«Noiz eskatu behar du kultura munduko jendeak kulturarentzat diru gehiago?»
Eusko Jaurlaritzako Kultura sailburuak azken hilabeteak ditu karguan. Tarte honetan sinatu ditu «Egunkaria» eta AEKrekin akordioak eta horien balorazio eta kokapena luzatu digu. Kulturgintzaz orohar dauzkan kezkak eta elkarlana bideratzeko `formulaz' aritu zaigu, bestalde. Etorkizuneko ildo nagusietan ere, hainbat zehaztapen egin ditu.
Denbora aldatu da; gauza guztiek behar dute denbora, egoera bere onera ekartzeko.
Azken batean, gizartetik sortzen diren iniziatibak politika orokorrean itsatsi behar direla ikusi dugu, beti ere onarturik erakundeak direla lehenengo herri mugimendua, justifikazio eta legitimazio demokratikoa duten bakarrak. Ikuspegi honetan eman da aurrerapausoa.
Orokorrean ez dut uste akordio arazo handirik dagoenik kultura munduan, nahiz eta sakralizatuta dugun gaia.
Bi puntu dira konpondu beharrekoak: irakasleen gutxieneko baldintzak, unibertsitate mailako titulazio ertain bat edukitzea, ahal bada euskararen ingurukoa eta bestela hamar urteko esperientzia izatea; eta sistemak zer zabalera hartuko duen.
«Egunkaria»ren kasua diferentea da, bakarra baita; baina, ahalik eta euskaldun gehienentzat lehen egunkaria izatea lortu behar du. Hori da kakotxen arteko akordio honen helburua, oraindik bide luzea baitago egiteko.
Azken garaian, Euskaltzainditik eta, kalitatearen arazoa behin eta berriz azpimarratzen ari dira; beste batzuk urteak generamatzan hori esaten baina ez zigun inork kasurik egiten, inportanteak beste gauza batzuk ziren. Hor badago arazo bat: euskara bai, baina euskal senaz. Biak ez dira gauza berdina. Agian oso agudo joan hainbat arlotan, ETB dela, «Egunkaria», irakaskuntza.. datozen urtetan gure arazorik inportanteena hori izango da, gorpuzkeraren haziera eta euskal senarena batera uztartzea.
Bestalde, beste kulturetan oso murgildurik bizi gara. Zentzurik okerrenean esaten dut, kopiatze huts batean sartuta gabiltza, eta hor desoreka handia ikusten da.
ETB orekaren fruitua da: batetik, komunikabideen logikari eta telebista publikoarenari erantzuten dio; eta bestetik, merkatuak eskatzen duenari eta hizkuntza minorizatu baten beharrei erreparatzen die. Oreka hori alde batera bakarrik definitu nahi duenak ETB puskatu egingo du.
Euskarazko kulturgintzari buruz, alderantziz esango nizuke, kritika askotxo jaso baititut erdarazko kulturgintza ETB-1ean azaltzen ez delako. Orekak egin behar dira.
Puntu horiek gogora ekarriz eztabaidatu daiteke nahi den guztia. Une honetan hala ere, mila gauza eztabaidatu bai baina, oinarrizko puntuak ez dituzte azpimarratzen. Gustatuko litzaidake ELA kritikatzen hasten denean guzti horiek gogoratuko balitu.
Eusko Jaurlaritzak duela urtebete leundu zuen eskaera, gerta zitekeena pentsatu eta dramarik sor ez zedin eta dekretu horrek aurrikusten dituen neurriekin dauden arazoak konpon daitezke.
EAJ eta PSE-EEk ez dituzte hizkuntz politikan helburu berak eta diferentziak egotea normala da. Bitxiak egiten zaizkit baina, hainbat gauza: Mario Onaindia AEK-ko zentro libreen defenditzaile moduan agertzen denean, ba ote daki zertaz ari den hizketan? Ba ote daki sinatu dugun akordioaren arabera AEK euskaltegi libreetako PFEZa eta gizarte segurantza ordaintzen hasiko dela? Irakaskuntza serioa ziurtatzeko baldintzak jarriko direla?
Gauzak objetiba ditzagun. Ideologia kontua al da AEKrekin akordioa sinatzea edo PFEZen kontua? Mugimendu nazional eta sozial bat errekonozitzeko kontua edo EGArik ere ez duten 160 irakaslerentzat gutxieneko baldintzak zehazteko kontua? Gauzak mahai gainean argi jartzea gustatzen zait, komunikabideetako titularrak ahaztu eta arazoa zein den zehaztea. Hortik aurrera elkarlanerako prest, baina lainotan ibili gabe.
Zergatik ez da esaten euskalduntzerako diru gehiago behar dela? Azpiegiturak behar-beharrezkoak direla? ETBk diru gehiago behar duela? Sekula ez dut ikusi kultura mundutik laguntzarik zentzu honetan. Eta gero, Guggenheim garestia dela esaten da, hamar kilometro errepide baino ez denean. Etsairik handienak kultura mundutik etortzea erabat harrigarria egiten zait.
Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.
Alokairuen bidezko espekulazioa oztopatzeko neurria azaroaren 25etik goiti izanen da indarrean Ipar Euskal Herrian. Momentuko, tentsiopean diren Lapurdiko 24 herriei eraginen die: Ahetze, Angelu, Arbona, Arrangoitze, Azkaine, Basusarri, Baiona, Biarritz, Bidarte, Biriatu,... [+]
Larraulgo eskolan da hitzordua, azaroaren 27an, 17:30ean. 'Superbotereak' liburuaren egile Koldo Rabadan ez ezik, hitzaurrea idatzi duen Nora Salbotx eta hainbat kide izango dira mahaiaren bueltan: Ainhoa Azpirotz (Hik Hasi-ko koordinatzailea), Irati Manzisidor... [+]
Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.
Jendetza elkartu da Bilboko Casillatik abiatu den manifestazioan, Nazioa gara aldarrikatzeko. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak joan dira, eta atzeraxeagotik jarraitu diote ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek. Ikurrinak, Nafarroako ikurrak... [+]
Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.
Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]
95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.
Azaroaren 25ean, Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Egunean, Steilas sindikatuko Idazkaritza Feministak kartel bat argitaratu du: Gure gorputza gudu zelai bat da du leloa, eta Hego Euskal Herriko ikastetxe guztiek jaso dute. Gatazka armatuetan emakumeek eta adingabeek... [+]
Azken asteetan albiste izan da Gasteizko Errota auzoa, urriaren 8az geroztik delinkuentziaren aurkako eta segurtasunaren aldeko mobilizazioak egiten baitituzte zenbait auzokidek asteartero, bi lonja huts okupatu zituzten gazte migratzaile batzuk jo-puntuan jarrita. Inguruan... [+]
Azaroak 25 Indarkeria Matxistaren Aurkako Nazioarteko Eguna da. Mugimendu feministak Bilbo, Iruñea, Gasteiz, Donostia eta Baionan mobilizazioak egingo ditu. Mugimenduak argitaratu duen manifestuan, 2024an Euskal Herrian eraildako bost emakumeak gogoratu dituzte. Aurtengo... [+]
