«Argitaletxeak benetan elkartu ezean indartsuenek iraungo dute soilik»


2021eko uztailaren 19an
Fermin Iraolagoitiari elkarrizketa
«Argitaletxeak benetan elkartu ezean indartsuenek iraungo dute soilik»
Editoreen Elkarteko buru eta Ibaizabal argitaletxeko arduraduna da Fermin Iraolagoitia.
Fermin Iraolagoitiak orain urtebete hartu zuen bere gain Euskal Editoreen Elkarteko lehendakari kargua. Orduan zein gaur, baina, euskal argitaletxeek arazo berdintsuekin jarraitzen dutela argitu digu: merkatu urria eta enpresen gestio kaskarra. Egoera korapilatsu horren aurrean, irtenbideaz galdetu diogunean, aukera bakarra Elkarteko kideen arteko lotura estuagoa topatzea dela iritzi dio.
Urtebete pasatxo daramazu Euskal Editoreen Elkarteko lehendakari gisa. Zein balantze egingo zenuke?
Ez dut uste oso balantze baikorra egin daitekeenik. Arazorik larriena, merkatuarena da, oso txikia baita hainbeste argitaletxerentzat. Bestetik, euskal argitaletxe gehienak kulturari begira sortu ginen, eta gestio ekonomiko eta finantzari nahiko kaskarrekin.
Kanpoko eta barneko arazo horiei nola egin aurre?
Irtenbideak fusiotik behar luke etorri; alegia, gestio eta zabalkunde aldetik geure artean elkartuz; hementxe dago gakoa. Erakunde publikoekin hartu emanak izatean, dirulaguntzak eskatzean zein azoketara hurbiltzeko orduan biltzen garen arren, barneko antolamenduari dagokionez ez gara konpontzen.
Argitaletxe bakoitzak ahal duena eta ahal duen erara egiten du eta beraz, nahiz eta elkarkide izan, kalean lehiakide gara. Egoera hau aldatu ezean, argitaletxe indartsuenek aurrera jarraituko dute baina denborarekin asko desagertu egingo dira.
Zuen elkarteak erakunde ezberdinetatik jasotzen ditu dirulaguntzak.
Eima programatik jasotako dirulaguntzak urtetik urtera ikaragarri jaitsi dira. Bestalde, aurten Gipuzkoako diputazioak esaterako, aurrekontu guztiak murriztuko direla argitu digu.
Kultura Sailarekin bestelako arazoa dugu. Diputazioak dio ez dela zuzenean euren arazoa, Eusko Jaurlaritzak jaso zuela eskumen hori eta ondorioz, Eusko Jaurlaritzak konpondu beharrekoa dela. Dirurik ez dagoenean, batak besteari egozten dio ardura.
Horren aurrean asmo zehatzik ba al duzue?
Agian, berehala, erakunde publiko guztiak biltzeko ahalegina egingo dugu. Era horretan, bide ezberdinetatik datozen dirulaguntzak liburuari zuzendutako erakunde bakar baten bidez irits daitezen.
Estatu espainiarreko argitaletxeen lehia ere geroz eta nabarmenagoa da.
Produktua osatzerakoan erderazko azpiegituraz baliatzen direlarik, merkeago ateratzeko aukera dute. Eragozpenik ere badute ordea, ez baitaude ohituta hain argitalpen urriak kaleratzen. Beraz, dirua galtzen dutenez, luzarora ez dute horretan jarraituko. Euskaraz argitaratzen badute, gaztelaniaz edo frantsesez saltzeko egiten dute; azken batean, merkatuari eusteko eta publizitate mailan inbertsio modura.
Guzti honen aurrean zertan da Ibaizabal?
Ibaizabalek ikaragarrizko ahalegina egin du produkzioari begira. Urtero ehun izenburu inguru kaleratzen ditugu. Testu-liburuak, esaterako, hamabi urte bitarteko haurrei zuzendutakoak, bizkaieraz eta batueraz argitaratu ditugu. Hamabi urtez goragoko gazteei zuzendutako testu-liburuak, berriz, batuaz ateratzen ditugu. Literatura unibertsala ere lantzen dugu eta Eusko Jaurlaritzak laguntzen digu horretan.
Zer eskainiko duzue Durangoko Azokan?
Durangori begira, haur eta gazteentzat bost liburu bilduma prestatu ditugu. Itzulpenak dira eta bizkaieraz zein batuaz argitaratu ditugu. Zentzumenei eta sentimentuei buruz ari dira bi bilduma. Gainontzeko hirurak, aldiz, bertako egileek idatziak dira. Literatura unibertsalean ere zazpi liburu argitaratuko ditugu. Horretaz gain, «Don bildur» bizkaieraz idatzitako eleberria eramango dugu. Eta horretaz gain, erlijioaz ari den bilduma ere osatzen ari gara hirugarren adinekoei begira.
MAITE ARTOLA
40-41

GaiezKulturaArgitalgintArgiteletxeIbaizabal
GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazIRAOLAGOIT1
EgileezARTOLA6Kultura

Azkenak
2024-12-27 | Julene Flamarique
EuskarAbentura 2025: izena emateko epea zabalik martxoaren 5era arte

EuskarAbentura 2025 espedizioak aukera emango die 127 gazteri zazpi lurraldeak oinez zeharkatzeko kulturan, historian eta paisaietan murgilduta. EuskarAbenturako parte-hartzaileen hautaketa ez da proiektuen kalitatean bakarrik oinarritzen, baita generoa,... [+]


2024-12-27 | Leire Ibar
AEBek eta aliatuek 260.000 milioi dolar eman dizkiote Ukrainari laguntza militarrerako

AEBek eta Mendebaldeko aliatuek guztira 260.000 milioi dolarreko laguntza eman diote Ukrainari, gehienbat armamentuan eta laguntza militarrean, Errusiak 2022an egindako inbasioaren ostean. Nahiz eta laguntza horrek Ukrainaren defentsa indartzea helburu duen, Nazio Batuen... [+]


2024-12-27 | Julene Flamarique
Elkarte memorialistek manifestatzera deitu dute urtarrilaren 18an, Erorien Monumentua eraistea galdegiteko

Elkarte memorialistek kritikatu egin dute Iruñeko Udalak Erorien Monumentua eraisteari uko egiteko hartutako erabakia. Memoria Demokratikoaren Legea “oker interpretatzea” egotzi diote Joseba Asiron alkateari, eta mobilizazio batera deitu dute urtarrilaren... [+]


2024-12-27 | Mikel Aramendi
ANALISIA
Myanmarreko gerra zibila, laugarren urtera

Hutsaren hurrengo arreta mediatikoarekin –batez ere Ekialde Hurbileko edo Ukrainako gatazkekin alderatzen badugu; baina Sudangoaren aldean ere bai–, laugarren urtea betetze bidean da Myanmarreko gerra zibila.


2024-12-27 | Leire Ibar
Txanpainaren industriaren arrakastaren oinarrian eskulan esplotatua dago

The Guardian egunkariak Épernayn (Frantzia) txanpain-industrian aritzen diren migratzaileen egoera aztertu du. Ikerketak agerian utzi ditu luxuzko xanpaina-marken mahastietan lan egiten dutenen baldintza prekarioak eta legez kanpokoak.


2024-12-27 | ARGIA
Gutxienez 5.212 eraso matxista salatu dituzte aurten EAEn, iaz baino %8 gehiago

2024ko azarora bitarte 683 sexu eraso salatu dituzte, iaz baino %16,7 gehiago, Emakunderen arabera. Familia barruko indarkeria salatu duten emakumeen kopurua ere handitu da (975 izan dira), baita bikotekide edo bikotekide ohiek egindakoa ere (3.554).


2024-12-27 | Euskal Irratiak
Benito Lertxundi
“Zuzeneko emanaldietan beharrezko den xarma galtzen ari nintzela sentitzen nuen”

Benito Lertxundi 60 urte iraun duen kantugintza uzten zuela jakinarazi du Durangoko azoka aitzin. 2023an Gernikan grabatu zuen kontzertu baten diskoarekin bururatuko du bere ibilbide handia bezain aberatsa. Bazuen urtea hartua zuela erabakia, ez da erraza izan horren berri... [+]


2024-12-27 | Gedar
Eguberrietan 110 osasun-zentrotan ezarri ditu murrizketak Osakidetzak

Iazko Gabonetan, hamabi ordurainoko itxaronaldiak izan ziren. Urtean 180 egunetan ezartzen ditu nolabaiteko murrizketak Osakidetzak.


Ibai Ripodas: “Balorazio oso positiboa egiten dugu, orain gazteek sortu beharko dituzte presoei elkartasuna helarazteko bide berriak”

Hatortxu Rock jaialdiko 29. edizioa egingo da larunbatean Atarrabian. Sarrerak jada agortuta daude, baina txandak osatzeko laguntza behar da oraindik.


2024-12-27 | ARGIA
“Euskaraz ez dakien pertsona bat” izendatu dute Eitb.eus-eko zuzendari, LABek salatu duenez

"Euskalduna ez den pertsona bat –Nagore de los Rios– hautatu du EITBko zuzendaritza nagusiak Eitb.eus eta Social Media atalerako zuzendari posturako, eta, ondorioz, euskaraz ez dakien pertsona bat izendatu dute helburuen artean euskararen... [+]


Eguneraketa berriak daude