Beltzak: "Aniztasunaren beharra inposatzen ari da"


2021eko uztailaren 23an
Beltzari (E.Lopez Adan) elkarrizketa

Beltzak: "Aniztasunaren beharra inposatzen ari da"
ARGIA: Txinako gertaeren ondoren komunismoa bukatzear dagoela esan daitekeela iruditzen al zaizu?
E. LOPEZ ADAN: Esan daiteke sozialismo errealaren denborak bihurgune bat hartu behar duela. Zentzu honetan esan daiteke sozialismo erreala denbora batez mito handi bat izan dela, Errusia demagun, gero Txina (maoismoaren denboretan), eta hirugarren munduan sozialismo erreal pilo bat izan da, eta orain dator krisia, eta krisia nabaria leku guztietan, sistema totalitarioak–ez dut esan nahi faxista–berak sortu dituelako.
Bestalde esan behar da Txinan edo Errusian problema ekonomiko oso handiak dituztela, perestroika hein batez hortik sortu da, eta Txinan hain zuzen, 1978an hasi zen modernizazioaren politika ekonomiaren aldetik; hirugarren munduan gauregun zoritxarrez, eskualde pobreenak marxista-leninistak dira... Honen aurrean badirudi ekonomia aldetik nolabait planifikazioa baztertu nahi dela, eta politika aldetik aniztasunaren beharra inponsatzen ari dela.
A.: Guzti honek mendebaldeko komunista eta sozialisten eskemak konfirmatzen al ditu?
E.L.A.: Ez da hori. Txinan dauden arazo ekonomikoak handiak dira, eta hau honela egin dituzte erreforma ekonomiko batzuk jabego pribatuak, interesak, mozkinak kontutan harturik, eta honelako gauzak kapitalismoaren gauzak direla esan daiteke, beraz zerbitzu txarra egingo genioke Txinari desiratuko bagenio komunismotik ateratzea hein batean krisiaren eragingarri den sistema batean sartzeko.
A.: Ikasleen mugimenduari etorkizunik ikusten al diezu?
E.L.A.: Begira, han martxan jarri den modernizazioaren lau zutabeak nekazaritza, industria, defentsa eta zientziak dira. Mendebaldeko teknikak eta produzio moldeak onarturik dira baina politikan erreformarik egin gabe. Eta hori kontradizio oso handia da. Estudianteek galdetzen dute bostgarren modernizazioa, hau da, politikan egin behar dena, eta hor oso gauza bitxiak gertatzen dira: berdin aipatzen dituzte Ameriketako sistema eta Frantziako iraultza, iraultza kulturalaren balore antiautoritarioak...
A.: Eta irtenbidea nondik antzematen duzu? Demokrazia gehiago...
E.L.A.: Ikusirik zer gertatu den azkeneko hamar urteetan badirudi partiduaren monopolioa dudatan jartzeko borondaterik ez dela. Hungria, Polonian... ematen du nolabait gizarteari partaidetza handiago bat emateko ez direla identifikatu nahi partidu politikoetan baizik eta gizarte talde dinamiko edo nortasuna dutenengan, eta hori egiten bada beharbada beste demokrazia berri bat ikusiko da.

"Beharbada demokrazia berri bat ikusiko da"
20


GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaTXINA
GaiezGizarteaIdeologiakKomunismoa
PertsonaiazLOPEZ2

Azkenak
Harrera premia aurreikusiz Zumeta margolaria

Irakurlea dagoeneko jakitun dateke Euskal Herrian askatasunaren alde egon den eta dagoen gatazka politikoaren ondorioz urte luzetan kartzelan, erbestean edota deportazioan bizi behar izan duten euskaldunak, etxerako bidean, beren bizitza berregiten hasteko izaten dituzten... [+]


Trump-ek distentsio nuklearra eskaini die Errusia eta Txinari

Bi herrialdeekin arma nuklearrei buruz hitz egin nahi du AEBko lehendakari Donald Trumpek, ostegun honetan bere bulegoan kazetariei jakinarazi dienez.


Sexu jazarpena leporatu dioten EHUko irakaslea eskoletatik kanpo utzi du errektoretzak

EHUko Errektoretza Taldeak hedabideetara igorritako ohar baten bidez jakinarazi du neurria: "Unibertsitateak baieztatzen du salatu duten irakaslea jada klaseetatik at dagoela eta ez dela fakultatera joango kasua argitu arte".


AHT Hego Euskal Herrian: 15.000 milioi euroko inbertsioa Irunera abiadura handian iristeko?

Abiadura handiko trenaren aurkako manifestazioa egingo dute Iruñean larunbat honetan AHT Gelditu plataformak deituta, 12:00etan Diputaziotik abiatuta. Castejon eta Iruñea arteko trenbidearen eraikuntza lanek aurrera jarraitzen dute eta Espainiako Garraio... [+]


Emeadedei + Mahl Kobat
Gutaz ari dira

EMEADEDEI + MAHL KOBAT
NOIZ: otsailaren 2an.
NON: Zuiako gaztetxean, Murgian.

----------------------------------------------------

Iazko irailaren 20an izan genuen lehen aldiz musika kolektiboaren berri, sortu berri zuten sare sozialeko profilean: “Hemen da Hil da... [+]


2025-02-14 | ARGIA
Adin txikiko beisbol jokalari bati musu emateagatik entrenatzaile bat kondenatu dute

Adin txikiko neskak 2023an salatu zuen entrenatzaileak hiru aldiz musukatu zuela bere baimenik gabe. Nafarroako Probintzia Auzitegiak Iruñeko epaitegiak ezarritako zigorra baieztatu du. Entrenatzaileak ezingo du harreman zuzenik izan adin txikikoekin inongo lanbidetan eta... [+]


2025-02-14 | dantzan.eus
Inauteriak 2025 oinarrizko egutegia

Kaskarotak eta maskaradak urtarriletik dabiltza martxan, Malerrekakoak etorri dira segidan eta pixkanaka han eta hemen ospatu dira inauteri festak. Aurten, ordea, data nagusiak berandu datoz oso; Kandelaria egunean Hartza esnatu zen, baina ilargiari begiratu eta beste pixka... [+]


2025-02-14 | Euskal Irratiak
David Gramond
“Gizartea beldurrarazteko baliatu zuten tortura, militantziari uko egiteko”

Otsailaren 13a Torturaren Kontrako eguna izanki, Euskal Herriko Torturaren Sareak gutun publiko bat igorri du. Poliziek torturatu euskal jendeen lekukotasunak bildu, eta aitortza egiteko xedea du sare berri horrek Euskal Herri osoan. Torturatuak izan diren 5.000 pertsonei... [+]


2025-02-14 | Sustatu
Itzulinguru ikerketa: itzulpen automatiko aurreratuak nola eragiten dio euskarari?

Sozioluinguistika Klusterrak, zenbait erakunderen laguntzarekin eta Asier Amezaga, Eduardo Apodaka eta Asier Basurtok landutako lanean, Itzulinguru izeneko proiektuaren emaitzak argitaratu ditu. Itzultzaile neuronalek (azken belaunaldiko itzultzaile automatikoak, zeinak euskaraz... [+]


2025-02-14 | Gedar
Munichen, manifestazio sindikal bat harrapatu eta gutxienez 21 pertsona zauritu ditu gizon batek

 Ibilgailu baten bidez, Ver.diren protesta batean zeuden manifestariak aurretik eraman ditu. Duela egun gutxi, supremazista zuri batek 11 pertsona erail zituen Suedian.


Gizon bat atxilotu du Guardia Zibilak Amurrion, hildako bi agenteren kontura sare sozialetan barre egitea egotzita

"Polizia hila, baratzerako ongarririk onena" idatzi zuen atxilotuak sare sozialetan, eta lau milioi jarraitzaile baino gehiago ditu bere profilak, Guardia Zibilak azaldu duenez.


Iruñeko Laba, agur labur bat, irailean indarberrituta itzultzeko

Larunbat honetan itxiko dute Laba ostatua Iruñeko Gazteluko plazan eta, bitxia bada ere, egun osoko festarekin ospatuko dute itxiera, agurra ez baita behin-betikoa: Labak ondoko Windsor tabernarekin bat egingo du, obrak hastera doaz, eta beranduenez irailean berriz... [+]


Osasunbideak erizain lanpostu bat kendu du Erronkariko bailaran

Amparo Viñualesek, Erronkariko alkateak, salatu du Erronkariko, Burgiko, Gardeko eta Bidankozeko kontsultategiek arreta txikitu beharko dutenez prebentzioan eragingo duela.


Ernaik Berriozarren egingo du Gazte Topagunea, apirilaren 17tik 20ra

Berriozarren (Nafarroa) egingo da Gazteon eskutik lelopean, antolakundearen ustez gero eta gazte gehiagok egiten dutelako bat independentziaren aldeko borrokarekin. Topagunea "ekimen soil bat" baino gehiago dela aldarrikatu dute: "Euskal Herriko txoko... [+]


Eguneraketa berriak daude