«Egun Herri Batasunarekin hitz egiteak ez du ezertarako balio»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Jose Antonio Ardanza EAEko lehendakariari elkarrizketa
«Egun Herri Batasunarekin hitz egiteak ez du ezertarako balio»
Jose Antonio Ardanza, EAEko lehendakaria:
Aurrekanpainako pertsonaiarik aipatuenetarikoa, berak esandakoak eta baita bere aurka esandakoak direla medio. Aurrikuspen gehienen arabera, lehendakaria izaten jarraituko duenarekin aritu gara egungo gaiez. Abertzaletasunaren egoera, HBrekiko harremanak, biolentzia eta abar landu ditugu. Euskal presoen inguruan, berriz, ezer gutxi.
Senatuan autonomien inguruko eztabaidara ez zinen joan; Estatutua ez betetzearekin ados ez zaudetela azaltzeko era izan da. Aspalditik zabiltzate honengatik kexu eta, Joseba Zubiak adibidez, askotan adierazi du neurri gogorrak hartuko dituzuela. Ekintza sinbolikoak utzi eta horrelako neurriak hartzeko ordua iritsi al da?
Senatura ez joatea ekintza sinboliko bat baino gehiago izan da, eta ikustea besterik ez dago zer nolako iskanbila sortu duen. Aurrerantzean ere, honetan jarrera tinkoak mantenduko ditugu, sinbolismo guztietatik aparte. Eta datozen lau urteek erabakigarriak izan beharko dute arlo horretan, uste dut badela hutsune hau behin-betiko konpontzeko garaia. Espektatibak betetzen ez badira, bide berriak aukeratu beharko ditugu.
Sozialistekin zaudetenetik ez da ia Estatutua garatzeko pausorik eman, sozialistak gobernutik kanpo uzteak ez al ditu gauzak erraztuko?
Orain arteko esperientziak erakutsi dit Estatutuaren garapena Madrilgo Gobernu sozialistak ez duela legez bete beharreko arau bezala ulertzen, baizik eta kasu bakoitzean dituen interesen arabera erantzuten diola. Adibidez, azken aldi honetan, transferentzia berriak jasotzeak zerikusi handiagoa izan du Madrilen sozialistek bizi duten egoerarekin eta EAJk une bakoitzean eskain ziezaiokeen laguntzarekin, beste ezerekin baino.
Bergizarteratzearen alde ageri zarete. Biolentziari uko egin dioten pertsona jakin batzuei irteera emateko bidea edo ETA amaitzeko bidea al da?
Gure helburua ez da inor `amaitzea', indarkeriaren erabilera amai dadin baizik. Bergizarteratzearen gaiari lotuta, gogoeta egin nahiko nuke: edozein dela istilu honen bukaera, argi dago irtenbide eta konponbide bat eskaini beharko zaiela espetxeetan edo atzerrian dauden pertsona horiei guztiei, eta beldur naiz zenbat eta gehiago luzatu egoera hori, Espainian zehar sortzen ari den giroa ikusita, orduan eta zailagoa izango dela irtenbide egoki horiek aurkitzea.
Erabaki bakoitzaren atzean egon daitezkeen intentzioak alde batera utzita, argi daukat bergizarteratzea pertsona guztien eskubidea dela eta ezin zaiola inori ukatu. Pertsona bat zigorra osorik betetzera behartzea pertsonen eskubideen aurkako erabakia da.
Bergizarteratzearekin presoek duten eskubide bat defenditzen ari zarete. Gaixotasun larri eta sendaezinak dituzten hainbat preso, eta zigorraren hiru laurden baino gehiago bete dutenen eskubidea ere bada kalean egotea. Zergatik ez da EAJ eskubide hauen defentsan atera?
Ez noa gai honetaz ezer gehiago esatera.
Zergatik?
Ez dudalako ezer esango.
HBrekin edo ETArekin hitz egitea planteatu du EAJk. Zer berri eskaini diezaioke EAJk HBri orain arteko bidea utz dezan?
Guk ez daukagu zertan ezer eskaini HBri. Ezker abertzalea zulo sakon batean sartuta dago eta berak topatu behar du irtenbidea. Ez da posible XXI. mendean, arazoei konponbideak aurkitzeko armak erabiltzea. Ziur naiz, gainera, sistema demokratiko batean edozer helburu plantea eta lor daitekeela herriaren gehiengoaren laguntza izanez.
HB integratu nahi duzuela adierazi duzue. Aldiz, Egibarrek esan du norbaitekin hitz egitekotan soilik inguru horretan agintzen dutenekin (KAS edo ETA aipatuz) hitz egin beharko litzatekeela. Hitz egin gabe, zail dirudi HB integratzea.
HBrekin hitz egiteak ez du ezertarako balio, agintzen dutenak beste batzuk diren bitartean. Guk jakin nahi dugu: prest al zaudete armak utzi eta denok batera demokraziaren bideetatik aurrera egiteko? Nori dagokio erabaki hori hartzea? Horrekin hitz egin nahi dugu, ez beste inorekin.
Ildo beretik, zergatik ez zarete eztabaida saioetan HBrekin aritzeko prest azaldu?
Nik argi daukat: indarkeriaren arazo honi irtenbidea ematen ez zaion bitartean, ez daukat ezertxo ere HBrekin hitz egiteko. Are gutxiago hauteskunde hauen aurretik. Nik dakidala, HBk ez du Eusko Legebiltzarrean lan egiteko asmorik, ez du Jaurlaritza aintzat hartzeko asmorik. Zertaz eztabaidatu behar dut HBrekin? HBk ikusi beharra dauka bere jokabidearen ondorioak ordaindu behar dituela.
ETB EAEko biztanle guztien telebista izanik, nola ulertu HBk ordezkatzen dituen boto-emaileei eta alderdi guztien informazioa jaso nahi duten herritarrei besteak bezalako baldintzetan parte hartzea galeraztea?
HBk ETB aintzakotzat hartzen ez badu, Administrazio Kontseiluan parte hartzen ez badu, zergatik izan behar dute EITBn ordezkatuta dauden beste alderdiek begirune berezia HBrekiko?
Irlandan gertatutakoaren ondorio al dira elkarrizketaren inguruan ematen diren etengabeko aipamenak?
Entzun nahi izan gaituztenei askotan esan diegu zer iritzi daukagun elkarrizketa bideaz, Irlandan ezer gertatu aurretik. Urrutirago joan gabe, Ajuria Eneko Itunean egin ziren beste inon baino gardenago elkarrizketaren aipamenak. Algeriako elkarrizketak ere, ETA eta Gobernuaren artekoak, Ajuria Eneko itunaren ondoren egin ziren, eta itunean jasotako irizpideen arabera.
Ezker abertzaleak elkarrizketa horiei boikota egiteaz salatu zuen EAJ.
Nik dakidala bonba-karta batzuen ondorioz apurtu ziren elkarrizketok, eta ez zituen EAJk bidali.
Ezker abertzalean Gerry Adams baten falta nabari dela adierazi izan duzu. Zein da hemengo John Hume? EAJk ez al du ardura hori?
Nire ustez EAJ da John Hume.
Badirudi EUErekin hainbat gauzatan akordioa lortu duzuela. EA-EUEk EAren botoak igotzea ez zuela lortu kontuan izanik, EAJk boto gehiago lortuko al ditu?
Pozik hartuko ditugu EUEtik etor daitezkeen laguntzak, baina ez da boto kontua. EAJk, abertzaletasunak, 100 urte beteko ditu datorren urtean, eta une hauetan bi arazo eta erronka bat ditugu gainditzeko. Arazoak indarkeria eta zatiketa dira. Erronka, berriz, gogoeta egitea, jarrerak berritzea, euskal gizartearen baitan ilusioa eta konpromezua berriro pizteko gai izatea batez ere. Honetan abertzale guztiok izan beharko genuke zer esana, EUEkoak dira gure gonbitea onartu duten lehenak.
EArekin elkarlana etengabe aipatzen da. EAJren aldetik proposamen zehatzak Nafarroan soilik ikusi dira, beste probintzietan EArekin batzeak irabazi handirik ez lukeela ekarriko ere argudiatu izan duzue. Zer eskain diezaioke, ordea, EAJk EAri Nafarroan?
Kontua ez da zer eskain dezakegun guk edo zer besteek guri. Kontua da zer egin dezakegun, denok, Nafarroan eta hemen, ahulduta gauzkan zatiketa gainditzeko. Oso interesgarria iruditu zait Gipuzkoan Plataformak egin duen lana. Hortik etorri beharko du konponbideak, baseetatik, oso zaila izango da alderdietako buruzagitzek arazo hau argitzea.
Ez al zara nolabait «Osakidetza kasua»z erantzule sentitzen gobernuaren burua izanik?
Epailearen ondorioak eta sozialistek egin eta esan dituztenek argi utzi dute Osakidetzako iruzurra, Osakidetzatik kanpo zegoen sare politiko batek antolatu eta gauzatu zuela. Nik ez dut modurik administraziotik kanpo antolatutako trama baten berri jakiteko eta bere ekintza eragozteko. Guk egin genezakeen guztia egin dugula azpimarratu nahi dut: gure esku zegoen informazio guztia ipini dugu epailearen eskuetan.
Sozialistek hainbat eraso egin dizkizute azken asteetan. Hauei erantzunez Arzalluzek esandakoen ondotik ez dirudi beraiekin agintzeko prest zaudetenik.
Indarkeriarik ez balego eta alderdi guztiek demokraziaren neurrien arabera jokatuko balute uste dut aukera gehiago izango genituzkeela Gobernua osatzeko.
Azken legegintzaldian kontseilariei eman diezun askatasuna batzuek ez dutela ongi ulertu adierazi duzu, nola gauzatu da hori?
Beti ahalegindu naiz taldeko lankide bakoitzari ahalik eta askatasunik handiena ematen bere lana egin dezan, beti ere, bere jokabidean leiala izango zen segurantzan. Uste dut oraingo honetan kideren batek zuen askatasuna gaizki ulertu duela eta leialtasuna apurtzera iritsi dela, eta ezin dut honelakorik onartu.
Nori buruz ari zara?
Gehiago ez dut zehaztu, ez dudalako nahi.
Sozialistekin gobernuan jarraituz gero, Buesarekin hainbatetan (A ereduaren inguruan esandakoak kasu) ez dela berriro gertatuko adieraz dezake horrek?
Komeni zaigu guztioi adierazpen eta ekintzen arteko bereizketa egiten hastea. Kontua ez da, beraz, batek edo besteak zer esan duen, baizik eta zer egin duen Gobernuak arlo bakoitzean. Hori da balio duena.
Gobernua alderdi ez abertzaleek osatzea nola baloratuko zenuke?
Ez abertzaleek batuta gehiengoa atera eta Gobernua osatzen badute, guk baino indar gehiago dutelako, ez genuke ezer esateko aukera handirik izango. Abertzale naizen aldetik pena hartuko nuke. Dena den, gobernua abertzaleen aurkako fronte gisa osatuko balitz, uste dut herriak ez lukeela ulertuko.
AITZIBER YARZA
8-11

GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakEAJ
GaiezPolitikaEuskal HerrBozketakHauteskunAutonomi
PertsonaiazARDANZA1
EgileezYARZA1Politika

Azkenak
Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Gemma Piérola
“Historiak ezin du ezikusiarena egin gu protagonista garen eguneroko arazo horien aurrean”

Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]


Añube
Elkar besarkatzeko musika

Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]


2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


Nazioarteko Zigor Auzitegiak Netanyahu eta Israelgo Defentsa ministro ohi Gallant atxilotzeko agindu du

Gizateriaren aurkako krimenak eta gerra krimenak egotzi dizkie Hagako auzitegiak bi sionistei. Erabakia "antisemitismotzat" jo du Netanyahuk, eta Hamasek, aldiz, "Justiziarako urrats garrantzitsutzat".


Umandi izena eta izana

Andoni Urrestarazu Landazabal Araiako herrian 1902ko uztailaren 16an jaio zen eta 1993ko azaroaren 21ean hil zen Gasteizen. 31 urte bete dira jadanik eta bere izena eta izana aitortzeko une aproposa dela deritzot, ez baita ongi ezagutzen utzitako ondarea. Umandi, bere herriko... [+]


Memoriadun euskara

Autobiografia idaztea omen da garapen pertsonalerako tresnarik eraginkorrena, askatzaileena. Iraganeko kontuei tira egin eta gogora ekartzeak, orainaldiko korapiloak askatzen laguntzen omen du. Bai, laguntzen du orainaldia ulertzen eta komeni zaigun etorkizun bat marrazten... [+]


Eguneraketa berriak daude