«Frantsesa beldur da, bere hizkuntza babestu nahi du»


2021eko uztailaren 19an
Thierry Delobel, Ikas-bi-ko arduraduna:
«Frantsesa beldur da, bere hizkuntza babestu nahi du»
ARGIA. Klase elebidunetako ikasle batzuek diplomarentzat gai bat euskaraz lantzea erabaki dute. Nolaz?
T. DELOBEL. Irakaskuntza elebiduneko lehen belaunaldiak Lizeoko lehen urtetik Historia Geografia gaia euskaraz landu izan du. Horrela izaki, normala iruditzen zitzaien azterketa ere euskaraz egitea. Seaskak lehenagatik arazoak izan zituela jakinik, Donibane Lohizuneko Lizeoko arduradunak bildu eta Akademiako errektorearengana jo genuen azaroan. Erantzuna maiatzean eskuratu dugu, guraso bati bidali zaion gutun baten bitartez. Bertan, lehenagatik erantzun bat emana zela jartzen zuen, ezezkoak baliagarri jarraitzen zuela. Eskola elebidunek horrelako eskakizunik ez dute egin orain arte, eta informatu egin ginen. Horrela, gure galdera Seaskarekin nahastu zutela ohartu ginen. Ikasleek eta gurasoek ezetzaren aurka joatea erabaki zuten eta beraz, azterketa euskaraz egin dute.
Kontraesan askoren aitzinean gaude. Alde batetik, azterketa nazionala dela diote, eta frantsesez iragan behar dela. Baina ados dira ikasleen dossierrak kontuan hartzeko, irakaskuntza beste hizkuntza batean eramana izan delarik. Honek adierazten du ereduak aldatzen direla komeni delarik, edota egiten den presioarengatik ere. Adibidez, desagertu diren hizkuntzekiko lotura edo grekera mantentzeko.
Orain arte ez zen honelako kasurik gertatu. Gure irakaskuntza elebidunaren maila neurtzeko tresnarik ez dugu oraindik, eta Administrazioak gure galderari erantzun bat eman behar dio. Kopiak lortuko ditugunean, Auzitegi Administratiboaren aitzinean kezka bat jarriko dugu beste elkarte butzuekin batera.
Bestalde gogoratu behar da galdera berdina pausatuko dela unibertsitate aurreko azterketarentzat, hemendik zenbait urtetan, eta aitzinetik ereduak aldatu beharko dira.
A. Nola esplikatzen duzu Administrazio frantsesaren jarrera?
T.D. Europako kontseiluak hizkuntza minorizatuei buruzko txosten bat izenpetzea proposatuko die estatu desberdinei datorren udazkenean, baina Frantziak hasieratik txosten honen aurka bozkatu du. Frantsesa Europaren aitzinean beldur da, bere hizkuntza babestu nahi du. Nola ulertu bestela datozen hogei urteetan hezkuntza politika guztia Parisen erabaki beharra.
Bestalde EAE eta Akitaniako Erregioaren artean izugarrizko zubi ekonomikoak daude martxan. Euskara ezin daiteke harreman horietatik kanpo utz. Hizkuntz politika bertan erabaki beharko litzateke. Administrazio egiturak zaharkituak dira. Beharrak aldatu dira.
A. Klase elebidunak zabaltzen ari ote dira?
T.D. Irakaskuntza publikoan, ikasle kopuruaren erdia baino gehiago prest dago irakaskuntza elebiduna jarraitzeko. Gaur egun, nor bere herrian ongi bizitzeko gogoa emendatu da. Hizkuntza asko ikasteko lema ere zabaldu egin da, eta horrekin batera kontzientzia indartu egin da.
Ixabel Etxeberria
23


GaiezGizarteaIrakaskuntzEskolakIkas-Bi
PertsonaiazDELOBEL1

Azkenak
2025-01-31 | Euskal Irratiak
Ramuntxo Labat-Aramendi
“Duintasunez arituko gira; Ahetzeko herriko etxearen egoera egonkortu nahi dugu”

Lehen itzulitik bigarrenera, auzapezgotzara jauzi egin zuen Ramuntxo Labat-Aramendi abertzalearen zerrendak. Erdiespena "xinaurri lanari esker" egin zela uste du Labat-Aramendik. Ahetzen zerrendak bozen %44,39 lortu zuen urtarrilaren 12an eginiko behin betiko bozketan... [+]


Iruñean Laba elkartearen eta Windsor tabernaren lokalak bateratuko dituzte

Modu horretan, euskara eta euskal kultura hiriaren bihotzera eraman duen proiektuari egonkortasuna eta sendotasuna emanen diote.


2025-01-31 | Uriola.eus
Sukalde eta garbiketako grebaren lehen egunak %70etik gorako jarraipena izan zuen atzo, sindikatuen arabera

Ehundaka langile elkartu ostegunean Bilbon egin den giza katean “Lan baldintzak hobetu, hemen eta orain erabakita” lelopean.


Langile bat hil da Arbizun, lanean ari zela kamioi batetik karga gainera erorita

52 urteko altsasuar bat hil da ostegunean Arbizun lan istripua izan ostean, Nafarroako Foruzaingoak jakinarazi duenez. Urtea hasi zenetik Euskal Herrian lan istripu batean hildako laugarren langilea da. Ezbeharra herriko erdigunean dagoen etxebizitza bat zaharberritzeko lanetan... [+]


Greba Nafarroako hezkuntza publikoan
Ikasturteko hirugarren greba deialdia ere arrakastatsua izan dela diote sindikatuek

Ikasturtea hasi denetik hirugarren greba eguna izan da ostegunekoa Nafarroako Hezkuntza Publikoan eta goizeko mobilizazioen ondoren, LAB, Steilas, ELA eta CCOO –protestaren deitzaileak– pozik agertu dira. Euri jasak eta hotzak lagundu ditu etengabe irakasleak... [+]


Jerusalem ekialdean UNRWA debekatu izanak are gehiago zailduko du Gazarako laguntza

Urtarrilaren 30 honetan abian jarri du Israelek Jerusalem ekialderako UNRWA Palestinar Iheslarientzako Laguntza eta Lan Bulegoaren debekua. Urtarrilaren 15ean adosturiko su-etenari segi, bahituen eta presoen hirugarren trukea dute ostegun honetan.


2025-01-30 | Julene Flamarique
Erantzukizunak eskatuko dituzte Zaldibarko tragediaren bosgarren urteurrenean

Joaquin Beltran eta Alberto Sololuze gogoratzeko eta hondamendiaren erantzukizunak eskatzeko elkarretaratzea egingo dute igandean Zaldibarko Eitzaga auzoan. Luizia “enpresarien diru goseak” eragin zuela, eta Eusko Jaurlaritzak “ardura txikiena ere ez duela... [+]


Zigor gehiago espero dituzte Zarauzko EAJko zinegotzi ohiaren etxearen auzian

EAEko Auzitegi Nagusiaren epaiak ez duela "zirrikiturik utzi" dio SOS Talaimendi plataformak, eta "oraindik merezi duten legezko zehapena jaso ez duten zenbait erabaki arbitrario eta ia delituzko" geratzen direla adierazi du. Besteak beste, Zarauzko Udalak... [+]


2025-01-30 | Leire Ibar
Osasun publikoaren alde otsailaren 1ean Bilbon, Gasteizen eta Donostian kaleak betetzera deitu dute

Osasun Publikoaren Aldeko Herri Plataformak (OPA) manifestazioak deitu ditu otsailaren 1erako. Mobilizatzeko deia egin dute osasunaren pribatizazioari aurre egiteko, lehen arreta indartzeko, osasun arloko langileen baldintzak hobetzeko, prekaritateari aurre egiteko eta kudeaketa... [+]


2025-01-30 | Julene Flamarique
“Irabazi egin dugu”: Burlatako etxegabetzea gelditu du Iruñerriko Etxebizitza Sindikatu Sozialistak

Genero-indarkeriaren biktima den emakume bat eta haren bost seme-alabak, horietatik hiru hemezortzi urte beherakoak, etxetik bota nahi izan dituzte ostegunean. Erabakia aurrera eramateko baldintzarik ez zegoela argudiatuta ez dute kaleratzea burutu, baina beste data bat... [+]


Isunak kendu dizkiete ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortutako donostiarrei

Eusko Jaurlaritzak isunak kendu dizkie ertzainei euskaraz hitz egiteagatik zigortuak izan ziren Donostiako herritarrei. Manex Ralla eta Amaia Abendaño dira herritar horiek, isunak kendu dizkietela baieztatu diote hedabide honi.


2025-01-30 | Leire Ibar
EITBko Euskara Batzordeak salatu du euskararen eskakizuna baztertu dela zuzendaritza postuetan

EITBko Euskara Batzordeak gaitzespena adierazi du azken hilabeteetan egindako zuzendaritza postuetarako hautaketa prozesuak direla eta. Salatu dutenez, euskarazko C1 maila ez duten hiru pertsona hautatu dituzte postu garrantzitsuetarako: EITB Mediaren zuzendaritzarako, Social... [+]


Adifek dio AHTko obretan salatutako lan-esklabotza egoerak “gezurra” direla

AHT Geldituk Nafarroako Abiadura Handiko Trenaren obretan lan esklabotza egoerak daudela salatzen duen lekukotza eskandalagarria jaso ondoren, obra horiek sustatzen dituen Adif sozietateak publikoki erantzun behar izan du: "Gezurra dira".


2025-01-30 | Aiaraldea
Amurrioko Udalak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen dirulaguntza 2025eko udal aurrekontuetan sartzeari

Ostegun honetako Udal Osoko Bilkuran eztabaidatu eta bozkatuko dira Amurrioko Udaleko 2025erako aurrekontuak eta, beste behin ere, Udal Gobernuak uko egin dio Aiaraldea Komunikabidearen hitzarmen eta dirulaguntza berrezartzeari.


2025-01-30 | Ahotsa.info
KarKarCar, mugikortasun kooperatiboko proposamen berria Iruñerrian

Kar Kar Car auto elektrikoen erabiltzaileen kooperatiba ibilgailuen flota handitzen eta bere zerbitzua Iruñerriara zabaltzen ari da.


Eguneraketa berriak daude