Joxe Ramon Zubimendi: «Irratinobelaren arrakasta euskararen erabilerandatza»


2021eko uztailaren 19an
Joxe Ramon Zubimendi, irratinobelako zuzendariari elkarrizketa
Joxe Ramon Zubimendi: «Irratinobelaren arrakasta euskararen erabileran datza»
Euskadi Irratiak otsailaren 10etik 23ra bitartean eguerdiko 12.30etan (22.00etan errepikapena) Jose Antonio Loidiren «Hamabost egun Urgainen» nobelaren irratirako egokitzea eskaini du. «Antzoki iluna» sallaren barneko irratinobela honen egokitze eta aktoreen zuzentze lanetan ibili da Joxe Ramon. Arlo honetan eginiko bigarren saioa da hau beretzat.
ARGIA. Zergatik aukeratu zenuten "Hamabost urte Urgainen" nobela?
J.R. ZUBIMENDI. Nobela honek bi alde on ditu literaturtasun aldetik. Batetik nobela poliziako bezala oso polita da alde askotatik. Badu misterio bat istorio guztian zehar garatzen dena, baina uste ez bezelako bukaera du, polita eta atsegina. Irakurtzeko ere oso atsegina da eta nobela, bezala oso ongi antolatua dago.
Bestetik euskara maila oso politekoa da, jendeari aditzera emateko oso egokia. Oso herrikoia da zentzu zabalean, erabiltzen diren hizkuntz formak oso zabalak dira, eta ate bat irekitzen du interpretaziorako.
A. Irratinobela eta nobelaren artean lotura ona ematen dela uste al duzu?
J.R.Z. Lotura baino areago esango nuke: gidoia egokitzerakoan nobela ahal den heinean bere horretan uzten saiatu naiz. Behar den egokipena egiten dut, baina betiere egilearen eskua bertan garbi ikusten delarik. Egilearen estiloari lotuta egiten dut egokiena. Kasu honetan zailtasunik handiena izan da nobelan gerora kontalaria izango denak egundoko zama duela, eta hau ez da egokia irrati nobelarako.
A.lrratinobela honek eta baita aurrerago Atxagaren lanarekin egindakoak, zein ekarpen dakarzkie euskal irratigintza eta literaturari?
J.R.Z. Batez ere lan literarioak dramatizatzeko aukera. Jendeari aditzera ematea hemengo literatur lanen balioa, oraintsu arte euskaraz irakurtzeko ohiturarik ez bait da egon. Bestetik, honen bidez euskara bizia literatur lanetan eta dramatizazioan nola erabili beharko litzatekeen agertzen da. Nere ustez arrakastaren giltza hortxe dago, euskararen erabileran hain zuzen.
AITZIBER YARZA
61

GaiezKomunikabidIrratiaEuskadi irrSaioak
PertsonaiazUBIMENDI1
EgileezYARZA1Komunikabid

Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude