"Udalei autonomia kendu nahi zaie erakunde handiagotan sartuz"


2021eko uztailaren 19an
Jon Iñarra Oiartzungo alkatearekin elkarrizketa udalei buruz
"Udalei autonomia kendu nahi zaie erakunde handiagotan sartuz"
Jon Iñarra, Herri Batasunako Oiartzungo alkatea
Hirugarren agintealdia egingo du Jon Iñarra Herri Batasunako alkateak Oiartzunen. Gehiengo absolutua eman diote bigarren aldiz, Donostia inguruan Errenteria, itsasoa, Irun, Nafarroa eta Lapurdirekin mugak-loturak dituen herriko biztanleek.
HBk gehiengo absolutua lortzen duen herri batek, Oiartzunek, berezia izan behar duela dirudi.
Oiartzun herri abertzalea da, inguruko zenbait herritan abertzaletasuna galtzen joan arren hemen mantendu egin da. Alde horretatik berezia da, nahi baduzu. Mundu urbanoaren eta nekazari girokoaren tarte horretan kokatua dago Oiartzun, mendia eta eta itsasoaren arteko bailara batean dago. Lan munduan ere mistoa da, fabrikan eta baserrian egiten da lan. HBk gehiengo osoa lortzeaz gain zinegotzi guztiak dira alderdi abertzaleetakoak. Hori ez da leku askotan gertatzen.
Lehen EAJ izan zen boto gehien eskuratu zituena, baina azken urteotan Herri Batasunak gizartean txertatzen jakin du, elkarteetan, auzoetan, Oiartzungo bizitza osoan parte hartzen dute HBko militante eta aldekoek. Oiartzun auzo ttikitan banatua dago eta horietan HBk eragin handiagoa du beste alderdiek baino.
Herri honetan nola pasatzen dira zuen eta beste alderdien arteko harremanak?
Zinegotzien arteko harremanak oso onak ez dira, batez ere udala ulertzeko modu oso ezberdinak dauzkagulako. Baina herritar guztiekiko harremanak Oiartzunen oso onak dira, alderdi batekoekin bezala bestekoekin. Zinegotzien arteko iskanbila ttikiak normalean udaletxean gelditzen dira.
Hortik aparte, esan behar dut gobernu batzordean alderdi guztiei ematen diegula parte hartzeko aukera: beren ordezkari bat daukate. Batzordeetan ere parte hartzen dute. Eta edozein mozio aurkezten dela ere, 48-72 orduko tartean sartzen dugu. Galde ezazu hor barna, eta hori herri guztietan horrela ez dela azkar ohartuko zara.
Inguru honetan, Hernanin, Astigarragan, Oiartzunen... EAkoen eta zuen arteko harremanak oso txarrak dira, nabarmen.
Irudipena daukat EAk ez duela alderdi politiko bezala funtzionatzen: talde homogenoa ez dago, independente asko dituzte... EAJn gehiago funtzionatzen dute talde bezala. Eta gero hori udaletan ere nabaritzen da.
Oiartzunen EAkoek helburuei baino gehiago formei begiratzen diete, gauza batean gurekin helburuetan ados daudela dirudi eta forma aldetik oso «kiskiloso» bihurtzen dira. Eta nolabait gestioa paralizatu egiten dute. Gai bat ateratzen denean ez dira definitzen, alde daudela dirudi baina gero praktikan oztopoak jartzen dituzte.
Zuen inguruan Astigarragako alkatea HBkoa zen, Hernanikoa ere bai, Usurbilgoa, Lezokoa, lehen Errenteriakoa ere bai... Ez al zara bakarrik sentitzen orain?
Gure arteko harremanak mantentzen ditugu HBko hautetsiek, alkateak lortu ala ez. Baina eskualde bezala garatzen ari bagara, hor eragin pixka bat galduko dugu. Beste erakundeetan, Diputazioan-eta, egia esan, zangotrabak ipintzen dizkigute, baina hori alkate asko edo gutxi izan berdintsu da. Hori gertatzen da instituzio bezala funtzionatzen ikasi ez dugulako: alderdi bezala funtzionatzen da erakundeetan, eta hori ezinezkoa da, eta ez da demokratikoa. Oiartzungo alkatea alkate da, edozein koloretakoa dela ere. Eusko Jaurlaritzan eta diputazioetan askotan koloreari begiratzen diote erabakiak hartzeko garaian.
Erabaki garrantzizkoetan nozitu al duzu?
Baditugu kasu nabarmen batzuk, azpiegituretako inbertsioetan batipat, nahiz eta erabaki arruntagoetan beste edozein udal bezala errespetatuak garen. Praktikan, horretan okerrenak PSEkoak dira, eta EAJkoak gero. Horiek beren astoari egiten diote arre, beti.
Kiroldegia egiteko, adibidez, ez genuen arazorik izan. Baina alderantzizkoa saneamenduan gertatu zitzaigun. Kolektore berria egiteko proiektua egin genuen, ibaia garbitzeko, Madrilen MOPUren laguntza eskuratua geneukan _gurekin oso ongi portatu ziren, egia esan behar bada_ eta finantziazioaren erdia edo Añarbeko mankomunitateak edo Diputazioak eman behar zuen. Gu ginen hamahiru udaletan proiektua bukatuta eta Madrilen onartuta geneukan bakarrak, eta Donostiako alkateak Añarben botoen %60 daukatelako, PSEren erratzak baztertu egin gintuen.
Mankomunitateen planteamenduarekin ez al zaude ados?
Udalari autonomia kentzeko joera dago. Udalak historikoki _eta baita legez ere_ Euskal Herrian garrantzia berezia dauka. Mankomunitateen bidez udalei autonomia eta erabakitzeko ahalmena kendu nahi zaie, erakunde handiagoetan sartu eta alkateak public relations batzuk bihurtu. Oker bat da. Planeamendua elkarrekin egin behar dugu, baina bakoitzak gestionatu behar du berea.
Donostiako edo Oreretako auzo bat bihurtu nahi gaituzte, eta guk ez dugu onartuko. Uraren kasuan, Añarbeko urtegia eta horren azpiegiturak kudeatzeko mankomunitatea beharko da, baina ura Oiartzuna iristen denean, geuk gestionatu behar dugu. Ez orain nahi dutena: enpresa erraldoi bat antolatu eta udalak bere herrian gertatzen denaz prentsaren bidez enteratu beharra. Gauza bera parke naturalekin. Gu planteamendu horien kontra gaude, eta legez posible dugunez, uko egiten segiko dugu.
Datozen lau urteotan zer egin nahi du Oiartzungo Udalak?
Oiartzunen izaera portuaren eta industrian oinarrituta zegoen, eta garaiak aldatu egin dira: orain datozen enpresak komertzialak edo zerbitzuetakoak dira. Guk ere aldatu egin behar dugu estrategia, garai berriei egokitu. Bere nortasuna mantendu behar du Oiartzunek, herri euskaldun eta abertzale moduan. Nekazal-turismoa garatu nahi dugu, euskal kultura bultzatu eta horren inguruan herrian dinamika eta lanpostuak bultzatu. Ongizate mialan ditugun hutsuneak ere konpondu behar ditugu.
Oiartzunek etorkizun ona daukala ikusten da. Jendeak etorri nahi du Oiartzuna bizitzera, gehienbat naturagatik eta herri euskalduna delako. Espainol erradikal batentzat segur aski ez da gustuko tokia izango, baina abertzale batentzat bai.
Ertzaintzaren koartelak hainbat gorabehera piztu zuen Oiartzunen.
Udalaren borondatearen kontra egindako lehenengoa izango litzateke, baina legez posible dute egitea. Bi arazo nagusirengatik gaude aurka. Artistak, artisauak, merkatari ttikiak ekarri nahi ditugu herrira, eta poliziaren etxe batek gure plan estrategikoa hankaz gora botatzen du. Herria militarizatu egiten dugu, alderantzizkoa nahi dugunean.
Beste aldetik, hainbeste koartel dagoen herri honetan beste bat egitea astakeria da. Goardia Zibilak eta Polizia Nazionalak hemendik joan egin behar dutela esaten bada, badituzte horiek utzitako instalazioak.
HBren politikan zerbait aldatuko al zenuke?
Alde guztietatik baztertu nahi gaituzte. Hor dago gainera prentsaren eragina ere. Gizartearekin harremanetan egotean, batetik oztopoak ipintzen dizkigutelako eta gu ere oso trebeak ez garelako, ez dakigu iristen. Esfortzu eta aldaketa nabarmena egin behar dugu jendearengana iristeko. Horretarako lehenbizikoa jendeari entzutea da. Irekitasun handiagoz jokatu behar dugu.
Eta beste aldaketa bat: zenbait sektore kritikoren iritziak bideratzeko mekanismoak malguagotu egin behar dira. Ez da samurra, baina mekanismoak hobetu behar dira, erabaki bat hartzerakoan iritzi guztiak kontuan hartzeko.
ZUBIRIA, Pello
8-9,10,11

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakHB
PertsonaiazIÑARRA1
EgileezUBIRIA2Politika

ASTEKARIA
1995eko ekainaren 18a
Irakurrienak
Matomo erabiliz
Azoka
Azkenak
2025-04-08 | Euskal Irratiak
Manex Fuchs
“Aberri Egunak euskaldun guztiak biltzeko ospakizuna izan beharko luke”

Aberri Eguna elkarrekin ospatzeko xedez sortu zen Euskal Herria Batera plataforma. Aurten, ikusgarri bat eskainiko dute apirilaren 11n, Manex Fuchs antzerkilariaren, Lorea Agirre idazlearen eta Martxel Rodriguez dantzariaren eskutik.


2025-04-08 | Enbata
Batera, Birsortze Biltzar Nagusirantz

Apirilaren 4an, ostiralarekin, Ipar Euskal Herriak Lurralde Kolektibitate baterantz bilakaera instituzional bat behar duela egiaztatuz, Batera plataformak herritarren mobilizazio dinamika baten abiatzea aurkeztu du. Hitzordua emana da maiatzaren 10ean, larunbatez, Ezpeletan,... [+]


2025-04-08 | Gedar
Greba mugagabera joko dute asteazkenean Trapagarango MFSko langileek

Fabrika itxi eta 106 beharginak kaleratzeko asmoa dauka enpresako zuzendaritzak, eta zabalik dago lan-erregulazioari buruzko kontsulta-aldia.


FIFAri eskatu diote atzera botatzeko Donostiaren egoitza izendapena 2030eko munduko futbol txapelketan

Abenduan ezagutarazi ziren Espainia, Maroko eta Portugalen jokatuko den Munduko Futbol Txapelketako egoitzak. Donostia eta Bilbo zerrendan ageri ziren. Bada, Donostiako sei auzo elkartek, gutun bidez, FIFAri eskatu diote atzera botatzeko hiriaren egoitza izendapena; FIFA bera... [+]


2025-04-07 | ARGIA
Aita Mari ontziak 108 erreskatatuak gertuagoko portu batera eramatea ez utzi izana deitoratu du

108 pertsona erreskatatu dituzte asteburuan Mediterraneoan. Italiako Gobernuak ez die utzi gertuko portu batean lehorreratzen, eta Salernora bideratu dute Aita Mari ontzia. Litekeena da Europako Batasunak migrazio politikaren araudia gogortu aurreko azken misioa izatea. Aita... [+]


Loren Arkotxa ondarroarra zendu da, Ondarroako alkate ohia eta Udalbiltzako lehen presidente izandakoa

1999an sortu zuten Udalbiltzaren sortzaileetako bat izan zen, eta erakundeko lehen presidente izendatu zuten urte berean. Ondarroako alkate izan zen hiru agintalditan, eta hango udalak eman du albistearen berri.


Mikel Oterori erantzuna

Badira bi aste beste behin makroproiektuei kaleetan oposizio argi bat erakutsi geniela. Milaka eta milaka pertsona atera ginen kalera dinamika suntsitzaile honek amaitu behar duela aldarrikatzera. Bada, dirudienez horrek ez du lurraren suntsiketaren aldeko politikarietan inolako... [+]


Ekainean 20. urteurrena ospatuko du preso politikoen elkartasunezko Hendaiako futbol 7 txapelketak

Hogeigarren edizioa ekainaren 14an egingo da eta futbol partida, bazkari eta kontzertuz josia egongo da. 20 urtez presoekin elkartasunez lelopean ospatuko dute eguna, eta ekintza "bereziak" iragarri dituzte.


Asiako eta Europako burtsek galera historikoak jasan dituzte, Trumpen gerra komertziala tarteko

Asian Hong Kong izan da galerarik handienak jasan dituena: %13,2 galdu du, 1997tik pairatu duen kolperik handiena. Europan, berriz, %6 eta %10 arteko galerekin abiatu dute astelehena burtsa nagusiek. Trumpek hartutako neurriak salatzeko mobilizazioak egin dituzte Europako eta... [+]


2025-04-07 | ARGIA
Euskararentzat justizia eskatu dute ehunka euskaltzalek Baionan

EHEk deituta, Baionan manifestazioa egin dute apirilaren 6an. Euskararentzat eta euskaldunentzat justizia eskatu dute, eta Euskararen Errepublika aldarrikatu. Hilaren 11n EHEko bi kide epaituko dituzte Baionako auzitegian desobedientzia ekintza bat egin izanagatik.


Milaka lagun, etxebizitzaren negozioaren aurka Donostian

Euskal Herriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak deitua, milaka lagun batu dira gaur eguerdian Donostian, “etxebizitzaren negozioaren aurka” eta “etxebizitzarako eskubide unibertsalaren alde”.


2025-04-07 | Ahotsa.info
Hego Euskal Herriko langile eta pentsiodunak kalera atera dira bizi baldintza duinak bermatuko dituzten gutxieneko soldata eta pentsioak eskatzeko

Euskal Herriko Pentsiodunen Mugimenduak deitutako eta ELA, LAB, ESK, CGT, CNT, STEILAS, ETXALDE eta HIRU sindikatuek babestutako manifestazioak Bilbon, Gasteizen, Donostian eta Iruñean izan dira. Bertan, Euskadiko eta Nafarroako gobernuei eskatu diete zerga eta aurrekontu... [+]


Gasteizko Korda espazio okupatua desalojo arriskuan dagoela salatu dute

Dozenaka auzokidek babesa agertu diote proiektuari igandean. Alde Zaharreko lokala udalaren jabetza da, eta hiru urte dira hainbat eragilek elkarlanean okupatu zutela.


Eguneraketa berriak daude