"Blues-a beltzena dela esatean jarrera arrazista ageri da"


2021eko uztailaren 19an
Dave Kelly gitarra-jolea blues erritmoak zabalduz Euskal Herrian
"Blues-a beltzena dela esatean jarrera arrazista ageri da"
Dave Kelly gitarra-jole eta The Blues Band-eko abeslaria
Fifties-en etorrerarekin piztu zitzaion Dave Kellyri musikarako zaletasuna. Britainiar honek gogoan ditu oraindik The Everly Brothersen abestiak kantatzen zitueneko garaiak. Gitarra akustikoaz zein elektrikoaz lagunduta, baina batez ere blues erritmoko abestiak igotzen ditu eszenatokira. Asmatu du, gainera, bakarlari gisa egindako lanak, talde ezberdinetako talentuekin bateratzen. Egun, The Blues Band-ekin ari da eta Euskal Herrian izan genuen duela gutxi.
Egun hauetan hainbat kontzertu eskaini dituzu Euskal Herrian. Nolako harrera sumatu duzu?
Lehenengo emanaldia, urtarrilaren 18an, Euskal Herriko Unibertsitateko Leioako kanpusean eskaini nuen eta oso ondo atera zen. Jende gazte ugari zegoen bertan; horietako zenbait ziur aski kontzertua dohain zelako, baina blues jakitunak ere sumatu nituen. Ondorengoa Bilbon izan zen. Hartan entzule berriak ezezik, nire adin ingurukoak ere hurbildu ziren. Harrera polita jaso dut eta oso gustura aritu naiz.
50eko hamarkadan hasi zenuen musikan ibilbidea. Arrebak zerikusi zuzena izan omen zuen...
Gitarra lehenengoz jo nuenean oso gaztea nintzen. Gaztetxoak ginela, ia haurrak, Everly Brothersen kantuak jotzen genituen. Hamar urte nituela ere, funtzioetan, oporretan abestu ohi genuen. Jo Ann nire arreba eta biok batera zaletu ginen blues-arekin. Justu gu bizi ginen auzunean, gainera, bazen disko denda bat, blues disko ugari zituzten eta maiz hurbiltzen ginen erostera.
Zertan aldatu da zure musika hasi zinenetik?
Aldatu da, bai. Everly Brothers taldearen eragina izan nuen hasieran, eta ordutik aurrera aldaketa dexente izan ditut. Une batean folk estilorako jauzia egin dut, beste zenbaitetan blues elektrikora igaro naiz. 60ko hamarkada inguruan nengoen taldearekin osatutako hainbat grabazio entzun ditut egun hauetan, eta nahiko kaskarrak direla aitortu behar. Nire jarrera musikarekiko asko aldatu da, zentzutu edo lasaitu egin behar izan dut. Lehen nintzena baino askoz ere profesionalagoa bihurtu naizela uste dut.
Telebista eta zinemarako ere prestatu duzu musika.
Oso esperientzia dibertigarria izan zen. 1985, 88 eta 89an egin nituen zenbait lan, baina ez gauza handirik. Ez naiz Holliwoodera iritsi, horretarako EEBBetako mendebaldeko kostan bizi behar izango nukeen. Hala ere, oso atsegina izan da honetan jardutea.
Egun, The Blues Band taldearekin zaude. Aurrez, berriz, bakarlari gisa ere aritu zinen. Zergatik aldaketa hori?
Beti parte hartu dut talderen batean eta aldi berean bakarrik aritzea konbinatu dut. Akustikoa jo edo bakarrik aritzea gustuko dudan bezala, taldean aritzea ere atsegin dut. Aspektu berdinaren atal ezberdinak dira, eta horiek lantzeak interesa mantentzen laguntzen du.
Blues-a beltzen musika den ustea oso zabaldua dago. Zer iritzi duzu horretaz?
Horrela izan zen hasieran. 30eko hamarkadaz geroztik hasi zen ez izaten espreski beltzena. Noski, sorreran blues asko beltzek egin zuten, baina planteamendu horrek jarrera arrazista ageri du. Musika musika da, eta etengabe aldatzen eta berritzen doa. Alegia, ez da museoko pieza, eta zalantzarik gabe blues-a ere ez da museoko pieza. Nik egiten dudana eta Robert Johnsonek 30eko hamarkadan egiten zuena desberdinak dira, 50etan Howlin Wolf-ek egin zuena ezberdina zen bezala. Denboraren poderioz musika aldatzen da.
Osasuntsu al dabil egungo musikaren egoera?
Ez dakit. Azken 30 urte hauetan lanbide honetan dabilen profesionala naiz eta urte onak bezalaxe izan dira txarrak ere. Gehienak onak izan direla dirudien arren, ez da oso inpresio zuzena. Hogei urteko nire seme batek talde batean jotzen du, eta berak orain dauzkan arazo berberak izan nituen nik adin hartan, lokalen falta zela.... Horrela dira gauzak. Entzutea gustatuko litzaidakeen musika asko dago. Ez dakit Euskal Herrian nola gertatuko den, baina Ingalaterran, hala Thatcherren hamar urteetan nola Majorren lau urteetan ere, norberak berea ordaindu behar izan du lana aurrera aterako bazuen. Agintariek jakin badakite zenbat kostatzen den, baina ez dute horretarako laguntzarik ematen.
Zer iritzi duzu Londres eta Ipar Irlandaren artean gauzatzen ari diren negoziazioez?
Urte askotan luzatutako guda izan da; lehenago ere hitz egin beharko zuketen alde biek. Oso pozik nago hitz egiten ari direlako, baina Londresko Gobernuak aurrez zuen jarrera, hau da, «terroristekin» ez zela elkarrizketatuko esatea, lehenago amaitu behar zela iruditzen zait. Munduaren erdiak beti esan du terroristekin ez zela hitz egingo. Gauza bera gertatu da Israelen ere, eta terroristatzat zituztenekin ari dira orain hitz egiten. Nire ustez, terrorismoaren aitzakiapean, ez dute bakea oztopatu besterik nahi.
Bost musikariren izenak doazkizu segidan: Mark Knopfler, Prince, Sinead O'Connor, Aretha Franklin, eta Jimmy Hendrix.
Mark Knopfler? Jeinua. Prince? Jeinua. Sinead O'Connor? Ziur naiz emakume honek alde onak badituela, baina ez zait gustatzen. Aretha Franklin? Zoragarria, jeinua, eta Jimmy Hendrix? Jeinua.
ARTOLA, Maite
44-45

GaiezKulturaMusikaMusika modeTaldeakTHE BLUES
GaiezKulturaMusikaMusika modePertsonakAbeslariakKELLY1
PertsonaiazKELLY1
EgileezARTOLA6Kultura

Azkenak
Bonus track: non dago saria?

Jan-edanean zeuden denak, itxuraz alai, baina baten bat urduri zebilen aperitibo eta aperitifa artean. Bigarrenez jasoko zuen saria, baina eskuetan edukiko zuen lehenbizikoa izango zen. Eta urduri zegoen, oroigarriak bulegora heldu beharra zeukalako, joder. ARGIA Sariak ez dira,... [+]


Argia Sarien kronika
Galga azkartasunari

Gauzak bizi eta azkar aldatzen badira ere, zenbait kontu ez dira aldatzen: Argia Sarien ekitaldia da horietako bat. Horixe esan dio kronikagile honi beharrera etorri den kanpoko kazetari batek, ARGIA asko aldatu dela esatearekin batera, sari-banaketa hasi aurretik. Onerako ari... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Ikus-entzunezko Argia Saria: EITB Kultura

EITB Kultura telebista saioak jaso du Argia Saria euskal kulturgileen lana bistaratzeagatik, Euskal Herriko txoko guztietako proiektuak telebista publikora ekartzeagatik, eta egiten duten kalitatezko ikus-entzunezkoagatik. Saria Leire Ikaranek eta Kerman Diazek jaso dute, Berde... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Prentsako Argia Saria: Irutxuloko Hitza

Prentsako Argia Saria Irutxuloko Hitza-rentzat izan da, eskuin muturraren igoerari egindako jarraipenagatik eta talde erreakzionarioen benetako aurpegia erakusteko kalean hor egoteagatik. Aurten 20 urte beteko ditu Donostiako hedabideak. Aizpea Aizpurua, Andrea Bosch,... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Entzunezko Argia Saria: BaDA!bil podcasta

Entzunezko Argia Saria BaDA!bil podcastak jaso du, Hiru Damatxo ekoiztetxeak ekoitzitakoa, eta Gerediaga elkarteak eta EITBk finantzatutakoa. Podcastak kulturgintzan dabiltzan lau mahaikidez osaturiko bost mahai inguru jaso ditu Durangoko Azokaren bueltan. Saria jaso dute Amets... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Merezimenduzko Argia Saria: Ene Kantak

Hamabost urteotan gazteenen artean euskara sustatzeko egindako lanagatik eta lortutako arrakastagatik,  Merezimenduzko Argia Saria Ene Kantak proiektuarentzat izan da. Saria Nerea Urbizu, Fermin Sarasa eta Jesus Irujok jaso dute.


2025-01-31 | ARGIA
Urteko kanpaina onenaren Argia Saria: Altxa Burua

Seme-alabek lehen mugikorra izateko adina atzeratzeko eskolaz eskola egindako lanagatik eta lortutako emaitzengatik, ikastetxeak mugikorrik gabeko arnasgune izateko borrokagatik, kanpaina onenaren Argia Saria guraso elkarteek osaturiko Altxa Burua ekimenarentzat izan da... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Interneteko Argia Saria: Oroibidea

Galtzaileen herri ondarea sarean jartzeko erakunde publiko batetik egindako ahaleginagatik, ahots gabeen ahotsa entzuteko aukera emateagatik, eta batez ere, Nafarroak aitzindari izaten segi dezan oroimen historikoa berreskuratzeko bidean, Interneteko Argia Saria Nafarroako... [+]


2025-01-31 | ARGIA
ARGIAko lantaldearen mezua: Mundu ilunean, ARGIA gehiago

Onintza Irureta Azkunek egin du hitzartzea ARGIAko lantaldearen izenean:

"ARGIAko komunitatea osatzen duten milaka lagunetako batek berriki adierazi digu batzuetan ARGIA iluna dela, barruak mugiarazten dizkion albiste gogorrak daudela. Lan ona egiten dugula, baina... [+]


2025-01-31 | ARGIA
Banatu ditugu euskarazko komunikazioaren 2025eko Argia Sariak

Sei sari banatu ditugu aurten: ikus-entzunezko saria EITB Kultura telebista saioari eman zaio, prentsako saria Irutxuloko Hitza Donostiako hedabideari, entzunezko saria BaDa!bil podcastari, interneteko saria Oroibidea bilatzaileari eta komunikazio kanpaina onenaren saria Altxa... [+]


Calexit, Kaliforniaren independentzia bilatzen duen ekimena

Ekimenak erreferendum eskaera egin du eta Shirley Weber estatu idazkariak onartu. Orain, prozesuari jarraipena emateko, 546.000 sinadura lortu behar dituzte datorren uztailerako. Marcus Evansek egin du eskaera.


Estatuaren biktimek Chivite lehendakariari eskatu diote egon dadila euren aitortza ekitaldian otsailaren 13an

Estatuaren biolentziaren biktima gisa onartzeko 125 eskaera egin zaizkio Nafarroako Gobernuari 2023an eta 2024an. Horietatik 41 onartu dira. Egiari Zor eta Torturatuen Elkarteak ongi baloratu dute egiten ari den bidea.


'Arizona' antzezlana
Muturrekoa, muturreraino eramanda

Arizona
Aktoreak: Aitziber Garmendia eta Jon Plazaola..
NOIZ: urtarrilaren 26an.
NON: Berrizko Kultur Etxean. plazan.

-------------------------------------------

Arizona eta Mexiko banatzen dituen muga zaintzera abiatu da Idahotik Margaret (Aitziber Garmendia) eta George (Jon... [+]


Eguneraketa berriak daude