Euskal-Jai ederra Usurbil'en
Aurreroko batean esan genduen, Donostiako Euskal-Jaiak, Gipuzkoaruntz iriki zirala. Aurten, ala gertatu da. Eta egun oso bat, Usur billa eraman zuten.
Erri polita Usurbil auxe. Arratzain menpean asi ta Andatza parean zabaltzen dana. Naiz eta Bilbaoko bideak erdi-bitu, alako joera bat, personalidade bat, mantentzen du, gertakizun guztiak, kamiotik gora izaten baitira. Eliza nagusiaren dorre liraña, sendo dijoakigu luzeeran, eta bere goiak Usurbil guztia babesten du. Aren kanpaiak, txintxo ari dira, elizkizunak erriari adierazten. Nunaitik sumatzen baitezu, dorre nagusia ..
Amabiak. Anjelus garaia igaro ta asi da berezko Euskal-Jaia. Ortxe dituzute, frontoian, bost sukalde gertuak, Orbegozo-Hofman'ek sukaldari neurketarako utziak. Ez da makala saria. Irabazten duenak, oietako berri bat izango du beretzat. Ez dira asko, mantal txuri eta txano aundiz jantziak, agertzen zaizkigun bost gizon auetxek. Bañan "kaxuelak" maniatzen ondo ikasiak. Asi dira beren konponketan. Alde batetik, olio, ardo txuri ta abar dituzte. Aurtengoa bakallauai ondo jartzia, izango da neurketa. Jendeak, pelota lekutik eleizarañoko tartea, betetzen du. Ez dute oso ondo ikusten. Zalla baita, naiz eta ondoraño iritxi, zer edo zer nabaitzea. Ikustekoa ez da. Jatekoa baizik. Bitartean, bilbotar albokariak ditugu, oltzara igoak. Auetxek laguntzen die, alboka zaarren doñuarekin, sasoiko sukaldari auetxeri. Beste lekuan, txakoli probaketa. Ez da askotxo saiatu bear, neurketa onetan. Aosapaia gertuta izan ezkero, ondorena errexa baita. Arnabi txakoli-eraitzalleak, bialdu zituzten beren ardoak. Eta amabiak antxen ziran. Albokak, Basarri ta Uztapideri lekua utzi diote. naiz. Obeto esateko, Amezketan obetogo aditzeko. Kol-katzen ari da une onetan bakallua, ta dana gertuta dago, juradokoak erabaki dezaten beren iritzia. Usai gozoa nabaitzen da ta epai-maikoak ekin diote arraiari.
Teodoro Aranburu, "Garbi-Alai" ko, gizartekoak, degu garaille. Ondo-ondotik berriz, Felipe Ayerbe Salegi, bigarren.
Inguruan, txakoli-proba amaitu da. "Etxetxo" getariarrak lenengo saria lortu du.
Berriz albokariak. Oso lagun egin gera. Soñujotzallea, Balbino Ojanguren degu. Ta albokaria, Silbestre Elezkano "Txilibrin", Bilbao'ko "Dindirri"tarrak, biak. Ondo xamar ekiten diote euskerari.
Elizaruntzeko plazan, sokatirakoak berriz. Gazte sendoak danak. Indarrak gañezka egiten zaiotenatakuak. Presto dira... tira! Orrua ikusleen artean. Naitasuna nun-nai. Soka, estu. Taldeen bi azkenekoak, sokak gorputzean biribilduaz beren almenak, indarrerako jarriak baizik, lurreraño makurturik, alegiñak egiñaz, tinko-egiñaz, mantentzen dira izardi patsetan. Baitere errenkadakoak. Onek ortzak kurruzkaturik. Arek amorrua gañezka. Eutsitzia da auen egiñala. Gorputzak, kemena bakarrik geldazatuz. Bañan nabaitzen ba da norbaiten eroritasun bat, une ortan nabaituko dezute, nola beste taldekoak" gañezka ekiten dion, narrastuaz aixa lurrarantz galdu dutenak.
Arratsalderako utzi dute, azken neurketa. Zerraldo nekatuak gelditu baitira.
Gaztaren sariketa. Sei artzai etorriak ditugu. Joxe Ramon Jauregi'k, Amezketarrak, irabazi du.
Arratsaldea.Aizkolari gazteak ditugu, sei egurren aurka bakoitzak.
Zazpi morrosko. Lau gipuzkoarrak eta iru naparrak. Leizakoak irurak.
Migel Zestauk irabazi du saioketa. Leizarra auxe.
-.Leizako alkate jauna, Pedro Zabaleta, auzoan Astibia'rekin etorriak. Onek, txapelketatik kanpo sei egurrak astindu ditu errex. Zestau'k baña bi minuto gutxiago. Ikusgarria Astibia, atleta utsa.
Zabaleta jaunari:
Azkenik, Usurbil'ko alkatea topatu det. Irasuegi tar Jose jauna. Gaztea ta alaia. Aurreskuari ondo ekin diona, Jose Maria Sora, alkate-ordea, atzezku zeramala.
Illundu du. Inguruetatik etorri diranak, aldendu dira. Usurbil'darrak etxeratu ere. Azken agurra ainbaste lagunari.
Beñenere aztuko etzaidan Euskal-Jaia biotz-biotzean daramakit. Euskeldunok ulertzen asi geralakoan, nago. Goikoak bekoekin bat egin dira. Iraunkor izan dedilla beti, alkartasun auxe.
Mundu-mailan antifeministak eta arrazistak diren gorroto-diskurtsoak larriki areagotzen ari diren testuinguruan bizi gara. Mundu zabalean sare sozialek zein agenda
politikoek txertatzen dituzte eskuin-muturreko narratibak. Arrazismoa eta antifeminismoa tokian tokiko... [+]
Askotan gertatu izan zait etxetik lanbroari so egon ostean, blai bukatuko dudala jakin arren, aterkirik ez hartzea. Zergatik ote? Beharbada, aterkia hartzeko gogorik eza? Beharbada, bustiko ez naizen itxaropena? Kontuak kontu, ondorioa beti berbera izan da. Esaerak dio, euri... [+]
Gogoan daukat, 16 urterekin, Bergarako epaitegi aurrean egindako euskararen aldeko elkarretaratze batean identifikatu ninduela Ertzaintzak lehen aldiz. Euskal Herrian epaitegiak euskalduntzeko aldarria zilegi zela pentsatzen genuen, baina, orduan ere, faltako zen baimenen bat,... [+]
Zestoako Iraeta auzoko Amilibia baserria eta lurra kolektibizatzeko 100.000 euro batzea falta du Amillubi proiektuak, lehen urte honetan 290.000 euro eskuratu baititu. Biolurrek abiatutako proiektu agroekologiko honek dagoeneko jarri du lurra martxan, sektorearen beharrei... [+]
Forensic Architecture erakundearen ondorioetakoa da hori, ikusita Israelgo Armadak nola antolatu duen Gazaren egungo kontrola. Suntsiketa maila hori bakarrik litzateke Gazaren kontrola segurtatzeko, zeren eta, berez, txikitze maila askoz handiagoa da lurraldearen gainerako... [+]
Tanta hotzak Valentzian eragindako hondamendiak irudi lazgarriak utzi dizkigu; batetik, izan dituen berehalako ondorioengatik, eta, bestetik, nolako etorkizuna datorkigun aurreratu digulako: halako fenomeno klimatiko muturrekoak gero eta ugariagoak eta larriagoak izango direla,... [+]
Nafarroako Energia Planaren eguneraketa oharkabean igaro da. Nafarroako Gobernuak jendaurrean jarri zuen, eta, alegazioak aurkezteko epea amaituta, gobernuko arduradun bakar batek ere ez digu azaldu herritarroi zertan oinarritzen diren bere proposamenak.
Gobernuak aurkeztu... [+]
Azaroaren 26an eta 27an, Langune Euskal Herriko Hizkuntza Industrien Elkarteak eta FUEN Federal Union of European Nationalities erakundeak antolatuta, ‘Hizkuntzen irabazia. Benefits of language industry in the economy’ kongresua egingo da Donostiako Kursaalean. Han... [+]
Azaroaren 23an egingo dute tokiko arbola, fruitondo eta landare ekoizleen azoka. Horrez gain, egitarau oso indartsua prestatu dute 22 arratsaldetik hasita 23 iluntzera arte: bioaniztasunari buruzko mahai-ingurua, sagarrari buruzko mintzaldia, "Nor dabil basoan?"... [+]
Lup izeneko gailuak testuak ahots bihurtzen ditu adimen artifizialari esker. Hainbat hizkuntza bihurtzeko gaitasuna dauka. Teknologia gutxiko gailua da, hain zuzen aurrerapen teknologikoetatik urrun dagoen jendeari balio diezaion. Ikusmen arazoak dituztenentzat sortu eta... [+]
Udan izandako indarkeria kasuen gorakada batetik, eta hainbat gizonezkok mugimendu feministak antolaturiko ekitaldiak boikotatu dituztela bestetik, Bortziriak, Xareta, Azkain, Bertizarana, Malerreka eta Baztango mugimendu feministek, erakunde publikoen konpromiso irmoa exijitu... [+]
Espainiako Defentsa Ministerioaren 6 milioi euroko esleipen publikoak jaso ditu aurten enpresak. Margarita Robles ministroaren arabera, urriaren 7tik ez diote "armarik saldu edo erosi Israelgo Estatuari", baina indarrean zeuden kontratuei eutsi diete. Elbit Systemsek... [+]
Sobietar Batasuna desagertu zenetik errusofobia handituz joan da. NBEko Segurtasun Kontseiluaren 2002ko segurtasun kontzeptua oso argia da, eta planetaren segurtasun eta egonkortasunak AEBei erronka egiteko asmorik ez duen estatuen menpe egon behar dutela adierazten du. AEBei... [+]