Honelako diskoa egitea autokritikaren emaitza da.


2021eko uztailaren 16an
"Bidez bide" diskoa kaleratu du Guk taldeak ekain hasierarako
Honelako diskoa egitea autokritikaren emaitza da.
Sarasola-Borda izenak jasotzen du Guk taldearen sorrera. Beñat Sarasola eta Joanes Borda hasi baitziren kantuan gitarra soil baten babesean. Urteak igaro eta Pampi Lacarrieu eta Eneko Labeguerierekin laukotea esatua zen. Lau baita ere sorbaldan dituzten diskoak eta "Bidez bide" izenekoa amaitu dute orain. 25 urtetan urratutako ibilbideaz aritu gara Uztaritzera gerturatuta.
Noiz eta nork sortu zuen Guk?
Guk-en sorreran, 68-69 urteetan, Beñat Sarasola eta Joanes Borda ziren soilik eta abestiak egiten genituen. Baina ez ginen luzaz aritu biak bakarrik. Pampi Lacarrieu sartu zen eta gerora beste bi musikari, Pier Paul Baezaitz eta Davant. Orduan antzerki moduko emanaldiak eskaintzeari ekin genion. Era honetara, abestiei litura ematea lortu genuen, istorio bat pentsatuz: "Aita-seme-laborari" izena zeraman ikuskizun hark.
Nola gogoratzen duzue garai hura?
Abertzaletasuna hasten zen; iheslariak... giroa sortzen. Behin Errenterira kantaldia eskeintzera joan eta nahiko harrituta geratu ginen, jendeak txalo bizian hartu zituen gure kantuak. Iparraldetik Hegoaldera joan eta desberdintasuna nabaria zen. Bestalde, iheslariekin ere anitz gauza ikasi genituen Euskal Herriari buruz, eta abertzaletasunari buruz.
Egoerak kantari bezala konpromezu politikoa eskatzen al zizuten?
Garai hartan abertzale gazteak ginen. Enbatako hastapenak ziren. Baino abertzaleak beti multzo txikian egoten ziren. "Aita-seme-laborari" egitearekin batera, ordea, arazo soziala abertzale-politiko arazoari lotzea lortu zuen taldeak. Iparraldean urrats handia izan zen hori. Kontuan hartu hainbat laborari bestela ez zirela sekula kantaldietara etorriko. Izan ere, ordura artekoak abertzaleen kantaldiak ziren, mitinen antza hartzen zutenak. Bazen muga herri eta abertzale gazteen artean. Aldiz, antzerki horri esker laborariak bere burua arazoan barne ikusten zuen. Mugimendu sindikalista Iparraldean, ELB eta abar, antzerki horren ondotik sortuak dira.
Zer kontatzen zen "Aita-seme-laborari"n?
Etxealde bateko semak egun batean Parisera bizitzera joatea erabaki eta aitari esan dio: "Han badakit bizi ederra dela". Mutikoak aitarekin errieta izan baina azkenean aitak Parisera joatea utzi dio. Parisen bere buruari hainbat galdera egin ostean, "Zer ari naiz ni hemen?", berriz itzuliko da; aitari barkamena eskatu eta hitza eman lanean hasiko dela serioski.
Borda zen aita, Pampi semea eta Beñat txapelduna: diputatua. Honek aitari ez kezkatzeko esaten zion: "Arazorik baduzue etorri ni ikustera". Hori galdu egin da pixka bat baino garai hartan hiru pertsonai ziren garrantzitsuenak: medikua, alkatea eta apaiza, herriko buruak.
Ikuskizun hark deskribatzen zuen laborarien giroak eta egungoak ba al dute zerikusirik?
Bada desberdintasunik. Izan ere, gaur sumatzen da gazte anitzek etxaldearen segida hartzen dutela. Giro ekonomikoa aldatu egin da. Teknologia, aurrerakuntzak... Bada, ordea, orain nahikeria gazteriarengan herrian segitzeko. Abertzaletasunak eman du hori eta baita hirietan lan gutxiago egoteak ere.
Zenbat disko kaleratu dituzue?
Eneko Labeguerie sartzerako 45 itzuliko bi disko txiki. Ondoren, "langile laborari eta nagusi" bikoitza; eta "gerlarik ez"; "herria zain" eta "arrozten". Eta orain azkena, "bidez-bide". "Arrozten"ek esaten zuen nola abertzale gazteak arrotz sentitzen ziren bere herrian; politikari frantsesek zer egiten zuten gure ideiak eta esanak arrozteko.
"Bidez-bide" honetaraino zein ibilbide egin duzue?
Sekula ez dugu izan disko honetan erabilitako musika moldaketarik. Aurrekoetan askoz ere sintetikoagoa zen musika. Bestalde, "bidez-bide", musika aldetik aberatsagoa da. Gitarra, kontrabaxua eta bajoa erabiliak genituen aurrez, baina oraingo honetan horietaz gain, 11 instrumentu sartu ditugu: xirula, pianoa, kontrabaxua, trikitixa, txeloa, perkusioak. Gaur entzuten den musika moldeti hurbilago dago. Bestalde, kanpoko bi musikarik egin dituzte moldaketak: Joxerra Senperenak eta Jean Lou Corihonsek.
Lehenago, borrokako abestiak egiten genituen. Aldiz, honetan badira horietaz gain sentimentalak, taldeko abestiak; batzuk alaiagoak, besteak tristeagoak. Borroka borroka da, zure baitan duzu, baino ez duzu hori bakarrik. Hori baizik ez duena ez da osoa. Lehen ez ginen hortik ateratzen; beti har berari jarraitzen genion eta pentsatu genuen besterik ere bagenuela esateko.
Hitzak zuek eginal al dira disko honetan?
Badira bi poema Mixel Labegueriek eginak. Gordeta zeuden eta horiek hartu eta kopla batzuk gehituz eta beste batzuk kenduz idatzi ditugu bi abesti. Badira beste bi poema, "kateak" eta "ardi saldoa", Xanti Iparragirrerenak; horiek ere musikatu ditugu. Eta beste bi poema anonimoak dira: iheslari bat hemengo neska abertzale batekin ibiltzen zen eta egun batean neska espetxean gertatu da. Lagun horrek poemak bidaltzen zizkion hara. Espetxetik atera, eta behin, Baionan ostatu batean neska berak Enekok musikatu nahiez gero poemak hor zituela esan zuen. Poema horiek bildu eta bi musikatu ziren: "oroitzapen" eta "emakume". Gainontzeko sei kantuen hitzak gureak dira.
25 urte inguru berri kantari. Nola ikusten duzue kantagintza egun?
Publikoa galdu du. Jendea geroz eta gutxiago joaten da kantaldietara. Iparraldean, gainera, ez da entzule gehiegirik, hala ere irratirik ez zenean ere kantaldi arrakastatsuenak 600 lagun biltzen zituen hemen. Irratia ez zegoenean kantaldira joan beharra zegoen taldeak entzutera. Orain goizean gure kantekin hasten dira ardiak jezten.
Rock kontzertuek kendu al dizuete lekurik?
Gasteriaren gustuak aldatu egin dira: orain nahiago dute rocka. Rockak bere pubikoa badu eta egia da folk mailan edo kantu tradizional mailan entzuleak gutxitu direla. Ez da txarra hori. Orain jendea hurbilarazteko, kantaldiak onak behar bait du izan. Ez da pentsatu behar soilik rockaren errua denik. Kalitateari ere begiratu behar zaio. Kantaldia ona bada jendea etorriko da. Iparraldean, bestelade, arazo larria dugu areto gabeziarekin.
Zenbat kantaldi eskaintzen dituzue urtean?
20ren bat. Aurrekontua kontuan harturik ziur aurten gutxiago direla. Larrañera joan behar dugu eta han izugarrizko arazoa sortuko da. Larrañen 200 arima dira; kantaldia antolatzekotan, kanpotik jendeak etorri beharko du aretoak betetzeko. Aurrekontua, berriz, 11 mila liberakoa da gure buruak ordaindu gabe, soilik musikariak eta gainontzeko elementuak ordainduz. Eta noski, herri txiki batean ez dago hortik etekin ikaragarririk ateratzerik.
Zein etorkizun du euskal musikak?
Irratiek asko laguntzen dute horretan. Euskal musikaren egoera euskal kantariek egiten dutenetik dator. Euskaldun kantari bakoitzak autokritika egin behar du eta daramatzan urte horietan guztietan zein bide egin duen eta ea hobetu daitekeen.
Zuek egina duzue autokritika?
Honelako diskoa egin eta beste musikari batzuk onartzea da autokritikaren emaitza. Noski, gu ez gara profesionalak eta musika ondo egiteko denbora igaro behar da, baina Guk-en lehen diskoa eta orain aterako dena entzunez gero... honetan hutsak badira, baina hobetu da. Bakoitzak hori egiten badu kantagintzak ez du beldurrik ukanen.
Luzaroan izango al da Guk?
Bizarra zuritzen hasia zaigu bainan taldeak jarraitzen ez badu ere, gisa honetako talde batentzat sail horretan bada lekurik. Soilik taldearen onerako bada jarraituko du. Azken diskoaren modukoak egin ezkero bai. Historia egin? Eusko Jaurlaritzak atera duen entziklopedia bat ikusi dugu. Bertan, Guk taldeak geroztik sortutako hainbat talde aipatu arren, gutaz ez da hitz egiten. Eusko Jaurlaritzarekin ez dugu harreman honik. Hitzekin bada zeozer, ez dituzte gustukoak nonbait...
Maite Artola.
36-38


GaiezKulturaArgitalgintArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaArgitalpenaDiskoak
GaiezKulturaMusikaMusika modeTaldeakGUK
EgileezARTOLA6Kultura

Azkenak
Lore Lujanbio
“Zaintza lanak ez dira jarduera zehatz bat; produkzio-erlazio patriarkalek ekoizten dituzte”

Tesia amaituta, pozik dago Lore Lujanbio. Militantziarako denbora gehiago du, besteak beste. Mugimendu transfeministaren erronkez galdetuta, hauek identifikatzen ditu: neoliberalismoak mugimenduaz egin duen apropiazioari heltzea, faxismoaren eta erreakzio heteropatriarkalen... [+]


2024-12-26 | Leire Ibar
Nafarroak garraio publikoaren %50eko deskontuak ekainera arte mantenduko ditu

Garraio publikoaren %50eko deskontuak sei hilabetez luzatuko ditu Nafarroako Gobernuak, 2025eko ekainaren 30era arte. Espainiako Gobernuak garraio-txartelaren kostuaren %30 hartuko du bere gain, eta Nafarroako Gobernuak %20. Aurreko urtearekin alderatuta, 2024ean garraio... [+]


‘Prentsa' bereizgarria zeraman autoa jomugatzat hartu eta beste bost kazetari hil ditu Israelek Gazan

Gutxienez 201 dira 2023ko urriaz geroztik Israelek Gazan hildako kazetariak. Abenduaren 26 honetan hildako azken bostak Al-Quds telebista katean zebiltzan lanean.


2024-12-26 | Leire Ibar
10.500 migratzaile baino gehiago hil dira aurten Espainiako Estatuko kostaldeetara iristeko ahaleginean

2024ean batez beste eguneko 30 migratzaile baino gehiago zendu dira Espainiako Estatuko kostaldeetara iristeko ekinean. 10.457 heriotza errejistratu ditu Caminando Fronteras erakundeak eta "arrastorik utzi gabe" desagertu diren beste 131 ontzi zenbatu ditu. Kopuru hau... [+]


Larunbatean ospatuko dute Hatortxu Rock, Atarrabiako azkena

Antolatzaileek iragarri dutenez, ohiko jaialdia eginen dute abenduaren 28an eta 2025eko uztailean lau eguneko jaialdi berezi baten bidez agurtuko dute behin betiko jendea, "erreminta berriei bide emateko". Orotara, hamazazpi taldek eskainiko dute kontzertua larunbatean.


2024-12-26 | Estitxu Eizagirre
Laborari palestinarrek jasaten dituzten indarkerien lekuko izan dira Via Campesinako ordezkariak

Via Campesinako ordezkaritza bat Palestinan izan da abenduaren 8tik 18ra, bere kide den Palestinako Lan Komiteen Batasuna-k (UAWC) gonbidatuta. Bidaia horrekin herri palestinarrari elkartasuna adierazi nahi izan diote, "Gazan egiten ari diren genozidioaren erdian eta... [+]


2024-12-26 | Estitxu Eizagirre
Lesakan izango da 2025eko Bertso Eguna

Urtarrilaren 25ean ospatuko dute bertsozaleek urteroko hitzordua. Honakoa Bortzirietako Bertso Eskolak eta Bertsozale Elkarteak antolatuko dute elkarlanean. Goizeko 10:00etan ibilbide bat eginez hasiko da, arratsaldean XXI mende 25 (H)ilbeltz izenburua jarri dioten bertso... [+]


Orkatz Gallastegi preso politikoak EPPK utzi du

Berangoko euskal preso politikoa Zaballako espetxean dago gaur egun eta bertatik helarazitako idazkian Euskal Preso Politikoen Kolektiboa utzi duela iragarri du.


2024-12-24 | Julene Flamarique
Airearen kutsadurak 1.270 heriotza eragin zituen 2022an EAEn, Europako Ingurumen Agentziaren arabera

NO2 eta PM2.5 partikulak bezalako kutsatzaileei aurre egiteko hobekuntza planik ez dagoela salatu du Ekologistak Martxan elkarteak. Trafikoa murriztea eta airearen kalitatea hobetzeko alternatiba jasangarriak lehenestea galdegin du.


Turkiak 120 argitalpen kurdu debekatu ditu azken hiru asteetan

Editore Kurduen Elkarteak abenduaren 22an egin zuen salaketa: azken hiru asteetan Turkiako agintariek kurduei buruzko 120 liburu, aldizkari, egunkari edo bestelako argitalpen debekatu dituzte, Duvar hedabide kurduak jakinarazi duenez.


Garraio publikoa doan izango da 12 urtez azpikoentzat, duela bi urte bideragarria ez bazen ere

Garraio publikoak erdi prezioan jarraituko du datorren urtean ere, Espainiako Gobernuak bere hobarien parteari eutsiko diola iragarri ostean.


Amaya Zabarte zauritu zuten ertzainen arduradunak identifikatu nahi ditu epaileak

Realaren eta PSGren arteko futbol partidu batean larri zauritu zuten zalearen kasuan, epaileak onartu du familiaren abokatuek egun hartako bideo irudi guztietara sarbidea izatea. Oldarraldian parte hartu zuten ertzain taldeetako arduradunak identifikatzeko ikerketa ere eskatu du.


Santa Klausen ejertzito antikapitalista

Kopenhage, 1974ko abenduaren 18a. Eguerdiko hamabietan ferry bat iritsi zen portura eta bertatik 100 Santa Klaus inguruz osatutako taldea lehorreratu zen. Antzara erraldoi bat zeramaten haiekin. Asmoa “Troiako antzara” moduko bat egitea zen, eta, hirira iristean,... [+]


Eguneraketa berriak daude