Egin ARGIAkoa

Gizartea Ingurumena Politika Ekonomia Kultura Euskara Feminismoa Hezkuntza Nazioartea Iritzia

asteartea 2024ko uztailaren 23an

"Zenbait komunikabidek txostenaren irakurketa interesatua egin dute"

2021eko uztailaren 20an

Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.

Fernando Armendarizekin Anmesti Internationa erakundeari buruz
FERNANDO ARMENDARIZ
"Zenbait komunikabidek txostenaren irakurketa interesatua egin dute"
Maiatzaren 9an iruindar honek Amnesty International-ek 1991ri buruz atera duen txostena aurkeztu zion prentsari. Komunikabideek oihartzun handia eman zioten berriari, nazioarteko erakunde honek plan tesmendu eta erizpideen aldaketa nabarmenak iragarri bait zituen bere baitan. Amnesty Internationaleko partaidea aspaldidanik, bera dugu erakundearen idazkari nagusia Euskal Herrian.
ARGIA. Duela bi aste kaleratu du AI-k (Amnesty International) bere aurtengo txostena. Zein ondorio ateratzen du erakundeak?
F. ARMENDARIZ. Gaur egun munduan giza eskubide oinarrizkoenak ere ez direla errespetatzen. Tortura, txirotasuna, indarkeria... oraindik ohizkoak dira gure gizarteetan.
A. Txosten horretan, "oposizioko talde biolentoen" aurkako salaketak egin dituzuen lehen aldia al da? Zergatik eman duzue aldaketa hau zuen planteamenduetan?
F.A. Orain arte instittizioen, batez ere gobernuen bidegabekeriak salatu izan ditugu. Giza eskubideak zaintzen ez dituzten erakunde instituzionalak dira, oraindik ere, gure aztergai nagusiak.
Baina ez gara horretara soilik mugatzen. Kontzientzia eragozleei laguntzen saiatzen gara. Desagertuak aurkitzen... Eremu zabala dago lan egiteko, eta sail guztien ardura ezinezkoa denez oraindik, batzuetan zentratu gara.
Baina azken urteotan, oposizioko talde biolentoen ekintza batzuk ikusirik, gure ustez giza eskubideen aurkakoak direlakoan, gobernuekin erabili dugun prozedura bera jarraitu dugu. Iazko txostenean Peruko Sendero Luminoso talde armatuaren zenbait ekintza salatzen genituen. Talde hau adibide garbiena izan daiteke, Estatuko Segurtasun Indarretako partaideak zein zibilak torturatu zein erabiltzen dituztelako. Beraz, mota honetako salaketak lehendik datoz.
Hala ere, AI-k ez du oraindik erabaki zehatzik hartu prozedurari buruz. Ez daukagu oso argi zer nolako kriterioei jarraitu. Dakigun gauza bakarra da hori ere giza eskubideen aurka doala. Horregatik hasi gara. Baina oraindik erabakitzear dugu. Gure funtzionamendu sistema konkretuaren gorabeherak dira.
A. ETA ere azaltzen da zuen txosten horretan.
F.A. Oraintxe aipatu dudan arrazoiarengatik. Gure lan eremua zabaldu egin da eta. Alde guztietako indarkerien aurka jo behar dugu, edozein eredu politikoren izenean izanik ere, indarkeria bait da.
A. Prentsak jaso du zuen txostenaren oihartzuna. Honen zer nolako balorazioa egiten duzue?
F.A. Ez gaude batere gustora komunikabide gehienek azaldu dutenarekin. Badirudi zenbait komunikabidek gure txostenaren irakurketa interesatua egin dutela. Berri zalapartatsuaren bila joan dira, txostenak benetan errakusten duenaren azterketa alde batetara utziz.
Askotan gertatu izan zaigu. Oraingoan Estatu espainiarreko komunikabideetan gehien azpimarratu den datua, ETAren atentatuen zerrendarena da, baina inor gutxik esan du 145 estatutan giza eskubideak urratzen direla oraindik. Edota hain europarrak diren Italia, Austria, Alemania, Erresuma Batua, Portugal eta Estatu espainiarrean Estatuko Segurtasun Indarrek tortura praktikatzen dutela oraindik ere. Edo demokraziaren sehaska den Estatu Batuetan gizalege guztien aurka doan heriotz-zigorra indarrean dela zenbaitetan.
Gure lehendakaria den Anette Fiseherrek duela gutxi Sevillan eginiko adierazpen batzuk ere guztiz eraldatu dituzte komunikabideek. ETAk biolentzia utz dezan berarekin kontaktatzeko prest jarriko litzatekeela zioela iragarri zuten, AIk helburu politikoko talde armatuekin jarraituko duen eskema definitu gabe dagoenean oraindik.
Hala ere, prentsaren beharra dugu. Komunikabideen bitartez zabal ditzakegu gure lan eta salaketak. Ezinbestekoa zaigu beraien arreta. Horregatik, askotan gobernuen esku egon arren, gure salaketen aipamena, besterik ez bada ere, zabal dezaten saiatzen gara.
A. Zuen txostenean arlo berriak landuko dituzuela esaten da. Zeintzuk izanen dira arlo hauek?
F.A. BEtidanik landu ditugun gaiez gain emakumearen alde kaleratuko dugun kanpaina dago. Zenbait herritan homosexualek jasaten duten eskubideen zapalketari buruzko ikerketa ere aurrera doa. Haurren hezkuntzari buruzko kanpaina bat ere plazaratuko du AIk. Gai hauek beti kezkatu izan gaituzte.
A. Aurten ere, iaz bezala, Irunberriko eta Mikel Castilloren kasuak aipatzen dituzue zuen txostenean.
F,A, Bai. Iazko txostenean esan genuen bazirudiela ikerketak oztopatzen zirela. Aurten ere aipatzen ditugu kaso hauek, baina egia esan nik zuek hainbeste dakit, Estatuko egoera aztertu duen taldea atzerrian bait dago. Hau AIren filosofiagatik da. Guztiz objetiboak izaten saiatzen gara., eta horretarako bertakoak ez diren ikerlariak beharrezkoak dira. Nik ere txostena irakurri behar izan dut hemengoari buruz AIk zein berri ematen duen jakiteko.
A, Behin baino gehiagotan leporatu zaio AIri 'epélegia' izatea bere salaketetan. Zer diozu horretaz?
F,A, Askotan entzun izan dugu gure funtzionamendua ez dela behar adina zorrotza, baina hori gezurra dela esango nuke. Gure bideak ikerketa, konstatazioa eta salaketarenak dira, eta gure ustez hori da zuzenena.
Badira beste modu batzuetara lan egiten duten beste talde batzuk. Guk horrela lan egiten dugu, barne eztabaidaren ondorioz eratzen joan den antolaketa jarraituz. Orain, bi urtez gure artean aztertu ditugun gaien ondorioz, berrikuntza ugari ezarriko ditugu. Gure ustez hau da jokabiderik zuzenena. Horrela ikusten ez dutenak beste modu batera arituko dira. Askok konprotnezu eza leporatzen digute, baina uste dugu txostenen zorroztasuna handiagoa dela talde bakoitzak bere ingurutik kanpoko arazoak aztertzen baditu.
Askoz ere aberasgarriagoa da lantzen ditugun gaiez hitz egitea. Heriotz-zigorra tortura, kontzientzi eragozpena, desagertuak, epaiketarik gabeko exekuzioak... Guzti horretaz edonorekin hitz egin dezakegu. Azal dezatela denek beren eritzia. Guk geurea azaltzen dugu.
Salaketa eta datu bilketaren ondorioz, zenbait preso politikoren egoera hobetu, desagertutako batzuk aurkitu edota ikerketa judizialak arindu ditugu. Guretzat hori nahikoa da oraingoz, ongi eginiko lana baldin bada behintzat.
A. Hego Euskal Herrian zenbat bazkide ditu AIk?
F.A. Zortzi talde ditugu, eta guztira 250 bazkide inguru. Baina horretaz gain, badira bolondres gisa aritzen direnak. Azken hauek aurrekoekin batuz gero 900 ingurura heltzen gara.
A. Noiztik zara HegoEuskal Herriko taldeen idazkari nagusia?
F.A. Ez naiz ondoegi gogoratzen baina hiru edo lau urte izango dira jadanik.
A. Gure gizarteak dituen ezaugarri bereziek zer nolako tartea uzten diote AI bezalako erakunde bati?
F.A. Egia da Euskal Herriko egoera nahiko berezia dela, baina badira mota honetako lana egiteko prest daudenak. Gure tartetxoa egiten ari garela uste dut. Estatu espainiarrean, adibidez, lehen bazkideak izan zituen herrialdeen artean Euskal Herrikoak zeuden. Elkartasun handiko herria dugu hau, eta ez gure inguruko gaietan soilik. Mugen gainetiko arazoez ere arduratzen gara.
A. Zer nolako harremanak dituzue Euskal Herrian funtzionatzen duten ekimen herritarreko talde desberdinekin?
F.A. Onak. Begirune handia diegu mota honetako ekimenei. Hala ere, esan behar da guk ez dugula inolako harreman berezirik hauetako inorekin. Behin baino gehiagotan saiatu izan dira zenbait komunikabide AI eta Amnistiaren Aldeko Batzordeak nahasten, biak bat izango balira legez. Eta guk ez dugu loturarik beraiekin. Beraiek ere preso politiko batzuen alde aritzen dira, baina guk arlo gehiago ere ukitzen ditugu, eta beste funtzionamendu bati jarraituz. Berdin gertatu zaigu duela gutxi Bakearen Aldeko plataforma zibikoarekin. Partaideen zerrendan AI agertzen da partaide gisa, eta guk ez dugu zerikusirik izan plataforma horrekin. Gure artean ideologia eta alderdi guztietako jendea dago, eta ezin gara horrelakoen bultzatzailetzat azaldu. Guk beste maila batean lan egiten dugu.
A. Zertan ari zarete lanean une hauetan?
F.A. Laster hasiko dugu indigenismoari buruzko kanpaina bat. 500. mendeurrena betetzen dela eta, inoiz egin den sarraskirik handienaren salaketa egin dugu. Izan ere, badirudi askok punto hori ahaztu egin dutela. Gainera, gaur egun ere indioen egoera oso latza da. Indarkeriak egiten dira oraindik, eta inork ez du ezer esaten.
Amagoia Iban

NORTASUN AGIRIA
36 urte ditu iruindar honek
Gaztetan boy scout-a izan zen, eta ondoren gazte talde anitzetan egon zen
1978tik da Amnesty Internationa:-eko partaidea
Bere ametsa: egunen batean AI bezalako erakundeak alferrikakoak bihurtzea giza eskubideak guztiz gordetzen direlako
Betidanik izan du Latinoamerikari buruzko jakinmina
Mekanikaria, fabrika batean lan egiten du, muntaketan
Hegoamerika osoan zehar bidaiatu du
Amagola Iban
34-38

GaiezGizarteaGiza Eskubi
PertsonaiazARMENDARIZ3
EgileezIBAN1Gizartea

Irakurrienak

Matomo erabiliz

Antonia Manot hil da, frankismoak fusilatutako ‘Txiki’-ren ama

Lander Arbelaitz Mitxelena

Turismoaren kontrako tradizio baten jatorri historikoaz

Gorka Bereziartua

Dantza utzi du lagunek burla egiten diotelako

dantzan.eus | Oier Araolaza

Utopiak literaturatik eta euskaraz elikatu nahi? Uda honetan bi aukera dituzu

Zigor Olabarria Oleaga

"Semearena gertatu baino lehen ere, jendeak ikaragarri lagundu zidan hemen"

Miel Anjel Elustondo

“Akainak gaitza kutsatzeko denbora behar du, egunean bertan kenduta ez dago arriskurik”

Mikel Garcia Idiakez

Azkenak

2024-07-23 | Ahotsa.info

Lizarrako txosnak erdigunean nahi dituztela aldarrikatu dute UPNren bazterketaren aurrean

Lizarrako Udalak datozen jaietarako aurreikusia dagoen jai herrikoien egitaraua arriskuan jarri du. Txosnak erdigunetik kendu eta urrun eta baztertua dagoen zonalde batera eraman nahi ditu.

2024-07-23 | Aiaraldea | Oihane Ozaeta Fernandez

Arabako diputatua zen Modesto Manuel Azkonaren hezurrak bere sorterrira itzuli dira, 88 urteren ostean

1936an fusilatu zuten frankistek, une horietan Arabako diputatua zela, eta herriko beste 42 fusilatuen hilobian bertan sartu zituzten Manuelen gorpuzkinak.

2024-07-23 | Gedar

Ia 100 pertsona migrante bizi izan dira Berango eta Getxo arteko baso batean

Iazko urritik eraiki dituzte hainbat kokaleku jatorri magrebtarreko ia 100 lagunek. Poliziak duela hainbat aste jaso zuen haiek basotik botatzeko agindua.

2024-07-22 | Jon Hidalgo Gereñu

AEBek “portu humanitarioa” kenduko dute Gazatik, bertatik laguntzarik ia sartu gabe

25 egun baino gutxiagoz egon da martxan hasieratik polemikoa izan zen portua. “Distrakzio neurria” izan dela salatu dute eragile ugarik.

2024-07-22 | Julen Ugartemendia Carcedo

Milioika migratzaile esplotazioaren eta eskubide gehiegikerien biktima, Europako nekazaritza-sektorean

Langile migratzaileek indarkeria, lanaldi luzeak eta ordainketa eskasak modu ohikoan jasaten dituzte, Europako bederatzi estatutan egindako ikerketa baten arabera. Gutxienekoa baino soldata baxuagoak jaso ohi dituzte ia estatu guztietan, eta emakumeek are soldata baxuagoak.

2024-07-22 | Manex Usarralde Garmendia

Greba egingo dute asteartean Iruñeko FCC-ko langileek, Iosu lankidearen heriotza salatzeko

Lan istripuz 33 pertsona hil dira Euskal Herrian aurten. Azkenekoa, Iruñeko sanferminetan garbiketan lanean ari zen Iosu izeneko langilea. Kamioiaren gainetik erori zen eta hartutako golpe larriaren ondorioz hil da. LABek FCC (Iruñerriko Mankomunitateko... [+]

2024-07-22 | Axier Lopez

Itsasargia

2024-07-22 | Axier Lopez

Turismoaren norabidea alda

2024-07-22 | Julen Ugartemendia Carcedo

Bidenek uko egin dio hauteskundeetarako hautagaitzari, eta Kamala Harrisen alde egin du

“Indar guztiak presidente karguan zentratzea” erabaki duela adierazi du, eta Kamala Harris presideneteordeari “babes eta abal osoa” eskaini dizkio. Harrisek baieztatu du bere hautagaitza aurkeztuko duela Alderdi Demokratak presidentegai izendatu dezan... [+]

2024-07-22 | Lander Arbelaitz Mitxelena

Antonia Manot hil da, frankismoak fusilatutako ‘Txiki’-ren ama

Antonia Manot hil da 95 urte bete berritan, bere seme Diego Paredesek sare sozialetan jakinarazi duenez.

2024-07-22 | Olaia L. Garaialde

Hondakinak tratatzeko Artaxoako planta itxita mantentzeko agindu du Nafarroako Justizia Auzitegi Nagusiak

Nafarroako Ecofert Sansoain enpresa itxita dago 20.000 tona hondakin toxiko legez kanpo jasotzeagatik Zubietako (Gipuzkoa) erraustegitik eta Tuterako (Nafarroa) Oleofat enpresatik.

2024-07-22 | Gorka Bereziartua Mitxelena

Turismoaren kontrako tradizio baten jatorri historikoaz

2024-07-22 | Manex Usarralde Garmendia

Hamasei hondartza itxi dituzte asteburuan Lapurdin, uraren kalitate eskasagatik

Horrez gain, Biarritzen ostreopsisa atzeman dute, itsas alga toxiko mikroskopiko bat, eta karabela marmokak agertu dira Donostiako kostaldean.

2024-07-22 | Joanes Tovar Torres

Kuadrilla aztergai

2024-07-22 | Olaia L. Garaialde

Atsedenerako eskubidea eta beharra aldarrikatu dute zaintza arloko langileek Donostian

Manifestazioa egin dute etxeko eta zaintza arloko langileek igandean, hainbat eragilek deituta. Hitzarmenen premia eta aisiarako eskubidea aldarrikatu dituzte, oztopo burokratikoak salatzearekin batera.

Eguneraketa berriak daude