Koldo San Sebastian: «Espioitzan, ezkutuan gauza gehiago daude»


2021eko uztailaren 19an
Euskal espioitza dokumentalari buruz K. San Sebastianekin elkarrizket
Koldo San Sebastian: «Espioitzan, ezkutuan gauza gehiago daude»
Koldo San Sebastian eta Juan Carlos Jimenezen artean eginiko gidoiarekin, eta Koma produktoraren zigilupean, pantailaratu dute «Euskal espioitza» dokumentala. Bi urte t'erdiko lanak isilean gorde diren hainbat ekintza eta istorioen berri emango digu.
Euskal espia asko izan al ditugu?
Espia famatuak izan dira Euskal Herrian. Espainiako gerran hasi ziren, gero II. Mundu Gerran eta Gerra Hotzean ere izan ziren.
Euskal historia liburuetan beti agertzen dira espioitza zerbitzuak, edozein gauzaren atzean zeuden. Baina oso jatorri xumekoak ziren gehienak; marinelak, abokatuak... Gauza txikiekin hasi eta espia profesional izaten amaitu zuten.
Ideia nondik jaso duzue?
Juan Carlos Jimenezek eta biok gai horri buruzko lan batzuk eginak ditugu, Koma produktorari proposamena aurkeztu genion eta honek ETBri.
Liburuetatik eta testigantzetatik jasotako materialarekin egina dago. Gaur egun antzinako espiak bizi dira, adibidez Caracasen bizi den Jose Mari Ansola, garai bateko espia famatuarekin egon gara.
Zenbat denbora behar izan duzue dokumentala osatzeko?
Urte bat t'erdi. Baina lehenago dokumentazio lana egiten beste urte bete behar izan dugu.
Gaur egungo espioitzaz hogei urte barru egingo al da dokumentala?
Baietz uste dut. Arazo bi daude, lehenengoa dokumentazioa eta bigarrengoa testigantzak, ez baita erraza jendeak berba egin eta bere istorioak kontatzea, sekretismo handia dago. Jende oso zaharrarekin topo egin dugu, 80 urte edo gehiago dutenekin. Hautako batzuek duela 50 urte ez hitz egiteko esan zietela eta orain ere ez dutela hitz egingo esan digute.
Beraz, oztopoak izan dituzue.
Asko, bai asko. Testigantza asko eta garrantzitsuak ditugu, baina garrantzitsuena ezkutuan geratu da. Guk badakigu zelan izan zen istorioa, baina askotan ez dugu lekukorik lortu. Ezkutuan agerian baino gauza gehiago geratu dira.
ARRITXU ZELAIA
49

GaiezKomunikabidTelebistaETBBesteak
PertsonaiazSAN SEBAST1
EgileezELAIA3Komunikabid

Azkenak
2024-11-30 | ARGIA
2025ean “larrialdi linguistikotik indarraldirako bideari ekiteko beharra” aldarrikatu du Kontseiluak

Euskalgintzaren Kontseiluak Larrialditik indarraldira adierazpena plazaratu du Euskararen Egunaren atarian. 2025a euskararen normalizazio eta biziberritze prozesua “noranzko egokian jartzeko urtea” izango dela adierazi du. Bide horretan, lehen eginkizuntzat jo dute... [+]


Zergatik Durangora joan abenduaren 7an?

Euskalgintzaren Kontseilua hizkuntza larrialdia bizi dugula ohartarazten ari da azken astetan. Urte dezente pasa dira euskararen biziberritze-prozesuaren egoera bidegurutzean, errotondan, inpasse egoeran eta antzeko hitzekin deskribatzen hasi zenetik, hizkuntza politikek... [+]


Iruñerriko hondakinak bilduko dituen Imarkoaineko gunea %33 garestitu da

Iruñerriko Mankomunitateak Imarkoaineko Hondakin Zentroaren proiektuaren aldaketa onartu zuen ostegun honetan eta, horren arabera, azpiegitura 2026ko urtarrilaren 21ean hasiko da lanean.


Tuterako alkateak aurrekontuak aurkeztu ditu talde neonazi baten abestiarekin

Estirpe Imperial da talde neonazia, besteak beste ezagun egin dena erabiltzen dituen letra faxista eta arrazistengatik.


2024-11-29 | Axier Lopez
EAJ, PSE eta PPk mendietako gurutze katolikoak babestu nahi dituzte “euskal kultura eta ohituren parte” direlako

Gipuzkoako Batzar Nagusietako Kultura Batzordeak, EAJ, PSE eta PPren aldeko botoekin, azaroaren 22ko bilkuran erabaki du Eusko Jaurlaritzari eskatzea azter ditzala “euskal kulturan hain esanguratsuak diren” gurutzeak eta haien inguruko “ohiturak”... [+]


Boikota Israelgo datilei (eta datil horiek saltzen dituzten supermerkatuei)

Israelek gosea erabiltzen du palestinarren aurkako gerra-arma gisa, eta nekazaritza-produktuak mundu osoan merkaturatzen ditu.<


2024-11-29 | Gedar
Etxebizitzarako eskubide unibertsala aldarrikatu dute Iruñean

Etxebizitza Sindikatu Sozialistak eta Harituk antolatuta, manifestazio bat izan zen ostegun arratsaldean Iruñeko Alde Zaharrean. "Etxebizitzaren negozioaren aurrean, eta hura sustatzen duten politikarien aurrean, etxebizitza eskubide unibertsalaren benetako defentsa... [+]


2024-11-29 | Estitxu Eizagirre
EH Bizirik sarearen manifestazioa martxoaren 22an Gasteizen
“Indarrak batuta soilik lortuko dugu makroproiektuen oldarraldi hau gelditzea”

EH Bizirik sarea makroproiektuen aurkako plataformen elkargunea da eta martxoaren 22an manifestazio nazionala deitu du Gasteizen: "Lekuko borrokez gain, esparru zabalagoan lan egitea ezinbestekoa dela jakitun, manifestazio honek sare osoari eragiten dien puntuak izango ditu... [+]


Gaindegiaren 20 urteko argazkia
Euskal Herriak biztanlerian, energian eta pobrezian gora egin du, CO2 isurketetan eta elikagaien kontsumoan behera

Hogei urte bete ditu Gaindegiak, Euskal Herriaren garapen sozial eta ekonomiko iraunkorrerako Behategiak. Horren harira, denbora horretan Euskal Herriak esparru horietan izan duen garapenaren berri ematen duen azterketa aurkeztu dute, eta datuok Europar Batasunekoekin konparatu... [+]


Eguneraketa berriak daude