«Ganaduzaleak, lege aldetik, ez gara batere babesturik sentitzen»


2021eko uztailaren 19an
Euskal Herriko kuatreroen arazoa dela eta, Juan Bautista Arruabarrena ganaduzaleari elkarrizketa.
Juan Bautista Arruabarrena, ganaduzalea
«Ganaduzaleak, lege aldetik, ez gara batere babesturik sentitzen»
ARGIA. Aralar inguruan ganadu lapurketarik izan al da azken aldi honetan?
J.B. ARRUABARRENA. Bai desagertu izan dira ale batzuk, baina ganaduzaleek askotan esaten dute harrapatu egin dizkietela. Batzuetan egia izaten da, baina gertatu izan da handik denbora gutxira aberearen hezurrak aurkitzea. Zenbait jenderen esanez ezin da fidatu.
A. Nolakoak izan dira lapurketak?
J.B.A. Egunez izaten dira, Iapurtutako ganadu hau larrean izaten delako, erdi basatia. Normalean kuatreroak beraien ganaduarekin igotzen dira mendira, eta han beraienak ez diren abereak hiltzen dituzte, erdi basatiak eta ez basatiak, denak batera behera jaitsiz. Gero, kamioietan sartu, eta lapurtutakoak banatzea besterik ez zaie falta.
A. Eta honek zenbateko diru galera suposatzen dizue ganaduzaleoi?
J.B.A. Larreko behi hat 150.000 eta 160.000 pezeta bitartean saltzen da normalean. Zalditeria 160.000 eta 180.000 pezeta inguruan ibiltzen da. Hau kontuan harturik pentsa zer diru galera izan ditzakeen behi batzuk ohosten dizkioten ganaduzaleak. Diru asko, berreskuratzen ez dena.
A. Legalki babesturik ikusten al zarete lapurketa hauen aurrean?
J.B.A. Ez, ez gara batere babestuak sentitzen.
A. Elkarte bat osatu behar duzue Aralarko ganaduzaleok, ez da hala?
J.B.A. Bai, paper ofizial guztiak lortu ditugu jadanik eta hemendik oso denbora gutxira lortuko dugu geure elkartea gauzatzea.
A. Zenbat herritako ganaduzaleak egongo dira elkarte horretan?
J.B.A. Hamalau herritakoak gara denak. Ordizia, Lazkao, Amezketa... Asko gara.
A, Berreskuratzen al dituzue inoiz laparturiko ganadu buruak?
J.B.A. Ez, inoiz ez. Orain urte batzuk Lazkaon, zaldi bat lapurtu zuten. Nafarroa aldekoak ziren lapurrak. Harrapatu ere egin zituzten baina handik gutxira kalean zeuden, ez zieten ezer egin.
Negurako asegurua ere egiten dugu, baina aseguru horrek ez ditu lapurketak estaltzen, bigarren pertsonei eginiko kalteak baizik, eta orduan guk inoiz ez dugu ezer jasotzen galdutako aberearen truke.
A. Eta ba al dakizue zer egiten duten abere horiekin?
J.B.A. Beno, oso zaila da hori jakitea, baina adibide bat emango dizut. Orain sei bat urte bi behor desagertu ziren Amezketan. Zamorako soro batean ari ziren lanean denbora gutxira. Hemendik harrapatu eta gero sareren bat eratu dute, azoka eta bitartekarien bidez saltzen joateko. Hori uste dugu ganaduzaleok behintzat.
Amagoia Iban
27

GaiezEkonomiaLehen sektoAbeltzantza
PertsonaiazARRUABARRE1
EgileezIBAN1Ekonomia

Azkenak
2024-10-17 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez die etxebizitza-alternatibarik eskaintzen Gasteizen dauden Gazako bost familiari

Gobernuak aberriratu ondoren, ia urtebetez bizi behar izan dute aterpetxeetan eta ostatu pribatuetan, eta etengabe lekualdatu dituzte. Gaur egun erabiltzen duten aterpetxea urriaren 31n utzi beharko zutela esan zieten azkenekoz, nahiz eta badirudien beste luzapen bat ezarriko... [+]


2024-10-17 | Hiruka .eus
Lan-esplotazioa eta sexu-erasoak egotzita atxilotutako pertsonen taberna margotu dute, Getxon

Hainbat emakume-langile esplotatu eta horiei sexualki eraso egin dieten jabeen taberna pinturaz margotu zuten ezezagunek domeka gauean Getxoko Areeta auzoan. Pinturaz gainera, aldarri bat ere margotu zuten ondoko horman: "Erasoen aurrean klase batasuna".


2024-10-17 | Cira Crespo
Herriaren ahotsa onartuko duzu

Gaur gauean, urriak 17, 88 urte faxistek Jose Ariztimuño, Aitzol, hil zutena. Fusilamendu pelotoiaren aurrean ez zuela isilik gelditu nahi irakurri berri dut. Soldaduei tiro egitea kosta egin omen zitzaien, behin eta berriz agindu behar izan omen zieten su egiteko. Hala... [+]


Lanaldi murrizketaren aurka agertu da Carrefour, Ikea eta Eroski parte dituen banaketa-enpresen elkartea

Espainiako Lan ministro Yolanda Diazen proiektuaren aurka agertu da Banaketa Enpresa Handien Elkartea (Anged): "Joko-arauen aldaketa" ez du onartzen.


Adur Larrea eta Gorka Bereziartua
“Haurrek errazago barneratzen dute magia eta ezustekoa”

"Erraldoiei buruzko ipuina nahi dugu, haur txiki nahiz koskortuagoentzat". ARGIAk enkargua egin zien etxekoak ditugun Gorka Bereziartua kazetariari eta Adur Larrea ilustratzaileari. Emaitza: Abentura erraldoia. Salba dezagun kalejira. "Gauza berriak probatzeko... [+]


2024-10-16 | Leire Ibar
TikTokek bazekien neska nerabeak gizonezkoen aurrean diru truke biluzten zirela

TikTok enpresaren barne-dokumentuen filtrazio batek adierazi duenez, enpresa jakitun zen 15 urteko hainbat neska zuzenekoetan biluzten zirela gizonezko helduek bidalitako txanpon birtualen truke. Sare sozialeko hainbat dokumentutarako sarbidea ahalbidetu zuen akats bati esker... [+]


2024-10-16 | Julene Flamarique
Italiak lehen migratzaileak deportatu ditu Albaniara eta Von der Leyenek ekimena Europa osora zabaltzea proposatu du

Kritiken artean deportatu ditu Italiak hamasei errefuxiatu Albanian eraiki duen "harrera-zentro" batera. Proiektua 2023. urtean erabaki zen Meloniren Italiaren eta Albaniako Ramaren arteko akordio bat izan zela eta, eta "migrazio-kudeaketak bizkortzea" du... [+]


2024-10-16 | Iñaki Murua
On Ángel!

Goiburu hori soilik irakurri eta ezinezkoa nor den edo nor zen asmatzea, baina bazen nor!

Ángel González Olvera, Mexikon ezagutu genuen duela 11 urte bertsolariok hango inprobisatzaileekin jardunaldi batzuetara gonbidatu gintuztenean. Mendi gain batean bizi zen,... [+]


Tlatelolcoko sarraskiaren aitortza

Mexiko Hiria, 1968ko urriaren 2a. Hilabete batzuk lehenago, ekainaren 22an abiatutako ikasle mugimenduak mitin bat antolatu zuen Hiru Kulturen Plazan, hiriko Nonoalco-Tlatelolco unitatean. Mexikoko ejertzitoak eta Batallón Olimpia talde paramilitarrak bildutako ikasleei... [+]


Merkatu librearen mitoa

Erdi Aroan Jaungoikoa jaun eta jabe zen bezala, garai modernotan merkatuaren eta bere lege zurrunen menpe bizi gara. Goi mailako soldata erraldoiak merkatuak zehazten omen ditu; izan ere, Iberdrola edo BBVAko CEO-en sariak beraien arloko merkatuek finkatzen omen dituzte, nahiz... [+]


Hezitopia dinagu zain

Tomas Mororen Utopia liburuko utopiarrek leitzea maite omen zuten. Hizkien bueltako hezkuntza onaren ondorioz, haurtzaroan hasi eta helduaroan ere aritzen ei ziren, inork manatu beharrik gabe, leitzen eta ikasten eta gehiago leitzen. Pentsa, aisialdia horretara emanak bizi zuten... [+]


2024-10-16 | Edu Zelaieta Anta
Bira osoa

Sandra Cisnerosek idatzitako The House on Mango Street mugaldeko liburuan pertsonaia baten txakurrak bi izen ditu: bat, espainolez; bat, ingelesez. Beharbada kontu harrigarria gerta liteke lehen begiratuan, baita liburu baterako ere, baina lasaiago pentsatuz gero ohartuko gara... [+]


Popuerzakoa

Iraileko igandeetan ohitura da gure inguruetan Erniora igotzea, Zelatunen dantzan aritzea eta txorizo muturra, edo, jatea. Eguraldi txarrenaz ere ez da jenderik falta izaten. Aurten lagunak goizago abiatu eta ni berandututa, bakarrik nindoan estratan gora, beherantz zetozen... [+]


Abdallah: Israelen lagun amerikarrek kartzelan hilik nahiko luketen libanoarra

Berrogei urte eginen du urriaren 24an Georges Ibrahim Abdallah libanoarra atxilotu eta preso sartu zuela Frantziako Estatuak, eta horrenbestez Europako preso politiko zaharrena da. Palestinaren askatasunaren aldeko militantea, Libanoko Frakzio Armatu Iraultzailearen sortzailea... [+]


Eguneraketa berriak daude