«Europarrek `Obabakoak"en bidez aurkitu dute Euskal Herria»
Andrée Gabastou, Bernardo Atxagaren frantsesezko liburuen itzultzailea. Atxagaren liburuez gain, Adolfo Bioy Casares, Juan Carlos Onetti, Alvaro Pombo edo Camilo Jose Celaren obrak ere itzuli ditu. Zinemagintza ere landu du, Adolfo Bioy Casaresi buruzko filmea eginda baitauka.
Eta azkenik, narrazioaren tonu bera dago. Arintasunetik seriotasunera jauzi egiten duen tonua, airean dago eta sekulako dotoretasuna dauka. Irakurlearekiko errespetua, irakurlea inoiz ez nekaraztea bilatzen duena.
Aitzitik, tonu aldaketek, larritasunetik txantxara labantzen den modua eta abarrek sortzen dute arazoren bat, baina itzultzaileari hori guztia argitzeko eta publiko frantsesari erakusteko ordaintzen diote. Eta hori da itzultzaileak egiten duena, hain zuzen.
Lan egiteko garaian, nolanahi ere, Bernardorekin harreman estua dut. «Behi euskaldun baten memoriak» liburuan, esate baterako, esaera zaharren zentzu zehatzik ez nuen ekarri nahi, ez luke zentzurik izango, baina bai esaera zaharren sonoritateak duen eragina. Irakurleak esan beharko du lortu dudan ala ez.
Bernardo Atxaga 1.995eko martxoan Parisen izango den Liburuaren Saloian parte hartzeko gonbidatua dago, eta etortzen denerako, gazteleraz beste frantsesez irakur daitezkeen testu kopurua eskuratu ahal izango dira. Eta nazionalitate ofiziala izan arren, hego-mendebalde handiko idazle esanguratsua bilakatzen ari da.
Gaur egun, Bernardo Atxagak estali egiten ditu, hein batean, gainerako idazle garaikideak, nahiz eta berak, ahal duenean, miresten dituen euskal idazleak gogoratzen dituen. Euskal poesia oso aberatsa izan da beti, eta hala izaten jarraitzen du.
Dena den, ezberdintasuna dago poesia mugiezin, zahar eta akademikoa, eta Ruper Ordorika, Mikel Laboa eta Beñat Axiariren kantuek lantzen dutenaren artean. Azken hauek dira gaur egungo poetak.
Nahiko adierazgarria da adibide hau egoera ulertzeko.
Ondorioz, «Nations Basques» liburu militantea da, baina ez ohizko zentzuan uler daitekeen bezala. Eusko Jaurlaritzaren jarreretatik oso hurbil daudela pentsatzen duenik badagoela badakit. Ez genuen obra histerikorik egin nahi, eta horregatik beharbada irudipen hori. Bere sentikortasun politikoa anitza da, normaltasunez deskribatzea beharrezkoa duen euskal gizartearen isla.
Muga natural eta politikoen gainetik euskal munduaren kultur batasunean sinesten dut. Zuberoak leku mitikoa izaten jarraitzen du, Bilboko biztanleentzat ere. Eta nire ustez, bere partikulartasunaren defenditzailea den euskalduna, unibertsaltasunera ere irekitzen da. Loiolako Inazio, San Frantzaisko Xabier, Unamuno, Txillida, Atxaga... euskaldunek historian zehar hori erakutsi dute. Euskaldunak ohituren eremu estereotipatu batean mugatzea, egin daitekeen okerrena iruditzen zait, eta hori egin izan dute estatu zentralizatzaileek, beraiei buruz ematen den irudiarekin kezkatuta dauden hainbat euskaldunen kidekeriaz.
Euskaraldiaren hamaikakoa aurkeztu dute Nafarroan: Julio Soto bertsolaria, Edurne Pena aktorea, Julen Goldarazena musikaria (Flakofonki), Claudia Rodriguez Goxuan Saltsan taldeko abeslaria, Eneko Garcia (Albina Stardust), Yasmine Khris Maansri itzultzaile eta kazetaria,... [+]
Hainbat kolektibo daude Gasteiz Anitzaren atzean. Egoera larrien aurrean "soilik poliziaren esku hartze gehiago" eskatzen duen eta "eskubideen urraketei entzungor" egiten dion ereduaren aurrean, beste praktika eredu bat egiteko saiakera dela adierazi dute... [+]
Bizkaigane elkarteak elikadura burujabetzan oinarritutako proiektua du Errigoitin (Bizkaia), 1983tik. Instalazioak dauden lur eremutik aterarazi nahi du lur jabeak elkartea. EHNE Bizkaia sindikatuak adierazi duenez, instalazioek lege eta administrazio eskakizun guztiak betetzen... [+]
Hirurehun bat pertsona hurbildu ziren jende katea osatzeko Marengo eta Pannecau zubien artean.
Punto Bobo liburuaren irakurketan murgilduta, Itxaso Martin Zapirain egilearen Eromena, Azpimemoria eta Isiltasunak Idazten ikerketa lanean sentitu nuen egiazkotasun eta maila etikoarekin egin dut berriz ere topo. Eta hortaz, hara bueltatu. “Oihu izateko jaio zen isiltasun... [+]
Dirudienez, Euskal Herrian migrazioa arazo bilakatu da azken bi hamarkadetan. Atzerritarrez josi omen dira gure lurrak. Gure kultura arriskuan omen dago fenomeno “berri” horren ondorio. Lapurretak, bortxaketak, liskarrak… Bizikidetza arazo horiek guztiak... [+]
Azken hamarkadetan euskararen biziberritzeak duen erronka handienetakoa, euskararen ezagutzaren unibertsalizazioarekin batera, erabilerarena da. Askotan, gazteen euskararen erabileran jarri ohi dugu fokua, baita euskararen erabilerak izan duen eta izan dezakeen bilakaeraren... [+]
Prentsaurrekoan, maiatzaren 17an ospatuko duten Erriberako Euskararen Egunaren inguruko argibideak eman dituzte. Ume, gazte zein helduentzat zuzendua izango da. Ekimena, Erriberan egiten diren ekimenetan indarrak biltzeko eta euskararen normalizazioaren alde saretzeko... [+]
Independentziaren aldeko ekimenak aurrera eramateko baliabide faltagatik "itzaliko" da. Aurretik, Euskal Herri osoko 101 udaletan independentzia mozioak erregistratuko dituztela iragarri dute, euskal errepublikaren aldeko prozesuan urratsak egiteko. Baliabide faltaz... [+]
Hezkuntza Sailarekin hainbat aldiz bildu dira hezkuntzako sindikatuak irakasleen lan baldintzak negoziatzeko. Hitzarmena berritzea, baina, ez dute lortu, eta martxoko eta apirileko bost greba egunetarako deialdia egin diete irakasleei. Lehenengoa astearte honetan izango da.
Euskal Herri osoan zehar daude mehatxupean hamaika baso, zelai, mendi zein nekazal lur. Horien defentsan diharduten tokian tokiko plataforma asko bildu dira larunbatean Gasteizen, EH Bizirik-ek deituta, inguru naturalaren “suntsiketaren” eta makroproiektuen... [+]
"Poloniar bat etortzen bada eta bost urte pasako baditu proiektu batean, joder agian ez zaio egoki irudituko seme-alabek euskaraz ikastea, ezta?", bankuko lehendakari Anton Arriolak adierazi duenez. Euskalgintzako eragileek gogor kritikatu dute eta esandakoa... [+]
Kirola eta aldarrikapena uztartuz, maiatzaren 24an Bilbo gazteria independentistaz beteko da. Lasterketa honen bitartez, Euskal Herriaren askatasunaren aldeko balioei lekua egin nahi diote gazteek, independentziarako bidean daudela erakutsiz.