«ondasun guztiak fundaziora transmititzeko prozesua bide onean doala sinesten dugu, epeak betetzen ari direla, eta horrenbestez, ez dagoela inongo iruzurrik».
«froga gabeko susmo txarren gainetik egia bere lekuan ezartzeko»
«Fundazioaren sortzaile diren kide kudeatzaileek beti izan dutela garbi beraiek sortu eta kudeatzen zituzten enpresa guztietako ondasunak euskal kulturara itzuliko zituztela»
«Fundazioan egongo dira goian aipaturiko kideenak diren enpresa guztiak: argitaletxe, banaketari eta denda. Eta Emankor ere bai, noski, beti garbi egon den bezala».
«Azpikeriazko bestelako helbururik egoztea irainka aritzea da, sortzaileei min egiteko asmoz eta Fundazioari kalte egiteko gogoz»
Bi idazle ezagunen salaketa hor dago; euskal kultur industriako talderik indartsuenaren (eta tartean beste kulturgizon ospetsuen) erantzuna ere bai. Batzuek eta besteek beren buruen eta beren proiektuen izen ona eta prestijioa dituzte jokoan. Gerra luze, gogor eta sonatua izango dela dirudi
Bai ikastetxeek antolaturiko eskolaz kanpoko jarduerek, bai aisialdiari loturiko ekintzek eta udalekuek desgaitasunen bat duten haurrak kanpoan uzten dituzte maiz, eta hain justu, jarduera horiek bereziki onuragarriak dira premia bereziak dituzten haurrentzat. Hala dio... [+]
Euskal hizkuntzalaritza esperimentaleko katedra berria estreinatu dute Baionako fakultatean.
"Gerra inperialistaren eta Europako estatuen berrarmatzearen aurka" mobilizatuko da Langileon Nazioarteko Egunean.
Aitzindariak elkartea Aitzina Biga ikuskizuna prestatzen ari da. Ehun parte-hartzailetik gora izango dira dantzan, musikan, antzerkian, kantuan eta bertsotan apirilaren 19an Maulen aurkeztuko den ikuskizunean. Uztaila bitarte, beste lau emanaldi izango dira: Miarritze, Arrasate,... [+]
Antidepresiboen kontsumoa aztertuta, Euskal Autonomia Erkidegoan COVID-19aren pandemiak sintoma depresiboen intzidentzia handitu zuela ondorioztatu du ikerketa batek. Halaber, azterlanak nabarmendu du herritarren osasun mentala arazo fisikoekin batera artatzearen garrantzia, bai... [+]
Frantziako legebiltzarrean Errepublikanoek eta Batasun Nazionalekoek egindako zuzenketen harira dator erabakia. Zuzenketak onartu dituzte, eta, beraz, Euskal Hirigune Elkargoak emisio gutxiko eremua ezartzeko gastu ekonomikorik ez egitea erabaki du.
Pasa den asteko "kaleratze ilegala" salatu dute hainbat herritarrek, ostiral arratsaldean.
Jauzi Ekosizialeko kideek antolatzen duten bigarren edizioa da. Euskal Herriko trantsizio ekosozialak "inoiz baino premia handiagoa" duela adierazi dute, "datozen aldaketa sakonen aurrean trantsizio justua nahi bada".
Manifestazio jendetsu batek herriko kaleak zeharkatu ditu, Poliziaren gehiegizko dispositibo batek zainduta, gazteek kudeatutako guneen defentsan eta Gaztetxeak erasoen aurrean defendatzeko. Manifestazioaren amaieran, publiko egin dute iragarpena.
Parisko Auzitegi Korrekzionalaren arabera, 2,9 milioi euro desbideratu zituen Frantziako RN Batasun Nazionalak 2004 eta 2016 artean. Le Penez gain, alderdiko beste 24 kide ere errudun jo dituzte. Helegitea aurkeztuta ere, RNko buruzagia ezingo da aurkeztu 2027ko Frantziako... [+]
Hego Euskal Herriko lau hiriburuetan egin dituzte manifestazioak. Israelek Palestinan egin duen eta aurrera daraman genozidioarekin kolaboratzen duten enpresei laguntza publikoa emateri uzteko eskatu diete Nafarroako Gobernuari eta Eusko Jaurlaritzari.
Hezkuntza Sailak EITBri azaldu dioenez, ikastetxe bakoitzean izan beharreko baliabideak batzar teknikoetan negoziatu partez, mahai negoziatzailean landu beharko lituzkete. Bihar eta etzi greba egingo dute EAEko ikastetxe publikoetako irakasleek.
Joan den ekainaren amaieran bukatu genuen Conversión de la industria militar en Euskal Herria para no fabricar más guerras (Armagintza industriaren moldaketa Euskal Herrian, gerra gehiago ez sortzeko) liburuaren lehenengo zatiak Gerra badatorrela! du izenburu, bertan... [+]
Iruña-Veleia auzia “behin betiko” argitzea eskatu dute martxoaren 30ean, Gasteizen egindako manifestazioan. Iruña-Veleia argitu, ez suntsitu plataformak aztarnategian egindako “txikizioak” salatu ditu eta Arabako Foru Aldundiaren ardura... [+]
Etxebizitza eskuratzeko orduan pertsona arrazializatuek eta migratzaileek jasaten duten bazterketa sistematikoa salatu dute Gasteizen, agerraldi baten bidez. Apirilaren 5ean Donostiara bertaratzera deitu dute, etxebizitza-eskubide unibertsalaren alde.