«Gure artean kirola asko egin eta ulertzen da»
Dina Bilbao Ondarrun jaio zen. «Lekeitio bitarteko bizikleta saioak, portuan igeri pasatako ordu luzeak, inguruko mendietan zeharreko martxak...» eta antzeko gauzak datozkio orduko hartaz burura. 22 urtez hasi zen txapelketatan parte hartzen, eski probatan estrainekoz. Gerora, Orbearen txirringa ekipoan, eta orain bizikleta, igeriketa eta atletismoa uztartzen dituelarik, triathlon probetan buru belarri sartuta dabil. Tolosan bizi da. Informaltzat jotzen du bere burua. Gustokoa egiten duela aitortzen badu ere.
Hori bai, ez da normala izotzezko pistetan 30 gradu zeropean bizikletaz ibiltzea; baina beno, jakinda zertara zoazen alde guztietatik mentalizatzen zara, materiale onaz baliatzen zara...
Hemen, neskak ez daude ohituta; edade txar bat dago, 14-15 urteak; ordura arte eskola mailan egiten da kirola, eta gero akabo! ez dute jarraitzen; baina pena haundiena ume koskorrek sorrarazten didate. Oso gaztetatik hasten dira konpetitzeko entrenatzen, eta konpetitzeari uzten diotenean ez dute kirolarik egiten.
Eta zer gertatzen da bestalde? Neska batek gustoko badu futbola edo beste "marimatxo" bat da, eta markatuta dago. Zergatik ez zaio neska bati salto egitea gustatu behar? Eta hori egiteko mutilekin ibili behar du, eta mutilekin badabil... baina hori inguruak markatzen du.
Lehengora bueltatuz iruditzen zait gaur egun jendea bueltan dagoela, alkohol gutxiago edaten dela, eta bestalde, hemen kirol asko egiten da: zikloturismoaren mogida adibidez, ez dago beste inon hemen bezain sustraiturik, jendea mendira joaten da, hondartzara... inguruak ere laguntzen du, instalakuntzek ere noski laguntzen dute. Uste dut Euskal Herrian asko ulertu eta praktikatzen dela kirola.
Eskolan dauden arazo asko eta askotaz kirolaren bidez konturatzen zara, koordinazioa dela, lateralitatea... eta ez daukate espezialistarik horretarako. Aldiz, atzerrian, umea lehendabizi atleta da eta gero espezializatzen da. Hemen berriz, junior munduko txapeldunak sortzen ditugu, txikitatik espezializatzen direlako, baina ja juniorretara iritsita ez dira pasatzen. Denak umearen atzetik ibiltzen dira, bakoitzak bere intereseko kirolera eraman nahi izaten du. Baina ume ona dena futbolean, ona da korrika, palaz... orduan, zertarako espezialdu gauza batetan bakarrik? Osatu adeta, eta gero ikusiko da.
Ikusten da gazte gehientsuenak kirol masiboetan sartzen direla, Arconada bat izan nahi dutela, Petrovic bat, baina gero aurrera ateratzen direnak bakar batzuk baino ez dira, eta gehiengoak porrot egiten du, eta ondorioz kirola utzi ere. Eta halatsu bukatzen du gehiengoak.
Ostegun arratsaldean hasiko dira baraualdiak, eta bost gune antolatu dituzte ekimenari lotuta: Bilbon, Altsasun, Donostian, Gasteizen eta Iruñean. Larunbat eguerdian, berriz, manifestazio handi bat egingo dute Bilbon, palestinar erresistentziarekin elkartasunez eta... [+]
Miguel Angel Blanco PPko zinegotzia bahitu eta hiltzearen ardura politikoa egotzi nahi zioten, baina auzia preskribatuta dagoela iritzi dute epaileek.
Azken egun hauetan, "Faxistak kanpora!" lelopean EHUko Zuzenbide fakultatean eramandako borroka antifaxistaz hitz egin dugu anonimotasuna atxiki nahi izan duen ikasle batekin. Sare sozialetan frankismoa goraipatzen eta mezu xenofobo, matxista eta homofoboak zabaltzen... [+]
Honakoa dio Arartekoak argitaratu duen ikerlanak. Jarrera matxisten inguruko azterketak Euskadiko nerabe eta gazteetan jarri du fokua. Diskriminazio gehien gertatzen diren espazioak kalea eta sare sozialak dira.
Iruñeko Arrosadia auzotik pasatzen naizen aldiro sartzen dut burua Santa Marta kaleko tailerrean. Hor da Montse normalean: potetxoan pintzela sartu, trapu batean ia pintura dena kendu eta pintzela mihisean igurzten, begiztan. Bere espazio-denboran sartu naiz gaur eta... [+]
Iruñerriko Laneko Autodefentsa Sareak The Champions Burger jardunaldian langileek pairatzen dituzten lan-baldintza kaxkarrak salatu zituen aurreko astean The Champions Bugerrek langileak esplotatzen ditu lelopean.
Aldarri eta kanpaina, lege, arau, plan eta aurrekontu, babes-mekanismo eta zigor-makinaria oro gorabehera, etenik gabe jarraitzen dute kasu gogorrek eta jokabide zitalek betetzen albistegiak, tantaka zein zaparradan, eta gizon-desmasiak salatzeko protesta-ekintzek,... [+]
Ikasi berri dugu Earl Tupper jaunak Floridako Orlandon, 1947an, sortu zuen mila koloretako ontzi enpresa peko errekara doala, desagertzeko zorian dela, preseski. Badirudi plastikoak konkurrente larriak dituela, adibidez, linean egiten diren salerosketena edo erabilpen bakarreko... [+]
Gisèle Pélicot-en kasuak bortxaketetatik haratago dagoen arazo bat erakusten du: gizonezkoon konplizitatea indarkeria matxistaren aurrean. Kezkagarria ez da soilik erasoa, baizik eta, gertatutakoa jakinda, egoera ez salatzea erabaki zuten gizonen isiltasuna... [+]
Gaur egun, gure munduan eraiki diren hierarkia guztiak mundu mailako kolonizazio prozesu baten emaitza dira. Menderatze-hierarkia global horiek elkarren artean txirikordaturiko beste hierarkia zehatzagoek osatzen dituzte, hau da, klasekoek, etnikoek, estetikoek, eta baita... [+]
Directa-ren ikerketa batetik abiatuta ezagutu dugu iruzurra. Bartzelonan egiten ari den belako Amerika Koparen antolatzaileek argitaratutako audientzia eta bisitari kopuruak faltsuak dira. Gaia garrantzi sozial eta politiko nabarmena izaten ari da, faltsututako datu horiek izan... [+]
Irailaren 17ko astean, Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuk erabaki zuen Hezbollah-rekin Libanon zuen misil trukea beste maila batera eskalatzea, eta erabateko gerra hastea.
Maule, 1892. Zaraitzu ibarreko zortzi emakume espartingile Zuberoako hiriburutik etxera abiatu ziren, baina bidean, Larrainen, elurteak harrapatuta, hotzak hil omen zituen denak. Zortzietatik zazpiren izenak iritsi zaizkigu: Felicia Juanko, Felipce Landa, Dolores Arbe, Justa... [+]