Gizartea
Ingurumena
Politika
Ekonomia
Kultura
Euskara
Feminismoa
Hezkuntza
Nazioartea
Iritzia
osteguna 2025eko urtarrilaren 02an
Imanol Urbieta: "guneroko ogi arrunta egiten jarraitzen dut"
Imanol Urbieta, 54 urtetako zarauztarra. 7 urte zituela herriko bandan jotzen hasia, musika eta haurren mundua izan dira oraino bere erreferentziarik adierazgarrienak. Besteak beste, Zarauzko ikastolan hainbat urtetan irakasle izana, "gure semeak erdal kulturari ez saltzearren" hainbat lan neketsu bezala pozgarri gauzatua da Imanol Urbieta gitarra baten laguntza soilaz han hemenka solasean eta jolasean arituaren poderioz. Donostiako Amara auzoan duen musika tailerrak eta bertan biltzen zaizkion zientoka haurrek jaten diote denbora gaur, irakasleak prestatzeko ikastaroak direla, diskoak, 70tik gora jada!, ETBn egiten duen programa... bilakatu direlarik hain zuzen ere 'ofiziorik alegreena' aukeratu duen euskaldun honen 'zerualdia'.
Nere etxean zaletasun haundia zegoen, asko zor diet etxekoei nahiz eta karlistak izan oso euskaldunak bait ziren. Nere osaba bat, Eusebio, oso zalea zen gauza hauetan, eta bera arduratu zen klarinetea jo nezan bandan, pianoa ikas nezan eta horrezaz gain txistua eta dantzaren munduan sartu ninduen. Garai hartan, gerra aurrean ari natzaizu, bazegoen joera bat herriko bandan jotzeko, eta ni halexe, zazpi urterekin bandan jotzen hasi nintzen. Neretzat, 7, 8, 10 urterekin bandan jotzea ikaragarria zen, zerualdia bizitzea zen.
Garai berezi haiek etorri ziren eta kulturari bultzada bat eman nahia sortu zen guregan. Puskaketa politiko batzuek eman ziren, eta ondorioz, gaztediaren aldetik halako etendura bat. Gazteak bere alternatiba aurkeztu zion gizarteari. Ni erdi-erdian nengoen, eta gogoan dut nola Txillardegi eta horiek influentzia haundia izan zuten neregan, ez bakarrik politika mailan baita kultura mailan ere. Orduan gure egarria politika zen, gure sustraiak sentitzen genituen, protagonismoa nahi genuen, eta hori desarroilatzeko modu asko zeuden, baina bat, kalea eskatzen ziguna, gizarteak eskatzen ziguna, euskara lantzea zen, euskara bizitzea, euskara plazaratzea adibidez, eta neri tokatu zitzaidan hizlari izatea, aurkezlea izatea, eta batez ere musika aldetik zerbait esatea, ez estetika mailan, protesta mailan baizik. Hor aritu nintzen 'Ez dok Amairu'n, borrokalariak ginen, herrian zerbait esan nahi genion, 'esnafu zaitez, esperantza piskat izan ezazu...'
60an ezkondu egin nintzen, semeak ekarri nituen eta hortik etorri zen beste egarri bat, guk nahi ez izatea erdal kultura bati gure semeak saltzea. Kulturari buruz postura nahiko masimelista hartu nuen beraz. Momentu hartan ikastola bazen Zarautzen, mogimendu bat sortu zen haren inguruan eta mogimendu hartan sartzeko beharra ikusi nuen. Ikastola sortu aurretik halere, gu hasiak ginen umeak jendearen aurrean kantuak jarriz ipuinak esaten, olerkiak adierazten, urtero-urtero egiten genuen, 58tik aurrerantzean; horren ondorioa izan zen jendea konturatzea ez bakarrik esperantza bat bazegoela, baita espresio mundu bat ere, haurraren kulturaren mundu bat, eta orduan hasi ginen gauzak ikusten, haurra ere azken batean ardatza zela ikusten, eta ez medio bat soilik mensaje bat emateko. Halaxe, ustegabean eta halabeharrez, gelditu nintzen eskolaren munduarekin eta eskolak dituen eskakizunekin.
Hasi nintzenean, titulu eskas batekin Erromatik itzulita, nere helburua zen komunikazio bat lortzea, zerbait ematea. Berehala konturatu nintzen ematen baino gehiago hartzen ari nintzela. Haurtzaro berri bat hartu nuen, musika eta dantza asko landuak banituen ere lehendik, haurrekin bat egitean konturatu nintzen gauza asko nituela aldiz baztertuta, deportea, geografia... Reziklaia bat suertatu zen neregan, komunikatu nahi nuen eta umeak mogimendua, espazioa, jolasa eskatzen zizkidan, eta hori baldintza bat zen haurrekin ondo komunikatzeko. Orduan hasi ziren nere barruko zenbait gauza bizitza berri bat hartzen, Hezkuntza Bibentziala baliatuz hain zuzen. 'Irudimena boterera' garaikoa naiz ni ere.
Atzoko kontu bat esango dizut: 3 urteko haurrekin hainbeste urte pasa ditut eta nik ez daukat pentsatzerik 'zerbait asmatu dut eta katedratikoa izango naiz, hartuko ditut nere apunteak eta hala!, eguneroko abentura da nerea. Begira, geinean dugu Santa Ageda eguna, ba 3 urtetako haur bati Santa Agedak ez dio deusik esaten. Nola asmatu Santa Ageda zerbait izan dadin haurrarentzat? Makila batez otu zitzaidan neri: makila eskutan oso inportantea da afirmatzea haurrarentzat bere nortasuna, makila bat hartu eta motrizidadea lantzen da bestalde, ariketa fisiko bat garatzen da. Haurrarentzat zer da ba Santa Ageda abestia? eragin ritmiko bat, jolas bat. Eta eragin ritmiko horren gauzatzeko sikomotrozitatearen ideiak dira praktikan jartzen direnak.
Sasoi hartan Calderon lagunak 12 magnetofoi ekarri zizkidan eta hasi nintzen nere esperientziak zintaratzen. Mila kopia egin nituen eta aurrera... beti pentsatuz badirela pastelero onak, baina herri batean ogia falta bada eta esnea falta bada gaizki dabilela nahiz eta gozotegiak izan. Nere postura koerentea eta inteligentea hori izan zen, konturatzea hemengo inportanteena ez direla orkestazioak, armoniak eta halako parafernalia hori. Haurrak berak erakutsi dit, haurrak senti arazi nau bere munduan, onartu nau, panaderoa izanik.
Mundu honetan interes asko sartu da bestalde, ikusi dute gauza komertziala izan daitekeela, ni sekula ez naiz preokupatu mundu horrekin, ez daukat gogorik, baina badira zenbait pertsona telebistatik hasi eta umearen munduan sartu direnak, sekulan ez ditut ikusi hainbat artista! Haurren mundua ezagutzeko saiakeran pasa ditudanak, nahi eta ezin, azken batean konturatu arte zerbait ikasi dudala baina nahiko odola boteaz, ordea hor dago jende bat gaur gauzak eginez baina derrepente desagertu egiten direnak...
Esan beharra dago ere, nik 70 disko baino gehiago egin dut orain bitartean, hori okin bati zenbat ogi egin dituen galdetzea bezala litzateke; Benetan hala da, eguneroko abenturak dira nere diskoak, nik horretan jarraitzen dut, eguneroko ogi arrunta egiten, eta hortik ez gara ertengo, herriari eman behar zaio eta. Nik ofizio alegreena ikasi dut, Gipuzkoan ez dago txokorik ezagutzen ez nauenik eta hori erabat pozgarria da.
Periodikoetan asko esaten da umearen munduan telebistak duen eragina. Garbi daukagu hori, baina oraindik eskolak ez ditu hartu haurraren behar batzuek, alperrik esango dugu haurra kutsatuta dagoela, alineatuta dagoela... hala baldin badago jarri konponbideak eta teknikak aldatu, baina aldiz benetako abstentismoa ikusten dugu, edozein partetan ikusten da 'cultura igual a tortura', eta horrek zerbait esan nahi du.
Irakurrienak
Matomo erabiliz
#1
Euskalerria irratia
#2
Bizi Baratzea
#3
#4
Jenofa Berhokoirigoin
Azkenak
2025-01-02
Xabier Letona Biteri
Langile bat hil da Zornotzan, Forest Trafic SL enpresan
Boroa industrialdean hil zen 41 urteko I.P.C langilea, abenduaren 30ean biltegiko inbentarioa egiten ari zenean. ELA eta LAB sindikatuek, eta Jaurlaritzako Segurtasun Sailak eman dute istripuaren berri.
2025-01-02
Imanol Satrustegi Andrés
Heldu-lekua eta kortsea
Arrazoi pedagogiko edo metodologikoengatik, historialariok joera dugu iraganeko aldi historikoak zatikatzeko eta epetan banatzeko. Badira den-denok ezagutzen ditugun aro tradizionalak (Historiaurrea, Antzinaroa, Erdia Aroa, Aro Modernoa eta Garaikidea); baina baita horien... [+]
2025-01-02
Leire Ibar
AEBetako New Orleans eta Las Vegas hirietako gertaerak “eraso terrorista” gisa ikertzen ari dira
Agintariek ez dute baztertu bi gertaerak elkarren arteko loturarik izatea. New Orleansen, kamioneta baten gisari batek jendetzaren aurka egin du hamabost hildako eta 35 zauritu eraginda. Ordu batzuk geroago, Las Vegasen, Trump International Hotelaren parean auto bat lehertu da,... [+]
2025-01-02
Urko Apaolaza Avila
Real-PSG partiduan begian zauritutako beste pertsona baten kasua berriz irekitzeko agindu du auzitegiak
Donostian 2024ko martxoan jokatutako futbol partiduaren aurretik Ertzaintzak egindako kargetan, Amaya Zabarte zaleaz gain bigarren pertsona bat zauritu zuten, ustez foam pilota batekin begian jota. Orain, kasu hori ere ikertzeko agindu du Gipuzkoako Lurralde Auzitegiak.
.jpg)
2025-01-02
Leire Ibar
Nazioarteko Pilota Federazioak Espainiako Federazioak egindako akusazioak gezurtatu ditu
Espainiako Federazioak salatu du ez zaiola parte hartzen utzi iragan asteburuko Nazioarteko Pilota Federazioaren biltzar nagusian, eta hori “bidegabekeria” dela. Biltzar hartan onartu zuten, bozketan, Euskadiko federazioa nazioartekoaren eskubide osoko kide gisa... [+]
2025-01-02
Jenofa Berhokoirigoin
Al-Jazeera telebistaren Zisjordaniako egoitza itxi du Palestinako Aginte Nazionalak
"Sedizioa bultzatzen duelako" hartu du Al-Jazeeraren zabalpena eta lana "aldi baterako" debekatzeko erabakia Palestinako Aginte Nazionalak. PAN "Israelekin lerrokatu izana" deitoratu du komunikabideak, argi utzirik "mehatxuen eta intimidazioen... [+]
2025-01-02
Urko Apaolaza Avila
Europako ekialdea errusiar gasik gabe utzi du Ukrainak, Gazpromekin hautsita
Gazpromekin zuen kontratua ez du berritu Volodymyr Zelenskyren gobernuak eta, asteazken goizean, Europa ekialdea hornitzeko gasaren fluxua eten du errusiar konpainiak.
Eraikiz kolektiboa: “Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
2024-12-31
Julene Flamarique
24 urteko espetxe-zigorra bete ostean libre da Guillermo Merino durangarra
Merino 2001. urtean atxilotu zuten, eta dispertsioa jasan du, zigorraren zati handi bat Euskal Herritik kanpoko kartzelatan igaro baitzuen baldintza “zailetan”. Orain, askatasuna berreskuratu du.
2024-12-31
Leire Ibar
Prezioek gora egingo dute urte berriarekin batera
Urte berriaren hasierarekin, hainbat zerbitzu eta produkturen prezioetan igoerak izango dira. Elikagaietan, energia fakturetan, udal-zergetan eta etxebizitza gastuetan garestitze nabariak atzemango dira.
2024-12-31
ARGIA
Apirilaren 11n egingo da Aberri Egun bateratua, Euskal Herria Baterak deituta
Euskal Herria nazio dela aldarrikatzeko ekitaldia egingo dute Donostiako Kursaalean. Astebeteko ekitaldi sorta izango da.
2024-12-31
ARGIA
Gontzal Fontaneda euskaltzale gasteiztarra hil da
Euskaltzale eta militante gasteiztarra abenduaren 30ean hil da. Gontzal Fontaneda Orille (1943-2024) 1960ko hamarkadan euskarak Gasteizen egin zuen bidearen lekuko eta bidelagun izan zen. 15 urterekin hasi zen euskara ikasten. Euskara ikasteko metodo bat asmatu zuen eta euskara... [+]
2024-12-31
Euskalerria irratia
Eraikiz kolektiboa
“Gizonok matxismoaren aurrean ardurak hartzeko unea iritsi da”
Ander Magallon, Mikel Irure eta Xabier Jauregi Metropoli Forala saioan egon dira maskulinitate berrien inguruan mintzatzen.
2024-12-31
ARGIA
Zarautzen terapia kontsulta duen gizon bat atxilotu dute, emakume bati sexu-erasoa egitea egotzita
Getariako etxebizitza batean egin dio eraso, Segurtasun Sailaren arabera. Emakumea astero joaten zen terapia naturaleko kontsultara, eta Ertzaintza ikertzen ari da ea antzeko ekintzen biktima gehiago dauden.
Eguneraketa berriak daude