"Kontrariorik handienak txistulariak ziren, "txapuzeroak" deitzen ziguten"
Zestoako bere etxean aurkitu dugu Egañazpi pandero-jolea, urriaren 22an omentzen duten Faustino Azpiazu «Sakabi»ren lagun apartaezina. Trikitiaren eta erromeriaren munduan murgiltzea da orain dela oso gutxi arte plaza utzi izan ez duen Egañazpirekin hitz egitea.
Hala, Urtetatik etorri zitzaion eztei batzuetan jotzeko deia, eta han jo nuen lehenbizikoz. Nik pasatu nituen lotsak! Zarauzko Azken-Portu auzoan abiatu ginen ezkonberrien atzetik, aurrean gurdia txistuka zela, eta han ondo. Baina bazkalondoan, tarta ebakitzean jotzerakoan, hura beldurra!
Bikote bezala ibiltzen Sakabi eta biok hasi ginen aurrena. Lehenago, soinu-jolea panderoa soinutik zintzilik zuela joaten zen festara eta norbait aldamenean jartzen bazen, ondo. Baina Sakabik esaten zuen trikitia ez zela panderorik gabe, eta hala hasi ginen. Gelatxo ere ibiltzen zen andrearekin, jendeak eskatu gabe, oihu egiten-eta, polita zen hura. Pieza mordoa jotzen zuen, Elgetak bezala.
«Urruti nere menditik», «Basa txoritxo», «Anttoni» eta horiek Azpeitiko organista zahar batek liburuan bilatu eta ikasi genituen, hitzak eta musika. Beste batzuek Elgeta edo Gelatxogandik ikasitakoak dira. Erromerietan modan zeudenak ere jotzen genituen, balts, pasodoble eta abar. Irratian entzunda ikasita.
Gero gizarajoa bakarrik gelditu zen. Sakabik esan omen zion behin baino gehiagotan, «etorri hadi gurera, guregana erretiratu hadi eta primeran izango haiz». Baina inorengana bajatu nahi ez, temoso piska bat ere izan eta... Baina gaztetan dotorea zen, lepoan painelu zuria jantzita. Emakumezale beldurgarria. Zahartutakoan gizarajoa ahal zuen bezala, taberna bazterrean bandeja jarrita inork zer botako.
Santa Luziatan lehiaketa ere izan zen, gerra ondoren. Soinu txiki eta handi, denek hartzen zuten parte. Elgeta zenak esaten zuen: «Hori ez dok trikitixa, soinu txikixa dok trikitixa». Soinu handiarekin ere ibiltzen ziren herrietan: Mardu, Sagastume, Lesakako Rafael Sanjurjo, Txankarta, Itzaundita Bidanikoa, hau ere kromatikoarekin... Pianokoak gutxiago erabili ziren baina kromatikoak asko.
Soinuaz aparte, Sakabi abarkak konpontzen aritzen zen aurrena eta gero tailer batean sartu zen. Ni ere hala ibiltzen nintzen, zerbait bazen baimena eskatu eta gero orduak sartu behar. Baserria ere eduki nuen, Arroan. Kalean, panderoa jotzen eta baserrian, denetan fuego.
Duela bi urte laga nion jotzeari. Zendoiarekin jo genuen Zumarragan. Behean ondo ibiltzen da baina goian ez. Igoera autobusean ondo egiten da baina jaitsiera hura zaharrarentzako txarra da. Eta hala utzi nuen.
Aitona hori ingeniari ikasten ibilia zen, eta bazterren batetik soinu zahar bat ekarri eta saiatzen zen hura jotzen. Osaba bat ere bai. Beste osaba batek, berriz, soldadutzatik pianoko soinua ekarri zuen. Baserrian musikarako afizio handia zen. Hamaika seme-alaba, bi guraso aldi, osaba bat... bazkaritarako hamasei lagun biltzen ginen.
Iruditzen zait altabozik gabe jendeak hobeto entzuten zuela orain baino, ezin da hitz egin ere. Baina altaboza ondo dago, eta jendeak bestela txistu joko lizuke. Eztarriarentzat ere beste lasaitasun bat da. Dena dela, eztarria ez zait sekula hondatuta gelditu. Eztarria izan dut burdinazkoa. Sekula karrankatuta ez. Gero, erreparatu ere bai, e? Sekula ardo hotzik ez. Garagardorik edan gabe urte piloa pasa dut, ikaragarri gustatu arren: epela edanagatik ere eztarria derrepente harrapatzen dizu garagardoak.
Gure kontrariorik handienak asko txistulariak ziren. «Txapuzeroak» esaten ziguten. Askotan jendeak haiek baino gu nahiago dantzarako. Jakina, haiek paperetik joatzen zuten eta guk berriz sasi-soinua. Txistulariek esaten zuten guk azkarregi jotzen genuela, baina jendeak hala nahi zuen.
Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.
-------------------------------------------
Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]
'Tristan und Isolde' opera
Bilbao Orkestra Sinfonikoa. Zuzendaria: Erik Nielsen.
Bilboko Operaren Abesbatza. Zuzendaria: Boris Dujin.
Eszena zuzendaria: Allex Aguilera.
Bakarlariak: R. Nicholls, G. Hughes Jones, M. Mimika, E. Silins, C. Daza, D. Barcellona, J... [+]
Usurbilgo Atxega Jauregian, urtarrilaren 31n, hedabideetako, kulturgintzako eta erakunde publikoetako ehun lagun inguru bilduko dira. Bazkariaren ondoren, 16:00etan egingo da sari banaketa. Antton Mendizabalek egingo dituen azken garaikurrak jasoko dituzte saridunek... [+]
Prozesu onkologikoetarako tresnak lantzen ditu Paula Barrio yoga onkologikoko irakasleak: “Gorputzarekin eta lesionatutako zonaldearekin konektatzen dugu”.
Zestoan (Gipuzkoa), 2024ko irailaz geroztik, baliabide ekonomiko urriko haur eta gazteak bost kultur eta kirol ekintzen artean bat aukeratu, eta horretan doan aritu daitezke. Udalak dirulaguntzen araudia berritu du, haurren aisialdia eskubide bat dela argudiatuta. Aldaketarako... [+]
Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]
Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.
Ehundaka langile elkartu ostegunean Bilbon egin den giza katean “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean.
52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]
.jpg)
Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]
Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.
Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]
EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]
.jpg)
Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]
Genero-indarkeriaren biktima den emakume bat eta haren bost seme-alabak, horietatik hiru hemezortzi urte beherakoak, etxetik bota nahi izan dituzte ostegunean. Erabakia aurrera eramateko baldintzarik ez zegoela argudiatuta ez dute kaleratzea burutu, baina beste data bat... [+]