Arabiar munduan poeta profeta da


2021eko uztailaren 23an
Zarata mediatikoz beteriko garai nahasiotan, merkatu logiketatik urrun eta irakurleengandik gertu dagoen kazetaritza beharrezkoa dela uste baduzu, ARGIA bultzatzera animatu nahi zaitugu. Geroz eta gehiago gara, jarrai dezagun txikitik eragiten.
Mahmud Sobh-i elkarrizketa
Arabiar munduan poeta profeta da
ARGIA.–Palestinar literaturan zeintzu uste duzu direla eduki konstanteak?
MAHMUD SOBH.–Orokorrean edukiak lau dira. Lehenik eduki politikoa, eta soziala. Beren lurrak kendu dizkieten baserritarren defentsan eginiko poesia. Bigarrenez, askatasuna har dezakegu eduki moduan. Idazle palestinarra, beti mintzatzen da gizaki orok eta herri orok duten askatasunaren beharrari buruz. Askatasun hau hitzaren esanahi zabalean ulertu behar da. Hirugarren edukia erreferentzi mailan ematen da. Palestinar herriak historian zehar izan dituen borroka eta altzamendu herrikoiekiko erreferentzi gisa. Azkenik, gizateriako pertsonaia garrantzitsuekiko erreferentziak ere asko erabiltzen dira; hala nola Jesukristo, Mahoma, Che Cuevara...
A.–Eta zeintzu sinbolo bereizgarrienak?
M.S.–Palestinako lurraldea betidanik izan da emankorra; olibondo lurraldea izan da, ondorioz olibondoa, baita laranjaondoa ere, palestinar herriaren sinbolo dira. Bestaldetik, ilargia dugu; hau bizi-hilaren sinbolo da, zein jaio, hazi, hil eta berriz jaiotzen den. Azkenik aipagarria da gurutzearen sinboloa, musulmanak nahiz kristauak erabiltzen dutena. Gurutzearen esanahia, Jesukristorekiko identifikazioan, bakarrik dagoen eta gizateriagatik sofritzen duen gizakiarena da.
A.–Zenbaterainokoa izan da eta da ahozko literaturaren garrantzia?
M.S.–Ahozko literatura, poesia bereziki, zuzenki iritsi da herriarengana. Israeldar autoritateek palestinar idazleei idaztea edo argitaratzea debekatzen diete. Ahozko transmisioa berriz zaila da kontrolatzea eta zensuratzea. Adibide gisa Akre-ko gartzelan heriotzera kondenatu zuten preso batek horman idatziriko poesia bat har dezakegu. Poesia horri musika jarri zitzaion eta gaur egun palestinar herri osoak,abesten du. Esan behar poesia honek duen abantaila palestinar hizkuntz dialektalean egina dela da.
A.–Nola konzebitzen da poesia eta poeta arabiar munduan?
M.S.–Kultura guztietan bezela arabiar kulturak badu tradizio bat. Hauentzat artea, musika, erlijioa... dena bat da. Honek alde batetik on egin dio kulturari aberastasun kultural osoa gorde delako poesian. Baina bestetik kalte egin dio poetak libre behar duelako izan eta tradizio honek kulturaren bilakaera oztopatu du. Poeta arabiar munduan profeta da: bere sentimenduak pentsatu eta espresatu egiten dituelako aldi berean.
A.–Gaur egungo egoera soziopolitikoak nola baldintzatu du literatur espresioa?
M.S.–Okupaturiko lurraldeetan zensura oso haundia da. Idazleak lortzen badu argitaratzea liburu hau berehala desagertu egingo da; badago jende bat merkatutik liburuak erosi eta erretzen dituztenak jendearengana ez iristeko. Lurralde okupatuetatik at dauden idazleak erreztasun gehiago dute argitaratzeko eta lan asko beste hizkuntzetara itzuliak izan dira.
A.–Idazle asko preso dago. Honek ze eragin du literatur egoeran?
M.S.–Idazle askok gartzelan idatzi dituzte beraien lan garrantzitsuenak; hauek geroago argitaratuak izan dira. Baina gaur egun gartzelan daudenekin komunikatzea oso zaila da, baina uste dut lehenago edo beranduago ezagutzera emango direla beraien lanak. Orain ez dakigu gehiegi idazten dutenari buruz.
LOREA AGIRRE
53


GaiezKulturaLiteraturaIdazleakSOBH1
GaiezPolitikaNazioarteaEstatuak/NaPALESTINA
PertsonaiazSOBH1
EgileezAGIRRE9Kultura

Azkenak
Olatz Salvador
Konfort gunea

Olatz Salvador
Noiz: martxoaren 15ean.
Non: Deustuko jaietan.

------------------------------------------------

Martxoak beti du deustuarrontzat kolore berezia; urtero ospatzen ditugu jaiak, San Jose egunaren bueltan. Bi asteburu bete festa, eta urtetik urtera Deustuko... [+]


Intza Gurrutxaga Loidi, EHE-ko kidea
“Oldarraldiaren aurrean, hainbat administraziotatik, adibidez, koldarraldia dator”

Euskal Herrian Euskarazek manifestazioa deitu du apirilaren 6rako, 11n EHEko bi kide epaituko dituztelako. Hiriburuetatik autobusak antolatzen ari dira. Bi helburu bete nahi dituzte, batetik, epaituak izango diren bi kideei babesa erakustea, eta bestetik, euskararentzat justizia... [+]


Bidasoako haur eta gazteen psikiatriako kontsultaren itxierak haserrea piztu du

Pazienteek Donostiara joan behar dute arreta jasotzeko. Osasun Bidasoa plataforma herritarrak salatu du itxierak “are gehiago hondatuko” duela eskualdeko osasun publikoa.


2025-03-28 | Irutxuloko Hitza
Metroaren lanetako gainkostua 33,3 milioi eurokoa dela adierazi du Eusko Jaurlaritzak

EH Bilduk galdera sorta bat erregistratu zuen Eusko Legebiltzarrean Donostiako Metroaren igarobideko lanen gainkostua argitzeko. Informazio hori atzo jakinarazi zuen Susana Garcia Chueca Mugikortasun sailburu sozialistak.


Ezkabako ihesaldia gogoratzeko, La Fuga mendi-martxa

Kirola eta oroimena uztartuko dituzte, bigarrenez, mendi-martxa baten bitartez. Ez da lehiakorra izanen, helburua beste bat delako. La Fuga izeneko mendi martxak 1938ko sarraskia gogorarazi nahi du. Ezkabako gotorlekuan hasi eta Urepelen amaituko da. Maiatzaren 17an eginen dute.


Atzera bota dute Zaragoza eta Araba arteko goi tentsioko linearen proiektua

Martxoaren 19an amaitu zen proiektua aurkezteko epea, baina Errioxako PSOEk adierazi du Forestalia enpresak "interesa baztertu" duela. Enpresak bi parke eoliko eraiki nahi zituen Aragoiko lurretan, baina oraindik ez ditu lortu baimenak eta hori dute egitasmoa... [+]


2025-03-28 | ARGIA
200.000 euro lortzeko kanpaina abiatu du Integrazio Batzordeak

Seaska Sarean inklusio egoeran dauden 165 ikasleei laguntza bermatzeko hasi dute kanpaina, antolaketa propioa eratuta. Frantziako Hezkuntza Ministerioaren jarrera salatu dute kanpaina aurkezteko prentsaurrekoan, behar bereziak dituzten haurren inklusiorako baliabide... [+]


AEBn ekoizten ez diren autoei %25eko muga-zergak ezarriko dizkiela iragarri du Trumpek

Muga-zergak apirilaren 2tik aurrera ezarriko dira eta altzairuari eta aluminioari ezarritakoei batuko zaizkie. "Gurekin negozioa egiten duten eta gure aberastasuna eskuratzen duten herrialdeei ezarriko dizkiegu", AEBetako presidenteak adierazi duenez. 


2025-03-27 | Arabako Alea
Greba mugagabea hasi dute Gasteizko lorezainek

%90eko jarraipen "ia erabatekoa" izan du grebak, sindikatuen arabera. Gasteizko parkeak, lorategiak eta eraztun berdea mantentzen dituzte Enviser azpikontratako 90 langileek.


Borrokak balio du: Israel Premier Tech, ez aurten, ez inoiz

Aurten "Israel Premier Tech" txirrindularitza talde israeldarra ez da Lizarraldeko Miguel Indurain Sari Nagusia lasterketara etorriko. Berri ona da hori Palestinaren askapenaren alde gaudenontzat eta munstro sionistarekin harreman oro etetea nahi dugunontzat, izan... [+]


Biharamunen lantegia
Zer ikertu herritarrek erabakitzen dute

Ikerketa parte-hartzailea eta gogoetatsua bultzatzen du Biharamunen Lantegia kooperatibak, eta zientzia eta ikerketa herriarengana hurbiltzeko lan egiten du. Duela urte eta erditik egoitza Bidarten dauka, eta Institut Curie-rekin elkarlanean Iker Herria ikerketa zentroa sortzeko... [+]


2025-03-27 | ARGIA
Euskal sagardo ekologikoaren bereizgarria, kupeletan jartzeko gertu

Txotx denboraldian eredu ekologikoan ekoiztutako Euskal Sagardoaren eskaintza izango da hainbat sagardotegitan, eta hura bistaratzeko, Jatorri Deiturak eta ENEEK-Ekolurrak kupeletan paratzeko euskarria aurkeztu dute.


2025-03-27 | Kontxita Beitia
Atzo bezain ozen! NATO pikutara soldaduskarik ez

Intsumituek denbora luzez egindako borroka gogorra eta mingarria izan zen, baina irabazi zuten, eta garaipen hura behin betikoa izango zela uste genuen, atzera bueltarik gabea. Baina badirudi, politikari batzuen ahotik aterata, eskalada militaristari gorazarre egin eta berriz... [+]


Etxarri Gaztetxearen aldeko zenbait gaztek Bilboko udaletxeko osoko bilkura eten dute

Amenabar enpresak Bilboko Udalaren eskutik apirilaren 4rako agindu duten desalojoaren kontra azaldu dira bilkuran. Poliziak indarrez kanporatu ditu. Ostiral honetan18.30ean, Errekaldeko Plazatik hasiko den manifestaziora batzeko deia luzatu dute gazteek, baita desalojoaren... [+]


Eguneraketa berriak daude