«Hego Euskal Herrian Monzonen karisma lukeen pertsona falta da»
Duela lau urte bizilekutzat Donapaleu hartu zuenetik Euskal Herriko bazter guztiak ezagutzeko aukera izan du Ludo Docx apez flamendarrak. Bera da Flandriatik Ikastolentzat elkartasuna biltzen duen mugimenduaren arima eta datorren azaroan Eltzegor taldearekin egin behar duten kantaldia esplikatzen digunean, Monzon eta Lartzabalen lagunmin honek zenbateraino etxetartu zaigun erakutsi digu.
Han gure ikasle gazteek Etxamendi eta Larralderekin kanta batzuk egin zituzten. Hori ikusita Etxamendi-Larraldek gazte flandriarrei utzi zieten bakarrik aritzen, "Aita gartzelan duzu" eta "Zurzuri baten gainean" kantari. Oso hunkigarria zen. Eta Etxamendik oporrak bere etxean pasatzera gonbidatu gintuen, Walter eta biok.
Neurri ororen gainetik zegoen, neretzat. Profota zen. Batasuna lortu zuen: gaur Herri Batasunan dauden ezberdintasunak han zeuden, marsista-leninistak, fededunak... eta denen gainetik batasuna. Eztabaidak baziren, baina denek errespetatu zuten. Hizlari oso ona zen: Flandriako aberri egunean hizkuntza ulertu ez arren entzuleei giroa trasmititzen zien.
Honantz lanera datozen gazteen esperientzia ere inportantea da. Gazteek kontzientzia hartzen dute, euskaldunak ezagutzen dituzte, hemengo arazoak, bizimodua eta abar. Aurten talde bat Iholdin aritu da, San Rladiko kapera konpontzen, hormetako harria ateratzen, eta bigarren taldea Ortzatzeko ikastola zuritu eta pintatzen. Iaz Donapaleuko ikastolan zurezko jostailu oso politak eraiki zituzten. Eta ikastoletako gurasoekin bizi dira, otorduak prestatzen, jaietan, eta abar.
Hala ere, orobar Hegoaldean abertzaleen zatiketa da nere ustez azpimarragarriena, eta penagarriena. Indar handia daukazue nazionalistek, baina batzuek galdu dituzte beren idealak, diruagatik edo botereagatik, eta besteak gogortuta daude beren ideologia barnean. Giro berri bat jaio behar du, eta jaioko da, hala espero dut. Berriro batasun minimo bat lortzeko: euskarari buruz, hezkuntzari buruz, ekonomiari buruz.
Borroka inportante bat egin behar duzue, bestela hustu egingo da Euskal Herria. Nere ustez, alde batera utzi behar dituzue zentralistekiko loturak. Ezinezkoa da Buesa bezalako gizon bat Eusko Jaurlaritzan egotea: nola da posible horrela mintzo den gizon bat izatea hezkuntzaren arduradun ? Ezin dut konprenitu.
Baina Hegoaldean Monzon baten beharra duzue. Gizan azkarrak badira, baina Monzonen karisma duen bat falta da. Begira, Lurraldeako gazteek egin duten lana asko gustatu zait. Horientzat monumentu bat egiten ahal duzue. Nere ustez elkarrizketa da lehen agindua: elkarrizketa bakea lortzeko, elkarrizketa batasuna lortzeko, negoziaketarako. Beste biderik ez dago. Baina ez hitzez bakarrik, egintzaz ere bai. Lurraldea eredu bat da.
NORTASUN AGIRIA
Datorren apirilean 60 urte beteko ditu
Bere lagun Walter Luyten politikara berak bultzatu zuen
1973an etorri zen lehen aldiz Euskal Herrira
Euskal dotrinak aztertu eta katixima moderno bat egin nahian ari da
Prostituzioan aritzera behartuta zeuden lau emakume askatu dituzte Donostian eta Gasteizen, eta giza salerosketa leporatu diete operazioan atxilotutako bi emakume eta gizon bati. Biktimen salaketari esker hasi zuen ikerketa Ertzaintzak. Atxilotuak Ertzain-etxera eraman dituzte... [+]
Aixeindar enpresak haizea neurtzeko 82,5 metroko dorre meteorologikoa instalatua du 2023tik Analamendin. Dorrearen egonkortasuna eta segurtasuna bermatzeko, lurrera altzairuzko hainbat kablerekin ainguratu zuen enpresak. Arabako Mendiak Aske elkarteak salatu du hegaztiek... [+]
Zeurea ez dela –eta ez duela izan behar– deritzozun herrialde bateko gertakari historikoa izan al daiteke nonbaiteko festa nazionalaren sorburua? Bai, horixe. Gertatu ere gertatzen da Taiwanen: “Hamar Bikoitzean”, alegia, urriaren 10ean ospatzen da... [+]
"Duintasuna urratzerainoko gertakariak" sarri errepikatzen direla seinalatu dute egoitza horretako senideek Arabako Foru Aldundiari bidalitako gutunean. Aldundiak dio egoera ez dela "hain larria".
Euskal Herriko hainbat zentro teknologikotako ordezkariek parte hartuko dute euskarazko ahots teknologiaren egoera eta etorkizuna aztertuko dituen mahai-inguruan, Jon Torner ARGIAko kazetariak gidatuta. Topaketa urriaren 17an izango da, Donostiako San Telmo museoan egingo den... [+]
Urri hasieran kaleratutako EHUko irakaslearen inguruko txosten bat egiteko eskatu dio Fiskaltzak Ertzaintzari. Kasuaren nondik norakoak sakonki ikertzeko eta gorroto deliturik egon den ala ez aztertzeko helburua du, salaketa jartzea erabaki aurretik.
Gazteei PFEZa murriztea edota zenbait kasutan deuseztatzea proposatu du Portugalgo Gobernuak, baina momentuz hizpidea baino ez du ipini, ez baitago argi aurrekontuak onartu ahalko dituen, gobernua osatzen duten alderdiek ez baitute-eta gehiengo parlamentariorik. Espainiako... [+]
Catering-enpresarik gabe jardun nahi duten eskolentzat bestelako eredu bat arautzea adostu zuen Eusko Legebiltzarrak 2019an. Horren ordez, catering-enpresen bidezko zerbitzua ematera derrigortzen ditu ikastetxeak Eusko Jaurlaritzak berriki argitaratu duen aginduak. Bitartean,... [+]
Urriaren 14an 91 urte bete dira bilbotar idazlea jaio zenetik. Errota gorria poema eta idazleak dedikaturiko argazki bat Jon Kortazar EHUko katedradunaren esku utzi ditu Zubiri Moragues familiak. Orain arte ezezaguna zen olerkia laster argitaratuko dutela ziurtatu du... [+]
Hondakinak tratatzeko Artaxoako plantara Zubietako erraustegitik milaka tona lixibiatu modu ilegalean eraman izanaz galdetu dio EH Bilduko parlamentari Mikel Oterok, Eusko Jaurlaritzako Industria, Trantsizio Energetiko eta Jasangarritasun sailburu Mikel Jauregiri. Iragan... [+]
Herritarrengandik sortu eta hiru hamarkadaz eraikitako harremanaren ondotik, Hego Lapurdi eta Goierriko bi herri hauen arteko senidetze edo birazkatze ofiziala egin dute igandean Urruñako plazan. 30 urteko mugarri, egun «historikotzat» jo dute Filipe Aramendi... [+]
Stellantis multinazionalak Mecaner lantokia itxi eta 148 behargin kalean utzi ditu Urdulizen (Bizkaia); horren aurrean, "Mecaner Herriarentzat" alternatiba ekosoziala sortu dute hainbat eragilek. LAB sindikatuko Iraide Juaristik eta Jauzi Ekosozialeko Aitor Gallastegik... [+]
1944an, Stauffenberg-en agindupean, Hitler bonba batekin hiltzen saiatu ziren, soldadu eta herritar alemaniar batzuen artean prestatutako ekintza baten. Hurrengo hilabeteetan naziek 90 pertsona exekutatu zituzten ekintza haren ondorioz.
Ezagutza eta erabilerak, biek, egin dute atzera Galiziako Estatistika Institutuak jakinarazitako azken datuetan. Galera handiagoa da adin tarte gazteenetan. 5 eta 14 urte artekoen herenak adierazi du galiziera gutxi edo batere ez dakiela.