«Irakasle Asoziatuen arazoan azken galzailea euskara izan da»
Andoni Iriondok 18 urte daramatza Euskal Herriko Unibertsitatean eta azken urte korapilotsu honetan Euskara Errektore ordea izan da. Ikastolen sorrera oso hurbiletik ezaguturik, Ingenieritza Eskolara heldu zenean bertatik euskara eta euskal giroa bultzatu zuen. Hasieratik Euskara Batzordeko kidea izan den honek Irailean bere kargua uzteko asmoa du. Bitartean, unibertsitateak erlojuzko lehergailu bat dirudi.
Unibertsitatea, nire ustez, horren gainetik egon beharko litzateke. Gaur egun, bakoitzak nahi duen iritzia bota dezake, behintzat buru gainean espata bat izan gabe. Zoaz beste erakunde publiko batera. Talde politiko batekoa edo bestekoa zara, ezin duzu zure iritzia bota. Hor duzu Gorordoren kasua. Baina Unibertsitatean bai.
Patxi Aldekoaren izena aipatu da ere baina ez dakit... balorea izan behar da.
Bestetik, lehen aipatutako hiztegi teknikoa izugarri garrantzitsua da. Aurten beste bost zentrutan dagozkien disziplinen hiztegi teknikoa landuko dute. Euskaraz egiten den tesi bakoitzeko 500 edo 600 hitz sortu behar dira baina hitz tekniko hoien sorrerak oinarri linguistiko egokia izan behar du. Gero, beste arazo bat izaten da epaimahai euskalduna aurkitzea, baina beno... Batzutan esatea asignatura hau eta beste hau emango ditut euskaraz, ondo dago baina gauzak ondo eraikitzeko oinarri gogorrak jarri behar ditugu eta gure oinarriak hiztegi teknikoa eta testugintza lantzea dira. Oso zaila da. Askotan esaten da Euskal Herrian kokatutako erdal unibertsitatea dela hau. Hori egia da, eta ez bakarrik legedi aldetik.
HAEEkin (Herri Arduralaritzaren Euskal Erakundea) hitzarmena sinatu eta gero maila desberdinetako euskarazko ikastaroak antolatu ditugu, batzuk liberatu dira eta euskara ikasten ari dira buru belarri. Konturatu ginen, astean hiru orduko ikastaroekin ez zela ezer konpontzen, afariketan edo jolasean ibiltzea zela. Oso serio hartu dugu arazo hau. Nahiz eta teorikoki 5 urtetan AZP guztia euskaldunduta egon, beti bezala oso zaila izango da baina ekingo diogu gogor.
Nik, behin, galdera ingenuo bat egin nuen, AZPkoei eskatzen badiogu euskalduntze prozesu baten sartzea, irakasleei zergatik ez? Eta, agintariei zergatik ez? Egin nuen horrelako saiotxo bat, baina ez dut arrakastarik izan. Irakaslegoarekin zerbait egin beharko genuke, hemendik aurrera ikasle kopurua beherantz doalako eta gaur egun 10 talde badaude, hoietatik bat euskalduna izanik, bihar 2 talde euskaldunak eta 7 gaztelerazkoak izango ditugu. Irakaslegoa sobran egongo da. Behar dugunean ingeles ikasi, ikasten dugu. Politikoei berdina esaten diegu. Biharko errektoreari esan behar zaio zu izan behar zara katedraduna eta euskalduna zergatik ez? Ipini beharko zen horrelako gauzaren bat estatutuetan.
UEUk egin du hor lan handia. Eta hiru hasi ziren. Militantismoak eragin itzela du, badakigu zer den euskararen alde lan egin eta duro bat ez kobratu. Baina militantismoz ezin da beti bizi, hori instituzionalizatu behar da, forma eman behar zaio, profesionalizatu eta ordaindu. UEU izan da benetako euskal unibertsitatearen islada. Baina EHUn arazoa ikaragarria da.
Bestetik, hemen entzuten nituen gauzak harritu ninduten. Errektore bati delitu bat burutzearen eskakizuna. Kontrato laborala, figura bezala, ez dago EHU n. Ez nintzen sartu ikusten nuelako ere, euskara izango zela azken galtzailea. Euskara Batzordean ere bronkak, eta gainera euskararen alde lan gehien egiten zutenengandik. Euskararentzat atzerapauso izugarria izan da.
NORTASUN AGIRIA
Mendaron jaio zen 1926an
Ingenieritza Industrialean doktore da
Akademikoak ejekutibo txarrak direla dio
Ikastolen prozesuan 11 urte eman zituen
4 000 hitzen hiztegi teknikoa burutu zuen
Ingenieriek buru kartesianoa dutela uste du
EGINeko Kontselu Fundatzailearen kidea da
50 ingenieri proiektu euskaldun zuzendu ditu
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]
Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]