ZIENTZIAREN EREMUA LANDUZ

  • telebistara egingo du jauzi datorren hilean. Euskal Telebistan, zientziaren dibulgazioa helburu harturik, berak ekoitzitako saioa eskainiko da otsailaren 20tik aurrera.

2021eko uztailaren 21ean
Elhuyar Kultur Elkarteak urteak daramatza zientzia dibulgazioaren eremuan lanean. Kaleratzen dituen liburuez gain, hor daude «Elhuyar Zientzia eta Teknika» hilabetekaria, hainbat irratitan egiten dituen kolaborazioak eta Euskadi Irratian bertan duela hiru urtetik hona astero uhineratzen duen «Norteko ferrokarrila» programa. Orain baina, horren jarraipen gisa, telebistarako jauzia emango du.
«

Pentsatu genuen, zientzia dibulgazioari dagokionez, telebistan ere zerbait proposa genezakela; proiektu bat landu eta aurkeztu egin genuen. ETBri ideia ondo iruditu arren, ez zuen modurik ikusi. Esan ziguten babesle edo laguntzaileren bat bilatuz gero, posible litzatekeela. Orduan, Eusko Teknologi Ikertegien Elkarteari (EITE) luzatu genion proposamena. EAEko teknologi zentroen berri ematea, zein proiektu lantzen diren eta abar azaltzea zen asmoa. Onartu zuten eta berriro jo genuen ETBra. Hala jaio da egitasmo hau
» dio Alfontso Mujika saioaren ekoizleak.


HIRU ATAL.

«Teknopolis» izena jasoko du programak eta zientziaren dibulgazioa izango du helburu. Saioa hiru ataletan banatuko dute: Euskal Autonomia Erkidegoko Teknologi Zentroen inguruko erreportajeek osatuko dute lehena. «

8 teknologi zentro daude EAEn, Gaiker, Robotiker, Inasmet, Ikerlan..., eta horiei buruz jardungo dugu, baina ez dugu hauen gaineko publierreportaje bat egin nahi, alegia, hau Inasmet da, hau da ez-dakit-zer-en laborategia, eta abar. Helburua ez da hori. Horietako bakoitzak proiektu bat hautatu du, eta guk proiektu hori azalduko dugu. Inasmeten, adibidez, nazioarteko espazio estazioan egingo duten esperimentu bat aukeratu dute, eta guk hori azalduko dugu
».
Bigarren atalean «Teknopolis» egingo dutenek landutako gai orokorrek izango dute tartea. Gai horiek biodibertsitatea, zaborrak edota fusio nuklearra izan daitezke, guztiak ere zabal jorratuak. Hirugarren atala, beste biak baino laburragoa, astean zehar gertatu diren berri laburrek osatuko dute.
Erreportajeak burutzeko, ETBren artxiboko irudiak, euren kabuz grabatutakoak eta atzerritik eskuratutakoak baliatuko dituzte. Platoan bertan –Miramonen grabatuko dute– gonbidaturik izatea ere ez dute baztertzen. Lau pertsonako lan taldea izango da asteroko orduerdiko programa egiteko, eta aurkezle eta zuzendaria Pili Kaltzada izango da. Euskaraz zein gazteleraz egingo dute saioa.
«Teknopolis» otsailaren 20an ETB1ean eta 21ean ETB2n abiatuko da. Programaren asmoa zientzia eta teknologiaren mundua ikusleari urreratzea da, baina «

ez dugu teknologia modu gogorrean azaldu nahi eta programa adituentzako egin; ulergarri egin nahi dugu eta erakargarri gerta dadin saiatuko gara
» dio Alfontso Mujikak.
Hamairu ataletan zehar, EAEn teknologia arloan martxan dauden egitasmoak –

ez dira ikerketa teorikoak, zuzenean aplikazioa duten proiektuak baizik
»– ezagutaraziko dituzte eta aurrera begira, programa «

asko gustatuz gero, litekeena da segitzea
»


Azkenak
2025-01-08 | Leire Ibar
60 urte bete ditu Larrabetzuko Hori Bai gaztetxeak, Euskal Herriko zaharrena

1965ean sortu zen Larrabetzuko Hori Bai gaztetxea, frankismo garai betean. Ordutik ez ditu ateak itxi, eta 2025ean 60 urte bete ditu. “60 urte lotu barik” lelopean eman diote hasiera urteurrenari gaztetxeko kideek.


Irakasle baten klaseetatik seme-alabak ateratzea erabaki dute Atarrabian: “Izuak jota ditu haurrak”

Irakasle hau egokitzen zaielarik, 6-9 urteko haurrengan beldurra, amesgaiztoak, antsietatea, negarra… orokortzen direla salatu dute Atarrabiako Atargi ikastetxeko gurasoek. Urtetako arazoa konpontzen ez dela-eta, haren klaseei planto egitea erabaki dute. Guraso elkarteko... [+]


2025-01-08 | Julene Flamarique
Urteko lehen langile hila, Alaves-Baskoniaren egoitza eraikitzeko lanetan

Beharginak Excavaciones Mendiola enpresarako ari zen lanean, Construcciones Urrutia enpresaren azpikontrata. Langilearen lehenengo eguna zen sektorean lanean.


2025-01-07 | Julene Flamarique
Itxiera mehatxua gainean dutela itzuli dira lanera Ezkirotzeko BSHko langileak, ostiraleko bileraren zain

Abenduaren 16an iragarri zuen multinazionalak Nafarroako lantegiaren itxiera. Ekoizpenari “normaltasunez” ekitea eskatu die langileei Ezkirotzeko zuzendaritzak, baina sindikatuek “ezinezkotzat” jo dute. Lan Ministerioak bilera deitu du ostiralerako... [+]


Gazteen soldata %10 igo den bitartean, prezioak %31 garestitu dira 2010etik

Araba, Bizkaia eta Gipuzkoan, 18 eta 34 urte bitarteko gazte soldatadunen hileko batez bestekoak lehenbiziko aldiz gainditu du 1.500 euroko langa. 2010arekin alderatuta, ordea, 142 euro besterik ez da igo.


2025-01-07 | Leire Ibar
‘Behin betiko’ lelopean egingo du Sarek urtarrilaren 11n Bilboko manifestazio nazionala

Konponbide prozesuari eta etxeratze prozesuari behin betiko amaiera emateko aldarrikatuko dute, eta euskal preso behin betiko etxean nahi dituztela. Laguntza ekonomikoa jasotzeko Bizumkada Nazionala ekimena jarri dute martxan.


2025-01-07 | ARGIA
Robert Hirigoien hil da, Herri Urratsen sortzaileetakoa

Urtarrilaren 4an hil zen Robert Hirigoien euskaltzalea (Larresoro, Lapurdi, 1944). Ostegunean eskainiko diote azken agurra, jaioterrian (10:00etan). Herri Urrats festaren sortzaileetako bat izan zen, baita Lapurtarren Biltzarrarena, Kanboko ikastolarena eta euskara eta euskal... [+]


2025-01-07 | Leire Ibar
Baztango Batzar Nagusiak elkartasuna adierazi die Aroztegiko obra gelditzeagatik auzipetutako zazpi herritarrei

Aroztegiko auzipetuei elkartasuna adierazi eta absoluzioa eskatzeko mozio bat onartu du Baztango Batzar Nagusiak. Urtarrilaren 2an egindako bileran, mozioaren aldeko bozketan aldeko 25 bozka, kontrako bi eta hiru abstentzio izan dira.


Ultraeskuinari proposatu diote gobernua osatzeko Austrian, hesia ezarri ziezaioketen arren

Irailean egin ziren hauteskundeak eta aise nagusitu zen FPÖ alderdia, botoen ia %30 eskuratuta. Bazen aukera ultraeskuinari hesia ipintzeko, baina ez dira ados ipini demokristauak eta sozialdemokratak.


Laborantza bozen usaina

Berriz hasi dira laborarien manifestaldiak frantses estatu guzian. Sindikatu desberdinek aldarrikapenak hedatzen badituzte ere, entzun den lehena eta komunikabide nagusietan gomit izan dena, FNSEA "nagusia" izan da. Zer du saltzeko? Gezur andana bat ahal bezainbat boz... [+]


2025-01-07 | Jon Torner Zabala
Autobus zerbitzua zabaldu dute Ipar Euskal Herrian, mugikortasuna hobetzea helburu

Urtarrilaren 6az geroztik autobus linea berriak daude Zuberoan, Nafarroa Beherean eta Lapurdin. Halaber, zerbitzuen maiztasuna ere hobetu da, Euskal Hirigune Elkargoko Mugikortasun Sindikatuak eta RATP konpainiak elkarlanean bultzatutako egitasmoari esker. Bestetik, 12 urtez... [+]


2025-01-07 | Leire Ibar
Barakaldoko hilketa matxista salatzeko asteartean mobilizazioak antolatu dituzte

84 urteko andrea erail zuen bere semeak urtarrilaren 3an euren etxebizitzan. Kolpeka hil zuela azaldu dute zenbait iturrik. Astearte arratsaldean egingo dira elkarretaratzeak Barakaldon eta Euskal Herriko lau hiriburutan.


2025-01-07 | Gedar
Beste eraso arrazista bat Miarritzen

 Uber gidari batek jasan zuen erasoa: bortizki jo eta irain arrazistak egin zizkion bezero gazte batek. Baionan eta Arrigorriagan ere izan dira eraso arrazistak berriki.


2025-01-07 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Itsasontzigintzaren itzal luzea ageri da Hego Koreako krisian

Hego Koreako krisia autoktonoa ala inportatua ote zen galdetzen nion neure buruari duela hilabete hura sutu zenean. Baretu ez baizik mindu egin denez auzia, batere argi ez dudan erantzunaren bila jarraitu beharko dugu. Geografikoki urrutiko kontua bada ere, oso gertuko ondorioak... [+]


Eguneraketa berriak daude