"Garbizale Izateagatik, Aukera Berriak Ez Nituzke Baztertuko"


2007ko otsailaren 21ean
Jesus Mari Errasi, Arrasateko Korporazio Koopeartibaren Kongresuko eta Fagor kooperatiboko lehendakariari elkarrizketa
Jesus Mari Errasti
"Garbizale Izateagatik, Aukera Berriak Ez Nituzke Baztertuko"
Arrasate Korporazio Kooperatiboaren Kongresuko eta Fagor kooperatibako lehendakaria dugu Jesus Mari Errasti. Badirudi urte berriak hainbat aldaketa ekarri dituela antzinako Arrasate Talde Kooperatibora edo, behintzat, horrela adierazi zen joan den urteko abenduan egindako III Kongresuan. AKK benetazko talde enpresariala bihurtzea da haien asmoa.
ARGIA. Zergatik aukeratu duzue "korporazio" figura taldearen epe berria zabaltzeko?
J.M. ERRASTI. Orain arteko Arrasateko Talde Kooperatiboa indartu eta formalizatu nahi izan dugulako eta, merkatu ikuspegitik aztertuta, taldea hobetzea eta berrantolatzea nahi izan dugulako. Honen bidez, kanpo merkatuan batasun irudia izateko asmoa dugu. Hauxe da, epe luzera, gure estrategia. Azkenean, berregituraketa berri honi "Arrasate Korporazio Kooperatiboa" deitu diogu, amankomuneko helburuak, Zuzendaritza eta estrategia erabiltzen duten enpresen korporazioa garelako, baina kooperatikoa izaten jarraitzen dugu.
Korporazio berri honetan egin den aldaketarik garrantzitsuena eskualdeko taldeetatik talde sektorialetara eman dena izan da. Eskualdeko taldeek sektore berdineko enpresen arteko harremanak oztopatzen zituen edo behintzat, harreman honek zailak ziren. Askoz ere errazagoa da bezero, teknologia edota produktu berdina duten enpresen arteko harremanak. Horiek dira guk Talde Sektorialak deitzen ditugunak. Honek duen helburu garrantzitsuena da bezeroei eta merkatuei aktibitate enpresarial bakarra eta hobea aurkeztea. Prozesu honetan talde sektorialen eta eskualdeko taldeen abantailak hartzea nahiko genituzke.
A. Eskualdeen baztertze horrek eta sektorializatzeak, ez du ekarriko eskualdeen desoreka?
J.M.E. Kontuan izan behar da eskualde bakoitzak errealitate desberdinak bizi dituela. Herri batzuetako taldeak oso finkatuta daude, eta esperientzia luzea daukate ere. Eskualde batzuk dira besteak baino handiagoak dira... Nik uste dut bilakaera horretan arazoak ager daitezkeela, leku batzuetan, adibidez, sektore horiek ez direlako oso garbiak izango. Edo eskualdeko taldeak indar asko izanda eta afinitatea ez bada oso argia, aldaketa horrek ez ditu nahi bosteko abantailak emango. Gerta liteke baina prozesua geldia eta malgua izango da.
A. Zuzendaritza batua ere aipatu duzu. Zer suposa dezake halako estrategia batek? Ez al da autoritarismoa eta hierarkizazioa nolabait formulizatzea?
J.M.E. Ez Zuzendaritza bateratua aipatzen dugunean, ez du diktadura bat ezarriko dugunik esan nahi. Korporazioa, antolaketaz, aparte, batez ere, lehen aipatutako epe luzerako estrategian datza. Orain arte talde kooperatiboak hutsune batzuk betetzeko sortu ziren bezala, banku bat edo seguruak, beste euskarri hau asmatu dugu beste koperatibei eta abarrei laguntza eskaintzeko. Honen bidez, kasurako, inbertsioak ere bideratuko dira Kartera Sozietatea figurapean. Zentzu honetan, Kongresuko Komisio Iraunkorra gobernu organua izango da. Orain arte ere, gobernu organua egon da eta funtzio hori betetzen zuen.
A. Eta dena, batez ere, europar merkatu bakarrean irudi trinko eta bateratua emateko.
J.M.E. 109 kooperatiba bildu gara, bertan 20.000 pertsonak egiten dute lan eta aurreko urtean 300.000 milioiko fakturazioa lortu dugu. Hori nola aurkeztu datorren urtean? Merkatu bakarrean? Talde sektorial batzuk enpresa bakarra bailitzan aurkeztuko dira, produktu edota zerbitzu berdinak eskainiz, baina Taldeak, sektorialak eta denak, ekimen bateratuak aurkeztu behar ditu, denon interesen araberakoa.
A. Bestetik, efikazia enpresarialaz hitz egin duzue argi eta garbi azkenengo Kongresuan. Honek kapital enpresa klasiko baten itxura hartzen ari zaretela esan nahi du?
J.M.E. Ez, ez da hori. Azken finean, sozietatea izan edo kooperatiba izan, merkatuan bizirauteko konpetentea izan behar da. Efikaziaz hitz egiten dugunean horretaz ari gara, konpetentzia hori barneratzeko bitartekoak jartzeaz. Beste gauza bat da enpresa mota, bokazioa edota estiloa. Efikazia enpresa guztietarako baldintza eta exigentzia da. Oso printzipio politak izan ditzakegu baina efikazia eta errentabilitatea luzera egiteko beharrezkoa dira.
A. Bestetik, Euskal Herriko egungo krisi egoerak, automozioan edota erraminta makinan batez ere, nola eragin dezake prozesu horretan eta, etorkizunari begira, Korporazioan?
J.M.E. Egia da, prozesua aurrera eramateko bide onetik joan behar dugula, hau da, trabatu gabe. Krisi egoera hau ez da momentu egokiena aldaketak egiteko baina nik esango nizuke prozesua beharrezkoa dela, edo behintzat, etorkizunerako garantia eta aukera gehiago ekarriko dituela.
A. Hor ere, lehen aipatu duzun Kartera Sozietateak garrantzi handia izango du, inbertsioen bideraketaz arduratuko bait da.
J.M.E. Oraindik ez da gauzatu baina nahiko proiektu hurbila da. Oso egokia da hemendik aurrera edozer egiteko kapitalaren beharra izango dugulako, burutu beharko dugun garapena abiadura handikoa izango bait da, behintzat orain artekoa baino handiagokoa. Oraindik proiektua sakondu eta zehaztu beharko da baina badakigu egokia eta interesantea dela.
A. Ildo horretatik ere, Birmoldaketa Fondoa interesatea izango da doikuntza edo ajuste desberdinak jasaten ari diren Korporazioko enpresetarako.
J.M.E. Interkooperazio Fondo Zentrala korporazioko talde guztien figura da eta elkartasun irizpidepean eratu da, elkarren arteko laguntzarako, alegia. Funtzioari dagokionez, birmoldaketa jasaten ari diren enpresei laguntzea izango da fondo honen helburuetariko bat. Kooperatiba bakoitzak emaitza desberdinak dituelako eta kooperatiba baten egoteak horrelako abantailak izan behar ditu, hau da, elkar laguntza. Korporazioko koopetariba guztiek euren emaitzen %10 jarriko dute Fondoan, Lankide Aurrezki Kutxak ezik, azken honek %20 jarriko bait du. Honen helburua proiektu berrietarako, egoera larrietarako... diru fondo bat edukitzea izango da.
A. Zer gertatuko da Kontsellu Sozialekin eta Kooperatibisten Taldearekin?
J.M.E. Proiektua lehen aipatu dudanarekin justifikatu da. Enpresak nola antolatu merkatuan duten egoera hobetzeko, hau da, norabide enpresariala aurkeztu da. Justifikazio honek ez du esan nahi beste guztia desagertuko denik. Beti esan dugu gure aktibitatea enpresariala eta soziala izan dela.
Organuaren garapenari dagokionez ez dira gauza gehiegi formalizatu edo orrietaratu eta estatutuetan derrigorrezko organuak jarri dira. Lehentasunak eskematikoki zehaztu ditugu. Kongresuan ere, gai horretaz hitz egiten egon ginen eta ikusi beharko da sozio/langileek nola parte hartu behar duten proiektu berri honetan.
A. Perestroika kooperatibo honekin ez al da mugimendu kooperatiboa desideologizatzen?
J.M.E. Proiektua aurrera eramateko dauden lehentasunak edo baloreak dira ideologia. Momentu honetan ez gaude hori eztabaidatzen, baizik eta nola antolatu behar den taldea.
Garai horretan ez genekien Europarekin zer suertatuko zen. Gaur egun, beste ideia batzuk sortzen dira, beste aukera batzuk dituzu. Nik uste dut zerbait galduko dela bidean baina kooperatibismoak dituen parte hartze eta bizitasuna mantentzeko zein metodologia edota tresnak erabili behar diren aztertuko ditugu.
Beste errealitate bat bizi dugu gaur egun. Mundua zabaldu egin da eta orain arte nahiko originalak baginen estatu mailan, gaur egun originalak gara baina mundu mailan. Ez dakit zer sor liteke hemendik aurrera baina guk betebehar edo balore batzuk ditugu eta garrantzitsuenetarikoa barne demokrazia eta horrek dakarren interlana edo proiekzio soziala da. Baina nere beldurra da jarrera garbizale horiek mantentzeagatik garatzeko aukerak galtzea. Euskal Herri mailan, gai garen neurrian, lan egiteko konpromezua daukagu eta horretarako eta garapenerako beste alternatiba eta aukerak batzuk agertzen badira, nik ez nituzke baztertuko.
A. Orain arte Arrasate Talde Kooperatiboak bi zutabe nagusi izan ditu. Bata kontzentzu soziala izan da eta bestea potentzia finatzariaren metatzea. Bi zutabe horiek eutsiko diezue?
J.M.E. Nik uste dut baietz. Esan dudana, gure printzipioak edo ideologia galtzen ari al gara? Benetan, nik uste dut, galtzaile handiak izango garela horrelakoak galtzen ditugunean.
Myriam Gartzia

NORTASUN AGIRIA
1946 urtean jaio zen Aretxabaletan. 1963an hasi zen lanean Taldeko enpresa batean. Aretxabaletako alkatea izan da. Futbolzalea, Aretxabaleta taldearen partidu guztietara joaten da. Mendia izugarri gustatzen zaio, eta lagunekin basoerdiak edaten ere oso gustora ibiltzen da.
35-38

Gaiez\Ekonomia\Kooperatiba\MCC
Pertsonaiaz\ERRASTI3
Egileez\GARTZIA3\Ekonomia

Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude