"Hiruko jaurlaritza porrotera doa, interes batuketa baizik ez da".


2021eko uztailaren 19an
Jose Maria Gorordo politikariari elkarrizketa
"Hiruko jaurlaritza porrotera doa, interes batuketa baizik ez da".
Jose Maria Gorordo, Bilboko alkate ohia
Bilboko alkatetza buruan eta maiatza gertu, «ezina ekinez egina»rekin ari da adoretsu «Plentziako bakeroa». «Deia»ko sorrera, EITB eta Bilboko alkatetzarekin borrokan jardun ondoren etxeko paretarekin egin zuen topo, EAJrekin.
Gorordoren Bilboko Udalerako hautagaitza aterako al da?
Ez dakit, jendeak esan beharko du hori. Gure proiektua herritarra da, zelanbait ohizko alderdien alternatiba ere badena, udaletxea herritarrengana hurbildu nahi duen proiektua. Herritarrek, mugimendu sozialen bidez, arazo askori erantzuna eman diezaiekete.
Alderdiek herritarren arazoen ehuneko ehun erantzun gura dute. Guk, azken batean, demokrazia `handiagoa' egin baino ez dugu nahi eta hori gaitz samarra da, desoreka-elementurik nahi ez duen estatus quo-a hor dagoelako, burokrazia eta goi mailako botere guneak sortuz.
Alkatetza lortu guran, zerrendaburu joanez gero edozein alderdirekin joango zinatekeela esaten da.
Ez dut horrelakorik entzun, eta izan guztiz alderantziz da. Postua utzi duen gutxietakoa naiz. Alderdiarekin nituen desadostasunak medio, hauteskundeak baino sei hilabete lehenago alkatetza utzi nuen. Ikusten da, ostera, 15 urte agintean daraman jendea, edota alderdi bat utzi eta beste batera pasatzen dena. Dimititu ondoren, bestalde, 70.000 sinadura bildu ziren nire alde, eta hala ere ez nintzen berriro aurkeztu.
Kanpaina hartan, Bilbontzat ekimena mugiarazi ondoren, ez zinen aurkeztu. Ez zenien zure jarraitzaileei huts egin?
Ez dut uste; aitzitik, egoera ikusirik une haietan ez aurkeztea erabaki genuen. Ona da denbora pasatzen uztea, denborak gertatutakoak hozten baititu, eta une hartan hori egin genuen. Hauteskundeen biharamunean alderdiak ni kanporatzeko prozesuari ekin izanak harritu ninduen bereziki.
Une hartan postu ugari eskaini zitzaizkidan: europarlamentari, senadore... Pertsona batek politikan `funtzionari' izan nahi badu, baiezko botoa eman behar dela esaten diote, baiezko boto hori eman eta kitto, milioi bateko soldata jaso hilero... Baina hori inoiz ez zait gustatu. Askatasunaren prezioa oso garrantzitsua da niretzat, alegia, une bakoitzean zuk pentsatzen duzuna esatea. Hori, herri honetan, garestia da, balore handiena da eta ni gustura ari naiz hori ordaintzen. Ni oso diziplinatua naiz, baina «nik agintzen dut eta zuk bete», hori ez da diziplina. Diziplina programa zehatz batekiko mantendu behar da, eta orduko hartan Eusko Jaurlaritzak, EAJren zuzendaritzak, ez zuten bilbotarren borontatea errespetatu.
Bilbontzat ekimenak atzera egin zuen, Maastrichtekiko erreferenduma bultzatzen jardun zenuen, Athleticeko lehendakaritzan hirugarren geratu zinen... Ez al da Gorordo galtzen nekatzen?
Bilbontzat-ekin nik ez nuen atzera egin. Ez dut inoiz esan alkategai aurkeztuko naizenik, hautagaitza zenbait jendek bultzatu zuen eta baldintzak ikusita ez genuen aurrera jarraitu. Nik ez ditut porrot moduan hartzen, politika sozialen aldeko herritarren borroka moduan baizik. Maastrichtekoan, adibidez, porrota herriari iritzia ematen utzi ez diotenena da. Partehartzearen logikatik ikusita, borroka horietan jardun izanaz oso harro nago.
Udal kudeaketan zer egin du gaizki Ortuondok eta zer ondo?
Ez dute ezer egin: herritarrei udaletxea itxi diete, ez da botere politikoaren banaketarik eman eta hori ere demokrazia arazoa da. Suedian, esate batera, udaletxeek baliabideen % 50 kudeatzen dituzte eta hemen % 15 besterik ez. Hemen, euskal nazionalismo historikoak borrokatu duen Frantzia eta Espainiako eredu jakobino eta zentralista gailendu da, eta udalek eskean jardun behar dute. Ez dugu botere handiegirik _botere ekonomikoa eta abarrekoak falta zaizkigulako_, baina lortu dugun botere apurrarekin lehengo bera eraiki dugu. Bilboko Udalak 35.000 milioi pezetako aurrekontua du eta Eusko Jaurlaritzak 600.000 milioikoa; horrek erakusten du erabateko eredu zentralistan bizi garena.
Udalean ez da inoiz egungo lan gatazka mailarik egon, alkatearen koinatua urteko hamar milioiko zuzendaritza postuan jarri dute oposiziorik egin gabe... Nire koinatua langabezian egon zen ni alkate nintzela. Nepotismoa egiten da, baina hori esateko askatasuna eduki behar da.
Nolakoa behar du antolaketak?
Nazionalismoa zentralizazio horren ondorioa da, nazionalismoak nor bere konpetentzien eremuan burujabe dela esan gura du; eta konfederaltasuna eta subsidiaritatea dira bi oinarri nagusienak. Bere burua nazionalistatzat jotzen duen politikari batek duela gutxi zioenez, berari ez zaio axola nork egiten dituen gauzak, egitea baizik. Axolarik ez badio, egin ditzala gobernu zentralak. Kontua da guk egin behar ditugula, txarto ala hobeto, baina guk.
Behin printzipio hori onartuta, gure lurraldean ere berdin funtzionatzen du, herritarrengandik hurbilen dauden erakundeek hartu behar dituzte erabakiak. Suedia edo Finlandiako ereduan, zerga guztiak udalari ordaintzen zaizkio eta ondoren udalak zati bat gainean duen erakunde hurbilenari ematen dio. Administrazioa behetik gora egin behar da, eta ez alderantziz.
Hirukoa diputazio eta udaletara eramango al da?
Ez dakit. Nire ustez hirukoaren etorkizuna porrota da, hor ez dago egitaraurik, interesen batuketa baizik. Hauteskundeen ondoren aldaketak izan daitezke, eta errealagoa iruditzen zait hori hirukoa udal eta diputazioetara zabaltzea baino.
Zer iruditzen zaizkizu alkatetzak kentzeko izaten diren itunak?
Sistemak baimentzen du, eta horrexegatik hauteskunde-legea eta alderdien finantzaketarako legea aldatzea proposatzen dugu. Udal hauteskundeetan zerrenda itxiak baztertuko nituzke eta zerrendak zabaldu, herritarrak aukera handiagoa izan dezan eta botoa txeke zuria bihur ez dadin. Sistema proportzionalak alderdietako aparatuei ematen die indarra, alderdien itunak eta trikimailuak samurtzen ditu eta herritarren borondatea lapurtzen. Horregatik behar da aldaketa.
Ajuria Eneko Itunaren inguruan ere ika-mika ugari daude. Nola dakusazu gaia?
Ajuria Eneko hastapenak ezagutu nituen. 1986an erakundeetan HB baztertzeko politika hasi zen eta orduan, jada, publikoan zein pribatuan, jarrera horrekiko nire desadostasuna agertu nuen. Irudimen handiagoa behar dugu, ezin gaitezke uneoro horrelako bilera eta kontuekin ibil. Elkarrizketaren aldeko mugimendu sozialetan gehiago sinesten dut. Blokatuta gaude eta, orain inoiz baino gehiago, guztiekin berba egitearen aldekoa naiz. Herri bat ezin da eraiki batek bestearen borondatea kontuan hartu barik.
LETONA, Xabier
12-14,15

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakUdalak
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEAJ
PertsonaiazGORORDO1
EgileezLETONA1Politika

Azkenak
Baztango aroztegiko zazpi auzipetuek dei egin dute otsailaren 1eko manifestaziora joateko

“Talde kriminal antolatu bat izatea eta derrigortze eta bortxa delitu larriak egin izana” egozten diete Espainiako fiskaltzak eta obraren enpresa arduradunak. Zehazki, 20 urteko kartzela zigorra eta 56.000 euro eskatu dituzte zazpi herritar horientzat.


2025-01-21 | Julene Flamarique
2024. urtean biolentziak “areagotu” direla ondorioztatu du Talaia Feministak

Lau ardatz nagusiren inguruan egin dute 2024ko azterketa: indarkeria matxista; lurraldea; gerra eta gatazka armatuak; eta eskuin muturra. Euskal Herrian “erresistentziak metatzea” funtsezkoa dela ondorioztatu du Talaia Feministak, eta analisiaren sozializazioaren... [+]


50 urte Potasaseko grebatik

Gaur, urtarrilak 21, gure oraintsuko historiaren efemeride interesgarri bat gogora ekartzeko eta hari buruz hausnartzeko eguna dugu. 50 urte bete dira Potasas de Navarra enpresako 47 langilek itxialdia amaitu zutenetik. Hamabost egun iraun zuen itxialdi horrek eta greba orokorra... [+]


Industria militarraren konbertsioa, behar etikoa

Duela aste pare bat Norvegiako zenbait datu plazaratu ziren. Ipar Europako herrialde hartan auto elektrikoak nagusitu dira, eta Tesla marka dute salduena; energia birziklagarriaz sortutakoa omen da han kontsumitzen denaren %90. Aldiz, Norvegiako enpresa publikoek ez dute inolako... [+]


Oibarko ikastetxe publikoak D eredua izango du

Hezkuntza Departamentuak Oibarko ikastetxe publikoan D eredua ezarriko dutela iragarri du. Hilabeteetako protesten ondoren, euskarazko lerroa ezartzea lortu dute.


2025-01-21 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Joe Biden eta Marcus Garvey: barkamenak barkatzailea itsusten duenean

Bere agintaldiaren azken egunetan Joe Biden AEBetako presidenteak egikaritu duen barkamen-zaparrada historikoak zeresanik eman behar luke, halakoen onuradun ezagunenetako batzuen kasuan behintzat ezinbestez egin beharko litzatekeen irakurketagatik. Edo ez al da justiziaren... [+]


2025-01-21 | Hala Bedi
Ekaitz Samaniego (All In Da Haus): “Hemen irabazle bakarrak preso politikoak dira”

Joan dira All In Da Hauseko hiru final aurrekoak. Oñati, Gernika eta Hendaiako Gaztetxeetaraino iritsi da freestyle txapelketaren bederatzigarren edizioa. Orain arte egindako bide honen balorazio positiboa egiten dute antolatzaileek, "Euskal Herriko txoko hauetan,... [+]


Moriartitarrek ere badute Urrezko Danborra

Aitor Arregik, Jon Garañok, Jose Mari Goenagak, Asier Achak eta Xabier Berzosak osatzen dute ekoiztetxe donostiarra, eta euren lana aitortu nahi izan du Donostiako Udalak.


Umeek debekatuta dute Debako liburutegian egotea, denboraren zati handienean

6 urtetik beherakoek 16:30-17:30 artean baino ezin dute liburutegian egon Deban, eta 2 urtetik beherakoek zuzenean debekaturik dute. Bestelako neurri baztertzaileak ere jasaten dituzte. Ageriko diskriminazioak haurrak literaturatik aldendu baino ez ditu egiten, eta borroka luzea... [+]


Depresioarekin lotutako hainbat gene identifikatu dira lehenengoz, mundu osoko populazioetan

Dibertsitate genetikoaren ikuspegitik inoizko metaanalisi zabalena egin dute, depresioaren arriskuarekin lotutako geneak identifikatzeko. Horri esker, aurrez ezagutzen ez zituzten 700 aldaera eta 300 gene inguru aurkitu dituzte.


Larrialdi egoera Mexikorekin mugan: migratzaileen aurkako ehiza abiatu du Trumpek

"Ameriketako Estatu Batuen gainbehera aldia amaitu da", esanez abiatu du kargu hartze ekitaldiko diskurtsoa Donald Trumpek. Besteak beste, trans eta pertsona ez-bitarren eskubideak deuseztatuko dituela promestu du, baita energia berriztagarrien aldeko politikekin... [+]


2025-01-20 | ARGIA
Otegi buru, “belaunaldi berri batek” hartuko du EH Bilduren gidaritza

EH Bilduk astelehen honetan abian ipini du mahai politikoa berritzeko barne prozesua. Zuzendaritzak zerrenda proposatu du. Arnaldo Otegik buruzagi izaten segituko du.


Eguneraketa berriak daude