J.M. Elexpuru: "Umorearen bila jotzen dut, ulerterrazki idatziz"


2007ko otsailaren 21ean
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
J. M. Elexpururi elkarrizketa.

"TXAKUR ZAUNKAK ATEAN" IPUIN LIBURUA ELKAR-EKIN
J.M. Elexpuru: "Umorearen bila jotzen dut, ulerterrazki idatziz"
UNEDeko kultur departamenduan aritzen da lanean gaur egun. Itzulpengintza nahiz hizkuntzaren azterketa alorretik, literaturatik baino hurbilago dagoela diosku. Hala ere irakasle izanik, beti izan da ipuinaren inguruan, eta oraintsu kaleratu du liburu bat.
Orain arte, gehien bat itzulpengintza munduan ibilia dugu; besteak beste, "Abereen etxaldea" eta "Gelsomino" liburuak euskaratu ditu. Hizkuntzaren alorra ere ukitu du "Bergarako euskara" eta orain bergarako lexikoaren inguruan burutzen ari den saiakerarekin.
Literaturarekiko lehen hurbilketa haur literatura mailan egin zuen.
"Orain arte ez da literatura izan nire zaletasun nagusia".
Hainbat urtetan ikastolako irakasle izanik
"umeei beti kontatu izan dizkiet ipuinak; bai entzunak, nireak nahiz bapatean asmatutakoak. Beti izan naiz ipuinaren inguruan".
Esan liteke helduentzako bere lehen literatur lana dugula, honez gero liburudendetan dagoen "Txakur zaunkak atean" ipuin bilduma.
Liburua, hamar ipuinez osatua, denak ere lau urteren buruan idatziak.
"Sorkuntza lanak desgaste handia suposatzen du eta pixkanaka eta noizean behin idazten joandako ipuinak dira".
Gaiak desberdinak eta anitzak izanik, egoera disparatatuak, errealak izan edo ez, aurkezten ditu.
"Gaien aldetik momentuan, gogora etorri zaidan erara landu ditut, ez dugu inolako erizpiderik. Sentitzen edo ezagutzen ditudan gaiak aukeratzen ditut".
Estilo edo idazkera dela eta,
"izatekotan, beti izan naiz bai lexiko eta bai joskera aldetik errazera jotzeko aldekoa eta saiatzen naiz gauza ulerterrazak idazten. Lexiko aldetik garbizaletasun berri bat dagoela uste dut, eta horri ihes egiten saiatzen naiz".
Umorea klabe, tentsioa mantenduz
Liburuan zehar konstanterik izatekotan, umorea da. Ipuin gehienetan egoera bereziak dira nagusi.
"Beno bai, umorearen bila joaten naiz, nolabait. Gure inguruko umorearen eragin handia daukat; lagun arteko, kuadriletako atal osteko umore pentsatu gabea isladatzea gogoko dut".
Narrazio laburrari bereziki dagokion tentsio, jakinminaren mantentzearen garrantzia azpimarratzen du:
"Sarritan gertatu ohi den bezala, beldur handia diot liburua hasi eta hirugarren orrian aspertuta lagatzeari. Saiatu behar da kontakizuna interesgarri egiten; berez irakurtzen, ez esfortzu militante bat eginaz".
Hamar ipuinez osaturiko liburu honetan, bi ipuin sarituak izan dira. "Bi begi eder haiek" Debako Tene Mujika eta "Lasai, Juanantonio, lasai" Irun Hiria lehiaketetan. Lehenago beste ipuin batzu idatziak izanik, azken bost edo seirak liburua osatzeko idatziak dira. Liburua nola defendatzen duen, nola salduko lukeen galdetzean,
"ez naiz tratantea" dio, baina "uste dut irakurleak sorpresa bat baino gehiago izango duela orrialdeetan barrena".
LOREA AGIRRE
51


Gaiez\Kultura\Literatura\Idazleak\ELEXPURU1
Gaiez\Kultura\Literatura\Argitalpena\Narratiba
Gaiez\Kultura\Argitalgint\Argitalpena\Liburuak\Literatur l
Pertsonaiaz\ELEXPURU1
Egileez\AGIRRE9\Kultura

Azkenak
2024-11-26 | Ahotsa.info
Paris 365
15 urte pobreziari aurre egiten Iruñerrian, eta inoiz baino beharrezkoagoa

Paris 365 elkarteak 15 urteurrena ospatu zuen larunbatean Geltokin. 15 urte gosariak, bazkariak eta afariak egunean euro baten truke zerbitzatzen urteko 365 egunetan horren beharra duten guztiei. “Atsedenik gabe”, azpimarratu nahi izan zuten bezala. Horrez gain,... [+]


2024-11-26 | Sustatu
Kabi@ 2024 Durangoko Azokan: Eremu digitala pentsatzen eta garatzen

Durangoko Azokaren alor digitala da Kabi@ espazioa eta egitaraua. Aurtengo edizioan, abenduaren 5ean eta 6an izango dira Kabi@ko ekitaldiak, Azokaren lehen bi egunetan (gero 8ra bitartean iraungo du). Ekitaldiak banatuko dira Durangoko Bizenta Migel Liburutegiaren eta Landako... [+]


2024-11-26 | Julene Flamarique
Iruñeko auzo guztietan euskarazko haur eskolak galdegiteko manifestaldia egingo dute abenduaren 11n

“Ez da posible hiri guztia zeharkatu behar izatea seme-alabak hemengo jatorriko hizkuntzan murgiltzeko” salatu dute guraso askok. Euskarazko plazak ere “oso urriak direla” salatu dute familia askoren artean eginiko bideoan.


2024-11-25 | Leire Ibar
Euskal Herriko I. Hikadromoa antolatu dute Durangoko Azokan

Durangoko Azokako berrikuntzetako bat izango da ZirHika taldeak sortu duen hikalarien bilgunea. Hika hitz egitea eta ongi pasatzea izango da helburua, abenduaren 7an Landako ikastetxean.


2024-11-25 | Euskal Irratiak
Alokairuak mugatzeko legea indarrean jada, Lapurdiko 24 herritan

Alokairuen bidezko espekulazioa oztopatzeko neurria azaroaren 25etik goiti izanen da indarrean Ipar Euskal Herrian. Momentuko, tentsiopean diren Lapurdiko 24 herriei eraginen die: Ahetze, Angelu, Arbona, Arrangoitze, Azkaine, Basusarri, Baiona, Biarritz, Bidarte, Biriatu,... [+]


'Superbotereak' liburua
Eskola-proiektuak izango dira mintzagai asteazkenean, Larraulen

Larraulgo eskolan da hitzordua, azaroaren 27an, 17:30ean. 'Superbotereak' liburuaren egile Koldo Rabadan ez ezik, hitzaurrea idatzi duen Nora Salbotx eta hainbat kide izango dira mahaiaren bueltan: Ainhoa Azpirotz (Hik Hasi-ko koordinatzailea), Irati Manzisidor... [+]


Lan istripu hilgarrien gaineko datuak estaltzea leporatu dio LABek Nafarroako Gobernuari

Azken astean sindikatuak 5 heriotzaren berri izan du eta dagoeneko 26 dira Nafarroan lanean hil egin diren edo beste erkidegotan beharrean zendu diren nafarrak. Alarma gorria pizteko moduko datuak LAB sindikatuaren iritziz.


2024-11-25 | ARGIA
Nazio auzia “erdigunean” ipintzeko eskatu du EH Bilduk, “jauzi” bat egin eta estatusaren eztabaida abiatzeko

Jendetza elkartu da Bilboko Casillatik abiatu den manifestazioan, Nazioa gara aldarrikatzeko. Buruan, EH Bilduko Mahai Politikoko kideak joan dira, eta atzeraxeagotik jarraitu diote ERC, BNG, CUP, Compromis eta Mes Per Mallorca alderdietako kideek. Ikurrinak, Nafarroako ikurrak... [+]


Gobernuarekin kritiko den ‘Haaretz’ egunkaria itotzeko neurriak hartu ditu Israelek, hura desagerraraztea helburu

Egunkariaren editoreak egindako adierazpen batzuen harira hartu du neurria Israelgo Gobernuak. "Netanyahuren erregimena krudela da eta apartheid-a ari da egiten", esan zuen Amos Shocken editoreak Londresen emandako hitzaldi batean, duela hilabete.


2024-11-25 | Jon Torner Zabala
EHUko errektoretzarako bozketaren atarian
Bengoetxeak eskatu du Ferreiraren hautagaitzaren “jardunbide irregularrak” ikertzeko

Asteartean, hilak 26, egingo dira EHUko errektoretzarako hauteskundeak. Kanpaina nahasia izaten ari da, eta, horren erakusgarri, Joxerramon Bengoetxearen taldeak eskatu izana "ustez Eva Ferreiraren hautagaitzako pertsonek edo ingurukoek egindako ekintzak eta kanpainako... [+]


2024-11-25 | Leire Ibar
Fronte Zabala itzuliko da boterera Uruguain, bost urteren ostean

95.000 botogatik gailendu da Fronte Zabala azaroaren 24an eginiko hauteskundeetan. Yamandu Orsi izango da Uruguaiko hurrengo presidentea, Álvaro Delgado eskuineko Alderdi Nazionaleko presidentegaiari aurre hartuta.


2024-11-25 | Bertsozale.eus
Alaia Martin Etxebestek irabazi du Zarauzko finalaurrekoa
Finalerako pase zuzena eskuratu du Martinek, finalaurrekoa irabaztearekin bat. Azken finalaurrekoa datorren igandean jokatuko da, Arrasaten, eta orduan osatuko da finala.

Eguneraketa berriak daude