argia.eus
INPRIMATU
"Arrantza politika zuzen barik Ondarroa hondoratu egingo da ".
Xabier Letona Biteri @xletona 2007ko otsailaren 21a
Ondarroako arrantzaleen egoera latza
"Arrantza politika zuzen barik Ondarroa hondoratu egingo da ".
Victor Badiola, Ondarroako Altura Armadore Elkarteko idazkaria
Ezin ukatu, Ondarroako arrantzaleek sasoi hobeak ezagutu dituzte. 1992an alturako 80 bat arrantzuntzi zeuden; gaur egun 60 dira eta haien mastek modernizazioaren ekaitzari eutsi ezinean daude. Masta horiek zutik iraun dezaten ari dira Alturako Armadoreen Elkartea eta Victor Badiola. Markinan bizi eta beharra Ondarroan duen lekeitiarra.
Alturako sekorean untzien modernizazio beharra nabarmena da; ez al doa geldotxo?
Hasi ere ez da egin. 1994ko martxoan Eusko Legebiltzarrak Arrantzaren Plan Estrategikoa onartu zuen, eta honek oso ondo zehazten ditu arrantzaren munduak dituen arazoak, baina planari dagokionez, orain arte ez da argitalpen bat besterik atera. Ez ei dago aurrekonturik, eta beraz aurrekontu barik nekez atera daiteke aurrera inongo planik. Kontu eskatzerakoan Jaurlaritzak aurrekontuekin arazo handiak dituela azaldu zaigu; EBko egiturazko fondoak gobernu zentralera iristen asko pasatzen dela eta gero hori autonomietara pasatu behar da. Dena den, ez dugu ikusten diru-iturri berriak topatzeko ahalegin handiak egiten direnik, sektorea aurrera atera behar bada, finantziazio iturriak topatu egin behar dira.
Diozunez, badirudi sektorea diru publikoarekin bakarrik atera daitekeela aurrera.
Laguntza beharrezkoa da, baina nik ez dut esaten armadoreak bere baliabideak jarri behar ez dituenik, eta horretan dago gainera. Arrantzuntziak hor daude uretan, gainbalio bat dute, suntsitze prezioa, arrantza eskubide prezioa... eta armadoreek finantziazio ekonomikoa segurtasunez ikusten badute dena arriskatzeko prest daude. Baina guk apustua egiten badugu eta % 18ko banku interesa ematen bazaigu, nekez lehiatu ahal izango naiz % 4koa duen frantziarrarekin.
Gakoa orduan interesean dago?
Lehenbizikoa finantziazio ona lortzea da, eta ondoren kudeaketa hobetzea. Familienpresaren kontzeptua gainditu behar da, eta honek kudeaketa profesional serioa eduki dezala, urte bukaeran etekinak ikusi eta inbertitzen jarraitu ahal izateko. Ondarroan 12.000 pertsona bizi dira, horietatik 8.000-9.000 arrantza ustiaketatik bizi da, eta politika zuzenik martxan jartzen ez bada hondoratu egingo da.
Modernizazioarekin ari zara, ez al litzateke berrikuntzarena etorkizunari lepotik heltzeko modua?
Berrikuntzak askoz diru gehiago eskatuko luke, eta guk gura duguna oraingo une txarra gainditzea besterik ez da. 2.000-3.000 milioi pezeta besterik ez lirateke behar, eta 3R planean 40.000 pezeta gastatu dira, emaitza airosorik lortu barik gainera.
Industria transformatzailearen sorrera ere ardatz gisa hartu izan da. Nola eman behar dira pauso horiek?
Modernizazioaren ondorioz sor daitezkeen langile soberakinak, industria tranformatzaile honetara bideratu beharko litzateke. Ondarroako --edo beste herri batzuetako- portuaren arrantza ustiaketara lotutako industri lurrak sortu beharko lirateke bertan industria transformatzailea eta kontserbatzailea jarri eta guztion elkar laguntzarekin arrantza errentagarri egin dezagun.
Danimarkan, esate batera, arrantza ekoizpenean 8.000 pertsona dihardute eta transformazio industrian 32.000 pertsona; hots, itsasora doan pertsona bakoitzeko beste lau portuan transformazioan ari dira. Hori da arrantza errentagarri egitea, ekoizpenaz jabetzeaz gain beste lau lanpostu zuzenak sortzen dituzu, gehi zeharkakoak. Holanda eta Alemaniako kasuak antzerakoak dira.
1996an Espainiak bere arrantza eskubideak berreskuratuko ditu; nola eragingo du honek Ondarroako alturako itsas-flotan?
Berez, 2003. urtean berreskuratu behar ziren baina aurreratu egin ziren, printzipioz bi puntu garrantzitsuenak errespetatuz: bat bazterketa alboratzea, eta bestea 1983an Europako Komunitateko kideek onartu zituzten harrapaketa kuotak errespetatzea. Hori 2003ra arte aldaezina da. Espainia eta Portugalek, 1986an Komunitatera sartzea, kuota horiek onartu behar izan zituzten eta, beraz, orain ere gure flotak urte osoko harrapaketak planifikatu beharko ditu; horrez gain, gure ekoizleentzat zigor eta kontrol bereziak daudela ahaztu ahal izango dugu. Halaber, egunero 40 arrantzuntzi Irlandako Boxera sartu ahal izango dira.
Europako zenbait estaturen interes ekonomiko sakonak ere salatu izan dituzu, zeintzuk dira?
Arrantza aberastasuna dagoen kontinente-plataformak dituzten estatu horiek gure merkatua gura dute. Plataforma horiek dituztenez, horiek beraiek bakarrik ustiatzea gura dute, baina gero gure merkatuetan saltzeko. Nire arraina egiten dut, nire arrantzalearekin harrapatzen dut, baina saltzera zure etxera noa. Hori da euren elkartasuna. Hortik datoz eraso horiek, Kanadak bere eremua 200 miliatik 2.70lera zabaltzeko agertzen duen asmoa... Helburua gure merkatua da.
LETONA, Xabier
16,17

Gaiez\Ekonomia\Lehen sekto\Arrantza
Pertsonaiaz\BADIOLA4
Egileez\LETONA1\Ekonomia