«ETA ez balego, PSN, IU eta HBren elkar ulertzea gauzatuko litzateke»


2021eko uztailaren 19an
Jose Luis Uriz PSNko parlamentariari elkarrizketa
«ETA ez balego, PSN, IU eta HBren elkar ulertzea gauzatuko litzateke»
Jose Luis Uriz, PSN-PSOEko foru parlamentaria
PSOEk datorren urtean burutuko duen kongresurako PSN-PSOEko zenbait kidek manifestu bat burutu dute. Bertan, zuzendaritzaren jarrera autoritarioa azaltzeaz gain, alderdiaren bide berriak zein izan beharko lukeen ere badiote. Agiri honetan azaltzen dena estatu mailarako pentsatua dagoen arren, Nafarroan ere aplikagarria dela azaldu digu. Manifestuaz gain beste gaiak ere jorratu ditugu jarrera kritikoa azaltzeko beldurrik ez duen foru parlamentari honekin.
ARGIA. Nola sortu zen manifestua eta zein helbururekin?
JOSE LUIS URIZ. Duela sei hilabete sortu zen. Orain dela urtebete edo bi talde bat biltzen hasi ginen, baina batez ere Nafarroari buruzko gai konkretuak ukitzeko. Ekaineko hauteskundeen ondoren, Felipe Gonzalezek «aldaketaren aldaketa» esaldi famatua bota zuenean, hori jasoz Nafarroan agiri bat egiten hastea pentsatu genuen. Guztiontzat izan zitekeen dokumentu bat lortzea zen helburua, ez zen gutxiengoaren izpirituaz jaio.
Manifestuaren planteamentuak alderdi sozialistarentzat baliagarriak dira, baina baita beste ezkerreko alderdientzat ere. Orokorrean ezkerreko mugimenduetan ematen ari den eztabaidan oso galduta dago jendea, eta gu adoretsu azaldu gara autokritika egiten duen dokumentu bat ateratzen. Baina ideia positiboak ere eskaintzen ditu dokumentuak, etorkizunean PSOE bezala ezkerrekoa izango den alderdi batek nolako lerro ideologikoa behar duen azaltzeko eta baita alderdi eredua aurkezteko ere. Beste eredu batzuk bilatu behar baitira.
A. Nolakoa izango litzateke aldaketa hori?
J.L.U. Askotan salaketa bat egiten digute, alegia, gizartetik oso urruti bizi garela, eta uste dut arrazoi dutela. Etena dago aldarrikapen sozial eta ekintza politikoaren artean, ez dago komunikaziorik. Horren arrazoia alderdien egitura dela uste dugu. Etorkizuneko alderdiak gizartearekin harremanetan egon beharko luke. Horretarako gardentasun gehiago, barne demokrazia handiagoa eta gizartearekiko lotura bultzatu behar da. Ez dugu bateratasun osoan sinesten, desberdintasunak nonnahi daudenez, gutxiengoa errespetatuz, alderdiak demokratikoago bihurtu behar dira. Gizartearekiko lotura bultzatzeko, berriz, liberatu kopurua gutxienekora jaitsi beharra dago. Liberatu asko baldin badaude, normalean zuzendaritzakoak direnak, honek gizartetik urruntzen ditu. Lan egiten baduzu, zure ordu libreak politikan erabiliz horrek gizartearekiko lotura asko areagotzen du. Egitura burokratiko gutxienekoa egongo da, baina hori, gutxienekoa. Alderdiaren zuzendaritzan gero eta liberatu gutxiago egon behar da.
A. Nola baloratzen duzu PSNren zuzendaritzak manifestu hau zabaltzea ukatu izana?
J.L.U. Zaila zaio alderdi baten zuzendaritzari eskemak apurtzen dituzten ekimenak onartzea; hori edozein alderditan gertatzen da. Beti eraso modura ulertzen baitira eta baztertu egiten dira. Eztabaida aurrera doan heinean ikusiko da ideiak besterik ez direla eta ez doazela inoren aurka.
A. Aurrerantzean agirian ateratzen diren ideien arabera jokatuko duzuela diozue, baina eztabaidaren ondoren, beste bide bat hartzea erabakitzen bada, zein jarrera hartuko zenukete?
J.L.U. Bakoitzak bere erara baloratuko du. Nik neuk 25 urte daramatzat politikan, PCEn sartu nintzen 1969an eta denetarik ikusi dut; horregatik argi dut ez dudala inoiz politika utziko. Zer gertatuko den ez dakit, baina ez dut PSOE uzteko asmorik. Behin IU utzi nuen, baina orduan guda asko galdu ondoren utzi nuen. Orain, txantxetan esan ohi dugun bezala, galduz galduz irabazteraino joatea espero dut. 33. kongresua guda garrantzitsua da, baina ez azkena. Kontuan hartu behar da boterean zaudenean, zoritxarrez, aldaketak zailagoak direla. Ezkerrak agiri horretan azaltzen den bidetik joan behar du, bestela, ez da ezkerra deitu ahal izango.
A. Zuek non kokatzen zarete estatu mailan ematen ari den berritzaile eta guerristen arteko tirabiran?
J.L.U. Dokumentuan Alfonso Guerrak eskaintzen dituen hainbat ardatz azaltzen dira. Guerraren irudia lur jota uzteko saiakera gogorra egin du horretan interes handia zuen prentsa batek. Espainiako botere faktikoek etsairik gogorrena ikusten dute beregan. Botere faktikoek horrelako kanpaina burutzen badute, zer dela eta egiten duten planteatu beharko genuke. Ideologikoki Alfonso Guerraren lerroko ideiak ikusiko dira; alderdiaren ereduan, berriz, era desegokian berritzaile bezala ezagutzen direnen hainbat ideia dauzkagu.
A. Nafarroako parlamentari gisa, zein alderditik egon beharko litzateke hurbilen PSN?
J.L.U. Harremanak zehazteko orduan, hemen elementu berezi bat dago: ETA. Honek HBrekiko izan dezakegun harremana aldatzen du. Bi kritika egin beharko genizkieke. Batetik, ziur naiz HBn ikuspegi ezberdinak egon badaudela; IUn eta PSOEn kaleratzen diren bezala HBn ere zuzendaritzarekiko kritika eta alternatibak kaleratu beharko lirateke. HBn eztabaida ez da kaleratzen eta hori alderdi estalinistetan normala da, baina gaur egungo alderdi batean ez. Bestetik, Nafarroan Alli lehendakari bada, HBri esker da. Oso tristea da. ETA herri honetako ezkerrarentzat da kaltegarria. ETA ez balego, PSN, IU eta HBren arteko elkar ulertzea gauzatuko litzateke. Era honetan gobernu aurrerakoi bat izango genuke, eta ez gaur egun daukaguna.
Aitziber Yarza
8-9

GaiezPolitikaEuskal HerrErakundeakNafar Gober
GaiezPolitikaEuskal HerrTaldeakAlderdiakPSN
PertsonaiazURIZ1
EgileezYARZA1Politika



Azkenak
2025-01-08 | Julene Flamarique
Urteko lehen hilketa matxista salatzeko elkarretaratzeak egin dituzte Hego Euskal Herrian

2024an beste sei hilketa egon zirela gogoratu zuten. “Nazkatuta, nekatuta eta haserre” daudela adierazi du mugimendu feministak Barakaldoko Bide Onera plazan, eta biktimei arreta eskaintzeko sistemen eraginkortasun eza salatu dute. Barakaldoz gain, herri askotan izan... [+]


2025-01-08
IPUINA
Herrizoma

“Uste dugu distopien eta orokorrean errealitate indibidualista eta etsituaren ofentsiba kulturalaren aurrean utopiak irudikatu behar ditugula, mentalki eta emozionalki indartsuagoak izateko”, erranez banatu berri ditu ipuin eta itzulpen lehiaketako sariak Sukar Horia... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Hazparneko Laborantza Lizeoan hiru irakasgai euskaraz irakatsiko dituzte datorren ikasturtetik aurrera

Hazparneko Armand David laborantza lizeo pribatuko ikasleek Agro-ekipamendua, Zientzia sozial eta ekonomikoak, eta Enpresa ekonomia irakasgaiak euskaraz ikasteko aukera izango dute. Horrek formakuntzaren ia erdia hartuko duela azaldu du Bertrand Gaufryau ikastetxeko zuzendariak.


2025-01-08 | Garazi Zabaleta
Aina Socies Fiol
“Balear Uharteetako irla bakoitzean besteetan ez dagoen landare barietate asko dago”

Oporlekuekin soilik lotuko dituzte askok Balear Uharteak, baina agroekologiaren eta kontsumoaren bueltan mugimendu bizia dute Mallorca irlan: Associació de Varietats Locals de Mallorca (tokiko hazi barietateen elkartea) da horren adibide. Abenduaren hasieran, elkarte... [+]


2025-01-08 | Leire Ibar
Israelgo Maccabi saskibaloi taldearen Gasteizko partida bertan behera uztea exijitu dute

Otsailaren 7an, Maccabi Tel Aviv taldeak Baskoniaren aurkako partida jokatzeko asmoa du Gasteizen. Palestinarekin Elkartasuna Plataformak salatu du Israelek kultur eta kirol ekimenak palestinarren aurkako krimenak estaltzeko erabiltzen dituela. Aurpegi zuriketaren aurka,... [+]


2025-01-08 | Nicolas Goñi
Nola bihurtu lurzoruak klimaren laguntzaile?

Muturreko lehorte eta euriteak normaltasun berria bilakatu zaizkigu. Areagotzen dituzten kalte ekonomiko eta ekosistemikoen artean, laborantzak pairaturikoak ez dira txikienak. Bereziki, lehorte garaietan zaluegi idortzen diren edota eurite handietan ur guzia xurgatu ezin duten... [+]


2025-01-08 | Julen Azpitarte
Harry Smith: AEBetako artea itxuraldatu zuen zinemagilea, folklorista eta magoa

Artista polifazetikoa izan zen Harry Smith (1923-1991). Inkonformista erradikala ere bai, bere biografia askotan nabarmentzen denez. Instituzio eta galeristetatik urrun, eskale baten itxura izan zuen urte luzez. Berari buruzko azken liburua, Cosmic Scholar: The Life and Times of... [+]


2025-01-08 | ARGIA
Buruko nahasmendua dutenentzako lan aukerak eskatu dituzte Nafarroako Parlamentuan

Arazo mentalak dituztenen kopurua haziz doa, oraindik ere estigma sozial handia dute atzean eta, horri aurre egiteko, buruko nahasmenduren bat dutenak lan mundura bideratzen saiatzen da Elkarkide, Nafarroako Parlamentuan azaldu duenez. Lan horretan jarraitzeko laguntza eskatu du.


2025-01-08 | Ula Iruretagoiena
Lurraldea eta arkitektura
Etxearen planetan

Gabonetan liburu berri bat utzi dute mesanotxean. Etxearen filosofia eta poztasunari buruzkoa, Emanuele Cocciak berriki idatzia. Coccia, filosofo italiarra, ezaguna egin da landareekin ditugun loturak ezagutarazten planeta osasungarri bat eraikitzeko bidean, eta esanguratsua da... [+]


2025-01-08 | Jon Alonso
Hiru abiadurako Euskal Herria

Iratzarri ginelarik, kulturalki eta administratiboki, paisaiak hiru abiadurako deserri bat erakusten zuen.

Kulturari dagokionez, hori baieztatzeko –berriro– aukera eduki nuen joan den azaroaren 14an, Ortzaizeko Menta liburu-denda goxoan. Hara bildu ginen... [+]


2025-01-08 | Castillo Suárez
Elurra

Elurrak lurra ezkutatzen du, baita laketu nahian dabiltzanen izakiek utzitako arrastoak ere. Elurraren edertasunaren azpian denbora dago, urteak, belaunaldiak, efemerideak, hitzorduak; baina denborak aurrera egiten duenean esan gabeko hitzak agertzen dira lehenago edo geroago... [+]


Palestinarenak (eta munduarenak) egin du

Munduarenak ere egin du, sinbolo bat delako aspaldi, zeren eta historian lehenago ere egin dira genozidioak eta egingo dira gehiago (zorte txarra, aizu, han jaiotzea egokitu zaizu), baina Palestinarenak ezaugarri bereziak ditu:

  • Aspaldikoa da, XIX. mendearen hondarrean... [+]

Teknologia
2025ak dakarrena?

2025erako teknologia aurreikuspenen azterketa arina egin dut. Urtero bezala, medioetan 2025ean teknologiak ekarriko duenaz hitz egiterakoan diskurtsoa oso antzekoa da. Teknologiaz idazten dugun askok badugu etorriko denarekiko gehiago jakiteko larritasuna, berria aurreratzeko... [+]


Eguneraketa berriak daude