"Materialea deskribatzea erraza da, zergatia jakitea izugarri zaila"
Abentura izpirituak eramango zuen, dudarik ez dena, 16-17 urteko mutil kozkorra zela, aranzadi Kultur Elkartera, Espeleologia espezialitateko sortzaileetako harek, ordea, lanean topatu zituen baserritar eta artzainengan ikusi zuen ikerketagairako altxor preziatua. Gaur egun, artzainen bizimoduaz, nekazaritza tradizionalaz eta bi arlo hauei dagozkien eratorriez Euskal Herrian gehen dakiena denari inork gutxik egin ahal izango dio uko.
Esperientzia rnedio, aurre-historia arras erakargarria eta liluragarria bazitzaidan ere, nere hasierako asmotan murgiltzeko irrikitan, espeleologia orokorra gustokoa zukeen jendeari deialdia zabaldu nion mendi federazioaren bitartez.
48 bat lagun elkartu gineneko bilera hartatik sortu zen Aranzadiko espeleologia sail berria. Aluminiozko eskilara justu ezagutu zuten espeleologoen erreleboa jaso nuen neuk. Harrez gero, teknologia berriekin asko aldatu dira gauzak.
Taldea sortu berri, Euskal Herriko hainbat herritako ur banaketa (euria egin bai, baina urik ez) ikertzeari ekin genion Diputazioaren aginduz. Gai honek lotura zuzena zuen kobazuloekin, bertako baserritar eta artzainekin, hauek bait ziren, nork bere txokoan, lurraldea hobetoen ezagutzen zutenak. Lan honetan piska bat sakontzen hasi nintzen orduko konturatu nintzen gure galderei erantzuten zieten pertsona hauek beste mundu bat osatzen zutela, ikertu beharreko hesparru bat nuela begi bistan, gure informatzaileetarik askori, 80-90 urte izanik, desagertu baino lehen testigantza, bizi izan zituzten esperientziak jaso behar genizkiela. Soldaduskatik bueltan, belaunaldi berriek tira egingo zutela ikusita, espeleologiari utzi eta mundu berri horri begira jarri nintzen, gaur arte.
A. Gipuzkoako "Etniker" taldearen sortzaileetariko bat zara.
F.L. Joxe Miel Barandiararen zuzendaritzapean sortu zen. Idazkaria izana banaiz ere, urtebetetik honuntz ez dut zerikusirik talde horrekin.
Aranzadin bezala, Eusko Ikaskuntzan ere bada etnografia saila 1978. urteaz geroztik. Guk Joxe Miekin generaman bidean, "Etniker", proiektua Aranzadiren barruan kokatzen zen, zentzu horretan ni ere talde horren sortzaileetariko bat nintzen.
1986 urtean ordea, Aranzadin argitaratzen genuen errebista, 55etik 85era kaleratu genuena hobe esanda, "Anuario de Eusko Folklore", bere fundatzaile den Joxe Miel Barandiaranek sortu zen taldearen magalera itzuli nahi zuen. Guk hien arteko lana izan zedin proposatu genion Joxe Miel Barandianari eta oso ongi iruditu zitzaion. Azken finean Aranzadik Eusko Ikaskuntzak baino ale gehiago argitaratu zituen bere poltsikotik dirua jarrita, ez zen bidezkoa Aranzadik egindako lana erabat bazterrera uztea. Baina Eusko Ikaskuntzako zuzendaritzak ez zuen oso begi onez ikusi koedizioa eta bi bat ale kaleratu ondoren, aldizkaria erabat beren eskutan nahi zutela adierazi zuten. aldizkariaren jabe eta ordezko izan nahi zutela.
Aranzadiri, horrela, bere baitan egindako lanak eta kanpotik zetozkionak argitaratzeko bideak ihesi egingo zion, guri ere bazegokigun zeozer kentzea iruditzen zitzaidan, baina horixe bera da demokrazia bozketa egiten denean, geratzen zaizun irtenbide bakarra aktaren batean ez zinela ados jasoa izaten da.
Antzeko bidetik jo zuten "Etniker" taldeek, piskanaka hauen indarra Eusko Ikaskuntzaren eskutara pasa ziren. Halako batean idazkaria ez zegoela bozketa bati ekin zioten, ni gutxietsita sentitu nintzen eta hauekiko interesa galdu nuen. Aranzadik ordutik, iaztik zehatz esanda, ez du zerikusirik «Etniker» taldeekin, hasieran fundatzailea izanda ere, Eusko Ikaskutzaren baitan dago, beraz. Ongi iruditzen zait hala ere, euren bidea jarrai dezaten, beren lanak egin ditzaten.
Inkestaren teknika urteen poderioz ikasten da. Lan horretako galderak formulazio zailekoak dira esperientzia gutxiko pertsonentzat, ez da nahikoa informantea ona eta borondate haundikoa izatea, inkestagileak gauza izan behar du galdera nola egin behar den konturatzeko. Nere egoskorkeria bezala uler duiteke akaso orain esan dudana, baina aspaldi erabakia dut ez nagoela borrokrako prest. Hala ere, hainbeste urtetan sua piztuta mantentzen duenari etorri berrick, lanak burutu ote dituen aparte. besterik gabe kentzea...
Ganzak erlatibo bihurtzen dira denbora tartean dagoenean, hartutako mina desagertu egiten da, denontzako lekua ikusten duzu, elkarrekin lan egiteko modua.
Ez dut uste hakar bat soilik denik Barandiaranen ondasun espiritualaren ordezkoa. Bere inguran urtetan egon garen pertsonak. bere metologia jaso dugunak, metodologiarekin konforme ez bageundeke ere, baina materialeak utzi eta sintesia posible egingo genukeenak ginateke ordezko zuzenak.
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]
Duela 40 urte sortu zen Geronimo Uztariz Institutua, Nafarroako Historia beste era batera ikertzeko eta zabaltzeko helburuarekin. Jende anitza bildu du lau hamarkada hauetan, eta gai ugari ikertu ditu denbora horretan. Historialari gazteak ere batu zaizkie. Zahar eta berriaren... [+]
Aspaldi ezagutu genuen gaur gaurkoz Añube taldeko abeslari den Aitor Bedia Hans. Garai berean adiskidetu ginen egun Añube taldeko gitarra jotzaile ohia den Beñat Gonzalezekin. Unibertsitateko garaian izan zen, Debagoienako bi gazteak musika zainetan... [+]
Bi irakasle eta ikerlarik inkesta jarri dute sarean, euskarazko esamolde batzuen inguruko datuak biltzeko. Bost minutu hartuko dizu betetzeak baina adi, bi galdetegi daude, egun bakoitian jaio bazara 1A betetzeko eskatzen dizute, eta egun bikoitian jaioa bazara 1B delakoa.
Euskarari Puzka azken kanpainan 16.000 saski saldu dituzte, eta euskararen alde lan egiten duten elkarteentzat bideratuko zaie lortutako etekina.
Atxuriko irakasle eta ekintzaile batek uko egin dio akordioari kontzientzia arrazoiak direla eta. Voxek bost urteko kartzela-zigorra eskatzen du auzokidearentzat, Fiskaltzak aldiz zazpi hilabeteko espetxe-zigorra hauteskunde-delituagatik eta hiru hilabeteko isuna mehatxu... [+]