«Bizkaian, gero eta urrunago daude plaza eta txapelketa»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Unai Iturriaga bertsolariari elkarrizketa txapela irabazi ondoren
«Bizkaian, gero eta urrunago daude plaza eta txapelketa»
Unai Iturriaga, Araba-Bizkaiko txapelduna
Gasteizen hasi eta Arriaga bitartean, saioz-saio jarraitu dugu txapelketa. Azkenekoz, «K belaunaldia» argazki batean bildu eta gazteek txapela gero eta hurbilago zutela aipatu genuen. Unai Iturriagak jantzi du, Jon Enbeitari erreleboa hartuz.
BEHINOLA, duela lau urteko Araba-Bizkaiko txapelketan, Xabier Arriaga «Txiplas»ek kanporaketako saioan «Durangoko azeriekin kontuz ibiltzeko» aitatu omen zuen. Handik denbora gutxira Durangoko azeri gazte bi haiek finalean egotea lortu zuten; 16 urte zituen Unai Iturriagak eta 15 Igor Elortzak. Geroztik ezagun egin zaizkigu, belaunaldi gazte baten ordezkari, eta txapelketa honetan ere hirugarrenez izan ditugu finalean. Iturriagak txapela lortu berri du, eta bidali ere Valentziaraino bidali gura izan du, Txiplasi eskaini baitzion, ukabila gora jasoz.
Oso une kontagaitzak bizi izan genituen abenduaren 18an Bilboko Arriaga antzokian. Gazteak nagusi taulatu gainean, eta azkenean gazte baten burura Araba-Bizkaiko gerraosteko hamaikagarren txapela.
«Nik ez neukan batere garbi, entzun dudanean batipat poza sentitu dut»
esanez hasi zaigu berbetan Unai, Durangaldeko lagun, bertsolari, eta ikusle askoren zorion agurrak entzun ondoren. Hitz egiteko patxadan jarri eta garagardoa hartu bitartean mintzatu gara.
«Jende gehienak espero zuen horrelakoren batean, gazte mordo honetatik baten batek txapela hartzea, gaur ni izan naiz, Aritz berdin berdin izan zitekeen, edota Igor bera. Hau erreleboa izan da, eta ez inoren erretiroa. Txapelak buruz buru joan behar du»,
gaineratu du.
Txapelketari buruz jardutean gauza onik ikusten du Unaik,
«nahiz eta txapelketa bera ez izan bertsolaritzaren benetako adierazgarri. Aurten erakutsi da plazetan asko ez dabilen jende ugari batu dela eta hori poztekoa da».
Juanjo Respaldiza, Kepa Intxausti... denak ondo ikusi ditu, adierazgarria da berarentzat hori, maila gorantza doalako pixkanaka. Atzera begira jarrita, maila ona nabarmendu nahi luke txapeldun berriak:
«Saioetan giroa gorantz joan da, eta nire ustez Durangoko finalaurrea oso ona izan zen, nahiz eta Bizkaiko txapelketa izan, Euskal Herrikoan ikusi zen saio kaskarragorik».
Hirugarrenez finalean
HAMASEI urterekin heldu zen lehenbiziko aldiz txapelketa honetako finalera, eta hirugarren honetan, txapela buruan duela, ikusten ditu aldaketak.
«Komunikazio hobea dago publiko eta bertsolarien artean, gaiak asko hobetu dira, eta garrantzitsuena: jendeak ondo ezagutzen ditu bertsolariak; denok dakite adibidez Kepa Intxausti dela aurreko txapelketako bertsolari alaia eta hori ona da. Nahiz eta telebistak ez duen eman, jendeak ondo jarraitu du txapelketa»,
mintzatu zaigu.
Dena ez da, horregatik, poztekoa, Bizkaiko bertsolaritzak oraindik badu zer egin franko:
«Plazako bertsolaritza indartu behar dugu, hemen ia ez daukagu plazarik, eta nire ustez gero eta gehiago urruntzen ari dira plaza eta txapelketa; eta hori konpontzea falta zaigu»
diosku serio, nahiz eta berak saio ugari izan urtean zehar, ikusi du saio onak egiteko bertsolari asko dela gure artean.
«Zergatik ez da egiten jaialdi bat Bizkaiko sei bertsolarirekin? Ostera, txapelketara jende asko inguratzen zaigu, hor dago koska»
Bere belaunaldiaz galdetzean, gazteenez alegia, berak bertsolaritza zelan ikusten duen aipatu digu:
«Niri bertsoek Euskal Herria ezagutzeko aukera eman didate. Argi ikusten dut neure burua bertsolaritzaren baitan, ezin dugu atzera egin, jendeak gu hor egotea eskatzen duelako, eta hor jarraitu behar dut».
Denbora asko kentzen badio ere, bertsolaritzak gauza atsegin ugari eman dizkiola dio.
Gazte izan eta bertsolari jardutea ez zaigu beraz arraroa iruditzen, ohituak gaude eta Unaik horri itxura polita eman dio Igorrekin batera Zazpi Eskale taldean sartzean:
«Bertsotan hasi ginenetik nahiko goi mailan gabiltza, guretzat presio maila altua da, eta horrek gazi-gozoak ditu berarekin. Sarritan aipatu dut ni bertsolaritzan erdi-istripuz nabilela, bertsoen aurretik musikaren kultura baineraman barneratua, eta Zazpi Eskale horregatik oso esperientzia polita da, oso gustura ari gara».
Iturriagak txapela Txiplas Errigoitiko bertsolariari eskaini dio.
«Alde batetik barruan dagoelako merezi du, eta bestetik gu zerbait izan gaitezen lagundu zuelako, gazteago ginenean; berak, Areitiok, Lopategik, bertso eskolako Santi zenak... gure alde apustu egin zuten».
Bere iritziz orain erraza da esatea bertsolari onak direla gazteak, baina une batean gutxi batzuk egin zuten hauen alde. Txiplasi eskainia, ilunpeko lana egiten duen lagun bertsozale guztien omenez. Gure aldetik ere zorionak!
PATXI GAZTELUMENDI
37-39

GaiezKulturaBertsolaritTxapelketakAraba-Bizka
GaiezKulturaBertsolaritBertsolariaITURRIAGA2
PertsonaiazITURRIAGA2
EgileezGAZTELUMEN1Kultura

Azkenak
2025-03-27 | Uriola.eus
55 kolektibotik gora batu dira Bilboko Etxarri Gaztetxearen desalojoa bertan behera uzteko aldarrikapenera

Bilboko Udalak eta Amenabar enpresak proiektu urbanistiko baten pean itxi nahi dute 10 urtez auzoko bizitza sozialaren erdigunea izan den topalekua. Horren aurrean, hiriko 55 kolektibok baino gehiagok manifestu bat sinatu dute prozesua gelditzeko exijitzeko.


2025-03-27 | El Salto
Itsaso Beltzean su-eten aurreakordioa adostu dute Ukrainak eta Errusiak, AEBak tarteko

Etxe Zuriak bi komunikatu igorri ditu, Itsaso Beltzeko su-etena eta energia azpiegituren aurkako bi aldeen erasoen amaiera hitzemateko.


AHTren atzerapena gaitzesteko gutuna bidali diote Europako Batzordeko Garraio Komisarioari Pradalesek eta Roussetek

EAE, Akitania Berria eta Nafarroak osatutako euroeskualdearen batzarra egin dute Iruñean martxoaren 25ean. AHT izan dute topaketaren ondoko agerraldiko aipagai nagusien artean eta Akitania Berriko ardatza Hego Euskal Herriko trenbidearekin lotzeko konpromiso politikoa... [+]


Homosexualen aurkako Bilboko auzitegia

Bilbo, 1954. Hiriko Alfer eta Gaizkileen Auzitegia homosexualen aurka jazartzen hasi zen, erregimen frankistak izen bereko legea (Ley de Vagos y Maleantes, 1933) espresuki horretarako egokitu ondoren. Frankismoak homosexualen aurka egiten zuen lehenago ere, eta 1970ean legea... [+]


2025-03-26 | Anuntxi Arana
Plater garbiak

“Hondakinik ez platerean!”. Hori zen kontsigna gure txikitako otorduetan. Janariak zeozer sakratu bazukeen, batez ere ogiak; lurrera erori eta, jasotakoan, musua eman behar zitzaion. Harik eta adin zozoan mamia baztertzeko moda etorri zen arte, lodiarazten zuelakoan... [+]


2025-03-26 | Edu Zelaieta Anta
Bakardade tonifikatua

Zenbait estatistikak berretsi dute begiak hondar urteotan ikusten ari zirena: gimnasioak (eta estetika-zentroak eta nolako-edo-halako-terapia eskaintzen duten negozioak) nabarmen ugaldu dira gurean. EITBk plazaratutako datu bat emateko: EAEn 2010-2019 urteen bitartean, zazpi... [+]


Burujabetza eta herri boterearen aldeko topaketak Tafallan

Topatu eta topa! Tipi-tapa, elkarrekin ekin eta, bidea, eginean egin aurrera. Mahaiak, aulkiak, koadernoak eta boligrafoak, platerak, konfidentziak, tragoak eta ahotsak, eskuak, ideiak eta barreak, borrokarako besarkada gozoak. Txistulariak bileran, erraldoiak lasterka eta... [+]


2025-03-26 | Tere Maldonado
Hezkuntza Saila: ezgai ala ez duin?

Hezkuntzari buruzko legediak, Ekonomia Lankidetza eta Garapenerako Erakundearen eta planetako jaun eta jabeen aginduei jarraituz, ikasleek ikasketa etapa bakoitzaren amaieran “irteera-profil” jakin bat izatea bilatzen du. Ez pentsa profila zerbait itxia eta bukatua... [+]


Botere biguna desarmatzen

Martxoaren 14an Donald Trumpek agindu exekutibo bat sinatu zuen, hainbat berri agentziak jasotzen duten diru kopurua asko murrizteko. Kaltetuetako bat United States Agency for Global Media (USAGM) izan zen eta, ondorioz, Voice of America (VOA), Radio Free Europe/Radio Liberty... [+]


Sunsundegui likidatu eta ixtea proposatu diote epaileari, inbertitzaile baten “eskaintza bideragarririk” egon ezean

Inbertitzailerik agertu ezean, Iruñeko Merkataritza arloko lehen epaitegiari egin dio proposamena Molins eta Andres abokatu bulegoak, Altsasuko enpresaren hartzekodunen konkurtsoko administratzaileak. Dumarey Belgikako taldeak fabrika erosteko saiakerak egin... [+]


2025-03-26 | Ibai Trebiño
Mitrovicako zubia: bi komunitateren arteko haustura

Kosovoko gerratik 25 urte pasatu diren arren, tentsioa nabaria da iparraldean bizi diren bi komunitate nagusien artean: albaniarrak eta serbiarrak. Azken bi urteetan gertatutakoek zauria gehiago irekitzea lortu dute eta egoera gaiztotu da, bereziki Kosovska Mitrovica hirian... [+]


2025-03-26 | Axier Lopez
Espainiako Guardia Zibilaren historia bat
Hemendik alde egiteko arrazoiak

Fusilamenduak, elektrodoak eta poltsa, hobi komunak, kolpismoa, jazarpena, drogak, Galindo, umiliazioak, gerra zikina, Intxaurrondo, narkotrafikoa, estoldak, hizkuntza inposaketa, Altsasu, inpunitatea… Guardia Zibilaren lorratza iluna da Euskal Herrian, baita Espainiako... [+]


Olaia Inziarte. Animalia artean kantari
“Nire izateko manera nire ardura da, baina ez nire kulpa”

Hunkituta eta ilusioz egin dut Iruñetik Oronozerako bidea. Maite dut Olaia entzutea, baita hizketan ere. Herriko farmaziaren ondoan autoa utzi eta balkoitik agurtu naute hark eta bere zakur Arak. Grabagailua martxan jarri aurretik, bueltaxka egin dugu frontoira eta Arak... [+]


Eguneraketa berriak daude