Miren Aranbururen diskoa kalean, Jean Louis Hargousen doinuak haren olerkiez jantzirik

URTEAK joan dira lazkaotar honek bere lehen diskoa Kardantxa zigiluarekin argitaratu zuenetik. Bere izena aipaturik gaur egun inork gutxik lotuko du kantagintzarekin, baina belarri asko goxatu zituen bere «Ni naiz Lazkaoko herrian jaioa, praile kale inguruan...».

Garai hartan bizi izan zen egoera politikoa kantuan adierazteko beharra sentitu zuen, «Natxo de Feliperekin ikasi nuen gitarra jotzen Bilbon, zer edo zer esan beharra zegoen, errealitatearen berri eman. Nik beste bideak jorratu nahi nituen, olerkiak kantatu... baina sentitzen nuen ezin zela. Ondorioz, pare bat urtetan utzi nion kantatzeari».

Plazan abesteko bideari utzirik, lanean hasi zen, eta beste zenbait lanbidetan aritu eta gero, kantugintzarekin zerikusia zuten lanei ekin zien, «Imanol Lartzabalekin disko batean kantatzen hasi nintzen; Javier Muguruzarekin ere abestu izan dut eta bikoizketa munduan, urteak eman ditut kantari marrazki bizidunetan; baina ez neukan gogo handirik kantuan aritzeko».
Urteak aurrera, disko honetako abestien doinuak egin dituen Jean Louis Hargous, Miren berriro ere kantugintzan hasteko zirikatu zuen, elkarrekin zerbait egiten hasteko edo, «baina ez nuen batere gogorik, eta Jean Louisek kantatuak izan zitezkeen erritmo ezberdinetako doinuak nere esku jarri arte ez nion ekin kantatzeari; berak lortu zuen doinu hauen bidez nik kantatzeko gogoa izatea».
Musika-joera ugari

JEAN Louis Hargous musikariak, hainbat euskal kantarirekin jotzeaz gain, beste arlo batzuk ere jorratu izan ditu bere ibilbidean: musika elektroakustikoa estudioan (era guztietako osagaiak erabiliz); bat-bateko musika, idatzi gabe osatua, erabateko bat-batekotasunean oinarrituta eta margolari batekin performance eginez -zuzenean margotuz-; antzezlanei ere musika jarriz; poetekin ere ikuskizun bat, musika bat-batean sortuz; hirukote bat ere badu, bide berean ari dena (ahotsa eta tresnak unearen arabera doinua sortzen duena...) «saxo tenor eta sopranoa eta klarinete apala jotzen ditut musika unean-unean sortzeko; ez diot estilo zehatz bati erantzuten, baina eragin ugari jaso ditut: etnikoak, musika garaikidea eta abar».

Doinu hauek, beraz, Jean Louisen gustuko erritmoetan oinarritzen dira, batez ere jazz ez oso purua, bai ordea kantatua izateko- eta blues ingurukoa, swing erritmoa bereziki landuz, «melodiak ohiz lantzen direna baino gehixeago lantzen saiatu naiz; herri honetan lantzen diren melodiek maiz ez dute helburu berezirik izaten, oso sinpleak dira; nik jazz armonia eta erritmoa izateko landu ditut; `jazzy' da, ez jazz garbia». Instrumentazioa jazzy izanik ere, hainbat erritmo ezberdin ageri dira diskoan: baltsea, bossa nova, rap bat, baladak... Musika-tresna aldetik, berriz, ia erabat akustikoa da diskoa.

Doinu horietan oinarriturik, Mirenek hainbat olerki osatu zituen, gai existentzialak, umorea, tristura eta beste landuz; «doinuak sortzerakoan hitzak izateko prestaturik dagoenez gero, ez da batere zaila izan lotura hori aurkitzea, jostun lana; errazagoa da gainera doinuen gainean hitzak jartzea».

Frantsesez idatzirik dagoen kantu bat izan ezik, gainerako hamaikak euskaraz eginik daude. Horrela, entseiuetan hasi ziren, eta IZ disketxeak egun hauetan kalean jarriko duen diskoa da emaitza.

Hemendik aurrera, lan hau kontzertuen bidez eman nahi dute ezagutzera, baina zail ikusten dute maiz aritzea, euskal kantariek gaur egun oso aukera gutxi baitaukate kantaldiak emateko, «eukal kulturaren dirua Bilbon dagoelako». Ez dute ikusle-mota zehatz batentzat denik uste, ezta plazan entzuna izateko egina denik, baina atzerrian horrelako lanak entzuteko ohitura handiagoa dagoela diote, Euskal Herrian baino musika-mota hau unibertsalagotzat jotzen dute eta.

Hasieratik bazekiten zaila izango zela disketxe batek diskoa argitaratzea, «entzule gehienentzat agian zaila gertatuko da estilo hau; orain arte hemen jazz inguruan egin diren esperientziak oso onak izan dira baina harrera txikia izan dute; honetan ahotsa ere bada, hori da aldea. Azken finean, gure gustuko lana da, merkatuari begiratu gabe egina».

Alde horretatik, disko honen mamia esperientzia berritzat jotzen dute, kantatzeko beste manera bat, «hemendik kanpo ezaguna da moat honetako lana, baina Euskal Herrian orain arte ez da horrelakorik egin». Lankide ezagunak dituzte, jazz mundukoak, Iñaki Salvador, Victor Celada eta Gonzalo Tejada.

Hurrengo diskoan ere pentsatzen hasi dira jadanik eta diotenez, asmoa erabat jazz den lana egitea da.

RITXI LIZARTZA