HORDAGO TALDEA: AMERIKAR GAUTXORIEN ALAIGARRI


2007ko otsailaren 21ean
Idaho estatuko HORDAGO musika taldekoei elkarrizketa.

Ameriketara joan nintzen xentimorik gabe (5)
HORDAGO TALDEA: AMERIKAR GAUTXORIEN ALAIGARRI
Idahotik Euskal Herrira etortzen diren euskaldun gazteek berehala bereganatzen dituzte hemengo ohiturarik hoberenak: poteoa, goizaldeko patata-tortila, partyak, berbenak...Aipatutoko estatu honetan eta aldamenekoetan euskal musika promozionatu ez ezik gaupasa zaleen kopurua handitu ere egiten ari den HORDAGO taldeak, euskal festei orain arte ez zeukaten astindu gautiarra eman die, gure inguruko herririk festazaleenak izan dezakeen giro berbera lortuz.
GALDERA.- Zer dela eta osatu duzue Hordago taldea?
ERANTZUNA.- Gutariko batzuk Euskal Herrian egonak gara eta hango giroa ezagutu genuenez, hemen ere euskal ospakizunetan halako zer edo zer egin behar zelako bildu ginen gero Hordago musika taldea osatu genuenok.
G.- Erraz lortu al zenuten taldea osatzea?
E.- Boisen Oinkari dantza taldea daukagu, Estatu Batuetan dauden euskal dantza taldeetan ezagunena, eta talde honetako zenbait partaidek urtebete eman genuen musika taldea sortzearen ideiari bueltaka. Azkenean 87an ausartu ginen eta estraineko aktuazioan sei kanta besterik ez genuen jo.
G.- Ba al zenuen lehendik esperientzia musikalik?
E.- Bakoitzak bere aldetik eginak zeuzkan bere lanak, baina serio samar ibilitako bakarra Edu tekladu eta saxoa jotzen dituena da; izan ere eskolako jazz taldean jotzen bait zuen. Gainontzekoek, norberak bere etxean jotzen zuen.
G.- Eta zergatik Hordago izena?
E.- Hordagoko partaideak Oinkari dantza taldekoak ere bagara; beraz, aspaldiko ezagunak. Halako batean musean ari ginela, bakarren bat hordagoka hasi eta bromak broma, izena gustatu eta horixe bera jartzea erabaki genuen.
G.- Zein ospakizunetan hartzen duzue parte?
E.- Gehienbat estatu batean eta bestean eratzen diren euskal festetan. Antolatzaile gehienek oso ondo erizten diote larunbat gaueko festari bukaera berbena batez ematea. Izan ere, hiritar amerikarrak diren gazteak festa hauetara erakartzeko era probetxugarria bait da. Hartara gazte hauentzat, euskal festek beren guraso euskaldunen ohiturak berritzeko ez ezik (harrijasotzaileak, aizkolariak, dantza txapelketak...) parranda ona bat egiteko aitzakia ere badira. Euskal festek, gazteen aldetik batipat, gorakada handia izan dute berbenak egiten direnez geroztik. Zenbait ezkontzatan ere izanak gara joten, batez ere, ezkontideak edota bietako bat familia euskaldun baten partaide direnean. Partyren bat edo beste ere egin izan dugu, baina gehien bat berbenak eta ezkontzak.
G.- Zein estatutan ibiltzen zarete?
E.- Gu, berez idahotarrak gara eta estatu honetan ibilizen gara nagusiki. Baina piska bat beheraxeago dauden Nevada eta Californian bertan ere ibiliak gara. Boise, Elko, Reno eta inguruko euskal festetan ere bai. Behin, kotxez hamabi ordutara ospatzen zen ezkontza batentan jo genuen. Hartu kontutan hemen distantziak ez direla Euskal Herrikoak bezalakoak. Hemen Boisetik Elkora lau ordu behar dira eta Euskal Herrian lau ordutan Bilbotik ia Madrileraino joan zaitezke. Zer esanik ez hamabi ordutan.
G.- Zer musika klase jotzen duzue?
E.- Euskal festetan euskal musika batez ere; amerikar festetan, ordea, amerikar musika eta ahal delarik euskalduna ere bai. Euskal musikari dagokionez, Benito Lertxundi, Mikel Laboa, Oskorri, Itoiz, Egan, kalejirak, arin-arinak, fandangoak...Euskal Herrian edozein taldek jotzen dituen berberak. Amerikarrari dagokionez, hemengo kantari ezagunenen kantak. Amerikar festetan oso gogoko izaten dituzte kalejira eta saltoka ibiltzeko kantak eta beti sartzen ditugu.
G.- Nola izaten duzue Euskal Herrian egiten den musikaren berri?
E.- Batzuk han izanak garelako eta besteak hemendik hara joandakoek ekartzen dizkiguten zintetatik hartzen ditugu gustokoen zaizkigun kantak. Euskal Herrian beren euskara hobetzen ari diren boisetarrek badakite iparamerikaratzean maleta bete zinta ekarri behar dutela, gure errepertorioa aldatuko badugu.
G-. Boisen ikusi dudanez, pub guztiek bere aktuazioa dute, pentsatu al duzue zuek merkatu horretan sartzea?
E.- Hemen pub bakoitzak, zuk esan bezala, bere aktuazioa du; eta aste batetik bestera aldatu egiten dute taldea; hortaz lan handia dagoela esan genezake. Baina konpetentzia ere, lana adina dago. Ikusiko zenuenez talde onak dira eta esperientzia handikoa. Oraingoz, euskal berbenetan jotzen ondo gaude, baina pubetako aktuazioen munduan sartzeko maila altuagoa eduki behar da. Orain entsaiatzen duguna baino dexente gehiago egin beharko genuke, eta hitz batetan esateko, dedikazio handiagoa eskaini.
G.- Zergatik ez orduan, hobeto prestatu zuen buruak?
E.- Eskolako oporralditik kanpo biltzerik ere ez dugulako. Taldeko bik, konparazio batera, Boisetik sei ordutara igarotzen dute ia urte osoa. Horrela ez dago zereginik. Ikasketak serio hartuz gero musika alde batera utzi beharra dago. Ekipoa bera ere aldatu egin beharko genuke. Honek ez du esan nahi, egoera normalizatutakoan serioago ihardun nahi ez dugunik. Arestian adierazi bezala, bertako taldeen maila oso polita da eta ondo prestatu beharra dago.
G.- Ekipoa aipatu duzularik, nondik atera dezue dirua?
E.- Gehienbat aktuazioetan egindako diruarekin. Maiatzetik abuztu bitartean saio dexente ditugu eta horri eta norberak jarritakoari esker osatu dugu ia zaharkiturik geratu den ekipoa.
G.- Zeintzuk osatzen duzue taldea?
E.- Dan baterian, Chrisek kitarra jo eta kantatu egiten du, Edu tekladoa, saxoarekin ibiltzen da, Richek baxua eta Ronek kitarra. Bost gara, eta oraingoz oso ondo konpontzen gara gure artean. Musika nahiz ahotsa hobetu beharra dago.
G.- Zer asmo dituzue etorkizunerako?
E.- Oinarrizkoena taldearen maila altxa eta horretarako bide bakarra dago, gehiago entsaiatzea. Oraingoz jotzen ditugun kantak ez dira gureak, baina noizbait gureak sortzen hasi beharra daukagu. Lehen esan bezala, ekipo hobea eskuratu eta modu honetan bertako banden merkatuaren konpetentzian sartu. Eta denon gogoan dagoen ideai bat: Euskal Herrian zehar jiratxo bat egin; ez jakina, musikaren izar gisa, baina bai herriko berbenetan jotzeko. Ez al litzateke bitxia izango, euskal amerikarrez osatutako banda txiki batek Euskal Herriko hainbat herritako berbenetan euskaraz jotzen ibiltzea? Azken hau da gure benetako ametsa.
Hau baino amets zailagorik bete herri honetan. Hordagokoek ideiak oso argi eta garbi dauzkate; zer diren eta izan nahi dutenera iristeko zer egin behar duten. Iparamerikako euskal festei eman dietan giro berbera, Euskal Herrikoei ere emateko aukera izan dezaten.
Hurrengo kapituluan, hots, seigarrenean, 'San Franciskoko Euskal Etxea' gaia jorratuko dugu, bertako giroa orriota ekartzeko asmotan.
FRANKIE TAI
Hordago taldea Elkon {Nevadako estatua) uztailaren 1ean egindako euskal festaren berbena alaitzen.
42-43


Gaiez\Politika\Nazioartea\Estatuak/Na\EE.BB
Gaiez\Kultura\Musika\Musika mode\Taldeak\HORDAGO
Egileez\TAI1\Kultura

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Eguneraketa berriak daude