«Euskal kultura Europara zabaldu eta besteen mailara jaso beharrean gaude»


2021eko uztailaren 19an
Rogelio Ibañez, Pariseko Euskal Kultur Bidean zentroko zuzendaria:
«Euskal kultura Europara zabaldu eta besteen mailara jaso beharrean gaude»
Urtebete egin du Pariseko Euskal Kultur Bidean zentroa ireki zela. Hainbat ekintza kultural bideratu dituzte denbora honetan, nahiz eta diruz eta azpiegituraz urri aritu. Rogelio Ibañez dugu bertako zuzendaria. Zinema aktore eta artistak, Adunako "Apokintza" jaiotetxean jaso gaitu guzti honetaz hitz egiteko.
ARGIA. Leben urtea bete du Euskal Kultur Bidean egitasmoak. Balantzearen orduan zer azpimarratuko zenuke?
ROGELIO IBAÑEZ. Airean genuen proiektua mamitzeko urtea izan da aurtengoa, hainbat idea martxan jartzekoa, jaialdiak direla, erakusketak, hitzaldiak. Gehiago egin genezakeen, baliabide ekonomiko eta azpiegituretan oso urri aritu gara baina. Han eta hemen dirulaguntzen eske jardun dugu eta ez dugu batere jaso, hau azpimarratu beharrean nago. EAEko Gobernuarena izan baita jasotako bakarra Bernardo Atxagak Sorbonan emandako hitzaldiari begira. Zain gaude, Frantziako Gobernuaren nahiz Europako instituzioen jarrera aldatuko delakoan. Oraingoz, behinbehineko laguntzarik baino ez digu eman Eusko Jaularitzak, eta aurrera begira laguntza horren finkatzea espero dugu. Bestalde, bazkideen bitartez atera nahi dugu aurrera egitasmoa, honetan ere, euskal kultur munduko taldea zabaldu eta sendotzearen aldeko urratsak ematen ari garela.
A. Argituko al zenioke irakurleari zeintzuk diren zuen helburuak?
R.I. Antena baten moduan funtzionatzen dugu, bitartekari lanetan, Euskal Herrian egiten den kulturaren berri zabaltzeko xedez, beti ere. Ponpidour zentroari Oteizaren erakusketa egitea proposatu diot, kasu. Bernardo Atxaga Sorbonara ekarri dugu. Beste zentroekin harremanetan gabiltza, Luxenburgen, Suitzan... trukakekak egin eta erakusketak batetik bestera zabaldu asmoz. "Printemps de Burges"eko jaialdiko zuzendariari zuzendu gatzaizkio, Euskal Herriko eguna programaren baitan sar dezaten. Euskal kantarien nahiz herri kiroletako berri eman nahi diegu.
A. Europa mailan esperientzia aitzindaria izan da zuena. Aurrera begira, beste herrietan antzeto zentro gehiago zabal daitekeela uste duzu? Gure kulturak zer etorkirun eduki dezake Europan?
R.I. Urte batzuen buruan egitasmo hauek Europan zehar zabaltzea litzateke dudarik gabe egin beharrekoa. Azken batean ere, kultura unibertsala den heinean zabalkunde handiko proiektua izan daiteke gurea. Izen ospetsuetatik abiatu eta ikuspegi zabal baten eskaintzera jo nahi dugu.
Kultura sail batzuek sarbide errazagoa dute, ordea, pintura eta eskulturak kasu. Euskarazko antzerkiak eta, hizkuntzaren arazoarekin egiten dute topo. Hala ere, pastoralak eta ekarri nahi ditugu, modu honetakoak arrakastatsuak gerta baitaitezke.
A. Euskal Herriko kultura munduan zer nolako espektatibak sortu ditu egitasmo honek?
R.I. Horretan gabiltza, han eta hemen gonbiteak luzatzen. Ez da oso erraza, zer egin dezakegu Europan? eta antzeko erantzunak eman ohi dituzte, baina gero eta gehiago erreparatzen diote, hala ere, hemen egindakoa kanpoan zabaltzeari.
A. Nola ikusi duzu Durangora etorri zarelarik euskal kulturaren osasuna?
R.l. Txundituta geratu naiz halako jendetza ikusita eta bestalde, hainbeste liburu nahiz disko egiten dela ohartu naizenean. Baina guzti hori kanpora zabaldu behar ddugu, gure kultura Europako beste kulturen mailara jaso behar dugu. Horra hor, katalanen adibidea. Parisen, bertako hainbat pintore katalan bezala ezagunak dira. Gurean ere berdin gertatu behar du. Txillida oso ezaguna den arren ez dakite euskal eskultorea denik. Euskal Herria ezaguna da, baina "rata-ta-ta"rekin identifikatzen gaituzte, azpimarratzen ari diren imagina ere hori baita.
Gure antenaren bidez kulturaren zabalkundea jorratuko dugu, beti ere kalitatea azpimarratuz. Datorren urtean hitz egin ahal izango dugu zehatzago.
J.J. Petrikorena
44-45


GaiezKulturaKultur ErakEuskal Kult
GaiezKulturaKulturgintz
PertsonaiazIBAÑEZ2
EgileezPETRIKOREN1Kultura

Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude