«Pianojolearen bizitza bakartiaren ihesa da gure modalitatea»


2021eko uztailaren 19an
Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabal pianojoleei elkarrizketa
«Pianojolearen bizitza bakartiaren ihesa da gure modalitatea»
Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabal pianoa lau eskuetara jo eta kritika onenak bilduz
Suitza, Frantzia eta Italian ibili ostean, Donostiako Musika Hamabostaldian kritikaren aipamen berezia jaso dute Interpretatzaile Gazteen Sailan. Artean, Trentoko Jaialdian; XIII. Festival Delle Valli eta Grand Concours International de Piano deritzatenean jo izan zuten. Azkenekoan, 1 Accessita saria irabazi zuten Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabalek.
Nola hasi zineten musikan eta nolakoa izan da orainarteko ibilbidea?
Zortzi urte genituen eta hogei bat joan dira harrezkero. Irunen hasi ginen, eta musika bitartez ezagutu genuen elkar. Gurasoek bultzatuta hasi ginen. Nik -Itsaso mintzo da- Donostian egin nituen maila ertaineko ikasketak. Estherrek, berriz, Baionan. Irunen Ricardo Requejo genuen maisu, eta haren bitartez, Bilboko Kontserbatoriora jo genuen, goi mailako ikasketak han burutzeko. Hura bukatu ondoren, Lausanako eskolan hasi eta lau urte daramatzagu han gure prestakuntza sakontzen.
Edonoren esku al dago prestaketa hori? Laguntzarik izan al duzue?
Hau beste edozein karrera bezala -Esther ari da orain-, saiatzen denaren esku dago. Musika ibilbidea mugagabea da. Ikasketak burutu ondoren, guk geuk urratu behar izan dugu geure bidea. Inoiz ez zaizu inor etorriko hau edo beste hori duzu zuretzat esanez. Musikak ardura osoa eskatzen dizu. Gure ibilaldiaren kostuak, hasieran gurasoen patrikatik eta gero geuretatik ordaindu behar izan ditugu. Gurasoen laguntzagatik ez balitz, ez ginen garenera iritsiko. Iaz, lehen aldikotz, Lausanako 4. ikasturtean lortu genuen beka bat, Gipuzkoako Foru Aldundiak emana. Hasten direnei, aurrera egiteko beka baten zain ez daitezen gelditu esango genieke.
Musika irakasle zarete, eta kontzertista ibilbidea urratzen ari zarete aldi berean. Nola uztartzen dituzue bi egiteko hauek?
Musika ikasketak amaitu ondoren ohikoena izaten da eskolak ematen hastea. Hau da, zure buruari esaten diozu: honaino iritsi gara, musika kultura eta ofizio bat dugu, eta nahikoa. Irakasle moduan hastea da arruntena; era horretan bizitzaren beste arlo asko tartekatu al dituzu musika bizitzarekin. Gu bi gara, ordea, eta musikak hunkituta. Eta nahiz eta oso bide estutik igaro behar dugula jakin eta horrekin batera gauza asko alboan utzi beharko ditugula, aurrera egin nahi dugu.
Kontzertista izatera iristeko buru-belarri jardun behar dugu, ondo prestatu, eta kontzertuak izateko asko mugitu. Hala ere, ahalik eta gehien esperimentatu eta bizi nahi dugu musikaren bidez.
Zer da pianoa lau eskuetara? Modalitate honetarako musika berezirik jotzen al duzue?
Bi pertsona piano bakar bat jotzea esan nahi du lau eskuetara aritzeak. Pianoa modu honetan jotzeko ez dago oso errepertorio zabala. Pianojole bakarlarientzat dagoena baino mugatuagoa da, baina era berean jendeak uste duena baino gehiago dago. Autore klasikoek helburu oso zehatz batekin konposaturiko obra dezente daude. Schubertek sarritan aipatzen zuen adiskidetasuna. Pianojolearen bizitza oso zela bakartia, eta horregatik konposatu zituen lau eskuetara jotzeko obrak ere; gure modalitatea bakardade horren ihesa bailitzan. Esperientziak eta kontzertuek erakusten digute bidea, geure burua non kokatu eta zein errepertorio landu. Guk zabalik ditugu ate guztiak: Aita Donostia, Ravel, Brahms, Faur, Mussorgsky eta Schuberten obrak jotzen ari gara orain.
Zer eskaintzen dizue pianoak, musikak eta biok elkarrekin aritzeak?
Oso harreman berezia da pianoarekin duguna: zaila azaltzeko eta zaila ulertzeko. Pianoa asko ematen duen musika tresna da, baldin eta zuk ere asko eskaintzen badiozu. Musikak mundu ikuskera, berezia ematen digu. Musikaren emaria oso da aberatsa.
Zorioneko sentitzen gara. Bere aberastasun horretan ere gogorra da -Estherren iritzia da hau-. Nire kasuan bederen, nire izaeraren ezaugarri nagusia eta ia bakarra ote den inpresio daukat batzutan. Horrek aztorazten nau pixkabat. Hau da, musikak asko ematen dit, baina aldi beran beste giza ezaugarri batzuk faltan hartzen ditut.
Bikote modura aritzeak asko lagundu digu bidea egiten. Benetako adiskidetza eta harmonia sortu dugu bion artean. Pentsa, biolinjole batek, orkestra edo kamera talde batean jotzeko aukera dauka, pianojole batek ez ordea. Guk elkarrekin talde modukoa osatzen dugu.
Musika Hamabostaldian aukera handiko pianojoleak zaretela esan zen. Zer diozue?
Lehenbizi, musika emanaldiak eskaintzea oso zaila dela esan nahi dugu. Ez gara goi-mailako musikariak, hasi besterik ez dugu egin. Une honetan gure bidea zabaltzen ari gara; kanpoaldera bereziki.
Donostiako Musika Hamabostaldian gazteen zikloan jo izan dugu. Bertan jotzeko aukera, orainarte eginiko lanaren onarpen moduko bat izan da. Oso garrantzitsua izan da guretzat. Aukera bat izan da, baina jokoan ere asko genuen. Kritika faboragarria izan da, eta horrek asko laguntzen digu aurrera jarraitzen.
MIKEL ASURMENDI
40-41

GaiezKulturaMusikaMusika klasPertsonak
PertsonaiazBARANDIARA5
PertsonaiazARIZTIZABA1
EgileezASURMENDI1Kultura

Azkenak
Zentral nuklearren itxiera atzeratzeko PPren ekimena onartu du Espainiako Kongresuak

Junts eta ERC abstenitu egin dira bozketan eta popularrek aurkezturiko ez-legezko proposamena aurrera atera da, PP, Vox eta UPNren botoekin. 2027 eta 2035 urteen artean ixtea aurreikusten diren Espainiako Estatuko zazpi zentral nuklearren bizitza erabilgarria handitzea ekarriko... [+]


“Botere judizialaren injerentzia” salatu du euskalgintzak, Donostiako udaltzainen euskara eskakizunen auziaren harira

Euskarazko B2 eskakizuna zuten bi udaltzain lanpostu baliogabetu zituzten epaileek iazko urtarrilean, euskara eskatzea "diskriminatzailea" izan zitekeela iritzita; eta aitzineko astean, Donostiako Udalak aurkezturiko helegitea ez aztertzeko erabakia hartu du EAEko... [+]


Erakundeen erantzukizuna haurrak babestean

Getxoko Epaitegiak Europa ikastetxeko 4 urteko haurren kasua artxibatu izanaren berri izan dugu aste honetan. Horrek zera galdetzera garamatza: instantzia judizialak,  polizialak… prest al daude haurren eskaerei erantzuteko? Benetan babesten al dira gure adingabeak... [+]


“Hezkuntza sailburuaren determinismo teknologikoak kezkatzen gaitu: bai ala bai sartu behar da, modu akritikoan”

Teknologien erabilera eztabaidatzen ari dira Eusko Legebiltzarreko Hezkuntza Batzordean, eta horretarako hainbat aditu eta eragile ari dira batzordean beren ekarpena egiten. Ikastetxeetan mugikorra debekatzeko araudi orokorra eskatu duen Altxa Buruako arduradun taldearekin hitz... [+]


AEBek eta Errusiak diote Ukrainako gerra amaitzeko negoziazioei heltzeko prest direla

Trumpek eta Putinek ordu eta erdiz hitz egin dute telefonoz. Biek hala biek baieztatu dute ados direla Ukrainako gerra amaitu dadin "elkarrekin lan egiteko", baina argi utzita Ukraina 2014ko mugetara itzultzea ez dela "errealista". Zelenskyrekin ere hitz egin... [+]


2025-02-13 | Axier Lopez
Balea eta izurde sarraskiaren aurkako boikota

Faroe uharteetan, Ipar Atlantikoko artxipelago bat, Danimarkaren kontrolpean, urtero ehunka zetazeo hiltzen dituzte –normalean milatik gora–. Batzuek "tradizioa" deitzen diote, hainbat mendetako antzinatasuna duelako. Baina odolez gorritutako hondartzan... [+]


2025-02-13 | Gedar
Errusiako gasa Europara itzuli da, TurkStream bidetik

Ukrainako fluxua eten ostean, Errusiako gasa jasotzen jarraituko duela iragarri du Eslovakiak, eta Transnistriak uko egin dio Europaren "laguntzari".


GUET Gasteizko Unibertsitateko Emakume Taldea
“Nola da posible irakasleak EHUn jarraitzea? Urteak daramatza erasoak egiten, eta jakina zen”

Gasteizko Campuseko Filologia Hispanikoko irakasle baten aurkako salaketen berri izan bezain azkar, asanblada irekia egin zuen GUET Gasteizko Unibertsitateko Emakume Taldeak. Aste bakarrean “hamarnaka” salaketa eta testigantza berri jaso dituzte. Irakaslearen... [+]


Aski Da mugimendua Irungo Udalarekin bildu da: hizkuntza politika berri baten lehen urratsak?

Gabonetako argiak pizteko ekitaldia espainolez egin izanak, Irungo euskaldunak haserretzeaz harago, Aski Da! mugimendua abiatu zuen: herriko 40 elkarteren indarrak batuta, Irungo udal gobernuarekin bildu dira orain, alkatea eta Euskara zinegotzia tarteko, herriko eragileak... [+]


1936an kontzentrazio esparru izandako Pequeña Velocidad pabiloia mantendu egingo dute Irunen

Irungo tren geltokian, Aduanaren eraikinaren atzealdean dagoen Pequeña Velocidad pabiloiak zutik jarraituko du, 1936ko gerraosteko giltzapetze-sistema beldurgarriaren lekuko gisa, talde memorialisten borrrokaren ondorioz. Pabiloia frankistek erabili zuten 1936tik 1942ra,... [+]


Irakasle baten jazarpena eta ukituak
EHUk baieztatu du hainbat salaketa formal jaso dituela eta genero indarkeriaren aurkako protokoloa aktibatua duela

EHUko Errektoretza Taldeak ARGIAra igorritako oharrean zehaztu duenez, Filologia Hispanikoko irakaslearen aurkako salaketen "berri izan zuen unetik abian da protokoloak zehazten duen prozedura". Denuncias Euskal Herria Instagrameko kontuan bost salaketa anonimo... [+]


Tabakoaren kea irensten duten haurrek erretzaile aktiboen antzeko arrastoak dituzte DNAn

Erretzailea ez izan arren tabakoaren kea jarraikortasunez irensteak ekar ditzaken osasun arazoak ikertu ditu Bartzelonako Osasun Globaleko Institutuak, eta frogatu du arrasto arriskutsuak uzten dituela haurren DNAn.


2025-02-12 | Hala Bedi
Maren Lazpiur (Ikasle Abertzaleak): “Gizartean gertatzen ari den gorakada erreakzionario horretan, unibertsitatea ez da salbu gelditzen”

Kurtso hasieran, 2024ko irailean EHUko Bizkaiko campusean lan-zuzenbidea irakasten zuen irakasle faxista baten berri eman zuten ikasleek. Beste irakasle bat salatu berri dute, oraingoan EHUko Arabako campusean Farmazia Fakultatean, sare sozialetan mezu eta ideia erreakzionarioak... [+]


Netanyahuk gerrarekin mehatxu egin du larunbatean preso trukea egiten ez bada

"Hamasek gure bahituak larunbat eguerdia baino lehen itzultzen ez baditu, su-etena amaitu egingo da eta armadak gogor borrokatuko du Hamas garaitu arte", adierazi du Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk, talde palestinarrak preso trukea behin-behinean... [+]


2025-02-12 | Euskal Irratiak
Marieniako lurren aldeko militanteen epaiketa, irailaren 9ra gibelatua

Irailaren 9ra gibelatu dute Kanboko kontseiluan gertatu kalapiten harira, hiru auzipetuen epaiketa. 2024eko apirilean Kanboko kontseilu denboran Marienia ez hunki kolektiboko kideek burutu zuten ekintzan, Christian Devèze auzapeza erori zen bultzada batean. Hautetsien... [+]


Eguneraketa berriak daude