"Publikoa aldatu egin da»


2021eko uztailaren 19an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Mattin Treku bertsolariaren omenaldia dela eta, Euskal Kultur Erakundeko Daniel Landarti elkarrizketa.
Daniel Landart, Euskal Kultur Erakundekoa
"Publikoa aldatu egin da»
ARGIA. Mattin, irriaren erregea?
DANIEL LANDART. Iparraldean behintzat Mattin zutitzen zelarik bertso bat kantatzeko, bere gorputzak, bere kurritzeko manerak, hori guziak jadanik piska bat irria sortarazten zuen. Horretan uste dut teatrolari lana ere landu zuela. Baina, bere bertsoetan gai serioak irriarekin itzulikatzen zituen baita ere. Nahiz eta denok badakigun arriskugarria izan daitekeela eta batzuetan, urrunegi joan zela.
A. Hil ote da bertsolaritza Iparraldean Mattin eta Xalbador joan ondotik:
D.L. Ez dut batere uste. Baditugu oraindik bertsolariak, eta izanen ere. Xalbadorren liburuak, bereziki, irakurtzen ditugularik, harrituak gelditzen gara; baina ez pentsa hasierako Xalbador bertsolaria, azken urteetako bera zenik. Eta gure beste bertsolarietan, ez dut izenik emanen, badira ere onak.
Orokorki hartuz, bai Iparraldean eta bereziki Hegoaldean, azken urteetan bertsolariak urrats handiak egin ditu. Gaurko bertsolariak, aurrekoekin konparatuz hobeak direla uste dut.
Publikoa gainera aldatu egin da. Publikoak biziki kasu gehiago egiten dio bertsolariak esandakoari. Hortakotz, gaur egun bertsolari izatea askoz ere zailagoa da, duela zenbait urte baino.
A. Mattinek ez zuen maite bertsoak idaztea, zergatik?
D. L. Lehendabizi, lan zaila izaten delako. Hala ere, «Etxe xokotik dantzari" liburuan, bertso politak badira. Konparatzen badugu «Ahal dena" bere lehen liburuarekin, han hemenka kantatu bertsoak, Aita Zabalak liburura aldatuak; azkenekoak hobeak dira, hots, idatzitakoak. Eta bigarrenean idatziak dira, kantatuak baino.
A. Pastoral bat idatziko ote da inoiz, Mattinen gainean?
-D.L. Nork erranen zuen bat izango zela, Xalbadorrez?
A. Zer diozu omenaldiaz, tenorean heldu zaio?
D. L. Beti kasu egin behar zaio omenaldi hitzari. Hala ere iruditzen zait hamar urteren buruan, Mattinen ohorez egun batzu muntatzea aberasgarri dela; ez atzera begiratzeko, duela hamar urtekoari atxikitzeko baino. Gauzak poliki egiten badira, bai mintzaldi, bai erakusketa, bai harri baten lantzea... Eskultore batek hilabeteak pasatu ditu lan txukun bat prestatzen, Herriko Etxeak baratze bat eskainiko dio harri horri, liburu bat agertuko da bestalde. Beraz omenaldi hori aberasgarria da kulturarako. Omenaldiek hori izan behar dute.
Mikel Asurmendi
47

GaiezKulturaKultur ErakEKE
GaiezKulturaBertsolaritBertsolariaTREKU1
GaiezKulturaEkitaldiakOmenaldiak
PertsonaiazLANDART1


Azkenak
2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Amillubi proiektuak lehen urtea ospatuko du abenduaren 1ean

Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]


Gazako %36 guztiz suntsitu dute, base militarrekin lurraldearen kontrola segurtatzeko

Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]


2024-11-22 | Andoni Burguete
Etekin egarriak itotzen duenean

Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]


Planifikatzen ez duen Nafarroako Energia Planaren kontra alegatu dugu

Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.

Gobernuak aurkeztu... [+]


2024-11-22 | ARGIA
Languneko zuzendari Lohitzune Txarola
“Hizkuntza gutxituen pisu ekonomiko eta estrategikoa aldarrikatu nahi du Langunek”

Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]


2024-11-22 | Estitxu Eizagirre
Biriatuko Arbolaren Besta hemen da

Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]


Euskarazko testuak ahots bihurtzen dituen patrikako gailu inteligentea merkaturatu dute

Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]


2024-11-22 | Antxeta Irratia
“Feministon aurkako oldarraldia” gelditzeko indarrak batu dituzte Lizuniagan

Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]


2024-11-22 | Gedar
Espainiako Gobernuak ez ditu harremanak apurtu Elbit Systems armagintza-enpresa sionistarekin

Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]


2024-11-22 | Joan Mari Beloki
Errusofobia lehen eta orain (II)

Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]


Gemma Piérola
“Historiak ezin du ezikusiarena egin gu protagonista garen eguneroko arazo horien aurrean”

Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]


Añube
Elkar besarkatzeko musika

Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]


2024-11-22 | Sustatu
Euskarazko esamoldeak baloratzen lagundu online galdetegi honetan

Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.


2024-11-22 | Julene Flamarique
Voxen aurka Bilbon protesta egiteagatik auzipetutako zortzik ituna egin dute Fiskaltzarekin eta bat epaiketara joango da

Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]


2024-11-22 | Ahotsa.info
Saskien bidez Nafarroako euskalgintzari inoizko ekarpenik handiena egingo dio Errigorak: 230.000 euro

 Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.


Eguneraketa berriak daude