«Pianojolearen bizitza bakartiaren ihesa da gure modalitatea»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabal pianojoleei elkarrizketa
«Pianojolearen bizitza bakartiaren ihesa da gure modalitatea»
Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabal pianoa lau eskuetara jo eta kritika onenak bilduz
Suitza, Frantzia eta Italian ibili ostean, Donostiako Musika Hamabostaldian kritikaren aipamen berezia jaso dute Interpretatzaile Gazteen Sailan. Artean, Trentoko Jaialdian; XIII. Festival Delle Valli eta Grand Concours International de Piano deritzatenean jo izan zuten. Azkenekoan, 1 Accessita saria irabazi zuten Esther Barandiaran eta Itsaso Ariztizabalek.
Nola hasi zineten musikan eta nolakoa izan da orainarteko ibilbidea?
Zortzi urte genituen eta hogei bat joan dira harrezkero. Irunen hasi ginen, eta musika bitartez ezagutu genuen elkar. Gurasoek bultzatuta hasi ginen. Nik -Itsaso mintzo da- Donostian egin nituen maila ertaineko ikasketak. Estherrek, berriz, Baionan. Irunen Ricardo Requejo genuen maisu, eta haren bitartez, Bilboko Kontserbatoriora jo genuen, goi mailako ikasketak han burutzeko. Hura bukatu ondoren, Lausanako eskolan hasi eta lau urte daramatzagu han gure prestakuntza sakontzen.
Edonoren esku al dago prestaketa hori? Laguntzarik izan al duzue?
Hau beste edozein karrera bezala -Esther ari da orain-, saiatzen denaren esku dago. Musika ibilbidea mugagabea da. Ikasketak burutu ondoren, guk geuk urratu behar izan dugu geure bidea. Inoiz ez zaizu inor etorriko hau edo beste hori duzu zuretzat esanez. Musikak ardura osoa eskatzen dizu. Gure ibilaldiaren kostuak, hasieran gurasoen patrikatik eta gero geuretatik ordaindu behar izan ditugu. Gurasoen laguntzagatik ez balitz, ez ginen garenera iritsiko. Iaz, lehen aldikotz, Lausanako 4. ikasturtean lortu genuen beka bat, Gipuzkoako Foru Aldundiak emana. Hasten direnei, aurrera egiteko beka baten zain ez daitezen gelditu esango genieke.
Musika irakasle zarete, eta kontzertista ibilbidea urratzen ari zarete aldi berean. Nola uztartzen dituzue bi egiteko hauek?
Musika ikasketak amaitu ondoren ohikoena izaten da eskolak ematen hastea. Hau da, zure buruari esaten diozu: honaino iritsi gara, musika kultura eta ofizio bat dugu, eta nahikoa. Irakasle moduan hastea da arruntena; era horretan bizitzaren beste arlo asko tartekatu al dituzu musika bizitzarekin. Gu bi gara, ordea, eta musikak hunkituta. Eta nahiz eta oso bide estutik igaro behar dugula jakin eta horrekin batera gauza asko alboan utzi beharko ditugula, aurrera egin nahi dugu.
Kontzertista izatera iristeko buru-belarri jardun behar dugu, ondo prestatu, eta kontzertuak izateko asko mugitu. Hala ere, ahalik eta gehien esperimentatu eta bizi nahi dugu musikaren bidez.
Zer da pianoa lau eskuetara? Modalitate honetarako musika berezirik jotzen al duzue?
Bi pertsona piano bakar bat jotzea esan nahi du lau eskuetara aritzeak. Pianoa modu honetan jotzeko ez dago oso errepertorio zabala. Pianojole bakarlarientzat dagoena baino mugatuagoa da, baina era berean jendeak uste duena baino gehiago dago. Autore klasikoek helburu oso zehatz batekin konposaturiko obra dezente daude. Schubertek sarritan aipatzen zuen adiskidetasuna. Pianojolearen bizitza oso zela bakartia, eta horregatik konposatu zituen lau eskuetara jotzeko obrak ere; gure modalitatea bakardade horren ihesa bailitzan. Esperientziak eta kontzertuek erakusten digute bidea, geure burua non kokatu eta zein errepertorio landu. Guk zabalik ditugu ate guztiak: Aita Donostia, Ravel, Brahms, Faur, Mussorgsky eta Schuberten obrak jotzen ari gara orain.
Zer eskaintzen dizue pianoak, musikak eta biok elkarrekin aritzeak?
Oso harreman berezia da pianoarekin duguna: zaila azaltzeko eta zaila ulertzeko. Pianoa asko ematen duen musika tresna da, baldin eta zuk ere asko eskaintzen badiozu. Musikak mundu ikuskera, berezia ematen digu. Musikaren emaria oso da aberatsa.
Zorioneko sentitzen gara. Bere aberastasun horretan ere gogorra da -Estherren iritzia da hau-. Nire kasuan bederen, nire izaeraren ezaugarri nagusia eta ia bakarra ote den inpresio daukat batzutan. Horrek aztorazten nau pixkabat. Hau da, musikak asko ematen dit, baina aldi beran beste giza ezaugarri batzuk faltan hartzen ditut.
Bikote modura aritzeak asko lagundu digu bidea egiten. Benetako adiskidetza eta harmonia sortu dugu bion artean. Pentsa, biolinjole batek, orkestra edo kamera talde batean jotzeko aukera dauka, pianojole batek ez ordea. Guk elkarrekin talde modukoa osatzen dugu.
Musika Hamabostaldian aukera handiko pianojoleak zaretela esan zen. Zer diozue?
Lehenbizi, musika emanaldiak eskaintzea oso zaila dela esan nahi dugu. Ez gara goi-mailako musikariak, hasi besterik ez dugu egin. Une honetan gure bidea zabaltzen ari gara; kanpoaldera bereziki.
Donostiako Musika Hamabostaldian gazteen zikloan jo izan dugu. Bertan jotzeko aukera, orainarte eginiko lanaren onarpen moduko bat izan da. Oso garrantzitsua izan da guretzat. Aukera bat izan da, baina jokoan ere asko genuen. Kritika faboragarria izan da, eta horrek asko laguntzen digu aurrera jarraitzen.
MIKEL ASURMENDI
40-41

GaiezKulturaMusikaMusika klasPertsonak
PertsonaiazBARANDIARA5
PertsonaiazARIZTIZABA1
EgileezASURMENDI1Kultura

Azkenak
Nafarroako Euskaraldiaren hamaikakoa, prest

Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez  Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]


Gasteiz Anitza sortu dute, auzoetako arazoak integrazioaren bidez konpontzeko

Hainbat kolektibo daude Gasteiz Anitzaren atzean. Egoera larrien aurrean "soilik poliziaren esku hartze gehiago" eskatzen duen eta "eskubideen urraketei entzungor" egiten dion ereduaren aurrean, beste praktika eredu bat egiteko saiakera dela adierazi dute... [+]


2025-03-25 | ARGIA
Kaleratze arriskuan dago 40 urtez elikadura burujabetza landu duen Bizkaigane proiektua

Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]


2025-03-25 | Euskal Irratiak
Giza-kate bat Baionan, arrazismoaren eta faxismoaren goititzearen kontra

Hirurehun bat pertsona hurbildu ziren jende katea osatzeko Marengo eta Pannecau zubien artean.


2025-03-24 | Garazi Muguruza
Desioa

Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]


Nazio askapena; arrazakeriaren eta faxismoaren kontrako antidoto bakarra

Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]


2025-03-24 | Emun kooperatiba
Gazteak eta euskara: oztopo errealak eta aukera berriak

Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]


Euskararen aldeko sareak ehuntzeko Erriberan Euskaraz ekimena sortu dute Nafarroa hegoaldean

Prentsaurrekoan, maiatzaren 17an ospatuko duten Erriberako Euskararen Egunaren inguruko argibideak eman dituzte. Ume, gazte zein helduentzat zuzendua izango da. Ekimena, Erriberan egiten diren ekimenetan indarrak biltzeko eta euskararen normalizazioaren alde saretzeko... [+]


Ehun mugimendua desegingo da, independentziari buruzko mozioa erregistratu ostean 101 udaletan

Independentziaren aldeko ekimenak aurrera eramateko baliabide faltagatik "itzaliko" da. Aurretik, Euskal Herri osoko 101 udaletan independentzia mozioak erregistratuko dituztela iragarri dute, euskal errepublikaren aldeko prozesuan urratsak egiteko. Baliabide faltaz... [+]


2025-03-24 | ARGIA
Akordio batetik urrun, hezkuntza sindikatuek bost greba egunetarako deia egin dute

Joan den astean, Hezkuntza Sailarekin hainbat aldiz bildu dira hezkuntzako sindikatuak irakasleen lan baldintzak negoziatzeko. Akordio batetik “urrun” daudela adierazi dute eta martxoko eta apirileko bost greba egunetarako deialdia egin diete irakasleei. Lehenengoa... [+]


Lurraren defentsaren aldeko eta “inposizioen” aurkako oihua Gasteizko kaleetan

Euskal Herri osoan zehar daude mehatxupean hamaika baso, zelai, mendi zein nekazal lur. Horien defentsan diharduten tokian tokiko plataforma asko bildu dira larunbatean Gasteizen, EH Bizirik-ek deituta, inguru naturalaren “suntsiketaren” eta makroproiektuen... [+]


Atzerriko talentua erakartzeko euskara “oztopo garrantzitsua da”, Kutxabankeko buruaren ustez

"Poloniar bat etortzen bada eta bost urte pasako baditu proiektu batean, joder agian ez zaio egoki irudituko seme-alabek euskaraz ikastea, ezta?", bankuko lehendakari Anton Arriolak adierazi duenez. Euskalgintzako eragileek gogor kritikatu dute eta esandakoa... [+]


2025-03-24 | Uriola.eus
“Lasterka askatasunera” bueltan dator

Kirola eta aldarrikapena uztartuz, maiatzaren 24an Bilbo gazteria independentistaz beteko da. Lasterketa honen bitartez, Euskal Herriaren askatasunaren aldeko balioei lekua egin nahi diote gazteek, independentziarako bidean daudela erakutsiz.


Eguneraketa berriak daude