«Argitaletxeak benetan elkartu ezean indartsuenek iraungo dute soilik»

Fermin Iraolagoitiari elkarrizketa
«Argitaletxeak benetan elkartu ezean indartsuenek iraungo dute soilik»
Editoreen Elkarteko buru eta Ibaizabal argitaletxeko arduraduna da Fermin Iraolagoitia.
Fermin Iraolagoitiak orain urtebete hartu zuen bere gain Euskal Editoreen Elkarteko lehendakari kargua. Orduan zein gaur, baina, euskal argitaletxeek arazo berdintsuekin jarraitzen dutela argitu digu: merkatu urria eta enpresen gestio kaskarra. Egoera korapilatsu horren aurrean, irtenbideaz galdetu diogunean, aukera bakarra Elkarteko kideen arteko lotura estuagoa topatzea dela iritzi dio.
Urtebete pasatxo daramazu Euskal Editoreen Elkarteko lehendakari gisa. Zein balantze egingo zenuke?
Ez dut uste oso balantze baikorra egin daitekeenik. Arazorik larriena, merkatuarena da, oso txikia baita hainbeste argitaletxerentzat. Bestetik, euskal argitaletxe gehienak kulturari begira sortu ginen, eta gestio ekonomiko eta finantzari nahiko kaskarrekin.
Kanpoko eta barneko arazo horiei nola egin aurre?
Irtenbideak fusiotik behar luke etorri; alegia, gestio eta zabalkunde aldetik geure artean elkartuz; hementxe dago gakoa. Erakunde publikoekin hartu emanak izatean, dirulaguntzak eskatzean zein azoketara hurbiltzeko orduan biltzen garen arren, barneko antolamenduari dagokionez ez gara konpontzen.
Argitaletxe bakoitzak ahal duena eta ahal duen erara egiten du eta beraz, nahiz eta elkarkide izan, kalean lehiakide gara. Egoera hau aldatu ezean, argitaletxe indartsuenek aurrera jarraituko dute baina denborarekin asko desagertu egingo dira.
Zuen elkarteak erakunde ezberdinetatik jasotzen ditu dirulaguntzak.
Eima programatik jasotako dirulaguntzak urtetik urtera ikaragarri jaitsi dira. Bestalde, aurten Gipuzkoako diputazioak esaterako, aurrekontu guztiak murriztuko direla argitu digu.
Kultura Sailarekin bestelako arazoa dugu. Diputazioak dio ez dela zuzenean euren arazoa, Eusko Jaurlaritzak jaso zuela eskumen hori eta ondorioz, Eusko Jaurlaritzak konpondu beharrekoa dela. Dirurik ez dagoenean, batak besteari egozten dio ardura.
Horren aurrean asmo zehatzik ba al duzue?
Agian, berehala, erakunde publiko guztiak biltzeko ahalegina egingo dugu. Era horretan, bide ezberdinetatik datozen dirulaguntzak liburuari zuzendutako erakunde bakar baten bidez irits daitezen.
Estatu espainiarreko argitaletxeen lehia ere geroz eta nabarmenagoa da.
Produktua osatzerakoan erderazko azpiegituraz baliatzen direlarik, merkeago ateratzeko aukera dute. Eragozpenik ere badute ordea, ez baitaude ohituta hain argitalpen urriak kaleratzen. Beraz, dirua galtzen dutenez, luzarora ez dute horretan jarraituko. Euskaraz argitaratzen badute, gaztelaniaz edo frantsesez saltzeko egiten dute; azken batean, merkatuari eusteko eta publizitate mailan inbertsio modura.
Guzti honen aurrean zertan da Ibaizabal?
Ibaizabalek ikaragarrizko ahalegina egin du produkzioari begira. Urtero ehun izenburu inguru kaleratzen ditugu. Testu-liburuak, esaterako, hamabi urte bitarteko haurrei zuzendutakoak, bizkaieraz eta batueraz argitaratu ditugu. Hamabi urtez goragoko gazteei zuzendutako testu-liburuak, berriz, batuaz ateratzen ditugu. Literatura unibertsala ere lantzen dugu eta Eusko Jaurlaritzak laguntzen digu horretan.
Zer eskainiko duzue Durangoko Azokan?
Durangori begira, haur eta gazteentzat bost liburu bilduma prestatu ditugu. Itzulpenak dira eta bizkaieraz zein batuaz argitaratu ditugu. Zentzumenei eta sentimentuei buruz ari dira bi bilduma. Gainontzeko hirurak, aldiz, bertako egileek idatziak dira. Literatura unibertsalean ere zazpi liburu argitaratuko ditugu. Horretaz gain, «Don bildur» bizkaieraz idatzitako eleberria eramango dugu. Eta horretaz gain, erlijioaz ari den bilduma ere osatzen ari gara hirugarren adinekoei begira.
MAITE ARTOLA
40-41

GaiezKulturaArgitalgintArgiteletxeIbaizabal
GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazIRAOLAGOIT1
EgileezARTOLA6Kultura